Boltandsclie Haring
Vleesciihouwerij I. DE WOLFF.
1. DE
r
WEERBERICHT.
Thermometerstand
iSTAPSiMKUWS.
ALLERLEI.
Stoom vaartberichten
ADVERTENTIËN
Ü.V. De Tijdgeest
c
Langestraat 13.
Langestraat 13.
Beurs vau Amsterdam.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT.
(Opgemaakt voorm. 10.50 uur.;
De Bildt, 11 November 1908.
Hoogste barometerstand 770.4 m.M.
te Breslaulaagste 752.1 m.M. te
Malinhead en Valentia.
Verwachting tot den avond van 12
November 1908.
Wind Zwakke tot matige Zuidelijke
tot Z.W.-iijke wind.
Gesteldheid van de luchtToe
nemende bewolking, weinig ol geen
neerslag.
Temperatuur Stijgend.
Barometerstand te AMERSFOORT.
Barometerstand hedenmiddag te 12
uur 768 m.M.
Vorige stand te 12 uur 767 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 40
Laagste hedennacht F. '20
Hedenmiddag 12 uur F. 37
Nogmaals bij de opvoering van
„Goudmuiltje'' gisteren avond een
uitverkochte zaal. Tal van personen,
die zich niet vooraf van toegangs
kaarten hadden voorzien, kon geen
toegang worden verleend.
En weer, evenals Zaterdagavond
een enthousiast publiek, dat over de
uitvoering zeer tevreden was.
Tevreden mogen ook zijn mevrouw
v. Veen, mevrouw Scbreuder, mej.
Wolter en mej. Van Hoek, welke
laatste ditmaal de zware taak van
accompagnatrice geheel voor zich
alleen had en zich daarvan uitstekend
kweet. |Deze dames kunnen met vol
doening op hare vele moeite en op
offeringen terugzien.
Tevreden, niet het minst, kan ook
z(jn het bestuur der afdeeling Amers
foort van de „vereeniging tot ver
pleging van halfverweesde, verwaar
loosde en verlaten kinderen in het
huisgezin," dat genoemde dames zeker
zeer dankbaar zal zijn, evenal het
veel verplicht is aan bet dilettanten
symphonie orkest, dat Zaterdagavond
onder leiding van den heer Van Anken
en gisteren avond onder die van den
heer Rolandus Hagedoorn het publiek
een groot muzikaal genot verschafte.
LEZING—PROF. EERDMANS.
In de Remonstrantsche kerk trad
gisterenavond in een openbare bijeen
komst, uitgeschreven door de afd.
Amersfoort van den Ned. Protestanten
bond, als spreker op prof. dr. B. D. Eerd
mans, met bet onderwerpOostersch
leven en Oostersch denken.
Spr. begint z(ju lezing met er op te
w(jzen, dat dit onderwerp in realiteit
zoo oogenschijnljjk wat ver afligt van
het leven, waarin de Protestanten
bond zich beweegt. Toch ligt het er
dichter bij dan men denkt, immers in
elke godsdienstoefening en in al de
verhalen van Oude en Nieuwe Testa
ment komt men herhaaldelijk in aan
raking met Oostersche toestanden.
Van de wereld in het Oosten kunnen
we ons geen denkbeeld vormen, door
maar enkele dingen te metamorpho-
seeren. Wanneer men bijv. van Peters-
berg naar San Francisco reist ontmoet
men menschen van volkomen dezelfde
beweging als wjj, het leven verschilt
slechts weinig. Maar anders wordt
dat, als men reist van Noord naar
Zuid. Dan komt men dra in een wereld
die een geheel andere is als de onze.
Reist men van Marseille de Middel-
landsche over dan komt men in een
wereld, die ons eenigszins desillusio-
neert, wat betreft natuurschoon. Men
heeft zich deerlijk vergist dat land
te denken als van een ideaal na
tuurschoon. Als het maar ver
af is, wint het aan het inte
ressante, niet waar Maar hier
treft ons het afwezig zijn van hetgeen
we juist by ons zoo mooi vinden.
Forsche boomen bijv. ziet men er niet.
