DAGBLAD voor AMERSFOORT en OMSTREKEN.
I
No. 173.
DINSDAG 25 AUGUSTUS 1908.
5e JAARGANG.
Uitgave m de Naanl. Venacotsehap „DE EEMLAMDEB".
Verschijnt dagelijks, behalve op Zoo- eo Feestdagen.
BUITENLAND.
FEUILLETON-"
T'BAUAR
oINNENLAND.
DE EEMLANDEH
Hoofdredacteur R. RIJKERS.
Abounem#ntsprlJa
Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad
Franco per post id.
Per 3 maanden id.
Franco per post id.
Afzonderlijke nummers
f 4.—
- 5.60
- 1.—
- 1.40
- 0.05
Bureau:
BREEDESTRAAT 18.
Telefoon Interc. 62.
Prijs der Advertöntlën:
▼an 1 tot 5 regels.
f 0.40
Voor iederen regel meer- 0.08
Buiten het Kanton Amersfoort per regel
(Bij abonnement belangrijke korting.)
- 0.10
KAMERLID OF SENATOR?
In den laatsten tijd is het herhaal
delijk voorgekomen, dat Fransche
Kamerleden, als zij de kans schoon
zien, zich in den Senaat laten kiezen.
Het jongste voorbeeld is dat van den
heer Sarrien, oud-minister en leider
der radicale meerderheid.
Deze verkiezing en andere, die
daaraan voorafgingen, hebben de aan
dacht gevestigd op de voorliefde van
de Kamerleden voor den Senaat.
De verklaring ligt voor de band.
Een senator is, wat men ook moge
zeggen van het hooge staatslichaam
waartoe hij behoort, een man van
aanzien. Bij de benoeming van minis
ters wordt de Senaat niet overgesla
gen, bij voorkeur kiest men den
president der Republiek uit de Sena
toren.
Dan moet een Kamerlid na vier
jaren aftreden, terwijl de Senator
negen jaren voor de boeg heeft, --
dat verschilt zooveel en behalve dat
men aldus meer rust geniet in den
Senaat zijn ook de onvermijdelijke
verkiezingskosten veel geringer.
Ook is men minder afhankelijk van
de kiezers, van de luimen der volks
gunst. De afgevaardigde moet daar
mede altijd rekening houden.
In de Fransche bladen wordt meer
malen geklaagd over de wijze, waarop
tegenwoordig de Kamerleden hun
mandaat vervullen. Maar voor een
groot deel dragen de kiezers de schuld
van hetgeen zij afkeuren in de bladen.
Vroeger was de afgevaardigde een
belijder, een strijder voor zekere be
ginselen, conservatieve of liberale.
Hjj was voor de monarchie of voor
de republiek en trachtte zij ue kiezers
tot zijne gevoelens te bekeeren.
Iedereen kende den afgevaardigde,
hij stond op den besten voet met zijne
kiezers en was inderdaad hun ver
tegenwoordiger.
Dat is anders geworden. Sedert de
republiek voorgoed heeft getriumfeerd
is er geen strijd meer over den regee-
ringsvorm. Er blijft de strijd der be
ginselen. Maar de beginselen staan
niet hoog aangeschreven in dezen tijd
en in Frankrijk. Men let in de eerste
DOOR
MARTLLE MARKOVITCH.
(naar het fbansch).
10)
Tegen het vallen van den avond be
reikte hjj met zijn strijdmakkers den
top. Nog slechts vierhonderd man
bleven hem over, maar dit was een
uitgeleien beproefde keurgarde, bereid
voor haar aanvoerder te sterven. Ook
eenige vrouwen gereed de wonderen
van Akhoalko te herhalen, hadden
zich op den bergtop teruggetrokken
en onder haar bevond zich Thamar,
die sedert den morgen haar leven voor
den imam had gewaagd, zonder erin
geslaagd te zijn tot dezen te naderen.
Nadat het kamp in gereedheid was
gebracht en de schildwachten bij de
enkele toegankelijke punten waren
uitgezet, hield Schamyl raad. Hetlaatste
bedtjjf van het drama zou binnenkort
worden afgespeeldgeen hunner twij
felde daaraan. Men was daar gekomen
om te sterven 1 Het voornaamste stre
ven van al déze mannen bestond slechts
hierin het zoo lang mogelijk uit te
plaats op de belangen. Men kiest tot
afgevaardigde den man die den meesten
invloed kan uitoefenen bjj de ministe
ries. Het eene dorp verlangt eene brug,
het andere een weg. Een invloedrijk
kiezer zou gaarne een bureau de tabac
hebben voor zijne dochter die weduwe
is en wiens man misschien een voor
vechter was van de republikeinsche
idee, zoodat de republiek iets ver
schuldigd is aan zijne nagedachtenis.
