DAGBLAD voor AMERSFOORT en OMSTREKEN. No. 121. DONDERDAG 25 JUNI 1908. 5e JAARGANG. Uitgave van de Naaml. Vennootsehap „DE EEMLANDER". Vepsehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. FEUILLETON. De Familie Von Kröchert. BUITENLAND. DE EEMLANDEB Hoofdredacteur R. G. RIJKENS. Abonnementsprijs Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad Franco per post id. Per 3 maanden id. Franco per post id. Afzonderlijke nummers f 4.— - 5.60 - 1.— - 1.40 - 0.05 Bureau BREEDESTRA&T 20. Telefoon Interc. 62. Prijs der Advertentiën: Van 1 tot 5 regels Voor iederen regel meer Buiten het Kanton Amersfoort per regel (Bjj abonnement belangrijke korting.) f 0.40 - 0.08 - 0.10 Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Kanton Amersfoort in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Nederlandsch Advertentiekantoor PEEREBOOM en ALTA te Haarlem. die zich met ingang van 1 Juli op dit blad abonneeren, ontvangen de tot dien datum verschijnende nummers gratis. In ons nommer van Dinsdag j.l. heeft V. D. een pleidooi geleverd voor wettelijke regeling der winkelsluiting. Deze beweging is ons zeer sympa thiek, omdat zjj streeft naar verbete ring van den maatschappelijken toe stand der overwerkte winkelbedienden, dezen gelegenheid wil geven tot meer geestelijke ontwikkeling en den kleinen winkelier, die eigen zaken drijft, zonder bedienend personeel en door steeds toenemende concurrentie een over matig langen arbeidsdag krijgt, het mogelijk wil maken, dat hij zich wat meer aan zijn gezin kan wijden. Het zal wel geen nader betoog behoeven, dat mannelijke noch vrouwe lijke winkelbedienden, die, na den geheelen dag druk bezig te zijn ge weest, tot 's avonds tien, elf uur in een winkel of magazijn hebben gestaan, veel lust meer gevoelen zicb geestelijk te ontwikkelen. En voor de gehuwden onder hen is het huwelijksleven bijna geen leven de kinderen zien ze bjj na nooit anders dan slapendvoor ge noeglijk, gezellig samenzijn is geen tijd. Ook is het een bekend iets, dat bet vak van winkelbediende verre van gezond is en dat het sterftecijfer onder kinderen uit den kleinen winkelstand nog ongunstiger is dan dat der kinde ren uit de arbeidersklasse. Dat alles, het kan niet anders, maakt eene beweging met het doel tot ver betering van den toestand der kleine winkeliers en winkelbedienden tot een sympathieke. Een onderdeel van dat pogen, n.l. het verkrijgen van bepalingen omtrent eene sluiting der winkels, bijv. om Naar het Duitsch, VAN HENRIETTE VON MEERHEIMB. 63) Overdag heb ik mijn werk aan de redactie, mevrouw 's Nachts is het by ons gewoonlijk ook stil en dan kan men goed schrijven. Dan zie ik niets als de maan en het een of andere sterretje. Ik word wel is waar nog al eens uit mijn stemming gebracht doordat de werkman, die naast mij woont, laat in den nacht dronken tbuis komt; dan kijft zijne zieke vrouw tegen hem en gillen de kinde ren ja, dan zou ik graag mjjne ooren willen toestoppen I Dan ruk ik het venster open vermoeide men- schengedaanten sluipen langs de straten of brullen leeljjke straatdeunen, de rook der fabriek, stofwolken en vuile, benauwde luchtjes, hangen als een nevel boven de huizendan zou ik kunnen huilen van medelijden en naar beneden roepen: „Zijt gij' lieden hier beneden allen gekje bouwt zooveel, dat men niets van den negen uur, verdient eveneens bijval. En het blijkt dat dit mogelijk is, uitgaande van de elders opgedane ervaring, dat het publiek zich ten slotte schikt in deze. In het artikel van V. D. werd Duitschland als voorbeeld gesteld. Wij hebben er onze aanteekeningen nog eens op nagezien en gezien, dat de minister von Posadowsky over dit punt o.a. heeft gezegd: „Men moet in dit opzicht niet al te angstvallig zjjn. Toen de negen-uur sluiting wet werd, schreven de couran ten. dat ik plan had Berlijn tot een