Men mist er het lustige, het stem
mige in het landschap, dat er een is
van hard wit en hard blauw en dor
groen, waartusschen de menschen zich
bewegen in helle kleuren. Er is iets
brutaals in, iets van weinig ver
trouwelijks. Behalve dat het landschap
tegenvalt, merken we op dat de steden
eentonig zijn. Eigenlijk is er niets zoo
eentonig als een Oostersche stad. De
straten bezitten weinig aantrekkelijks
door de eigenaardige bouworde dei-
huizen, die gebouwd zijn naar binnen
toe, waarin de mensch leeft, afgezon
derd van het leven. Die huizen zijn
gebouwd met weinig licht en veel
schaduw, zooals de beurs te Araster
dam een zuidelijke type. Men ziet
in de straten alleen blinde muren, met
deuren, waarin een klein raampje. Zoo
is de gansche straat vrij eentonig en
alleen het glooiende of buigende van
een stiaat brengt eenige afwisseling.
Deze eentonigheid valt echter weg
voor uw waarneming, zoodra ge keu
nis maakt met het openbaar leven op
de markten, waar alle bedrijven bij
elkaar zjjn. Het Oostersche leven valt
daar op u als de openbaring van een
ander zijn Spr. beschrijft een koopman
met zijn eindloos geduld, die in geduld
en sluwheid verre den Westerling
overtreft en dan ook zeker meer voor
zijn waar maakt dan de eigenlijke
waarde bedraagt.
Wanneer ge na gesloten koop den
koopman verlaat put hij zich uit in
allerlei plichtplegingen, maar ge kunt
er zeker van zijn, dat hij U eigenlijk
niet voor vol aanziet.
Daarna schildert Spr. het leven in
Tunis, in een café, waar de mannen
steeds zwijgende zit. Zij vinden den
Westerling heel dwaas, die wil spreken.
Die kalmte en waardigheid maakt een
indruk van ernst en degelijkheid, maar
ge vergist U, want van leven, van
geestelijk bewegen bespeurt ge niets.
Wel treft een groote vriendelijkheid
en goedsmoedheid in het begeleiden,
een groote welwillendheid, die aan
genaam stemt en een hoffelijkheid, die
groot en opvallend is. Er is iets weeks,
dat ge in allerlei kleine trekken naar
voren ziet komen bij den Oosterling,
't Zijn menschen met een zacht hart
en een ontvankelijk gemoed, heel
anders dan we ons voorstellen, af
gaande op het uiterlijk. En wat ons
ook treft is dat deze menschen een
geheel andere zedelijke waardeering
hebben, terwijl de begrippen van eer
en fatsoen natuurlpk geheel anders
zijn dan bij ons. Spr. geeft een voor
beeld van een student in de rechten
die hem rondleidde en na afloop vroeg:
Wat gaf dat. Daarin zien ze niets ver
nederends.
't Is niet gegeven door te dringen
in die eigenaardige wereld, die de
vrouwelijke is de vrouw wordt thuis
gehouden en komt ze buiten, dan is
ze toegeknoopt en toegebonden. Zij
leeft het stille afgezonderde leven en
is eigenlijk meer slavin, dan gelijke,
die medeleeft.
Spr. schetst wat hij zag van het
leven der haremviouwen, en al komt
men er niet veel van te weten, dit
kan men wel zeggen, dat ze nog ver
zijn van het kies- en stemrecht.
Als ge dat ziet hoe deze vrouwen
behandeld worden, merkt ge een heel
ander leven voor u te hebben. Deze
kant van het Oostersch leven bewijst
wel, dat er een groot verschil bestaat
in de wijze van voorstellen en denken,
zoodat het niet te verwonderen valt,
waar het met elkaar in aanraking
komt als in Turkye, als ook in China
en Japan, dat daar ons Westersch
leven botst tegen het Oostersch.
De Oosterlingen leven alleen voor
het heden. Daaruit vloeit voort, dat
nimmer belangstelling kan worden
gewekt voor wat wij wetenschap
noemen, die zich bezighoudt met
verleden en toekrmst en arbeidt met
meer dan het experiment van het
heden. Van al die dingen begrijpt de
Oosterling niets. Op het Oriëntalisten-
Congres te Algiers bleek dat duidelijk.
Voor den Oosterling is de Koran
het meest volmaakte boek, wat in
den Koran staat is het beste, dus ook
het Arabisch van den Koran. Dat is
nu ongelukkig niet waar. En het
congres was dan ook nog geen 2
dagen aan den gang of de Oostersche
geleerden lagen overhoop met de
Westersche, die volgens hen de hei
ligheid van den Islam aantastten.