Een ander smacht naar de roset van
officier d'acadëmie. De afgevaardigde
is als 't ware de commissionnair van
zijne kiezers bij de regeering. Natuur
lijk moet hij om aan de wenschen van
zijne kiezers te kunnen voldoen op
goeden voet staan met elke regeering,
wat niet gunstig is voor de beginse
len. Als hij thans zijne kiezers bezoekt
zit hij zelden met hen aan tafel, maar
hij verleent audiënties, waarin allen
hunne ergernissen luchten en hunne
wenschen voorgedragen kunnen. Hij is
omringd door ambtenaren, de prefect
staat al gereed om hem te ontvangen
en hij wordt als een klein koninkje
behandeld, altijd tot de kiezers een
ander vinden die hun nog meer be
looft en van wien zij nog meer ver
wachten. Alle afgevaardigden blagen
over dien toestand, die hen maakt
tot boodschaploopers van de kiezers.
Het is niet vreemd, dat zij maar liever
Senatoren worden.
DUITSCHLAND.
Volgens de Norddeutsche zal de
aanstaande hervorming der Duitsche
finantiën zich niet bepalen tot het
scheppen van nieuwe bronnen van
inkomsten door invoering van nieuwe
belastingen, doch men zal heel het
rjjksfinanciewezen aan een grondige
herziening onderwerpen, ook wat be
treft de regeling der schulddelging en
andere dergelijke quaesties.
In de Münchener Allgemeine Zei-
tung, die thaDS als weekblad ver
schijnt, betoogt prof. G. v. Mayr in
een artikel over „Reichsfinanzreform
und Kriegsbereitschaft", dat bjj de
aanstaande hervorming der Duitscbe
rjjksfinanciën er voor moet worden
gezorgd, dat het Duitsche Rjjk in
vredestijd zoo weinig mogelijk gebruik
maakt van het uitgeven van vlottende
schuld en andere credietmiddelen, op
houden en, indien zij konden, den
imam te redden, die,.vrjj zijnde, elders
weder met woord en daad voor de
zaak der onafhankelijkheid zou gaan
strjjden.
Van al deze levens was het zjjne
het kostbaarst. Het was dus voor hem,
dat men moest strjjden, voor hem dat
men moest sterven.
Hassan had Thamar niet verlaten.
Geheel uitgeput als zjj was, kon het
jonge meisje zich nog steeds met
moeite staande houden. Desniettemin
weigerde zij rust te nemen.
Breng mjj naar den imam, zeide
zjj tot Hassan, eerst aa hem gezien
te hebben, zal ik kunnen slapen.
Hij gehoorzaamde, hoewel zelf door
vermoeidheid gebroken en bovendien
door bloedverlies verzwakt. Toen zij
het plateau overgingen, ontmoetten zij
Aly, door den imam uitgezonden om
Thamar te zoeken. Niet ver van daar
stond de held, geheel met rook en
kruitdamp overdekt en de kleederen
aan flarden, doch steeds een prachtige
figuur vormend, tegen een rostblok
geleund met zjjn strijdmakkers te be
raadslagen. Thamar voelde haar knieën
onder zich knikken en het bloed in
haar aderen stollen. Daar zag zij heul
dus werkelijk voor zich, den ongeluk-
kigen held, gejaagd, gevolgd, maar
steeds zjjn vijanden door de vingers
glippend. En misschien zou zjj' reeds
dat men in tijd van oorlog kunne
beschikken, zoowel over de binnen-
landsche als over de neutrale buiten-
la' dsche geldmarkt voor het verkrijgen
van het noodige geld voor het voeren
van den krijg.
De Hamburger Nachrichten zijn
van oordeel, vol erkentelijkheid voor
de verdienste der pers om de aan
dacht van het Duitsche volk te
richten op de luchtscheepvaart, dat
men meer bijzonderheden bekend
maakt, dan met het oog op de na
tionale verdediging veilig geacht mag
worden.
Dat zou de reden zjjn waarom de
Minister van Oorlog het besluit heelt
genomen, den toegang tot de twee
loodsen bij Reinickendorf te verbieden
aan personeD, die niet om dienst-
redenen daar te maken hebben.
Noch officieren van andere wapenen,
noch persmannen kunnen er nu in
't vervolg doordringen, en, om alle
onbescheiden blikken te weren, heeft
men voor de vensters van de loods
gordijntjes gehangen.
De Vorwkrts kondigt tegen 20
September te Berljjn een protest-
meeting tegen den oorlog aan. Een
deputatie van 20 Engelsche socialisten
zal aan de meeting deelnemen.
Voornamelijk zal worden geprote
steerd tegen de ophitsing tot oorlog,
waaraan sommige partijen, zoowel in
Duitschland als in EDgeiand, zich
schuldig maken.
