DAGBLAD voor AMERSFOORT en OMSTREKEN. No. 214. DINSDAG 13 OCTOBER 1908. 5e JAARGANG. Uitgave van de Naaml. Vennootsehap „DE EEILANDER". Vepsehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Het Arbeidscontract. FEUILLETON. Een Verborgen Erfenis. BUITENLAND. EEMLANDEB Hoofdredacteur R. 6. RIJKEN S. AbomiementspriJ s Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad f 4. Franco per post id. - 5.60 Per 3 maanden id. - 1. Franco per post id. 1.40 Afzonderlijke nummers0.05 Bureau: BREEDESTRAAT 18. Telefoon Interc. 62. Prijs der Advertèntiën: Van 1 tot 5 regelsf 0.40 Voor iederen regel meer- 0.08 Buiten het Kanton Amersfoort per regel - 0.10 (By abonnement belangrijke korting.) Tot plaatsing ran ailfcrtentiën en reclames tan buiten bet kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd liet Algemeen Binnen- en Bnitenlandsch Advertentiebureau D. ALTA, AVarmoesstraat 767S to Amsterdam. ii. Een der groote grieven in de Tweede Kamer bij de behandeling van bet ontwerp-Arbeidscontract te berde ge bracht, was ook, dat het door zijn op zeggingsbepalingen de staking onmoge lijk maakt en dat het liet staangeld (het inhouden door den werkgever van een deel van het loon, om daarop de de schadevergoeding te verhalen, die de arbeider mocht schuldig worden door verbreking van het contract) „sanctionneert", zooals de soc.-dera. afgevaardigde v. d. Zwaag het noemde. Maar door den heer Drucker werd duidelijk gemaakt, dat deze grief alleen kon worden geopperd, door wie het ontwerp niet kenden, of het slecht begrepen. Staking toch is geenszins onder alle omstandigheden als opzeg ging van het contract aan te merken en de wet brengt, door het staangeld, dat vroeger ook bestond en in practyk werd gebracht, aan vaste regels te onderwerpen, te weeg, dat de arbeider met betrekking tot dat punt, niet meer aan willekeur zal zjjn overgeleverd. Door deze wet is verhinderd dat, de handpenning, groospenning of gods- penniDg (deze gift draagt in verschil lende deelen van ons land verschillende benamingen) maar zoo weer kan wor den teruggebracht, of teruggestuurd, zooals nog tegenwoordigmen zie maar eens al die advertentiën, waarin wegens teleurstelling" eene dienstbode wordt gevraagd maar al te vaak te doen gebruikelijk is. De handpenning geeft niet meer van de zijde der dienstbode de bevoegdheid den dienst op te zeggen, door haar terug te geven, of van de zijde van de meesteres van de indienstneming af te zien, door haar te doen behouden. Ten minste als niet by het geven en aannemen der handpenning de vrij heid van weerszijden, om berouw te krijgen, is voorbehouden. Wel is bij de behandeling een poging gedaan om het bestaande gebruik verbreking der overeenkomst door het terugzenden of het doen behouden der handpenning in de wet voor anker te loggen, doch de minister en de heer Drucker wilden er niet van weten. Uit het wettelijk (naar het engelsch.) 33) Toen zij terug keerden om naar huis te gaan, zag hy er somber uit en voor 't eerst 'n zijn leven kon het Violet niet gelukken hem op te monteren. Mrs. Malincourt had al haar best gedaan om te zorgen, dat haar doch ters totaal niet van het huishouden op de hoogte kwamen. Violet had daaraan toegegeven, maar Nancy had op de haar eigen, kalme w(jze, zonder dat iemand het wist, zich van alles eigen gemaakt, zoodat zij nu heel goed als huishoudster kon optreden. Violet voelde nu, hoe zij te kort schoot. Blozend en met tintelende vin gertoppen ging z(j eindelijk met An thony zitten voor een maal, klaarge maakt door haar zelf en Suzan, die had bewezen al even weinig van ko ken af te weten als haar meesteres. Anthony had gezorgd, dat er borden, schalen, vorken, lepels enz. waren, maar hy had tafellinnen vergeten, en Suzan bracht het niet mee, toen zij oogpunt bekeken en uit het oog punt van handhaving van goede trouw, die medebrengt nakoming van aangegane afspraken, kon dd tegen woordige gewoonte niet door den beugel, meende de heer Drucker. Wan- meer men zeide hij zich in denkt in het geval, dat in het begin van Februari