DAGBLAD voor AMERSFjOORT en OMSTREKEN. No. 230. ZATERDAG 31 OCTOBER 1908. 5e JAARGANG. Ditgave van de Naaml. Vennootsehap „DE EEML&NDER". Versehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Middenstand en Coöperatie FEUJLLETON. Een Verborgen Erfenis. BUITENLAND. DE EEMLANDER Hoofdredacteur R. G. RIJKE NS. Abounementsprij s Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad Franco per post id. Per 3 maanden id. Franco per post id. f 4.— - 5.60 - 1.— - 1.40 Afzonderlijke nummers- 0.05 Bureau: BREEDESTRAAT 18. Telefoon Interc. 62. Prijs der Adverténtiên Van 1 tot 5 regels Voor iederen regel meer Buiten het Kanton Amersfoort per regel (Bjj abonnement belangrijke korting.) f 0.40 - 0.08 - 0.10 Tot plaatsing tan advertentiën en reclames tan buiten liet kanton Amersfoort in dit blad is „uitslnitond" gerechtigd het Algemeen Binnen- en Bnitoiilaiidsch Advertentiebureau D. Y. ALTA, YYarmoesstraat 76—78 te Amsterdam. Is de coöperatie voor den midden stand aan te bevelen? Ongetwijfeld maar hoe is ze mogelijk? De middenstander ziet voordeel in het gemeenschappelijk met soortge- nooten inkoopen van werktuigen, kleine machinerieën, grondstoffen. Daardoor komt hij gemakkelijker aan wat hjj voor zjjn bedrijf noodig heeft, omdat een groote voorraad goedkooper kan worden gekregen dan een kleine, omdat tusschenleveranciers overbodig worden en dus hun verdienste ver valt. In het eene vak gaat het natuur lijk beter dan in het andere, maar vele vakken zijn er, die door gemeen- schappelijken inkoop, zelfs wel van goederen, die gewoon, onveranderd, weer worden verkocht, nogal wat kunnen bezuinigen. En waar is de kleine burger, die niet bjj de drie- maandelijksche of halfjaariijksche wis sels, een zuurder gezicht zet al naar mate de wissel hooger is Er zijn nog meer voordeelen: men kan, door eene coöperatieve vereeni- ging op te richten, een kas vormen en uit die kas voorschotten geven. Dit is een ander soort coöperatie, die misschien nog grooter toekomst heeft, maar waaraan men hier in ons land nog niet erg wil. En waarom niet? Waarom verzet de handeldrijvende en industrieele middenstand zich nog zoo tegeD de samenwerking In de eerste plaats, omdat velen, die daartoe behooren, laten we maar eerlijk zeggen, in hun eigen zaken aartsconservatief zijn. Zoo conser vatief, dat ze hun eigen belang niet zien. In de tweede plaats, omdat ze be nauwd zijn, dat de een te veel van den ander zal te weten komen de grootte van den omzet, de krediet- (NAAK HET ENGE1SCH.) 45 Zou u evenals mijn nicht Christal Egerton geneigd zijn naar het huis te gaan om overal naar het geld te zoekeD, of zou u andere stappen doen Welke stappen? Bijv. het testament zelf onder zoeken en de getuigen ondervragen, om zoo eenig licht te vinden. O, er zijn nog heel wat andere dingen 1 Heeft u het testament nagezien? Ja, zei hij stoutmoedig. Ik kan mijn tijd Diet verspillen door zooals Christal Egerton overal te zoeken, maar ik beken, dat ik een half uur besteed heb aan het nalezen van het testament. Misschien zou ik hetzelfde ge daan hebben, zei ze. En wat zou u daarna doen Laat ik eens bedenken, zeide ze, haar werk neerleggende. Zooals u zegt, zouden de getuigen gevonden en ondervraagd kunnen worden ten minste als u eenige reden heeft om te veronderstellen, dat er iets met het testament niet in den haak is. Heeft u daarover al de opinie van een ad waardigheid, de speciale richting van de „branche". In de derde plaats, omdat zij de geheele coöperatie verfoeien, die waar niet handeldrjjvenden gaan coöpereereu hun dikwijls bena deelt. Vermoedelijk is dit laatste wel het zwaarste argument, en natuurlijk zit er veel waar in. Immers, wanneer de inwoners van een plaats een gemeenschappelijken kruidenierswinkel