De oproep tot de meeting is onder
teekend door 50 Engelsche en 2000
Duitsche leden en vertegenwoordigers
van socialistische organisaties.
ENGELAND.
De Observer komt met een belang
rijke mededeeling aan over de plan
nen der Engelsche regeering ten aan
zien van de uitbreiding der vloot.
Nu der regeering gebleken is, zoo
zegt bet blad, dat er toch niets van
een overeenkomst met Duitschland
over de beperking der zeemacht kan
komen, heeft zjj besloten een pro
gramma op te stellen voor de eerst
komende vier jaar. Het plan is om in
dien tijd niet minder dan dertig oor
logsbodems te bouwen, slagschepen
van het type Dreadnought, kruisers
morgen de zaligheid smaken voor hem
te mogen sterven.
Eenige hartsachtige takken, welke
men in den grond had gestokken, ston
den op het plateau te branden, een
enorme rookpluim ten hemel zendend.
Van tijd tot tijd wierpen de onrustige
vlammen een vreemd en aangrijpend
lichtschijnsel op het mannelijk gelaat
van den aanvoerder, hetwelk, hoe wei
zwart van den kruitdamp, een uit
drukking vertoonde, die men nimmer
meer vergat. De flinke, stevige arends
neus boog zich een weinig naar den
vastberaden mond, omgeven door een
langen, bruinen baard, dien hjj, in
diep nadenken verzonken, langzaam
en gestadig door zjjn vingers deed
gljjden. Het hooge, edele voorhoofd,
met dichte, zwarte haarlokken bedekt,
was een weinig gewelfd, evenals de
hooge toppen van den Elbroes, slechts
door den Mouflon betreden. Maar boven
al waren het de oogen, bjj het rose
schijnsel der toortsen als kolen vuur,
fonkelend, die aan dit gelaat een schier
bovenmenschelijke uitdrukking gaven.
Stralend van hartstocht en nooit over
wonnen moed, schenen zjj in door
dringendheid met den blik van den
adelaar, den bewoner der ongenaak
baarste bergtoppen, te wed jj veren.
Door dit gebiedend oog verpletterd,
was Thamar aan de voeten van den
j imam neergezonken. Hjj hief haar
van het slag der Indomitable. Daar
voor zal zjj 50 millioen pond sterling
noodig hebben, en de Observer acht
het vanzelf sprekend, dat dit geld uit
eene leening geput moet worden.
TURKIJE.
Dezer dagen zal de Ottomaansche
Bank nogmaals een voorschot van
30.000 Turksche ponden uitbetalen
om de afgediende manschappen uit
Jemen naar buis te kunnen laten
terugkeeren. Naar verluidt, onderhan
delt de Turksche regeering met een
Engelsch-Fransche combinatie over
bet sluiten van een leening van 2-J
millioen pond.
De brand, die Zondag te Kon-
stantinopel is uitgebroken, was gisteren
nog niet gebluscbt. Reeds een paar
duizend houten huizen en ettelijke
moskeeën waren vernield, en wel tus-
schen Etmejdan, de oude Janitsjaren-
wjjk, en de moskee van Mohammed
den Veroveraar. De tuinduizenden
dakloozen vullen tuinen en moskeeën,
zegt een bericht.
MAROKKO.
De overwinning van Moeley Hafid
op Abdoel-Asiz schjjut werkelijk be
slissend te zijn geweest.
Uit de berichten, vooral in de
Duitsche bladen, moet worden opge
maakt, dat men, van de zijde van
Moeley-Hafid, zich geruimen tijd heeft
voorbereid op dezen strijdopvallend
is het, dat men in de Duitsche pers
zoo goed op de hoogte bleek van alles
wat Moeley-Hafid en zjjn leger betrof.
Volgens de laatste berichten, moet
de nederlaag van Abdoel-Asiz voor
namelijk worden toegeschreven aan
den onverhoedsehen aanval van
Moeley-Hafid's cavalerie, en aan het
verraad van Abdoel-Asiz's troepen,
die in massa tot den vijand over
liepen.
Volgens een telegram van generaal
d'Amade, moet Abdoel-Asiz bjj het
gevecht groeten persoonlijken moed
aan den dag hebben gelegd.
Thans moet worden afgewacht, wat
de Fransche regeering zal doen. Zjj
heeft zich nooit officieel partij gesteld
voor Abdoel-Asiz, gelijk Duitschland
zich nooit officieel vóór Moeley-Hafid
il
zachtkens weder overeind.