De ontwikkeling van den Oosterling
is niet groot. Op school leeren ze wat
eenvoudig lezen en rekenen. Ze voelen
zich echter zeer superieur, in het
bezit van den waren godsdienst en
de ware beschaving. In die weinig
ontwikkelde zielen leeft groote trots.
Ale ge een Oosterling met Wes
tersche ideeën aankomt wordt het
leven hem een last. Als hij maar
spijs en drank heeft, heeft hij ner
gens behoefte meer aan. Rust en nog
eens rust is het aangenaamste voor
den menscharbeid wordt als een
straf beschouwd.
De volkomen afwezigheid van be
langstelling in wat ons leven eigenlijk
vol maakt van den morgen tot den
avond, gaat gepaard met een volko
men gebrek aan logica. Wij zijn
gewend ons rekenschap te geven van
onze woorden.
De Oosterling heeft genoeg aan
klanken, h(j is de man van de phrase,
vergaapt zich aan den mooi-klinkenden
zin en bemoeit zich niet met den
inboud. Door dat gebrek aan logica
leeft de Oosterling nog in de wereld,
die het leven neemt naar den indruk
dien het uitwendig maakt. Er leeft
een wereld van onzichtbare machten
om hem. Er is maar een god, Allah,
en Mahommed is zjjn profeet, is
eigenlijk maar theorie, in werkelijk
heid leeft hjj met die machten, ter
wijl hij alles verzint om de booze
machten af te weren.
Na een beschrijving te hebben ge
geven eener moskee, wijst Spr. op de
groote macht van de families, c'ie af
stammen van heiligen. Op de graven
dier heiligen gaan de Oosterlingen bid
den, klagen en zuchten. De zieke wendt
zich niet tot Allah, maar strekt zich
uit op het graf van een heilige, vast
overtuigd als hij is dat de onzicht
bare geest hem helpen zal. De Ooster
lingen zijn kinderen gebleven in hun
wereldbeschouwing, in hun aandoenin
gen, in hun levensopvatting. Onze
wereld schijnt hun een ontheiliging
van wat hun groot en dierbaar is. Zjj
leven geheel in berusting, geen woor
den worden zoo vaak gebruikt als
Als Allah het wil. Supra-natureel is
de wereld der Oosterlingen, daar vindt
ge d6 maatschappij waar het kinder
lijke het gansche leven in grooten
eenvoud blijft leven.
Er is een geluk in die rust en
kalmte en in het leven nemen zooals
bet is. Dat zal by ons zoo licht geen
ingang vinden, maar zeker is het, dat
de kennismaking met zoo'n wereld
voor ons, met ons rustloos gejaag door
het leven, nog wel wat te leeren en
te denken geeft.
Een voorbeeld. Zondag
werd door deRijksveldwacht geverbali
seerd de burgemeeter eener gemeente
nabjj Roermond, wegens het ver-
koopen van bier, zonder verlof.
(L. K.)
Onze straatjeugd. Een
jonge Zwitsersche schilderes, dezen
zomer in Holland om studies te
maken, kreeg toen zij in de warme
Octoberdagen bij Enkhuizen buiten zat
te schetsen onder meerdere projec
tielen een groote harde kool tegen het
achterhoofd, die haar, ofschoon uiter
lijk letsel niet zichtbaar was, de
hevigste pijnen veroorzaakte. Endaar-
mee was het niet uit. Deze jonge dame,
die gewend was van 's morgens vroeg
tot den avond hard en geregeld te
werken, kan sedert dezen dag tot
haar wanhoop niets van beteekenis
meer uitvoeren. Dezer dagen vertrok
zjj naar huis om zich onder behande
ling vau haar dokter te stellen.
Een nieuw slachtoffer dus van de
baldadigheid onzer straatjeugd.
Burgerlijke Stand
van 11 November 1908.
GEBORENMarinus, z. van Jan
Post en Ilendrica van Dijk. Cor-
nelis, z. van Gerard Kuijt en Beren-
dina Wisselbeek. Lambarta, d,
van Peter van der .Heiden en Trjjntje
Majoor. Jaantje Everdina, d. van
Jan van Ginkel en Francina van
Donselaar. Johannes Casper An-
tonie, z. van Hermanus Hulst en
Gerarda Johanna van der Hilst.
GETROUWD: Theodorus Jacobus
van Barlingen en Barta van den Berg.