nemen om een voorbeeld te nemen benadeelen zij alle andere kruideniers in die plaats. Wanneer de inwoners hun steenkolen per waggon laten komen, benadeelen zij de kolenleveranciers en zoo gaat het met de petroleum, met de bakkers waren, zooals iedereen weet, maar al al te zeer. Nu denken de benadeelden of zij, die vreezen te zullen komen in het gilde der benadeelden drommels, laten we heel dat coöperatie-denkbeeld zien dood te zwijgen, want dat wordt voor ons gevaarlijk Maar wat gelden nu deze argumen ten De eerste twee wegen niet op tegen de voordeelen en verdwijnen, zooals de praktijk al lang heeft ge leerd, langzamerhand. En het derde argument? Ook de coöperatie groeit geweldig hier in ons land behoeven we slechts te noemen de kolenvereenigingen, de groote „Eigen Hulp" vereeniging, de broodbakkerijen en zuivelinrichtingen. En wat de toekomst onsongetwijfeld zal brengen van coöperatie, blijkt glas helder uit wat al is bereikt in andere landen. Welnu, daar de coöperatie zich zoo belooft uit te breiden, moet de winke lier en kleine nijverheidsman vreezen, dat de coöperatie hem overbodig gaat maken. En hij moet zelf gaan ccöpereeren. Daardoor geraakt hij in staat goedkooper waar te leveren en vermindert de kans, dat de groote leverancier hem slecht goed, slechte vocaat ingewonnen Mr. Bently, de advocaat van Mr. Wickham, vertelde mij zelf, dat het testament volkomen in orde was. In dat geval vrees ik, dat ik zijn opinie aannemen zou en in die richting voortgaan. Dat zou ik ook doen, als er niet éen omstandigheid was, die mij weer hield. Een van de getuigen was Miss Wickham, de dochter van Mr. Wick ham de andere zekere George Lam bert, knecht van den overleden Mr. Malincourt. Het trol mij al heel vreemd, dat geen van deze twee personen ge vonden kan worden. Hoe bedoelt u Heeft u er naar onderzocht Ik ging naar Ryelands met het speciale doel, van Mr. Wickham iets te weten te komen omtrent George Lambert. Natuuurlijk had ik niet veel lust hem naar de tweede getuige te vragen. En wat zeide hjj Dat hjj niet wist waar hij was. U moet toestemmen, Miss Wickham, dat dat vreemd is. Heel vreemd. Nu begin ik te be grijpen, dat u Mr. Wickham van be drog verdenkt, en dat hjj Miss Wick ham en dien Lambert verborgen houdt om dat bedrog niet te laten uitkomen. Zy vouwde gedecideerd haar werk 0p en terwyl zjj sprak, sloeg zij de werktuigen in de te goed vertrouwende handen stopt. Er is coöperatie, er komt steeds meer een dreigende coöperatie naai den kleinen middenstander toe geen beter middel kan hem hiertegen aan de hand worden gedaan, om zich te verdedigen, dan de coöperatie van den middenstander zelf. In 't eene vak gaat het beter dan in 't andere, maar het gaat in vele vakken zeer zeker. HET GESPREK VAN DEN DUITSCHEN KEIZER. Als het de bedoeling van den Duitschen Keizer is geweest de aan dacht van de geheele wereld af te leiden van de Balkan-quaestie en die te \estigen op zyn eigen persoon, is dit uitstekend gelukt. Overal spreekt en schrijft men over zijn opzienbarend gesprek, maar meestal niet vleiend. De Engelsche bladen bevatten uit voerige commentaren, die over het algemeen vijandig tegenover Duitsch- land zyn. De liberale Daily chronicle zegt, dat er maar een leer uit het interview kan worden getrokken, nl. de noodzakelijkheid om voor een zoo sterk mogelijke vloot te zorgen. De liberale Daily News, hoewel geloof hechtende aan de absolute op rechtheid ivan den Keizer, zet uiteen waarom het een ij dele droom is zich met Duitschland te verstaan, daar de persoonlijke autocratie, een gevolg van de Bismarckiaansche traditie blijft. De JDaily Mail publiceert een Open Brief aan den Keizer van William F. Stead, waarin deze zegt, dat het voor de hand liggend