provinciestad te maken. Het interes sante nachtleven zou ophouden. Tegen woordig spreekt niemand meer over de negen-uursluiting. De geweldige agitatie ertegen is op niets uitgeloopen en ik hoop, dat de belanghebbenden zich spoedig zullen vereenigen om tot eene acht-uursluiting te komen. Indien ooit een maatregel groote zedelijke waarde had, was het de beperking van den arbeidstijd in den handel." DE STAATSGREEP IN PERZIË. De laatste berichten, ook in ons vorig nommer opgenomen, uit Perziö luiden zeer onrustbarend. Teheran heeft een volledig bombar dement beleefd, waarbij een zeven tigtal dooden zijn gevallen. De staat van beleg is er afgekondigd. Zooals men weet is de Sjah reeds eenige tijd in zijn grooten lusthof bij de Kaswiner poort gekampeerd. Daar heeft hij zooveel troepen verzameld als hjj kon een paar weken gele den waren het reeds 3000 man met kanonnen en mitrailleuses, en van daar heeft hij nu, als antwoord op een ultimatum van het parlement, de troepenmacht tegen de weerspan nige volksvertegenwoordiging uitge zonden. Daar liet de Sjah, die nog steeds omgeven is door de gunstelingen op hemel, de zon en de sterren kan zien jullie hebt geen frissche lucht meer geen vrede geen God en toch staat de zon nog evenals vroeger boven Duitschland; de bos- schen zijn nog even groen, de velden even goudgeelmaar de menschen zijn veranderd die kannen niets meer als fabrieken bouwen, borrels drinken en doodslaan Dat is 'n sociaal", zei een grove bierstem aan een tafeltje naast hen. Meringer's stem droeg zoo ver, dat de andere gasten alles konden hooren maar hij liet zich door die opmer king volstrekt niet storen. Hjj nam Hilmar's hand in de zijne en drukte ze krampachtig. Jongenlief, dan krijg ik op eens zoo'n heimwee, dat ik mijn vuisten in mijn oogen moet stoppen om niet te grienen als een oud wijf, dan heb ik zoo'n heimwee naar het ge liefde, oude Duitschland, dat toen uiterlijk nog verdeeld, maar innerlijk veel meer één was, toen er nog ernstige, flinke mannen, trouwe, lieve vrouwen, dweepende meisjes en edele geestdriftige jongelingen waren. Toen de meester met zijn bril op zijn neus de jeugd onderwees, toen de jonge man met een ransel op zijn rug de wereld doortrok en het blonde dochtertje van den waard om zijnentwil hare oogen rood weendeToen waren er in wier vertrek de volksvertegenwoordi ging zoozeer aandrong, onlangs drie voorname Perzen bij zich komen, die hij, na hen overstelpt te hebben met verwijten, gevangen hield, en toen de volksvertegenwoordiging liet vragen, wat hij met die gevangenen dacht te doen, antwoordde hij„Ik wil einde lijk rust hebben in mijn land. Het parlement heeft dat doel, zoolang het werkzaam is, nog niet kunnen be reiken, omdat bet te veel luisterde naai de stemmen van verleiders, die alleen uit eigen belang handelen en optreden als oppositie, om zich bjj het volk bemind te maken en dan voordeelige ambten te verwerven. Die menschen zal ik nu straffen. Maar daarna zal de volksvertegenwoordiging rustig verder kunnen werken tot heil van ons dier baar vaderland. Ik zal altijd de leden van het parlement, dat ik zelf heb ingesteld, beschermen." De drie gevangenen zy'n naar Masen- deran gebracht en van daar zullen zij naar Europa worden gezonden. Hetzelfde wat de Sjah in zijn ant woord aan het parlement zeide, wordt ook gezegd in een proclamatie, die in de straten van Teheran werd aan geplakt en waarbij allen burgers het dragen van wapenen streng werd verboden. De nationalisten antwoordden daarop met een andere proclamatie, waarin werd gezegd, dat het een misdaad was, menschen gevangen te nemen, alleen omdat zij ronduit hunne mee ning hebben gezegd, en dat een vorst, die zelf zich niet hield aan de wetten, welke bij te zamen met de volksver tegenwoordiging had gegeven, geen vertrouwen of gehoorzaamheid ver dient. Maar