DAGBLAD voor AMERSFOORT en OMSTREKEN.
No. 142.
MAANDAG 20 JULI 1908.
5e JAARGANG.
Uitgave van de Naaml. Vennootsehap „DB EEMUNDEB".
Vepsehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
HALF BLAD.
BUITENLAND.
^FEUILLETON.
De Familie Von Kröehert.
BINNENLAND.
STADSNIEUWS.
DE EEHLANDEB
Hoofdredacteur B>. G. RIJKENS
Abonnementsprijs
Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad
Franco per post id.
Per 3 maanden id.
Franco per post id.
Afzonderlijke nummers
f 4.—
- 5.60
- 1
- 1.40
- 0.05
Bureau: BREEDESTRAA.T 20.
Telefoon Interc. 62.
Prijs der Adverténtlèn:
Van 1 tot 5 regels
Voor iederen regel meer
Buiten het Kanton Amersfoort per regel
(Bij abonnement belangrijke korting.)
f 0.40
- 0.08
- 0.10
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Kanton Amersfoort in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Nederlandsch Advertentiekantoor PEEREBOOM en ALTA te Haarlem.
DUITSCHLAND IN CHINA.
Te [oordeelen naar de telegrammen
uit Parjjs, zegt een bericht uit Peking
aan de Times, schijnt daar groote on
tevredenheid te zijn gewekt door de
tijding, dat Duitschland zich met de
bescherming der Turksche onderdanen
in China heeft belast.
Tweeërlei belangen heeft Turkije in
China: den godsdienst en de opium.
Turkije voert jaarlijks een belangrijke
hoeveelheid opium uit en van tijd tot
tijd trachten Ottomanen in China be
langstelling te wekken voor het pan-
Islamisme, doordat zij de aandacht
vestigen op de positie van den Sultan
als het geestelijk hoofd van alle ge-
loovigen.
Ongeveer tweehonderd Chineesche
pelgrims trekken jaarlijks naar Mekka,
terwijl imams uit Turkije voortdurend
de Mohamedaansche bewoners van
West-China bezoeken.
De betrekkingen tusschen Turkije
en China zijn veel belangrijker dan
men gewoonlijk denkt, zoo reist b.v.
op het oogenblik een ambtenaar van
het Turksche ministerie van oorlog
door China. Deze ambtenaar, die voor
zien is van een pas, hem verstrekt
door het Fransche gezantschap, heeft
reeds Kau Sou en andere provincies,
waar een groot aantal Muzelmannen
wonen, bezocht.
Met eenige spijtigheid wordt ver
der gewezen op het feit, dat Duitsch
land met deze nieuwe staatkunde be
gint juist- op het oogenblik, dat Fran
krijk te kampen heeft met moeilijk
heden op de grens van Yunnan, de
belangrijkste Muzelmansche provincie
in het Hemelsche Rijk.
De sociaal-democraten te Berlijn
hebben Zaterdagavond drie openbare
bijeenkomsten gehouden, om te prote
steeren tegen de Duitsche jingo's,
die, naar het zeggen van de socialisten,
twist zoeken. Op alle drie vergaderin
gen werd een besluit aangenomen,
waarin verzet wordt aangeteekend
tegen de telkens herhaalde bewering,
dat de toestand in Marokko, Macedonië
Naar het Duitsch,
VAN
HENRIETTE VON MEERHEIMB.
83)
Maar mijn man zou dat vrien
delijke voorstel toch niet kunDen
aannemen," zei Sitta stijf. .We zijn
hier gebonden door een pachtcontract".
Dat kan wel ontbonden wor
den dat is nog het allerergste
niet."
Misschien wel. Maar ik
zou hier ook niet graag weg willen.
Ën mijn man houdt ook veel van zijn
werk hier."
Maar het zou voor uwe gezond
heid heusch beter zijn. Er zijn goede
doctoren in Glückstadt. U kondt dan
naar het Zuiden gaan want u zoudt
gemakkelijk gemist kunnen worden
in het huishouden."
Zij schudde haar hoofd. ,Ik bluf
hier."
Vindt u het hier zoo mooi?"
Hij keek met een ingehouden glimlach
naar den diepen zandgrond, naar de
kale boomstammen. In de verte
en Klein-Azië voor Duitschlands be
lang en eer gevaarlijk iseen beroep
wordt gedaan op de regeering om zich
kalm te houden en de politieke avon
turiers tot de orde te roepen, en wordt
aanbevolen, met Engeland en Fran
krijk af te spreken, de uitgaven voor
land- en zeemacht te verminderen.