Dank u, Thamar, sprak hij met
zijn welluidende stem, die aan de echo
van het gebergte herinnerde, dank u,
dat gij van zoover gekomen zjjt om
de zaak der vrijheid te verdedigen. Ik
weet, dat uw metgezellen bet slechts
aan u danken, dat zij onderweg niet
moedeloos zjjn geworden. De vorstin,
wier naam gij draagt, was eveneens
een onverschrokken amazone. Moge gij,
evenals uw groote uaamgenoote, een
maal uw vaderland bevrijd en den
vreemdeling verdreven zien
Het jonge meisje nam nu de hand
van den aanvoerder en plaatste deze
naar Circassisch gebruik ophaarhart.
Meester, zeide zjj, ik ben niet
naijverig op de glorie van Thamar,
maar ik wil evenals Fathima aan uw
zjjde strjjden en met u overwinnen
of sterven.
Ga thaDS, antwoordde hij, en voeg
u bij de andere vrouwen om rust te
nemen. Morgen zullen wij den strijd
weder moeten hervatten.
Thamar gehoorzaamde en liet zich
gewillig door haar broeder teruggelei
den. Het was een heldere, zoele nacht.
In haar sluier gewikkeld, strekte zjj
zich onder beschutting van een over
hangende rots in de nabijheid der andere
vrouwen, die den imam gevolgd waren,
uit en viel weldra met den naam
Schamyl op de lippen in slaap.
heeft verklaard. Zij zou zich dus
kunuen neerleggen bij het voldongen Lst
feit van Moeley-Hafid's overwinning, p
De Temps en het Journal des Dóbats
verklaren reeds, dat dezelfde mogend-1
beden, die met Abdoel-Asiz de over- I
eenkomst met Algeciras sloten, thans
Moeley-Hafid als Sultan kunnen
erkennen, mits ook deze op zich neemt
de akte van Algeciras te eerbiedigen.
De erkenning van MoeleyApafid kan
echter niet geschieden door een of
twee mogendheden zij moet geschie
den door al de verdragsmogendheden
van Algeciras. S
Naar het heet heeft Abd-el-Azis
reeds te kennen gegeven, dat hjj yan
den troon zal afstand doen eg het
land verlaten orn zich neer te zetten
te Damaskus. Hjj wil niet wonej^ in
een Moslemsch land, waar de "iïbro-
peanen iets te zeggen hebben. Daar
in Syrië wil hij afwachten, of en
wanneer hjj naar Marokko zal terug
keeren.
Het vreugdebetoon van de inboor
lingen over Moelai Hafid's overwin-
ning gaat voort. Winkels en'koffio; i
huizen zjjn versierd met vlaggen.''"' D
lieden uit het gebergte kwamen de q
stad binnen verbroederden zich met de i
inwoners en namen deel in hur
vreugde. De orde werd uitstekem
bewaard. Alle voorname ambten blij
ven nog bezet door Aziz-mannèn,
zoolang hun opvolgers niet door
Moelai Hafid zjjn benoemd. Hun
veiligheid wordt verzekerd door Hafid's
vertegenwoordiger.
Nederland en Venezuela.
Het schrijven van den Minister van
Buitenlandsche Zaken van Veuezuela
aan de Nederlandsche Regeering, waar
in de vriendschappelijke betrekkin
gen" tusscbeu Nederland en Venezuela
worden afgebroken, is volledig in liet
Staatsblad van Venezuela en eenige
Venezolaausche couranten afgedrukt.
De Venezolaansche Regeering zegt.
daarin, dat zij in het licht van de
later plaats gehad hebbende gebeur-
i tenissen, niet langer de verzekering
in baar vorige schrijven gedaan (mede
in ons blad afgedrukt) kan handhaven,
Bjj het eerste schijnsel van den
dageraad ontwaakte zjj weder en vond
alles in het kamp reeds in beweging.
De schildwachten, die door anderen
waren afgelost, maakten zich in de
holten van de rots een bed gereed.
Eenige der Muzelmannen, met het ge
laat naar het Oosten gekeerd, begroet
ten de rijzende zon onder het aan
roepen van Allahandeien, meer be
zorgd voor hun stoffelijke behoeften,
zochten in de spleten van den berg
naar arendsnesten. Enkelen hunner,
zich aan de rosten vastklampende,
waagden zich tot aan den Koïsoe om
het voor de morgenwasscliingen be-
noodigde water te putten. Plotseling
kwam een der vrouwen triomfantelijk
aansnellen. Zij had een bron ontdekte,
die uit een spleet in de rots opgewelde
en van terras tot terras afdalend in
den bergstroom uitliep. Allen snelden
er heen en verdrongen elkander rond
om den fjjnen waterstraal, terwijl zjj
zich beijverden (zelfs te midden van
het oorlogsgevaar) om op de knieën
liggend de gestrenge voorschriften van
den Koran op te volgen.
Wordt vervolgd.)