een dienstmeisje is aan genomen en zich verbonden heeft in Mei in dienst te treden, is het niet eene handhaving van de gemaakte afspraak en niet eene nakoming van het gegeven woord, wanneer zij den len Maart byv. komt aanzetten en zegt, dat zy eene betere betrekking heeft gevonden en er dus van afziet. En ten aanzien van de meesteres geldt omgekeerd precies hetzelfde. De overgroote meerderheid in de Kamer dacht er evenzoo over. Verder verdient opgeteekend te worden, dat bij en door de gehouden beraadslagingen in den toestand van sommige gehuwde vrouwen eene verbetering is tot stand gebracht, die zeer te waardeeren valt. Onder de vroegere wet had de gehuwde vrouw, wat zij verdiende, af te geven aan den man, als zynde het hoofd van de gemeenschap en beslist hij wat met het geld zal geschieden. Maar als die man nu een dronkaard is, die het door de vrouw zuur verdiende geld in de kroeg verbrast De Kamer heeft begrepen dat, al zal zefs met eene wetsbepaling niet altijd voorkomen kunnen worden, dat een dergelijk man den boel er doorbrengt, toch hetgeen daartegen by de wet kan worden gedaan, geschieden moet. Een van vrijzinnigen kant opgeworpen denk beeld, door den heer Heemskerk ge goten in een vorm, die het aanne melijk maakte ook voor degenen, die by deze gelegenheid niet een bres van belang wilden zien gemaakt in het bestaande recht inzake huwelyks- goederen, is door de Kamer zonder hoofdelijke stemming aanvaard. Het komt hierop neer, dat de gehuwde vrouw niet slechts, zooals in hot ontwerp alleen was voorgesteld, zon der bystand van haren man arbeids overeenkomsten zal mogen aaDgaan, maar dat zy ook gerechtigd is over hetgeen zij verdient of ontvangt, ten bate van het gezin te beschikken, met vuurrood gelaat en een vuil schort binnen kwam om te dekken. 't Doet er niet toeWy moeten het zonder doen tot Maandag, zeide Violet, met een dappere poging om haar vroolykheid te bewaren. Ik ben bang, zei ze, terwijl ze naar Anthony toeging, dat Suzan en ik nog niet heel goed geslaagd zijn in onze poging om te koken, maar ik zal er mijn uiterste best voor doen het te leeren. Anthony spoorde zich zelf aan om haar gerust te stellen en te liefkozen en alles zou goed gegaan zijn, als de deur niet juist op dat oogenblik geo pend was door den huisknecht, waar van Mrs. Egerton zich verbeeldde niet buiten te kunnen en die nu met alle deftigheid aankondigde Mrs. Egerton en Miss Egerton Violet sprong by Anthony vandaan. Zy kon zien hoe de knecht grinnikte, terwyl hy de deur sloot, als wilde hy zeggen, dat hy er alles van begreep. Woede en teleurstelling streden om den voorrang, terwyl zy zich tot haar twee bezoeksters wendde. Dit is mijn kamer, zei ze, en ik moet u verzoeken my in 't vervolg de gunst toe te staan het my vooruit te laten weten als u van plan is my een bezoek te brengen, opdat ik klaar ben om u te ontvangen. Je bent in een slecht humeur, beste meid, zei Mrs. Egerton, terwyl zonder onder alle omstandigheden verplicht te zijn het haren man af te geven. Bedenkt men, dat, blijkens de jongste beroepstelling, niet minder dan 97000 getrouwde vrouwen in Nederland beroepsmatigen arbeid ver richten, dan kan men de beteekenis van deze verandering in het recht der gehuwde vrouw uiet onderschatten. Verder is door deze wet eene rege ling getroffen in de zaak der aange legenheid van de arbeidersreglementen, die bewerkt, dat de arbeider daarmede niet onverhoeds kan worden bespron gen en dat hy op de vaststelling ervan invloed kan uitoefenen. De zekerheid is geschapen, dat een arbeider die in dienst treedt van een fabrikant of werkbaas, behoorlijk kennis krijgt van het reglement, dat bij dien werk gever geldt, zoodat deze niet, als 't in zyn kraam te pas komt, den arbeider „een prullig stukje papier" onder den neus kan houden, dat hy hem doet kennen als „het reglement" waaraan de arbeider onderworpen is. Over deze reglementen zal voorts het licht der publiciteit schijnen. En de arbeider zal ook niet meer met plotselinge wijziging van het reglement worden