die proclamatie werd, kort na het aanplakken, overal door de militairen afgescheurd, zoodat de Sjah met zijne proclamatie bet woord alleen had. Het kan wezen, dat hij ook thans, nu hij met metalen vuurmonden het woord voert, den boventoon behoudt, maar met dat al zullen de hervor mingsdenkbeelden onder het volk van den 'gewezen alleenheerscher niet zoo licht worden gesmoord. FRANKRIJK. De Minister van Koloniën ontving een alle huize dikke muren, kleine ven stertjes, ver vooruitspringende gevels, gezellige hoekjes aan den haard, waar een oud grootmoedertje sprookjes vertelde, waar de vrouw des huizes spon en haar man rookte, terwijl de gebraden appels sisten. Waar is al die gezelligheid gebleven? We hebben geen meesters meer alleen maar fabrikanten en ontevreden arbeiders; de meisjes springen niet meer, maar rijden vélocipède, de vrouwen zijn allen zenuwachtig en worden verkeerd begrepenEn boven al die ellende en jdat harteleed, zweven de dampen der afschuwelijke wereldstedenWal gelijk! Weet je wat ik doe, als al die ellende rnjj al te bar wordt? Dan ga ik er van door. Kom, ga met me mee, walg van dien steenhoop. Ik houd het niet langer uit. Ik heb vacantie en ga op reis, maar heel ouderwetsch ik maak een voettoer langs den Rijn. Het mooie Rijndal wordt wel is waar ook al door fabrieken bezoedeld, maar 's nachts, als de maan opgaat en boven de oude burchten en ruines staat, dan ontwaakt de oude betoovering weer. Dan zit de Lorelei weer op haar rots en de schipper rekt zijn hals naar haar uit. Dan ga ik in Assmanns- hausen zitten, drink er rooden wijn en droom er heerlijke dingen." Ik ga met je meel" Hilmar's oogen straalden. draadtelegram, waarin bericht werd van het op 14 Juni geleverde gevecht te Elmoinan in N. W. Afrika, op 80 KM. ten Noord-Oosten van Tidykdza. Kapitein Mangin werd aan het hoofd van een detachement van 300 meharis ten aangevalen en gedood, insgelijks een sergeantmen onderstelt dat de Fransche verliezen aanzienlijk zijn. Een ander detachement, bestaande uit Amiet, een veearts, twee Europeesche sergeants en 45 tirailleurs, dat zich te Elmoinan bij kapitein Mangin wilde voegen, is tusschen Falmeust en Elmoinan door 200 met snelvuurge weren bewapende Mooren aangevallen, maar kon zich door ean heftige charge vrij maken, maar had toch eenige ge wonden. Deze verkenningen werden tegen de bevelen van den gouverneur- generaal van Fransch West-Afrika uitgevoerd. VENEZUELA. „Venezuela is op een slechten voet met bijna alle mogendheden. Dat is m ij n werk en ik ben er trosch op. „Bolivar, de bevrijder, heeft door zijn militair genie de Spaansche onderdruk kers verjaagd. Ik wil grooter werk volbrengen dan hij. Ik bestrijd een vijand, die talrijkeren beter gewapend is, namelijk de zakenmannen, die beslag leggen op onze gronden, onze mijnen, onzen handel. In Venezuela, Bolivia, Columbia en Ecuador is bijna het geheel economische leven in han den van de vreemdelingen. Daardoor wordt onze onafhankelijkheid bedreigd. „Er is een nauw verband tusschen politiek en staathuishoudkunde. Ik tart de Fransche regeering te bewijzen, dat de Fransche kabelmaatschappijen en de Fransche zaakgelastigden niet de hand hadden in de jongste onlusten. Omdat gij eenige duizenden onderdanen en kapitalen in Venezuela hebt, ver beeldt gij u er den baas te kunnen spelen en er onrust te mogen wekken? „Maar ik ben niet bang voor Europa. Laat alle mogendheden te zamen tegen ons opkomen, zoolang als ik leef zal Venezuela onoverwinnelijk zijn." Deze snorkende woorden zijn door President Gastro gesproken tot een correspondent van de Matin. De eerste zinsnede, dat hij op slech- Goed, ga maar meeWe zetten mevrouw dan op den „Loreleifelsen" Zij heeft ook net zulk haar! Het zal heerlijk zijn, niet?" Mjjne vrouw kan ongelukkig niet zulke vermoeiende tochten onder