gevolg Ivan 's Keizers onthullingen is, de onmiddellijke nood zakelijkheid om zes Dreadnoughts op stapel te zetten. Vooral de bewering, dat het eigen lijk Keizer Wilhelm en niet generaal Roberts is, door wiens veldtochtsplan de Boeren werden ten onder gebracht, schijnt een harde pil om te slikken voor de Eogelsche eigenliefde. De indruk welken deze openbaar making in Duitschland maakt, is niet bijzonder aangenaam. oogen op en keek hem aan. Die vaste blik bracht hem in de war. Volstrekt niet I riep hij uit. Ik zeg alleen maar, dat het vreemd is. Ik zou u aanraden de twee ge tuigen op te zoeken, zei ze. Iets vreemds moet men direct goed onder zoeken. Met die woorden stond zij op. Ik moet nu naar binnen, zei ze. Gaat u vanavond weer wande len vroeg hij, haar weerhoudende toen zij hem voorbij wilde gaan. Vol verlangen keek hy haar aan. Ik ga iederen avond uitomfris- sche bloemen te plukken, antwoordde zijn eenvoudig. Vergunt u mij dan u gezelschap te houden? U is volkomen vrij, dat te doen, als u er lust in heeft. Zal het u niet onaangenaam zijn? Wat ik zooeven gezegd heb, heeft n toch niet- op eenigerlei wjjze belee- digd? In het minst niet. Waarom zou het Goedenmorgen I Zy ging hem met een hoofdbuiging voorbij en liep weg over het gras veld, met een gemakkelijke bevallig heid, die de grootste bewondering by Ivan opwekte. Toen zij elkaar weer ontmoetten, was hy nog even ver als tevoren, In de eerste plaats voelt men er zich een beetje door gecompromitteerd omdat nu blijkt van hoeveel gewicht de Duitschers de vriendschap van EDgeland achten en hoe groote offers aan hun gevoel van eigenwaarde zij er voor over hebben, om deze vriend schap te behouden en aan te kweeken. In de tweede plaats is men er niet erg gerust op, dat de openbaarmaking van het Keizerlijke gesprek in Enge land niet veeleer een uitwerking zal hebben, tegenovergesteld aan die, welke men er van verwachtte. In Frankrijk komt men vooral op tegen de voorstelling, alsof het de Fransche Regeering zou zijn geweest, die Duitschland had uitgenoodigd om in den Boerenoorlog tnsschenbeide te komen. Integendeel, zoo beweren de toongevende bladen als om stryd, het was Duitschland, dat aangeboden had om de Boeren te hulp te komen, mits Rusland en Frankrijk wilden beloven om Duitschland niet in den rug te vallen. Deze laatste belofte nu, werd ge weigerd. Door de meeste kranten wordt de openbaarmaking van het Keizerlijke gesprek vlakweg toegeschreven aan een poging van den Keizer om de Engelsch—Fransche entente te ver breken. De algemeene indruk van al dit geschrijf is deze, dat de Keizer weer eens heeft gevolg gegeven aan een opwelling, welke stellig goed be doeld, maar even stellig voor Duitsch land van niet zeer voordeelige uit werking gebleken is. DUITSCHLAND. Uit Hamburg wordt aan de West minster Gazette gemeld, dat te K i e 1 een leverantieschandaal is ontdekt, waarbij tal van handelsfirma's en of ficieren zyn betrokken. Vijf jaar geleden werden groote hoeveelheden goederen ter waarde van verscheidene milioenen Mark uit het Arsenaal aldaar gestolen. Het moet nu uitgekomen zyn, dat de diefstallen zijn gepleegd door amb tenaren van het Arsenaal zelf en het gestolene daarna door verschillende groote kooplieden of handelshuizen zou zijn opgekocht. Te Kiel en Berljjn en te Hamburg, hebben reeds tal van sensationeels Haar manier van doen was juist zoo als het voortdurend geweest was. Hy hield haar langer dan een uur gezelschap, en zy nam zyn hulp aan by het plukken en schikken der bloe men. Zy praatten gemakkelijk en aangenaam over onverschillige onder werpen, maar hy kwam niets verder met zijn plan, om haar voor zich te winnen. Zorgvuldig vermeed hij zijn eigen zaken of die van het testament