DAGBLAD voor AMERSFOORT en OMSTREKEN.
No. 189
MAANDAG 14 SEPTEMBER 1908.
5e JAARGANG
Uitgave van de Naaml. Vennootsehap „DE EEMLANDER".
Vepsehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
HALF BLAO.
De Industrie- en Huishoudschool.
I FEUILLETON.
Een Verborgen Erfenis
BU1TËJNLAN L).
BINNENLAND.
STADSNIEUWS.
DE
MLANDEB
Hoofdredacteur R. G. RIJKEN S.
Abonnementsprijs
Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad
Franco per post id.
Per 3 maanden id.
Franco per post id.
Afzonderlijke nummers
f 4.—
5.60
- 1.—
- 1.40
- 0.05
Bureau: BREEDESTRAA.T 18.
Telefoon Interc. 62.
Prijs der Advertentiën
Van 1 tot 5 regels
Voor iederen regel meer
Buiten het Kanton Amersfoort per regel
(By abonnement belangrijke korting.)
f 0.40
- 0.08
- 0.10
Zij, die zich met 1
October a.s. op dit blad
Sbonneeren, ontvangen de tot
dien datum verschijnende nom-
mers gratis.
Wij staan aan den vooravond van
een voor Amersfoort hoogst gewich-
tigen dag.
Het nieuwe gebouw der Industrie-
en Huishoudschool zal morgen op
plechtige wijze worden geopend.
Het is niet onze bedoeling, hier na
te gaan, hoe de school zich uitbreidt,
hoe zij bestuurd wordt en welke
resultaten zy oplevertdat zullen
morgen anderen, aan wien zulks beter
is toevertrouwd, doen. Doch wel wen-
schen wij even de aandacht te vestigen
op hare beteekenis; hoe zij maakt, dat
hare kweekelingen den strijd om het
bestaan met succes kunnen strjjden.
Onze tijd vraagt op allerlei gebied
kennis, vraagt wetenschap, vraagt ont
wikkeling, vraagt routine en handig
heid en geen onhandige of onontwik
kelde kan op de arbeidsmarkt worden
gebruikt; daar behooren geen achter
lijken zich te vertoonen, want zij
vinden er geen plaats. Zij worden er
verdrongen door den goed onderlegde,
die hun plaats inneemt en met de
voordeelen dier plaats gaat strijken.
Dat heeft men hier ook in Amers
foort, begrepen. Het geslacht der on-
beholpenen, die zeiden, dat bijv. een
huisvrouw, eene dienstbode, niet zoo
veel behoefden te weten, kan men vrij
wel als uitgestorven beschouwen. Men
is er van overtuigd geworden, dat, tot
welken stand, tot welke kunne men
ook behoort, goed onderwijs en een
goede ontwikkeling een beter erfdeel
voor zijn kinderen is dan menig
(naak het enqelsch.)
8)
Alleen omdat ik hoopte, dat dit
tehuis daardoor eerder ingericht zou
kunnen worden kwam ik vandaag
luisteren naar het voorlezen van het
testament. Maar alles wel beschouwd
kan deze teleurstelling nog blijken
het beste te zijn, wat voor ons kon
gebeuren. Ik ben van nature gemak
zuchtig en laks, en het zal m(j goed
doen te moeten werken vooral wan
neer ik jou als drijfveer heb.
Mijnheer Anthony, u heeft een
heel grappige manier om zaken als
vast afgesproken te behandelen. Hoe
weet u of mij niet verschillende zeer
aannemelijke aanzoeken zijn gedaan
Hij glimlachte en drukte haar arm
vaster in de zijne.
Het zou mij hevig verbazen, zei
hij nog glimlachend, als je een aan
zoek hadt, nog voordeeliger dan het
mijne. Maar wij hebben altijd bij
elkaar behoord. Je weet dat immers
evengoed als ik en aaarom wordt het
tijd, dat alles tusscnen ons geregeld
wordt.
kapitaal, dat door minder kosten aan
de opvoeding zou bespaard zijn ge
worden.
Nog eene algemeene reden is er.
buiten het rechtstreeksche nuttig ge
volg van de lessen, die aan deze
school worden gegeven. Het is dit,
dat scholen als deze allerlei vrouwe
lijken arbeid, waarop men in de laatste
jaren wel eens geneigd was met min
achting neer te zien, weer in eere
herstelt. Kinderen oppassen, koken,
naaien, verstellen, knippen, strijken,
handwerken en zoo meer, zijn be
kwaamheden, die velen nog gaarne in
een vrouw zien.