De naamlooze vennootschap Machi
nefabriek Vulcan te Stettin heeft zich
genoodzaakt gezien, naar zij zegt, de
fabriek vanaf heden zoolang te sluiten,
totdat de klinkers aan den hun ge
stelden eisch om van .half zes tot
zeven uur" uur overwerk te ver
richten, voldoen. Door dezen maat
regel worden alle arbeiders d. w.
z. bijna 8000 getroflen.
FRANKRIJK.
Minister Viviani heeft vergeefs ge
tracht vrede te stichten tusschen het
stakende personeel van de Seine-booten
en de directie. Het personeel wilde
tenslotte al zijn eischen laten vallen,
alleen niet dat de werkdag twaalf uur
zou bedragen. De minister trachtte de
directie, die ook op dat punt niet
toegaf, te overreden door haar in het
uitzicht te stellen, dat zij den schade
lijken dienst op den linkeroever der
Seine mocht staken, en haar vracht
verhoogen. Maar de directie wilde ook
dat niet. Trouwens de vaart zou een
werkdag van 10 of van 14 uur eischen
12 uur zou spaak loopen. De zaken
gingen zoo slecht, dat de verminde
ring van den werktijd tut 12 uur te
kostbaar zou worden. Dan wou de
maatschappij haar zaak liever op
doeken. Daarmee heeft zij Zaterdag
trouwens het personeel weer gedreigd.
De minister vroeg ten slotte de stakers
om het werk te hervatten, nu er
toch een wetsontwerp bij de Kamer
in behandeling is en waarschijnlijk
spoedig zijn beslag zal krijgen, waarbij
12 uur als de langste werktijd wordt
bepaald. Maar de stakers hebben be
sloten vol te houden, vooral omdat,
naar zij zeggen, de directie hen altijd
gepaaid heeft met de verzekering, dat
als de schadelijke vaart op den linker
oever mocht vervallen, hun lot ver
beterd zou worden.
TURKIJE.
Volgens de Siècle heeft generaal
schitterde de waterspiegel van een
klein meertje.
Neen troosteloos somber I"
antwoordde zij met een lichte rilling.
In Glückstadt is alles groen.
Boven de bergen hangt nog hetzelfde
blauwe van vroeger toen
Maar het is daar toch veranderd.
Uwe Hoogheid heeft het zelf gezegd."
De woorden kwamen weer bijna on
hoorbaar over hare bleeke lippen.
Haar gebroken trots werd wakker
geschud door zijn voorstel dat toch
zeker een uiting van medelijden, van
goedhartigheid was. Zij beheerschte
zichzelf met inspanning van al hare
krachten. „Het is zeer goed van uwe
Hoogheid maar er kan geen kwestie
van zijn dat we hier weggaan.
Het is een groot geluk dat uwe
Hoogheid nu zoo tevreden is."
Hij liet zijn blik ernstig bezorgd
op haar gestalte rusten. „Ik heb veel
aan u te danken meer dan u zelf
vermoedt. Het groote verdriet over
uw verlies is mijn redding geweest.
Ik heb er door geleerd dat de ware
vrijheid in de matigheid ligt opge
sloten. Dat wilde, dat moest ik u
eenmaal zeggen."
Ik dank uwe Hoogheid van harte.
Maar nu moet ik naar huis mijn
kindje beeft mjj noodig."
Zy stak hem hare doorzichtig witte
hand toe. Hy boog er zich overheen.
Robilant, de opperbevelhebber van de
tendarmerie in Macedonië aan de
buitenlandsche officieren onder zijn
bevelen een vertrouwelijken brief ge
richt, waarin hij zegt, dat uit alles
blijkt, dat de Jong-Turksche beweging
er goed ingericht is en misschien een
groote beweging aanstaande is.
PERZIË.
In Perzië gaat het lang zoo goed
niet als de berichten willen doen ge-
looven.
Te Petersburg is een telegram uit
Tebriz ontvangen, godateerd 17 Juli,
meldend dat den vorigen avond Rak-
him Khan uit vier stukken het vuur
had geopend op de wyk Amurachi,
terwijl tegelijkertijd bij het tuighuis
een hevig geweervuur plaats had en
dat Rakhim de Kaukasische Fidais
uit hunne stellingen verdreef, waarop
deze zich weder opnieuw verschansten.
In hun overwinningsroes begonnen
daarop de ruiters van Rakhim Khan
de stad te plunderen.