Karei Stam en Antonia Veenen-
daal. Gerardus ten Hoove en
Metje van den Hoek.
OVERLEDEN: Arie Ouwerkerk,83
jaar, weduwnaar van Mesje Wigman.
MAATSCHAPPIJ „NEDERLAND."
„Celebes" vertrok 9 Nov. vanPadang
naar Amsterdam.
.Koning Willem II" arriv. 8 Nov.
van Amsterdam te Batavia.
NORDDEUTSCHER LLOYD.
s.s. „Derfüinger" (Bremen-Oost Azië)
9 November 1 uur n.m. van Antwerpen
vertrokken.
s s. „Kronprinz Wilhelm"(New York-
Bremen) 9 November 2 uur n.m. van
Cherbourg vertrokken.
s.s. „Preussen" (Marsoille-Alexan-
drie) 9 November 2 uur n.m. in
Alexandrie aangekomen,
ss. „Prins Ludwig" (Bremen-Oost
Azië) 9 November 9 uur n.m. van
Shanghai vertrokken.
ss. „Zieten" (Oost Azie-Bremen)
November 1 uur n.m. in Aden aan
gekomen.
s.s. „Kronprinzessin Cecilie" (Bre
men-New York) 10 November 2 uur
n.m. van Bremerhaven vertrokken.
s.s. „Sachsen" (Batoem-Barcelona)
lONovember in Messina aangekomen.
s.s. „Bayern" (Batoem-Genua) 10
November in Genua aangekomen.
s.s. „Skutari" (Batoem-Marseille) 10
November in Odessa aangekomen.
Laatste Berichten.
HET INTERVIEW VAN KEIZER
WILHELM.
Men seint uit Londen aan bet Hbld.
De Daily Telegraph, het deel van
Bülow's speech besprekende, waarin
deze zeide te betwijfelen of alle bij
zonderheden van het interview wel
juist waren weergegeven, zegtHet
interview werd eerst gepubliceerd,
nadat iedere mogelijke stap was ge
daan, om zekerheid te verkrijgen,
dat die publicatie in overeenstem
ming was met den wensch van
den Duitschen keizer en dat de
onderwerpen in het interview be
sproken, de meeningen waren van den
keizer zelf. In dat licht, zegt de
Daily Telegraph, is het vreemd Von
Bülow's verklaringen te lezen over
het veldtochtsplan, dat de keizer zond
tjjdens den Zuid-Afrikaanschen oorlog.
23 Nov. begint de trekking der
Staatsloten, en Tijdgeestloten en
polissen.
Hoofdprijs loten f 50,000.—.
Hoofdprijs polissen -100.000.
-jV Tjjdgeestlot f 1.50
Klassikaal f0.30.
-$0- Tjjdgeestlot f3.
Klassikaal f0.60.
Tijdgeestpolis f10.geldig voor
3 loterijen, betaalbaar metfl.
per maand.
Verkrijgbaar a/h HOOFDKAN
TOOR, Zuidblaak 32 te Rotter
dam, en te Amersfoort bij J. G.
PRINS, Lavendelstraat 4 en bij
G. BOEKENOOGEN, Langestraat.
Vraagt trekkinggplati.
Zelden werd zooveel NIEUWE
gevangen als nu. De prijs is laagwij
zenden direct uit de schepen die dage
lijks hier aankomen.
Por vaatje met-lOO st. f2.45.
Twee vaatjes (op één adres) f 4.5<>.
uitstekend om te MARINEEREN.
Verzending naar alle spoorstations
in Nederland tegen vooraf inzending
van postwissel of op rembours.
P. C. KLUGT Co., Haring-Export,
IJMUIDEN, Holland.
CB
CC
Se
4*
0)
Bi
CB
HET BESTE ADRES VOOR Iste KLWALITEIT RUND- en KALFS-
VLEESCH, FIJtJE VLEESCHWAREN ENZ.
Steeds voorradig gekookt PEKELVLEESCH, per ons uitgesneden.
NEEMT PltOEF. Aanbevelend,
Bi
3
a
<fl
H»
Tl
Bi
9
69
11 NOVEMBER.
Opgave van de Firma Lamaison Bouwer Co.
Holl. schuld prjjsh. Buitenl. schuld vast voor
Russen, Peru en Domingo. Cult. aand. willig.