Evenals het met alle zaken gait,
is ook deze inrichting hier in het begin
met wantrouwen, ja met zorg aange
zien, doch naderhand, bij beter begrip,
bij ondervonden voordeel, is zij door
een heel anderen bril bekeken.
De doortastendheid, de vasthou
dendheid van het Bestuur, de ijver
van het onderwijzend personeel hebben
dit gewrocht en voor dezen vooral moet
het een scboone dag zijn, nu het lraaie
gebouw staat te worden geopend.
Aan hen onze hartelijke geluk-
wensch.
DE MAROKKO-QUAESTIE.
De Petit Parisien, die, zooals men
weet, in connectie met de huidige
regeering staat, deelt mede, dat de
Spaansch-Fransche nota de volgende,
zooals men weet reeds door de Temps
medegedeelde voorwaarden bevat:
1. Erkenning van de akte van Alge-
ciras.
'2. Erkenning van alle Marok-
kaansch-Europeesche overeenkomsten,
aangegaan na de onderteekening der
akte van Algeciras.
3. Erkenning van alle in Europa
voor rekening van den Sultan ge
maakte schulden.
4. Een voldoend jaargeld voor Abd-
el-Aziz en zijn gezin.
En daarmee denk je nu zeker,
dat alles geregeld is vroeg Violet,
terwijl zij haar handen op den rug
hield en achteruit trad. Je houdt
geen rekening met wat jou moe
der of mijn ouders zullen zeggen of
hierbij keek zij hem ondeugend-
lachend aan wat ik er zelf wel
van zeg.
Wat jij zelf er van zegt is voor
mij van het grootste belang ant
woordde Anthony, haar volgend, maar
het kan mij geen zier schelen, wat
anderen er van denken. Wil je rnjj
niet hebben, Violet? Wil je mij niet
gelukkig maken door rnjj het tehuis
te geven, waarnaar ik mijn geheele
leven heb verlangd
Daarna wandelden Anthony en
Violet onder de boomen verder en
spraken over de toekomst, die hen te
wachten stond, een toekomst, waar
in het geld van Mr. Malincourt geen
rol speelde.
Natuurlijk, zei de jonge man,
zullen wij een poosje moeten wach
ten die betrekking waarvan ik ge
hoord heb levert niet veel op, het is
ook maar een begin. Maar wij kun
nen wachten, niet
En het is heel edelmoedig van
je, Anthony, om alles aan je moe
der en zuster over te laten, zei Vio
let, zijn arm drukkend, want het
geen van je vader was behoort nu
De nota is Zaterdag naar de ver
tegenwoordigers der Republiek in den
vreemde verzonden en zou heden
overhandigd worden.
DUITSCHLAND.
Het Duitsche militaire luchtschip
heeft het door Zeppelin behaalde
wereld-record van twaalf uren geslagen.
Het legde Vrijdag en Zaterdag een
tocht van dertien uren af.
De opstijging geschiedde Vrijdag
avond (11 September) om 10 u. 30 te
Tegel op het schietterrein, daarna ging
de reis over de Tegeler See naar
Spandau, Rathenow en Stendal. Om
S uur in den morgen zweefde het
boven Maagdenburg, en vloog terug
over Brandenburg en Potsdam naar
Tegel waar de landing om 11 u. 32
v.m. plaats vond.
Het luchtschip heeft circa 300 kilo
meter afgelegd, en bereikte daarbij
hoogten van 1000 met een windsterkte
van 712 meter druk.
Tot een ruiling van onderwijze
ressen ter bevordering van het onder
wijs in de vreemde talen zijn over
eengekomen de Pruisische en Fransche
ministers van onderwijs, en de presi
dent van den Board of Education. De
onderwijzeressen moet met de taal van
het andere land vertrouwd zijn. De
duur van het verblijf is voor de eerste
maal op zes maanden bepaald, maar
kan eventueel verlengd worden. De
Duitsche onderwijzeressen ontvangen
in Frankrijk geen betaling, maar ver
blijf, woning, verlichting, wasch enz.
zijn vrij. In Engeland krjjgen de
Duitsche onderwijzeressen hetzelfde.
In Duitschland zullen de vreemde
onderwijzeressen een vergoeding van
110 mark per maand ontvangen.