Vrijdag is blijkbaar over dit op
treden wraak genomen. Duizenden
menschen begaven zich toen, nadat zij
redevoeringen van de geestelijkheid
in een in de Christenwijk gelegen
moskee hadden aangehoord, naar de
wijk Bagischuman om te eischen dat
Rakhim Khan uit de stad verwijderd
zou worden. De menigte dreigde een
heiligen oorlog te zullen beginnen,
wanneer hun eisch niet ingewilligd
zou worden. Toen de woedende menigte
de wijk Bagischuman naderde, namen
de ruiters van Rakhim Khan de vlucht,
zonder zelfs eenige poging tot verweer
te doen. De revolutionnairen zijn weder
heer en meester in de stad.
Bevordering der Vak
opleiding. Zaterdag werd te Arn
hem de 26e algemeens vergadering
gehouden van de Vereeniging tot
bevordering der vakopleiding, onder
presidium van mr. H. Smeenge.
Aan de orde was „De salarisrege
ling van het personeel der ambachts
scholen".
Na ampele bespreking gaf het
hoofdbestuur in overweging om de
Hij kon er niets aan doener
kwamen tranen in zijne oogen terwijl
hij haar nakeek.
Zij liep heel langzaamhet was
alsof zij bij eiken stap in elkaar zou
zinken.
Zij sterft langzaam en niemand
merkt hetl" zei hij treurig. „Of ze
zijn allen met blindheid geslagen, of
ze willen hunne oogen niet opendoen".
Hij kwam kort voor het diner
thuis zonder iets geschoten te hebben.
Sitta was niet aan tafelmevrouw
von Hohenthal maakte er met een
stroom van woorden hare excuses
over. Sitta had een klein beetje bloed
opgegeven. Er was waarschijnlijk een
adertje in haar keel gesprongen
er was volstrekt geen gevaar aan
verbonden maar voor alle zekerheid
was het toch beter als zij maar op
bed bleef.
Hans-Henning zag er zeer ongerust
uit maar had toch nog steeds geen
flauw vermoeden van de grootte van
het gevaar. Sitta's ziekte bood den
prins een geschikte gelegenheid om
op zijn voorstel van dien morgen
terug te komen maar Hans-Henning
wees het natuurlijk evenals Sitta
van de hand. Hij vervulde echter wel
het verzoek van den prins om naar
den ouden dokter te Glückstadt te
telegrafeeren. Hij wilde zelf ook wel
eens graag een man van gezag raad-1
leden bij referendum te doen beant
woorden de volgende vragenlo.
moet het stellen van eischen aan
leeraren van vakscholen voorafgaan
aan het maken van een goede salaris
regeling en 2e. zoo neen, moet by die
regeling uitgegaan worden van het
denkbeeld dat theorie en practyk ge
lijk betaald moeten worden3o. of
moeten by de regeling andere factoren
worden aangenomen.
De afd. Nijmegen gaf in overweging
eerst by referendum te doen uit
maken welk van de drie stelsels die
besproken zijn het meest wenschelijke
is en zich daarna tot de ambachts
scholen te wenden.
Het hoofdbestuur was bereid aan
dien wensch te voldoen.
Bij zitten en opstaan werd daarna
besloten tot het houden van een re
ferendum.
Besloten werd den uitslag daarvan
over de drie voorstellen aan de be
sturen der ambachtsscholen mee te
deelen onder vermelding van de wijze
waarop dat is tot stand gekomen.
De vereeniging zal zich in zake de
salarisregeling behalve tot de besturen
van ambachtsscholen ook wenden tot de
Regeering, de provinciale en gemeente
besturen en den betrokken inspecteur
van onderwijs.
Verkiezingen en geeste
lijken. De heer J. Smitz, burge
meester van Stratum, bij Eindhoven,
heeft van zijne candidatuur voor het
lidmaatschap der Prov. Staten van
N.-Brabant afgezien.
De heer S. publiceert als reden
voor deze handeling, dat van zekere
gezaghebbende (niet wereldscbe) zijde
op de dorpen, niet geschroomd is, van
dat gezag op ergerlijke wijze misbruik
te maken, met name door ter wille
van den candidaat J. de Vlam, het
geloof en de Katholiciteit van de
andere candidaten verdacht te maken.
Tegelijkertijd legt de heer S. zyne
functie als secretaris der R. K. Kie-
zersvereeniging neer, eene betrekking
die hy sinds een tiental jaren be
kleedde, en waarin men hem alle ver
trouwen schonk.
De neerlegging dezer functie ge
schiedde bij den heer S. uit de over
weging, dat volgeDs hem hetzelfde
tekort, hetwelk volgens bovenbedoel-
plegen. En daar deze dokter Sitta al
te Glückstadt behandeld had, had zijn
oordeel waarde.