overvallen. Edoch, sommige leden, vooral de sociaal-democratische, betwijfelden of hiermede genoeg was gedaan. Uit het overleg tussehen de verschillende par tyen is daarop nog een nieuwe waar borg voor de arbeiders, met betrek king tot het reglement, voortgekomen, belichaamd in een amendement Schaper, dat met 57 tegen 11 stem men is aangenomen. Dit amendement bepaalt, dat een nieuw reglement, 't welk gedurende de dienstbetrekking wordt vastgesteld, of een bestaand reglement, dat in dien tyd wordt ge wijzigd voor den arbeider slechts ver bindend zal zyn, als hem kort vóór de vaststelling een volledig exemplaar van het ontwerp kosteloos ter inzage is verstrekt voor zoodanigen tijd, dat hy zich over den inhoud ervan be hoorlijk heeft kunnen beraden. Verder is de bedoeling van dit con tract, geen twijfel over te laten nopens de rechtsgeldigheid en de verplichting tot eerbiediging van eene soort van overeenkomst, die in het ontwerp is zij vlak voor de tafel ging zitten, waarop het slecht klaargemaakte eten stond koud te worden. Ik had geen idee, dat je zoo arm was, Anthony. Toen je by my was, hadden wij al tijd een tafellaken, wat ons ook ove rigens ontbreken mocht 1 Dat is alleen maar voor van daag, moeder, antwoordde Anthony, den twist negeerend. Dat is mijn schuld ik heb verschillende dingen vergeten. Ik heb het altijd als mijn plicht beschouwd zulke plichten voor je uit den weg te nemen. Je hebt nooit ge weten, wat het zeggen wil, om zulke kleinigheden te moeten denken, zoo lang je bij my was. Violet, laat je als 't u belieft niet storen. Ga voort met je diner. Het is immers een di ner nietwaar? Ja, moeder, kwam Anthony weer tusschenbeiden, om het bittere antwoord, dat Violet stellig op de tong zou liggen, te voorkomen. Violet en ik zijn naar het dorp gewandeld en hebben daar onze inkoopen gedaan maar wij hebben allerlei dingen ver geten. Toch hadden wy er zelf schik in. Ja, dat is Violet aan te zien, zei Laura, zich voor 't eerst in het gesprek mengend. Het is alles goed en wel om verschillende dingen te koopen, ging gedefinieerd als „eene regeling, getrof fen door een of meer werkgevers of eene rechtspersoonlijkheid bezittende vereeniging van arbeiders, omtrent arbeidsvoorwaarden, by het aangaan van arbeidsovereenkomsten in acht te nemen". Waar zulk een collectieve overeen komst is gesloten en tussehen den werkgever en den individueelen arbei der een beding is gemaakt, strijdig met haren inhoud, zal, volgens deze wet, de ^kantonrechter dit beding op de daartoe strekkende vordering van ieder der partijen de werkgever zelf uitgesloten nietig moeten ver klaren. Den socialisten ging dit niet ver genoeg, die absolute nietigheid ver langden van ieder beding, buiten het collectieve arbeidscontract, dat zy daarenboven anders wilden definieeren dan werd gedaan in het ontwerp, waarin hun vooral de rechtspersoon lijkheid hinderde, die er in was ge bracht. Twee volle dagen heeft de Kamer met dit onderdeel zich bezig gehouden. Hierbyj ontspon zich eene voor juris ten allerbelangrijkste discussie, doch voor niet-juristen is het alleen belang rijk, dat het regeeringsvoorstel er ongehavend is doorgegaan. DE CRISIS IN HET OOSTEN. Nog altijd is het niet te zeggen of de vrede in het Oosten zal worden bewaard. Wel wordt uit Londen be richt, dat Engeland en Rusland het eens zijn geworden over de noodza kelijkheid van een Europeesche confe rentie en dat het nu waarschijnlijk wordt geacht, dat de jongste gebeur tenissen in het Oosten het nood zakelijk maken, den omvang der vraagstukken, welke ter conferentie zullen moeten worden behandeld, uit te breiden, maar uit Servië komen nog allerlei allarmeerende berichten. Voor de waarheid van vele daarvan kan men niet instaan, maar als vast staand kan toch worden aangenomen het bericht dat de Servische volks vertegenwoordiging gisteren met al- Hrs. Egerton voortmaar de hoofd zaak is ze te betalen. Ben je van plan om alles direct te betalen, of koop je het op rekening? Het zou maar last geven, als uw rekeningen met de onze vermengd