DENEMARKEN.
Het ministerie-Christensen is dan
toch voor de publieke opinie geweken.
Nadat de Minister van Buitenlandscbe
Zaken den Koning zijn ontslag had
overhandigd, ontbood Z. M. Minister
president Christensen en besprak den
fegenwoordigen toestand met hem.
Het gevolg der bespreking was, dat
de Ministerpresident het collectieve
ontslag van het geheele Kabinet in
diende en tevens beloofde regeling dei-
zaken te blijven voeren tot aan de
aan jou. En je was zoo vriendelijk
vandaag tegen Christal, terwijl zij
zoo vreemd deed.
Arme Christalzij heeft geen
gelukkig temperament en men heeft
onwillekeurig medelijden met haar.
Ik ben bang, dat het ten deele
mijn schuld is, zei Violet. Ik ben
niet half zoo goed als j(j. [k zou mijn
geduld verliezen tegenover haar zoo
wel als tegenover Laura.
Maar wij behoeven nu niet aan
haar te denken, zei Anthony en ik
hoop, dat je nooit veel met haar te
maken zult hebben, omdat zij je er
geren. Ik zal mijn werk in Londen
hebben, en als ik rijk genoeg zal
zijn om mij een tehuis in te richten,
dan zal het daar zijn en heb je dus
niets met mijn zuster te maken.
Met haar? riep Violet uit. Ik
zou nooit met haar samen kunnen
wonen 1 Ik heb een slecht humeur,
en ik zou krankzinnig worden als ik
altjjd bij tante Harriet moest zijn.
Je zult niet krankzinnig wor
den als je met mij samenwoont, zei
Anthony glimlachend. Ik zal vol zorg
zijn voor dat humeur, waarover je
spreekt.
Jij bent altijd zoo kalm riep
Violet verdrietig uit, hoe kom je er
toe om zoo'n vaatje buskruit als ik
ben, te willen hebben I Nu vandaag
bijv. zou het veel beter geweest zijn,
samenkomst van den Rijksdag, die
spoedig zal plaats hebben.
GROOT-BRIT ANNIË.
Sprekende tot een zeer talrijke
menigte te Albert Hall Zaterdagavond,
zeide aartsbisschop Bourne dat op
verlangen van minister Asquith alle
kerkelijk ceremonieel zou worden
weggelaten van de eucharistische
processie, die Zondag gehouden zou
worden. De mededeeling werd met
verontwaardigd protest ontvangen.
De Times had nog gevraagd:
„Wat zouden de pauselijke machten
zeggen,wanneer onze 124 aartsbisschop
pen enz. van de kerk van Engeland,
inplaats van kalm te Lambeth bijeen
te komen, gelijk zij onlangs hebben ge
daan, besloten van het jaar te Rome
bijeen te komen en hun vergaderingen
vlak bij het Vaticaan te houden, en
er in processie rond te gaan, bekend
makende bovendien hun verlangen en
doel om het Italiaansche volk tot den
Protestantschen'godsdiensttebekeeren?
Ieder zou stellig ersennen, dat het
van buitengewoon slechten smaak ge
tuigde."
Vrouwenkiesrecht in
het Zuiden. Men meldt ons dd. 12
September.
Dezer dagen sprak Mevrouw
Wynaendts Francken-Dyserrinck ach
tereenvolgens in Roermond, Helmond
en Eindhoven. Voor het meerendeel
had de Katholieke pers op hoffelijke
wjjze haar weinige ingenomenheid met
deze propaganda betuigdalleen de
Eindhovensche Courant vond het
noodig reeds van te voren de be
weging met spot en hoon te treffen.
Desniettegenstaande waren overal de
zalen goed bezet en werd nergens
principieel debat gevoerd.
10 September trad de spreekster
op verzoek van eenige personen in
Bergen-op-Zoom op.
Tegen rijwielbeschadi
ging. In eenige bagagewagens der
Staatsspoor zagen wij vaste toestellen
aangebracht om fietsen in to zetten
ten einde deze tegen beschadiging te
vrijwaren. Naar wij vernemen zullen
als ik er toe had kunnen komen te
gen Christal en Laura te spreken,
toen tante Harriet mij daarop attent
maakte. Maar er wordt een oproeri
ge geest in mij wakker als iemand
mij aanspoort iets te doen.
