DAGBLAD
OMSTREKEN.
AMERSFOORT EN
VOOR
No. 186
DONI'ERDAG 10 SEPTEMBER 1908.
5e JAARuANG.
Uitgave vau de Naaral. Venoootseliap „DE EEMLANDER".
Vepsehijnt dagelijks, behalve op Zon- eu Feestdagen.
Verzekering tegen Werkloosheid.
FEUILLETON.
Een Verborgen Erfenis.
i 6)
-
Hoofdredacteur ïl. G. BJJKEIJS.
Abonnementsprijs
Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad f 4.
Franco per post id. - 5.60
Per 3 maanden id. - 1.—
Franco per post id. - 1.40
Afzonderlijke nummers- 0.05
Bureau: BREEDESTHAA.T 18.
Telefoon Interc. 62.
Prijs der Advortentlên:
Van 1 tot 5 regelsf 0.40
Voor iederen regel meer- 0.08
Buiten het Kanton Amersfoort per regel - 0.10
(By abonnement belangrijke korting.)
Het Rapport en Voorstel van de
Raadscommissie, belast met een onder
zoek inzake het beschikbaar stellen
van gelden tot leniging der geldelijke
gevolgen van gedwongen werkeloos
heid, luidt als volgt
Amersfoort, Augustus 1908.
In uwe vergadering van "26 Novem
ber 1907 kwam een adres in van een
aantal werkliedenorganisaties, daarbij
verzoekende gelden beschikbaar te
willen stellen tot leniging der gevol
gen van gedwongen werkeloosheid.
Dit adres was onderteekend door de
afdeelingen Amersfoort van den Neder-
landschen Sigarenraakersbond, R. K.
Timmerlieden-secretariaat, R. K. Scbil-
derssecretariaat, Protestantsche Chris
telijke Timmerliedenboud, Algemeene
Nederlandsche Timmerliedenboud, Al
gemeene Nederlandscbe Metaalbewer-
kersbond, Algemeene Nederlandsche
Scbildersgezellenbond, Algemeene Ne
derlandscbe Typografenbond, Ge-
meente-werkliedenbond en den Slagers-
gezellenbond.
Het adres werd om advies in handen
onzer commissie gesteld, bestaande
uit de heeren E. L. Visser, D. Ger
ritsen, C. J. Plomp, W. Salomons en
H. Kroes. Als secretaris der commissie
fungeerde de Gemeente-secretaris.
De eerste vraag, die wij ons bij bet
vervullen van onze opdracht gesteld
hebben, was dezeligt het op den
weg der overheid, eventueel van het
gemeentebestuur, zich te bemoeien
met de werkeloosheid zooals deze zich
in de hedendaagsche maatschappij
voordoet? Het antwoord kan naar
ons oordeel niet anders dan bevesti
gend luiden. Het in meerdere of
mindere mate jaarlyksche optreden
van werkeloosheid achten wij een van
de noodlottigste verschijnselen onzer
samenleving, waarvan de gevolgen
zich niet alleen in den werkmansstand,
maar ook in ruimere kringen der
burgerij doen gevoelen. De algemeene
belangstelling, die tegenwoordig in
buiten- en binnenland gewijd wordt
aan de middelen, waarmede de over-
(j heid de gevolgen van gedwongen
(naak het engelsch.)
Ieder keek vol belangstelling naar
het meisje, dat uitdagend opkeek,
j Ja, zei ze tot haar moeder. U
heeft, rnjj toch goed verstaan Ik ben
van plan te blijven. Als Laura en u
vandaag heengaan, dan zal het zijn
zonder mij. Ik zal het heele jaar mijn
I best doen het geld te vinden. Ik heb
- genoeg van mijn tehuisu zal mij
daar niet meer zien.
Je zult vandaag met mij naar
huis gaan 1 zei Mrs. Egerton. Ik zal
gauw een eind maken aan deze
dwaasheid I
Nu kwam Anthony tusschenbeiden.
Christal heeft het recht zelf een
besluit te nemen, zei hij.
Zijn stem, hoe vriendelijk ook,
klonk beslist.
De jonge dame zal blijven, me
vrouw, verklaarde Mr. Wickham.
u Het kan mij niet schelen, zeido
Christal, zonder op te kijken, wat
mama of Anthony zegt. Ik heb een
vast besluit genomen terwijl het tes
tament werd voorgelezen.
werkloosheid kan bestrijden of althans
verzachten, wijst er dan ook op, dat
het besef levendig is, dat de ovorheid
gevoelt, dat het hier een aangelegen
heid betreft, aan welke zij in 't belang
der gemeenschap .haar volle aandacht
schenken moet.