Ondanks de dringende smeekbede
van mevrouw von Hohenthal liet de
prins zich niet weerhouden en stelde
zijn vertrek nog op dienzelfden avond
vast. Het was Hans-Henning een pak
van zjjn hart, want hij vond het af
schuwelijk om zyn plichten als gast
heer te moeten vervullen terwijl hij
zich zoo ongerust maakte over Sitta.
Het afscheid was heel hartelijk.
De prins onderdrukte met moeite zijne
aandoening toen hy in het rijtuig
stapte. Hij zou het kleine eenvoudige
huis met de rozen in den tuin en
bet donkere dennenbosch aan den
achterkant zeker wel nooit weer zien.
De vroolijke dag der doopplechtigheid
de sombere wandeling in het bosch
en zijn overijld vertrek vormden een
schelle tegenstelling met elkaar.
Sitta lag in haar bed. Zy hoorde
het rijtuig wegrollen en raadde wie
het was die het huis verliet om het
nooit meer te betreden. Maar die
gedachte wond haar niet op en deed
haar geen pijn het was hoogstens
een verademing voor haar. De vree-
selijke lichamelijke vermoeidheid ver
lamde haar zielslijden. Wat deed het
er toe of de prins haar klaarblijkelijk
den(n) bestryders(s), den candidaat
voor de Provinciale Staten brandmerkt,
ook minder gewenscht moet zijn in
een bestuurslid der R. K. Kiezersveeni-
ging.
—Re volutionnairCongres.
Naar aanleiding van de gerechtelijke
vervolging der Anti-militairiatische
Vereeniging is door het landelijk comité
dier veieeniging en het Landelijk
Agitatie Comité besloten op 6 Sep
tember te Amsterdam een congres te
houden van alle deelen der revolution-
naire beweging.
Tachtig organisaties hebben reeds be
richt gezonden dat zij zich op dit congres
zullen doen vertegenwoordigen.
Heden zyn alhier de eind
examens voor de H. B. S. begonnen.
Naar wy vernemen zal op Maan
dag 3 Augustus, ter gelegenheid van
de viering van den jaardag van H. M,,
de Koningin-Moeder, de stafmuziek van
het 5e Reg. Inf., onder leiding van
den heer G. Bikkers, een concert
geven te Baarn.
De Amersfoortsche Vereeniging
tot bestryding der Tuberculose, hoedt
a.s. Vrijdag een ledenvergadering in
Ons Pluis. De agenda vermeldt de
volgende punten
1. Statuten.
2. Subsidieaanvraag.
3. Mededeelingen.
Bij de te Utrecht gehouden
Lawntenniswedstryden was Vrijdag,
voor zoover Amersfoortsche dames en
heeren meespeelden, de uitslag als
volgt:
Open heeren enkel spel.
Eerste r o n d e. A. C. W. Noor-
duyn Jr., te Amersfoort, slaat A. C.
M. Wijnhoff te Utrecht, met 64,
6-0.
Open gemengd dubbelspel.
Eerste ronde: mej. D. Biom en
S. W. „Cramer", beiden te Hilversum,
slaan mej. Reynders en H. W. Coenen,
beiden te Amersfoort, met 6 4, 6—4.
Gemengd enkel spel.
Tweede ronde: D. J. „Peliekop"
te Utrecht slaat Mazel te Amersfoort
met 6 4, 9—7.
vergeten bad, of hij zyne liefde voor
haar ten minste heelemaal te boven
gekomen was Het was goed zoo
heel goed I Zij zou alleen graag wat
lucht widen hebben anders niet.
Zy moest op last van den dokter
geheel plat op haar rug liggen. Nie
mand kon begrijpen wat dat een
kwelling voor haar was by dat gebrek
aan lucht.
De pleegzuster die inderhaast uit
de naastbyzijnde stad gebaald was
stak haar alle paar minuten een stukje
ys in haar mond. Sitta verslikte zich
vaak. Het hoesten deed haar zoo'n
pijn alsof alles in haar borst kapot
was.
Mevrouw von Hohenthal kwam in
haar ruischenden zijden japon de
kamer binnen en boog zich over het
bed heen. „Arme SittaI Hoe jammer
dat je nu juist vandaag ziek moet
worden De prins was zoo vriende
lijk. Hij laat je nog wel groeten en
beterschap wenschen. Als je weer
beter bent, zal hij zeker nog wel eens
komen. Het beviel hem hier heel goed
ofschoon het hier zoo eenvoudig is."
Hij laat my groeten," herhaalde
Sitta langzaam. Het spreken kostte
haar veel moeite.
Wordt vervolgd.)