DAGBLAD voor AMERSFOORT en OMSTREKEN.
i
No. 151.
DONDERDAG 30 JULI 1908.
5e JAARGANG
Uitgave van de Naaml. Vennootsehap „DE EEiLANDER".
Versehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Nabetrachting over den
Gemeenteraad.
FEUILLETON.
De Familie Von Kröchert.
BUITENLAND.
DEEEMLANDER
Hoofdredacteur R. G. RIJKENS.
Aboiinementsprij a
Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad f 4.—
Franco per post id. - 5.60
Per 3 maanden id. - 1.
Franco per post id. - 1.40
Afzonderlijke nummers- 0.05
Bureau: BREEDESTRAAT 20.
Telefoon Interc. 62.
Prijs der Advertöntièn:
Van 1 tot 5 regelsf 0.40
Voor iederen regel meer- 0.08
Buiten het Kanton Amersfoort per regel - 0.10
(Bij abonnement belangrijke korting.)
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Kanton Amersfoort in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Nederiandsch Advertentiekantoor PEEREBOOM en ALTA te Haarlem.
't Is te merken dat wij in den
j>vacantietijd zijn; slechts tien van de
zeventien raadsleden waren Dinsdag
op het appèl, juist één meer dan er
strikt noodig zijn om eene vergadering
te doen doorgaan.
In 't begin deed de wethouder Vis
ser, die de vergadering presideerde,
eenige mededeelingen omtrent het
gebeurde bij de Vrijwillige Brandweer,
waarover in ons blad al het een en
ander was gemeld. Een tipje van den
den sluier werd opgelicht; we ver
namen, dat drie der heeren van de
de Brandweer verzocht hebben het
materieel te onttrekken aan de Am.
Vrjjw. Brandweer en wel omdat,
zooals zij zeggen, wegens de onge
hoorde houding van den voorzitter,
de heer Donath, bij eventueel brand
gevaar niet voor goede oude kan wor
den ingestaan. Veel meer werden we
omtrent de aanleiding tot de rigou-
reuse maatregelen van het Dagelijksch
Bestuur niet gewaar, maar de leden
hebben inzage kunnen krijgen van
de stukken hierop betrekking heb
bende. Als waar is, wat wij omtrent
de handelingen van den voorzitter der
Vryw. Brandweer hebben vernomen,
dan kunnen we ons voorstellen, dat
de zaken daar vroeg of laat spaak
moesten loopen.
In elk geval zal er een heele ver
andering moeten komen in de ver
houdingen bij die Vryw. Brandweer,
zal een subsidie van een paar honderd
guldens, dat de gemeente toekent,
gemotiveerd zjjn.
Verder is in behandeling gekomen
het rapport van B. en W. betreffende
Ihet bekende adres van de afdeeling
Amersfoort" van den Bond van
Nederlandsche Onderwijzers, in zake
het ontslag van eene onderwijzeres.
Naar het Duitsch,
VAN
HENRIETTE VON MEERHEIMB.
Over de wyze van optreden van de
afdeeling in deze zaak kent men onze
meening; over de quaestie konden we
moeilijk schrijven, aangezien de feiten
ons niet voldoende bekend waren. Er
nu nog veel over te zeggen, komt ons
overbodig voor.
Als een tiental mannen van de
meest uiteenloopende richtingen uni
sono zijn in hun oordeel over een adres
en niet alleen dit adres de minst eer
volle werking doen ondergaan, die er
te vinden is, namelijk het eenvoudig
deponeeren, maar tevens B. en W.
met klem verzoeken, in het vervolg
precies zoo te handelen, als zij gedaan
hebben, dan mag men aannemen, dat
het gelijk aan de zijde van het Dage-
lijksche Bestuur is geweest.
Menig afdeelingsbestuur zou be
grijpen, wat het, bij een dergelijken
stand van zaken verplicht is te]doen,
met het oog op het prestige in de
toekomst van de afdeeling zelf.
Intusschen is er naar aanleiding van
de debatten over dit punt een nieuw
idee in het midden gebracht.
Als wij den heer Gerritsen goed
begrepen, zou hij willen, dat er voor
taan conduitestaten werden aangelegd
van de ambtenaren. Die staten zouden
dan, als vermaningen, enz. niet blijken te
baten, als materieel bij eene voordracht
tot schorsing of ontslag dienst kunnen
doen.