De vraag of hier in beginsel de
Staat dan wel Provincie of Gemeente
behoort op te treden, heeft voor onze
Gemeente naar ons oordeel op dit
oogenblik weinig belang. Rechtstreeks
ingrijpen van den Staat al moge
men dit beter achten dan een op
treden van de Gemeente is ver
moedelijk in de eerste jaren niet te
verwachten. Zooals bekend is, diende
de vorige regeering den 9 Augustus
1907 een ontwerp van wet tot aan
vulling van het 10e Hoofdstuk der
Staatsbegrootiiig in, waarbij gelden
beschikbaar werden gesteld voor bij
dragen aan Gemeenten in hare uit
gaven ten behoeve van de verzekering
tegen de geldelyke gevolgen van
werkeloosheid.
Hoewel de tegenwoordige regeering
hare zienswijze in deze materie voor
zoover ons bekend nog niet hoeft dueu
kennen, mag wellicht uit het niet in
trekken van het wetsontwerp der
vorige regeering afgeleid worden, dat
rechlstreeksclie regeling door den Staat,
ook van deze legeering voorloopig niet
te verwachten is. Hoe men principieel
over deze vraag denken moge, de
ondervinding, elders opgedaan, schijnt
er op te wyzen, dat van eene regeling
van gemeentewege de beste resultaten
te verwachten zyn.
Op grond van deze overwegingen
zyn wij tot de conclusie gekomen, dat
het op den weg uwer vergadering ligt,
deze zaak thans ter hand te nemen.
Het komt ons niet noodzakelyk voor,
af'te wachten, of steun van het Rijk
gegeven zal worden. Het hier boven
omschreven belang der Gemeente bij
eene deugdelijk ingerichte verzekering
tegen de geldelijke gevolgen van de
werkeloosheid achten wij te groot, dan
dat deze afhankelijk gesteld moet
worden van eventueele Rijkssubsidie.
Wordt deze verleend, dan zal öf het
fonds nog krachtiger gevoed, öf, zoo
dit eerste niet noodig is, de uilkeering
van de Gemeente aan het fonds ver
minderd kunnen worden.
Maar wat ben je van plan te
doen als wij weg zijn? vroeg haar
zuster, met minachting in haar stem.
Hoe wil je het geld vinden?
Christal zweeg.
Is iemand behalve Miss Egerton
van plan te blijven? vroeg Mr. Wick
ham. Het is noodig, dat ik dan de be
dienden waarschuw. Zooals u uit het
testament gehoord heeft, staat het
huis voor alle aanwezigen open, uit
gezonderd eene.
Ik kan tot mijn spijt niet blij
ven, zei Ivan Malincourt. Later hoop
ik terug te komen, maar nu roepen
belangrijke zaken mij naar Londen.
Ben jij vau plan te blijven, An
thony vroeg Violet als terloops.
Neen, antwoordde hjj. Ik heb ook
zaken zaken die al veel te lang
verwaarloosd zijn. Hij keek hierbij
zijn nichtje aan, wier kleur donker
der werd.
En U? zei Mr. Wickham zich
tot Cesar Malincourt keerende,
Ik zal intusschen mijn zusters
naar huis brengen.
Dan begin ik te begrijpen dat
deze jonge dame de eenige is die
blyven zal.
De gasten stonden op en Mrs. Eger
ton zeilde naar haar oudste dochter
toe, toen Anthony tusschenbeiden
kwam.
U mag Christal met weerhou-
Bij het overwegen der vraag op
welke wyze de Gemeente haar steun
het best verleenen kan, vonden wjj
niet slechts voorlichting in de ruime
litteratuur over dit onderwerp, maar
ook in de regelingen die in eenige
Gemeenten van ons land zyn tot stand
gekomen.
Het is hier niet de plaats een uit
voerige uiteenzetting te geven van
alles, wat over dit onderwerp ge
schreven en gesproken is.
De door ons geraadpleegde littera
tuur en de door andere gemeentebe
sturen welwillend verstrekte inlich
tingen liggen voor Uwe vergadering
ter inzage.
Voorop behoort naar onze meening
te staan, dat de steun van de Gemeente
niet anders mag zijn dan eene tege
moetkoming daar, waar de werkman
zelf reeds het initiatief tot zijne ver
zekering heeft genomen.
Die hulp mag niet anders zijn dan
een toeslag op hetgeen de werkman
tengevolge van zyn eigen verzekering
in tyd van werkeloosheid ontvangt.
De hulp, die de Gemeente op deze
wijze verleent, staat dus verwijderd
van armenzorg of bedeeling. Wij
vloien ons dan ook niet, dat de kosten,
uitgegeven voor de verzekering, de
uitgaven van het Burgerlijk Armbe
stuur zullen ontlasten.
De ondervinding leert dat zydie
bij het Armbestuur om hulp komen,
niet tot de kringen behooren, die zich
zelf tegen toekomstige werkeloosheid
verzekeren.