M(jDen zeer vast vooral voor Ketahoen. Tabak
zeer vast en sluit op de hoogste koersen. Olie
stil. Amerika met levendigen handel vooral in
Missouri. Slot verdeeld.
Staatsleeningen. Vorige 11 Nov.
Nederland.
Obi. N.W.S.
Cert. id.
id. id.
Hongarije.
Obi. 1892/1908
Italië.
Obi. 1862-814
oostenrijk.
Obi. Jan.—Juli
MeiNov.
Portugal.
Obi le Serie
3e
3
3
27»
1 1000.
f 100 I.
f 1000.
4 Kr. 2000.
Ls. 100—100/m.
Kr. 2000.
Kr. 2000.
100.
Frs. 500.
Vorige
koers
9011
90
92-1-
96A
58
56$
91-jV
89$-'
76
96 rV
96A
58
56$
Rusland.
1884 Goud 5 G.R
Gr. Russ. Spoor 98 4
Nicolaispoor 1867/69
125/500
G.R. 500
4 20
G.R. 625
G.R. 625
G.R. 625
frs. 500/2500
4 100
5 100
5 100
1880
Hope Co. 89/90
6e Emissie 1894
Turkije.
Obi. 1902
Argentinië.
Obi. 1896/99
Brazilië.
Funding Loan
Obi. 1903
1901/2 Recs.
Dom. republiek.
5°/0 douane leening
Industrieels en Finantieele Mppijen
Ned. Handel Mij. aand. f 1000
Kon. Petrol. Mij. aand. f 1000
Sumatra Palerqbang aand. f 500
Schib. Petrol, c aand. 100
Great Cobar aand. 100
Am. Car en Fouud.aand.dll. 1000
Un. St. Steel corp. dll. 1000
Scheepvaart Maatschappijen.
Nederland.
Ned. Amer. Stv. Mjj. aand. f 500
Kon. Paketvaart aand. f 1000
89-B
90$
Rotterd. Lloyd aand. f 500
84
84$
St. Mij. Nederl. aand. f 500/1000
Amerika.
80$
80$$
Int. Mere. Marine aand. dll. 1000
7$V
7r'n
80
SOA
id. pref. 1000
20$
21
80
80|-
Obl. 4V3 1000
Tabak Maatschappijen.
67-1
67A
Deli Batavia aand. f 250/1000
729
730
91
Deli Cultuur f1000
115$
116$
Deli Maatschappij aand. f 1000
460
465
104$
96$
Medan Tabak aand. f 1000
285
290
96$
Senembah aand. f 1000
Div. Buitenland.
416
420
Peruvian Corp. C. v. A. 50/100
10$
10$
95$f
95$!
pref. id. £50/100
41$
Spoorwegleeningen.
Nederland.
Holl. IJz. Sp. Aand. f 1000
85$
85
292$
Staatsspoor - 250
93
92
109-rV
Amerika.
97$
Atchison aand. dll. 1000
96$
108$
107$
id. 4 °/o Conv. 1000
99
99$!
45$|
46
Chic. Rock Isl. p. 2002 4 1000
72$
73
54tV
54
Denver c. aand. 1000
30$
31H
Erie 1000
33$-|
34$
Kansas City S. aand. 1000
29^-
29 A
129
130
pref. 1000
64
Kansas City Obl. aand. 3 dll. 1000
Missouri aand. dll. 1000
id. 2e Hyp. Obl. 4 dll. 1000
Rock Island aand. dll. 1000
South rail dll- 1000
South Pac dll. 1000
Union Pac
id. Conv. Obl. 4 dll. 1000
Wabash gew. aand.
pref.
Prolongatie-rente
Koersen vau New-Vork.
Van Heden.
72-ft-
72$
3?A
34$
84$
85
22$
22$
24$
24A
112
116$
177$
179$
102!
103$
44$
14$
30$
31!
2$ h 3$
3$
Stemming prijsh.
FONDSEN.
Slot van
gistoron
Opening?*
van hedeo
Atchison Topeka
95$
94$
Rock Island Common
2'2|
22|
33$
34$
Miss. Kan. Texas
33$
34
New-York-Ontario
43$
43$
Norfolk Wester
83$
84
117$
117!
Southern Railway
'24$
24$
180$
180!
U. S. Steel Common.
54$
54$
Kansas Cy South
29$
29
do. do. Pref.
63$
Stoom- Boek- en Handelsdrukkerij S. W. MELCBIOR, Amersfoort.