Daar is natuurlijk niets tegen, mits
deze staten maar niet worden inge
vuld, zonder dat de betrokken ambte
naar kennis krijgt van elke aanteeke-
ning op die lijsten.
Als wij wel hebben, heeft dit voor
stel bij B. en W. een goed onthaal
gevonden en zal het van stonden af
in practijk worden gebracht.
Een ding heeft ons in de rede van
den heer Plomp getroffendat is de
bewering, dat men met kinderen van
de scholen ie soort anders moet om
gaan, dan met kinderen der andere
92)
Er is vandaag een brief van Kröchert
gekomen. Hij doet aanzoek om mijne
hand. Hjj schrijft dat zijn verminderde
geldelijke toestand het hem tot nu
lj: toe belet had. Maar de prinses heeft
zeker een handje meegeholpen en hem
op de hoogte gebracht,
ij Is Er moet vlug geantwoord worden
ll op den brief. Mama preekt het mij
op hare gewone manier aan. ,Je doet
nu toch geen betere partij I" zegt zij.
Wat 'n gebrek aan meeleven met
anderenMijne moeder staat verder
van mij af dan de meeste andere
menschen. Dat is treurig maar
waar.
Door een tweeden brief van den
prins is mijn lot beslist. Hij wil zich
van den zomer laten scheiden zoodra
ijn kind geboren is I Maar dat mag
iet gebeuren. Ik moet verdwijnen
it zijn leven, een toevlucht zoeken
onder de hoede van een anderen man.
Want anders zal hij de hoop niet
opgeven. Ik zal met Kröchert trouwen.
Ik doe hem daardoor een onrecht
aan, maar voor de prinses en het kindje
is het goed. Wie kan uitmaken wat
beter is? Over mezelf mag ik niet
nadenken. Ik zal een nauwgezette
vrouw zijn, ik zal alleen leven en
zorgen voor mijn man. Ik zal steeds
zoo handelen alsof ik hem liefhad
Maak ik daardoor mijne zonde tegen
over hem goed
Hoeveel leugens zal ik wel niet
moeten zeggen en doen Die eene
leugen sleept mij aan een onzichtbaren
keten met zich voort „die heilige
leugen" en de grieven ervan zijn
zoo zwaar te dragen.
18 Mei.
Ik ben met Kröchert geëngageerd.
Mama is tevreden. Zij vindt dat hij
er elegant uitziet en onze toekomstige
bescheiden woning op Heinrichshagen
groeit in hare beschrijvingen tot een
deftig landgoed aan.
Ik ben by na blij dat we een vrij
wel armoedig bestaan zullen leiden.
Het is moeilijk om steeds alles te
moeten aannemen vooral in de
liefde. En op dat gebied ben ik een
slechte schuldenaarster.
Toen myn aanstaande man mij van
scholen. Moeten wij hieruit distilleeren,
dat de orde op scholen der le klasse
moeilijker te handhaven valt, dan op
de andere, dan is dit eene beschuldi
ging aan het adres der meer gegoede
ouders, die dan wél zullen doen met
het gezegde van den heer Plomp eens
te overwegen.
Zooals men weet, hebben we in ons
nommer van j.l. Zaterdag eenige mede
deelingen gedaan omtrent de werk
loosheid, die thans reeds weer in de
stad heerscht. Men zal dan ook be
grijpen, dat wy met genoegen ver
namen, dat de heer Gerritsen B. en
W. over deze zaak interpelleerde en
dat het ons verheugde te vernemen,
dat fiet Dagelijksch Bestuur van den
toestand op de hoogte is en zooveel
mogelijk werk zal trachten te ver
schaffen.
Dit is inderdaad hoog noodig, want
sedert onze mededeelingen op dit punt,
is de toestand reeds weer verergerd.
PRESIDENT CASTRO.
Nu Nederland op een gespannen
voet verkeert met Venezuela, zal men
vermoedelijk gaarne een persoonsbe
schrijving lezen van den man, die aan
het hoofd dezer Republiek staat. De
beschrijving is van ons 2e Kamerlid,
den heer v. Kol.