Indien nu een bijslag gegeven zal
worden aan hen, die zichzelf verze
keren, dan ligt het voor de hand,dat
de Gemeente aansluiting moet zoe
ken by die vereemgingen, die reeds
eene dergelijke verzekering ter hand
namen, t. w. de vakvereenigingen.
Zoo leert de ondervinding in binnen-
en buitenland In hoofdzaak zal dan
ook voor onze Gemeente het zooge
naamde Gentsche stelsel toegepast
moeten worden.
Gelijk als bekend verondersteld mag
worden, heeft de gemeente Gent een
fonds opgericht, waaruit een bijslag
gegeven wordt op de uitkeenngen
van de vakvereenigingen aan hunne
leden, die werkloos zijn. Daarnaast
is ingesteld eene zoogenaamde spaar
den, moeder, zei by. Zy kan blijven
als zy dat verkiest
Mr. Wickham trok aan de bel.
Laat deze jongedame haar ka
mers zien, zei' hy tot de dienstbode,
die binnenkwam. En verzoek de huis
houdster voor alles te zorgen, zoo
dat haar niets ontbreekt.
Wil je een of andere boodschap
naar huis zenden, dan zal ik daar
voor zorgen zei Anthony, naar zijn
zuster toegaande. Ik weet niet watje
plannen zyn maar als ik je op een
of andere wijze van dienst kan zyn,
dan ben ik daartoe bereid.
Dank je, zei Christal. Ik heb
van niemand hulp noodig. Ik ga nu
mijn eigen weg. Vyf-en-twintig jaar
lang heb ik het leven gehaat, dat
leven vol schaamte, bedrog, en belee-
digingen. Ik heb daar nu mee afge
daan. Je behoeft nu, noch later iets
voor my te doen.
Zy keerde zich om, terwijl zy haar
arm losrukte uit de hand harer mee-
der eu zich niet de moeite gaf een
harer familieleden goeden dag te
zeggen.
U behoeft my niet te volgen,
was alles wat zy hun toevoegde. Mijn
nichtje Christal zal dus alleen zon
der een vrouw in huis zijn, zei Ivan
tot Mr. Wickham.
Beide mannen hadden gehoord,
wat er was voorgevallen.
inrichting, waardoor een ieder, die
een spaarboekje heeft, een toeslag
gegeven wordt op hetgeen hij bij
werkloosheid van het boekje terug
vraagt.
De voornaamste argumenten voor
het geven vau een toeslag op de uit-
keering van de vakvereeniging zijn
de volgende
De groepeering van hen, die onge
veer in dezelfde mate aan werkeloos
heid blootstaan, geschiedt door de
vorming van vakvereenigingenimmers
hunne leden bestaan uit vakgenooten
of althans uit hen, die zeer nauw
samenhangende vakken uitoefenen.
Het bedrag der premie, die de leden
zelve te betalen hebben, houdt na
tuurlijk zeer nauw verband met de
risico voor werkloosheid.
De premie zal derhalve ook voor
de verschillende ambachten niet de
zeilde zijn. Het vaststellen van deze
premie, waarvoor dus als 't ware
eene verdeeling van alle ambachten
in gevarenklassen noodig zou zijn,
wordt thans overbodig. De vakver
eeniging bepaalt zelf de premie, die
hare leden voor de verzekering tegen
werkloosheid betalen moeten.
Een tweede voordeel bestaat in de
controle op simulatie door de vak
vereeniging zelve. Deze controle k a n
door de vakvereeniging het beste uit
geoefend worden, omdat hare leden
in het zelfde vak, of althans in nauw
samenhangende vakken arbeiden en
derhalve geacht kunnen worden het
beste op de hoogte te zyn van de
arbeidsgelegenheid in die vakken De
controle zal scherp door de vakver
eeniging uitgeoefend worden, omdat
zy op zyn minst een zeifde bedrag
als het bedrag, dat uit het gemeen
telijke fonds betaald zal worden, als
bijslag uit haar eigeu verzekeringskas
moet geven als uitkeering aan hare
leden. Het geldelijk belang van de
verzekeringskas der vereeniging brengt
derhalve eene scherpe controle mede.
De ondervinding in 't buitenland
heeft de kracht van deze argumenten
inderdaad aangetoond.
De spaarinnchting in Gent naar de
toeslag voorde vakvereenigingen heeft
haar ontstaan grootendeels te danken
aan de bezwaren, die men verbonden
achtte aan de uitsluitende subsidiee-
Zy schijnt my toe niet iemand
te zijn, die zooveel behoefte aan ge
zelschap heeft speciaal vrouwelijk
gezelschap, antwoordde de ander
boos-glimlachend.