nemen," antwoordde Hilmar. „Maar wjj tweeën moeten eens zoo'n echten strooptocht doen, Frits I Het zou toch al te bar zijn, als wjj met ons tweeën niet een stukje poëzie in ons Duitsch vaderland konden vinden We zullen er ten minste naar zoeken. Misschien zit ze ergens in een verborgen hoekje en knijpt hare oogen toe." Wanneer gaan we. Frits?" Mijn vacantie begint over acht dagen." Goed ik ga zeker met je meeIlse, ga jij dan zoo lang naar mijn vader op Halbendorf?" Dat weet ik nu nog niet." Hare oogen stonden droevig. „Ik ben moe ik wou nu weg!" De bowl is ook op," zei Merin- ger met een diepen zucht." Willen we er nog een iaten komen?" stelde Hilmar voor. Neen neen, je vrouw wil weg." Hilmar trok een verdrietig gezicht, maar hielp Ilse toch onmiddellijk om haar mantel aan te doen. Hij had veel liever bij Meringer willen blijven ten voet staat met bijna alle mogend heden, is waar. Een telegram uit Washington meldt zelfs dat de zaakgelastigde der Ver- eenigde Staten Caracas reeds heeft verlaten. En uit New York wordt ge meld, dat men weldra een afbreken der diplomatieke betrekkingen met Nederland verwacht. Wat de daad van Castro ten op zichte van Curasao beteekent, kan men lezen in een artikel in den aldaar verschijnend blad, dat het artikel namelijk tot opschrift draagtOnze haven geblokkeerd." „Het hoofd van een met ons be vriende Natie, waarmede wjj vriend schappelijke betrekkingen onderhou den, heeft den eenigen tak van handel en nijverheid, welke nog bloeide en voldoende vruchten afwierp voor velen, bijna geheel afgesneden en zoo goed als van alle leven beroofd. „De Curacaosche scheepvaart is stopgezet. „De Yenezolaansche producten voor het buitenland bestemd, of de goederen van het buitenland voor Venezuela 4 bestemd, mogen in onze haven niet meer worden overgescheept. „Onze Curacaoscbe, kleinere schepen mogen de Venezolaansche havens in het geheel niet meer aandoen. „De Curagaosche werklieden mogen in de havens aan de Venezolaansche kust op de verschillende booten geen sjouwerswerk meer verrichten." Het blad hoopt, dat het bestuur der kolonie en de Regeering in Neder land toch goed begrijpen zullen, welke zware slagen aan het arme volk van Curacao worden toegebracht, zonder van onzen kant de minste aanleiding daartoe gegeven te hebben. „Onze haven wordt door al die decreten van generaal Castro als ge blokkeerd. Venezuela behoeft zijn oorlogsvloot hier niet heen te zenden om alle verkeer tusschen onze schepen en de kust af te snijden en het volk te laten verhongeren bij volslagen gemis van werk en verdiensten het zelfde uitwerksel werd reeds verkre gen door zjjn presidentieele besluiten. „Het zal aan ons koloniaal bestuur wel bekend zijn, waaraan deze wan toestand te wijten is. Welnu, de zitten, om over den ouden tijd te praten en laat in den nacht, arm in arm met hem door het eenzame Grünewald naar huis te slenteren. Ik kan het je alleen vergeven, dat je me nooit heb opgezocht, als je nu je schade inhaalt en vaak komt," zei hij. Goed dat is te zeggen, als mevrouw het het goed vindt en ik je werkelijk niet stoor!" Ik ben op het oogenblik niet aan iets bezig!" Men moet zjjn talent ook niet afjakkeren. Er zijn pauzes noodig om stof te verzamelen. Reken er maar op papa Rjjn zal ons wel iets voorzin gen 1" Denk je? We willen het hopen. Kom overmorgen bij ons eten om zes uur." Graag. De dertigste van den maand is anders altjjd een vastendag voor me. Tot den tienden neein ik het er goed van, van den lOden tot den 20sten zóó-zóó, en dan wordt er gevast.... Het is merkwaardig, zoo gauw als men aan zoo iets went 1 Mevrouw kijkt me verbaasd aan Ja, je hebt ve rschillende soorten van dich ters. Hilmar heeft er altijd uitgezien als een prins, maar ik I" Wordt vervolgd).

Historische kranten - Archief Eemland

De Eemlander | 1908 | | pagina 1