Generaal Cipriano Castro is een echt
kind van de Andes, waar hy omstreeks
1S66 werd geborende taaie volhar
ding van het Indiaansche ras is hem
eigenzjjn dapperheid is bewonderens
waardig, zijn brutaliteit en energie
zijn grenzenloos; hy deinst voorniets
terug om zijn doel te bereiken en zijn
hebzucht en lusten bot te vieren. Met
een handvol aanhangers daalde hij uit
het gebergte naar beneden, versloeg
zijn tegenstanders in den bloedigen
slag bij Tocuyeto (1500 dooden en
gewonden) en trok zegevierend Cara
cas binnen. Toen hy bij La Victoria
met 4000 man troepen en nagenoeg
zonder ammunitie door de 10,000 man
van Matros omsingeld was, vocht hy
daag kuste, kostte het my moeite om
niet hard te gaan huilen en hem weg
te duwen. Ik moest denken aan die
kussen in den helderen winternacht
Mijne lippen zijn niet ontwijd. Zij
blijven nu kil en koud. En als ik als
vrouw in de armen van een anderen
man moet liggen dan zal ik by
eiken kus aan jou denken, myn eenige
lieveling
Genoeg ik mag niet verder
schrijven. Het is mij vaak alsof ik
mjjn verstand zal verliezen
Hans-Henning liet het boek zinken.
Zyn gezicht was doodsbleek. „Dus zij
had hem toch ook lief 1" zei hy dof.
„Maar mijne liefde zal haar wel ge
nezen hebben Arme Sitta. Als ik
daar een flauw vermoeden van
had gehad dan zou ik veel voorzich
tiger en fijngevoeliger met haar zyn
omgegaan."
De dorschmachine bromde nog steeds
elk geluid deed hem pijn in zyn hoofd.
Het werd te donker om te lezen.
Het licht ervan viel juist op de witte
bladen van het boek en danste als
een ronde kring op het witte plafond.
In de hoeken der kamers bleef het
donker. De regen trommelde steeds
sterker op het dak. Hij las verder
20 Mei.
zelf mede met den Mauser in de hand,
dronken van den vroegen ochtend tot
den laten avond. Zonder verraad en
met een weinig discipline ware Matos
toen als overwinnaar uit den strijd
getreden, doch elk zijner generaals
vocht naar eigen jinzichten, één liet
de spoorbaan naar Caracas open en een
trein met patronen binnen. Castro
hernieuwde den aanval, doodde meer
dan 2000 vijanden, en ternauwernood
slaagde zijn mededinger er in door de
vlucht zijn leven te redden.
Thans is de .macht van Castro groo-
ter dan ooit, kan hij straffeloos de
wetten vertreden, heerscht hy als een
Romeinsche tiran, als een Nero in
miniatuur. Hij heeft overal zyn spi
onnen, tot zelfs in Curasao het brief
geheim wordt er stelselmatig geschon
den, geen enkel blad durft een eigen
meening uiten, geen mond een kren
kend woord over bem sprekenzijn
politieke tegenstanders werden te
Caracas opgesloten in cellen die boven
de riolen uitkomenslecht gevoed,
meestal ziek, harder behandeld dan
gruweldaders, zien zij uit naar den
dood als naar hun redder. Allen vree
zen hem, en zyn optreden wordt bru
taler dan ooitom de machtelooze
dreigementen der Groote Mogenheden
geeft hij niets. Zijn gunstelingen wor
den met schatten overladenin zijn
paleis viert hij ware orgieën, geen
vrouw is veilig voor zyn lusten, en
om een jong Fransch meisje uit zyn
satyrklauwen te redden, moest de
consul haar persoonlijk naar het stoom
schip te La Guyara brengen. Eén
woord dat hem kwetst, wordt on
middellijk door zyn trawanten gestraft;
één lied dat men zingt en dat hem
niet welgevallig is, doet den zanger
kennis maken met den kerkertoen
ik te Caracas was, werd alle muziek
in de concertzalen verboden. Aan de
table d'hote durft men nauwelijks zijn
naam fluisteren alles verarmt, alles
zucht onder zyn despotie, doch allen
buigen het hoofd en zwijgen, sidde
rend voor dezen Venezolaanscben
„Terreur."
Cipriano Castro is een klein nietig
ventje met grove zinnelijke gelaats
trekken, een hoog voorhoofd, en een
bleek gelaat door een zwarten baard
omkranst. Vurig redenaar, dapper
vol angst en opwinding dat de prins
iets te weten zou kunnen komen van
mijn engagement. Hij zou alle midde
len aanwenden om mij te bevrijden.