Wel, wel, Violet., je geeft een
leelijk portret van jezelfzei An
thony. Gelukkig ken ik je misschien
beter dan jij jezelf en daarom maak
ik mij niet ongerust.
Zeg dan nooit dat ik je niet
gewaarschuwd heb 1 zei Violet, haar
hoofd schuddend. Natuurlijk, als jij
besloten bent met open oogen in je
ongeluk te loopen, dan kan ik er
niets aan doen.
Goed hoor maar om op ons
engagement terug te komen, zei de
jonge man. Ik zal er dadelijk als ik
thuis kom met mijn moeder over
spreken. Je begrijpt, dat zij zal wil
len weten, waarom ik besloten ben
haar te verlaten. Zal ik aan je va
der schrijven
Ik zal het vader en moeder zelf
zeggen, antwoordde zij beslist.
Neen, jij behoeft niets te zeg
gen ik heb een vast besluit genomen.
Ik zal hen goed aan 't verstand
brengen, dat ik daarop niet denk te
rug te komen.
Zij zullen boos zijn. Jij doet een
arm huwelijk, Violet. Zij verwacht
ten iets beters van jou.
in alle bagagewagens zulke toestellen
aangebracht worden.
Openbare leeszalen. Zater
dag is in eene bestuursvergadering te
Utrecht definitief het bestuur gecon
stitueerd van de Vereeniging voor
openbare leeszalen in Nederland. Het
dagelijksch bestuur werd als volgt
samengesteld: dr. D. Bos, lid der
Tweede Kamer, voorzitter; dr. H. E.
Greve, adj.- bibliothecaris der Tweede
Kamer, secretaris; dr. Th. Stó^p'„
te Dordrecht, penningmeester.
Het bestuur besloot de algem'èene^,
vergadering te doen plaats vinden in
Maart a.s. te Arnhem, waar omtrent
de volgende punten prae-adviezen zul- f
len worden uitgebracht;
a. Welke is in het buitenland de
verhouding van de overheid tot de
openbare leeszalen
b. Wat kan hier te lande door de
overheid in het belang van de open- -
bare leeszalen worden gedaan?
Alc prae-adviseurs zullen optreden
de heeren dr. Greve en dr. Stoop,
In beginsel werd besloten tot
de uitgifte van een eigen orgaan der
vereeniging, waarin alle quaesties
met het doel der vereeniging verband
houdende, zullen worden behandeld.
Dit orgaan zal den leden gratis wor
den toegezonden. Tevens werd het-
besluit genomen in De' Haag een
aantal cursussen te doen geven, waar
bibliothecarissen hun opleiding zullen
kunnen vinden.
Veiligheid op despoorwe-
gen. Men meldt uit Utrecht: Met
ingang van primo October a.s. zullen
bij de Staatsspoorweg-Maatschappij in
werking treden nieuwe voorschriften
omtrent het nemen van maatregelen,
ter verzekering van de veiligheid en
regelmatigheid van het verkeer ge
durende werkzaamheden aan sporen,
wissels en beveiligingsinrichtingen, op
de stations en halten, vastgesteld in
gemeen overleg door heeren inspec
teurs der exploitatie, sectie-ingenieurs
en district-ingenieurs.
Gisteren had op het terrein van
de voormalige zeepfabriek aan de Berg-
Niet halt zoo veel als tante
Harriët verwachtte van jou. Wij zien
er nu eenmaal allemaal goed uit,
terwijl jij als de schoonheid der fa
milie
Anthony nam een zeer gewenscht
middel te baat om Violet den mond
te snoeren en zij kibbelden voort,
totdat het gelukkige meisje eindelijk
aan het voortsnellen van den tjjd
dacht.
Wfi moeten terug gaan I riep zij
uit. Cesar en Nancy zullen naar m(j
loopen zoeken als brieschende leeu
wen en tante Harriet en Laura zul
len in een niet te beschrijven hu
meur zijn. Laten wjj nu dadelijk
gaan 1
Een mooi vooruitzicht voor ons,
zei Anthony peinzend, terwijl z(j te
rugkeerden. Zou het toch niet beter
zijn, als ik zelf naar je vader toe
ging.
Neen stellig niet, antwoordde
zij beslist. Ik zou voor niets ter
wereld willen, dat je kwam. Denk
daar alsjeblieft niet over.
Beloof je mij te schrijven en
alles te melden, wat hij zegt?
Wordt vervolgd.)