Ik zal haar in 't oog houden en
zien hoe zy vordert, zei Ivan, terwyl
hy zich klaar maakte om heen te
gaan. Ik heb geen tyd voor die
phantastiscbe nasporingen, waarmee
zy begint. Toch zou ik wel willen
weten, hoe het haar bevalt.
Vijf-en-twintig jaar van haar
huiselijk leven heeft zij doorgemaakt
en dus zal zij niet tegen eenzaam
heid opzien.
Neen, dat is zoo. Nu, ik zal u
zeker hier weer aantreffen, als ik te
rug kom.
Zoo lang een der mogelijke erf
genamen hier resideert, zal ik hier
blijven om toe te zien of de bepalin
gen van het testament goed worden
uitgevoerd.
Dat is goed. Nu, vaarwel dan.
Toen hy van zyn gastheer, als men
hem zoo noemen mag, afscheid ge
nomen had ging Ivan naar de hal
en vond daar een dogcart met een
keurig netten groom op hem wachten
die order had hem naar den trein te
brengen. De notaris was van plan
met hem mee te gaan. Ivan fronste
nauwelijks merkbaar de wenkbrau
wen, toen hy hem zag, maar het was
ring van de verzekenngsk issen der
vakvereenigingen. Niet alle werklie
den zyn immers aangesloten bij
de vakveeniging, hetzij uit onverschil
ligheid, hetzij omdat zij bezwaar
hebben zich aan te sluiten by een der
voor hun beroep bestaande vasver-
eenlgingen. Ook komt het natuurlijk
voor - in kleine Gemeente zal dit
verschijnsel meuigvuldiger optreden
dan in groote dat voor'bepaalde
vakken geen vakvereeniging bestaat
of opgericht kan worden. Werklieden,
die in dergelylte omstandigheden ver-
keeren, zouden dus uitgesloten zyn
van de hulp der Gemeente, 't gaeh
eene onbillijkheid wordt genoemu.*..
Bovendien werd als bezwaar aan
gevoerd, dat betrekkelijk slechts een.
klein getal werklieden hjj vakvei?
eenigingeu is aangesloten, zoodat (m
hulp, die de Gemeente denkt te-vei -
leenen, slechts een betrekkelijk gering
aantal werklieden ten goede komt.
Zooals gezegd, heeft men in GeuL^,
en ook elders getracht een reffeling
te treffen, waardoor deze bezwaren
geheel of althans zoo goed mogelyk
opgeheven werden.
De daarvoor in Gent ingestelde"'
spaarinrichting heeft geen resultaat
opgeleverd. Ondanks alle pogingen om
de werklieden, die niet by eene vak
vereeniging aangesloten waren, door
middel van een spaarbankboekje te
verzekeren, heeft deze instelling geen
succes gehad.
Een andere oplossing is gezocht in
eene directe verzekering van gemeente#-
wege door de oprichting van een
gemeentelyke kas tegen de werkloos
heid, waarbij dus geen spiake was
van een byslag op de uitkeeringc-n der
vakveieenigingen. Een dergelijke kas
is te Bun opgerichtieder werkman,
mits aan eenige eischen voldoende,
kan lid van de kas worden. De uit
komst heeft geleerd dat men hier
niet met eene aanbevelenswaardige
inrichting te doen heeft. De kosten,
bedroegen in verhouding van de bij
dragen der leden zoo veel, dit de in
stelling meer werkt als bedoeling darp
wel als verzekering.
Een andere poging in ook do on-
geoiganiseerde arbeiders te helpen,
bestaat in het volgendeBepaald
wordt, dat vakvereenigingen, die
zoo gering, dat alleen een scherp op
merker het zou hebben gezien.
Gaat u ook mee zei hy jovi
aal. Dat is gued Gaat u ook naar
de stad
Ja. Wy kunnen samen reizen,
als u er niets tegen heeft.
Het zal my heel aangenaam
zyn. Waar zou die man mijn jas
toch gelaten hebben
Hier mynheer zei de bediende,
terwijl hij de jas van do porie-man-
teau in de hal afnain. Zal ik u hel
pen hem aan te trekken
Dank je. Maar breng hem mij
hier even bij het venster. De voering
van de mouw is gescheurd en ik wil
zien, waar ik myn arm moet inste
ken.
De man gehoorzaamde en beide
mannen gingen een eind van Mr.
Benlley af staan. Terwyl Ivan lang
zaam zyn hand in de mouw van zyn
jas stak merkte hy ouverschillig op
Myn nichtje, Miss Egerton blijft
hier geheel alleen. Ik vrees, dat zy
zich eenzaam zal voelen zonder haar
moeder eu zuster. Is Miss Wickham
hier?
Ik weet het niet, mijnheer, Mr.
Wickham is vanmorgen alleen geko
men. Misschien zal zij later komen.
Wordt vervolgd.)