Ik hoop dat hij het niet te weten
komt, maar aan den anderen kant
De korte tijd die aan den trouwdag
voorafgaat, verstrijkt zoo snel I Tot
nu toe is de tijd blinde hartstocht
Leugens niets dan leugens
Ik heb mijn ja beslist en luid uit
gesproken. Ik zal hem trouw zijn,
trouw mijn plicht vervullen. Vroeger,
voor de huwelijksdag was vastgesteld,
is de tijd omgekropen maar nu vliegt
hij. Ik denk nooit verder dan tot aan
dien dag. Wat er dan zal komen
daar mag ik niet aan denken.
Ik hoor 's nachts vaak de zee
ruischen. Dat doen de hoornen in den
tuin als de wind ze dooreen schudt.
Ik wou dat de lieve, mooie onver
getelijke zee tot hiertoe kon komen
en mij op haar zachte, groene armen
wegdroeg I
Waarheen Naar een ander
land, naar het rijk der zon
Droomster, zottin I Er zal geen zee,
geen water komen om je te bevrij
den. Hij komt steeds dichter bij, die
vreeselijke dag je trouwdag
Ik leef in een koortsige spanning
aanvoerder, wordt „El Carito" („de
kleine Korporaal" in navolging van
Napoleon I) op de handen gedragen
door zyn troepen. Hy zelf gelooft zich
„un instrumento de la Providencia
Divina", een werktuig in Gods hand.
Zijn ideaal is het stichten eener Zuid-
Amerikaansche Unie, waarin hy op
permachtig heerschen zal.
Na de overwinning van La Victoria
mochten zijn Andinos beslag leggen
op de drankwinkels van Carhcas
eiken avond knalden er revolverscho
ten, in de straten werdén er burgers
neergeschoten, doch aan straffen werd
niet gedacht. Een jeugdig Duitscher
was midden tusschen twee Venezo-
lanen, die op straat een gesprek
hielden doorgelóopen, in dat land een
doodelijke heleediging. Het kwam tot
woorden, een der „Castristen" schoot
den Germaan neerdaar de gezant
er zich mede bemoeide, werd hij tot
drie maanden gevangenisstraf veroor
deeld doch vijf weken later zag men
hem weer in volle vrijheid wandelen
door de straten der hoofdstad.
Het wanbeheer van dezen man
heeft allerlei rampen over zijn land
doen neerkomen de revolutie perma
nent; een zware crisis in landbouw
en industrieepidemieën ontstaap
door de oorlogen en het gebrek aan
hygiënische maatregelen de belastin
gen tot het uiterste gedrevende
financiën geruïneerd door militaire
uitgaven en knoeieryen de schatkist
beroofd, het bestuur gedemoraliseerd,
wetten en rechtspraak met voeten
getrapt. Alles kwijnt, alles lydt, alles
geraakt in vervalen toen interna
tionale verwikkelingen ontstonden,
toen door een blokkade de haven
plaatsen werden beschoten, en de
Duitschers voet aan wal zetten, was
er een algemeene geestdrift onder het
volk om hun tiran te beschermen
Toen de blokkade werd opgeheven,
juichte dit ten ondergang gedoemde
volk, vierde geheel Carffcas feest,
klonken er jubelkreten en werd er
gedanst in de straten. Allen zien hem
naar de oogen, velen leven van den
afval van zyn buit, en de dagen dat
de aan hem verknochte „politikers"
(politicos) hun gelden innen, is er in
geheel Car&cas geen huurrijtuig meer
te krijgen, worden overal slempgelagen
12 Juni.
Ik moest op myn trouwdag mijn
witfluweelen japon aantrekken mama
stond er op en ik gaf als naar ge
woonte toe. Het aanraken van de
zachte stof deed my pijn.
Hy vond die japon mooi, de
lange sleep ervan veegde over zyne
voeten bij het dansen.
Ik heb nog steeds op een wonder
gehoopt dat my zou redden maar
er kwam geen wonder, er gebeurde
nietsDe geestelijke van Gelsheim
legde onze handen in elkaar. Hij
sprak over de groote lietde die ons
tot elkaar had gebracht. Maar wat
was het dat ons in werkelijkheid tot
elkaar bracht Een kleine, intrigante
prinses, mijn ongelukkige liefde
voor een ander en zyn armmoeer mag
niet veel verbruikt worden. En ik
heb zeer zeker niet het recht om
eischen te stellen I Ik zal trachten
mijn gebrek aan liefde aan te vullen
maar anders I God helpe my
Mij komt ook dit gebed als een
ontwijding voor. Als ik mijne handen
vouw, dan trillen zij.
Het telegram van den prins kwam
te laat. Hij heeft het dus toch nog
gehoord.
Wordt vervolgd.)