werden. Daar behoeft u niet bang voor te zyn, antwoordde Anthony kalm. Violet en ik zullen onze eigen zaken regelen, zonder dat u er mee te maken heeft. Waarvoor u wederkeerig zeker ook zorgen zal, zeide Violet met klem, terwyl haar oogen vuur 'schoten. Dank je, zei Laura styf. Ik vermoedde wel, dat je niet op onze tusschenkomst gesteld zou zijn, lieve, zei Mrs. Egerton, terwyl zy haar gouden prince-nez voor de oogen hield en daarmee haar schoondochter doordringend aankeek. Jy mag je wel in acht nemen tegen je humeur. Dat is je groote fout, en er is niets zoo noodlottig voor een gelukkig huwe lijksleven als een slecht humeur. Anthony heeft een uitstekend humeur in dat opzicht heb je een goede keus gedaan, en mocht je wel wat beter by hem passen. Moeder, ik verzoek, u iedere persoonlijke discussie achterwege te laten, kwam de jonge man snel tus schenbeiden. Ik wensch myn vrouw niet anders dan zy is. Ik trouwde omdat zjj juist een vrouw is voor mij. gemeene stemmeu de volgende motie heeft aangenomen „De Skoeptsjina, na kennis te heb ben genomen van de toelichting no pens de maatregelen welke de Servische regeering voornemens is te treffen, geeft met algemeene stemmen haar vertrouwen te kennen in het beleid der koninklijke regeering, en verwacht van de regeering, dat deze een zoo krachtige mogelijke houding zal aan nemen ter verdediging van de be dreigde belangeD. Tot dat doel stelt de Skoeptsjina de gansche kracht van het Servische volk te harer beschi&- king." Overigens aan alarmeerendelbericbtên geen gebrek. Hier volgen er eenige De Oostenryksche monitors zijn van Peterwardein de Donau opgevaren eiw? hebben nu by Semlin, dus dicht bly, Belgrado, het anker uitgeworpeq, De Times verneemt uit Belgrado, dat zich reeds 17,000 man voor het „Doodenlegioen" hebben laten aan-, werven, dat tegen Oostenrijk wil vechten. In Servië vervoeren treinen in alle richtingen schietvoorraad. Alle reserve-officieren te Praag van het 13de Oostenryksche legercorps zouden opgeroepen zyn. De Standard verneemt uit Odessa, dat de Russische vloot in de Zwarte Zee gemobiliseerd zou worden,*en de de Morning Post uit Rome, dat Bul garije een omwenteling in Macedonië zou voorbereiden. Eindelijk vertelt men te Belgrado, dat de Koning afstand zal doen ten behoeve van den Kroonprins. Wat de politiek betreft, de Kolnische Zeitung licht een tipje op van den sluier, die daarover ligt. In Weenen, zegt zij, erkent men nu, dat men niet kan zeggen, dat Italië en Rusland vooraf hun toestemming tot den Oostenrijkschen staatsgreep hebben gegeven. Men heeft er zich toe be paald, tegenover deze mogendheden over de plannen tot inlijving te spreken en tegelijk laten doorschemeren, welke vergoedingen men wilde geven. Italië paaide men met een aansluiting van de Dalmatische spoorwegen aan de kuststreek van Montenegro, den vriend van Italië, en een toezegging betref fende wyziging van het bekende art. Dan vergat je zeker ieder ander, zei Laura. Jy doet beter te zwijgen, Laura, zei Mrs. Egerton, haar hoofd schud dend. Ik verwachtte ook niet, dat An tony nu al gebreken in Violet zou opmerken. Later welnu, dan zyn wij er altijd om te helpen, wat er ook mag gebeuren En afschoon Violet mij zoo beslist vraagt mij met myn eigen zaken te bemoeien, een moeder kan noch mag zich geheel aan het lot van haar zoon onttrekken, zelfs niet door zijn vrouw. Ik zal natuurlijk bedaard afwachten, hoe alles toegaat. Zouden wij nu niet over iets anders praten vroeg Anthony. U heeft den armen Anthony bang gemaakt, mama, zei zyn zuster met een onaangenameu lach. Natuur lijk zal er niets vau dit alles gebeu ren 1 En Violet heeft het beste hu meur van de wereld dat weet iedereen. Wy zullen allen te zamen leven als tortelduifjes en de nieuwe regeling zal uitstekend zijn. Nu dat is vastgesteld, moesten wy eens over iets anders praten. Hoe is dat vroo- lijke weekje in Londen je bevallen, Violet, en heb je Cesar dikwijls ont moet? Wordt vervolgd.)

Historische kranten - Archief Eemland

De Eemlander | 1908 | | pagina 1