van Mr. Malincourt aan te roeren, en zij kwam er ook niet op terug. Toen hy later hun geprek nog eens overdacht, kwam hjj tot de overtui ging, dat hy het was, die telkeDs een onderwerp op 't tapijt had gebracht en dat zy niets deed daD zijn leiding volgen. En toch, in weerwil van deze ont moedigende overdenkingen, was hij meer dan ooit besloten dat Gillian Wickham zijn vrouw zou worden. HOOFDSTUK XV. Cesar was door zyn bezoek aan Ryelands niet veel wjjzer geworden omtrent datgene, waarover hy zich zoo verontrustte, maar het had toch één resultaat gehad. Zjjn gesprek met Christal had hem zeer bezorgd gemaakt over Violet. Een minder aan gename gewaarwording, dat hij niet zeer broederlijk tegenover haar ge handeld had, werd sterker in hem aanhoudingen plaats gehad en men verwacht, dat er nog meerdere zullen volgen. Volgens berichten uit zeer goed ingelichte bron vertrekt de Keizer, gevolg gevende aan een uitnoodiging van Aartshertog Frans Ferdinand, op 3 November van hier, om twee dagen te Erckartsau in Neder-Oostenrjjk te gaan jagen. Van daar zal Z. M. incog nito voor eenige uren naar Schoen- brunn gaaD, om Keizer Frans Jozef te bezoeken en nog denzelfden avond af te reizen. RUSLAND. Gisternamiddag werd de Servische Kroonprins op Peterhof ontvangen. Het onderhoud met den Tsaar dö'nrde - bjjna een uur, daarna werd het mili taire gevolg van den Kroonprins aan den Tsaar voorgesteld. GROOT BRITANNIË. In een pas verschenen statistiek wordt een opgaaf gedaan van de En gelsche grondeigenaars, wier onroerend goed meer dan 1 millioen waard is. Vier bezitten goederen ter waarde van een tot anderhalf millioen pond sterling (tezamen 4,594,000), een goederen ter waarde van 2,546,000 en twee van meer dan 3 millioen (te zamen £8,169,000). De namen van de bezitters staan er niet bjj. De parlementaire commissie van het Engelsche congres van vakver- eenigingec is te rade geworden, een afvaardiging naar Duitschland te zen den, om een onderzoek in te stellen naar de verzekering tegen ziekte en ongelukken en naar de maatregelen, die daar van overheidswege tot be strijding van werkloosheid genomen worden. FRANKRIJK. Bij de beraadslaging over de in-, komstenbelasting heeft de Kamer weer een nieuw amendement aangenomen, schoon de minister van financiën er zich tegen had verklaard. De Matin beweert uit goede bron te weten, dat de Duitsche re geering de Spaansch-Fransche nota betreffende de erkenning van Moelai Hafid heeft goedgekeurd. en het scherpe antwoord van zjjDe nicht, toen hjj Anthony wilde beschul digen van gebrek aan belangstelling, had doel getroffen. Eindelijk brachten zjjn overpeinzin gen hem tot het besluit, nog een dag vrjj-af aan Curzon te vragen, om zjjn zuster te gaan bezoeken. Zjj was nu al eenige maanden getrouwd en alles zou in dagelijkschen sleur voortgaan, zoodat hjj goed kon waainemen, hoe de zaken stonden. Hij besloot haar niet vooruit zjjn komst te melden. Het was Zaterdagmiddag, en hjj ging naaar Elmwood met het plan, den Zondag bjj Violet door te bren gen. Anthony zou stellig thuis zjjn, en hjj zon in de gelegenheid zijn de verhouding van het jonge echtpaar onderling waar te nemen. Toen hjj de poort van Elmwood door was, merkte hjj overal teekenen van verwaarloozing en achteruitgang op. De paden waren met onkruid be groeid, de hekken hier en daar kapot en de poorten verveloos. Het huis maakte denzelfden indruk. Hjj 'was verontwaardigd bij de ge dachte, dat Anthony zjjn mooie, gees tige zuster op zjjn armoedige platos liet wonen. Zelfs Ryeland was dan' nog verkieselijker. Langs de met mos begroeide stoep kwam hij hjj de ver- velooze vooidenr, die open stond. Wordt vervolgd.)

Historische kranten - Archief Eemland

De Eemlander | 1908 | | pagina 1