DAGBLAD voor AMERSFOORT en OMSTREKEN.
fo. 242.
ZATERDAG 14 NOVEMBER 1908.
5e JAARGANG.
FEUILLETON.
Uitgave van de Naaml. Venaootsehap „DB EEMLANDEB".
Vepsehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
BUITENLAND.
Een Verborgen Erfenis.
BINNENLAND.
STATEN-GENERAAL.
STADSNIEUWS.
Langs den Weg.
LANDER
Hoofdredacteur R. G. RIJKEN S
AbounementsprlJ s
Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad
Franco per post id.
Per 3 maanden id.
Franco per post id.
Afzonderlijke nummers
f 4.—
- 5.60
- 1.—
- 1.40
- 0.05
Bureau: BREEDESTRAA.T 18.
Telefoon Inlerc. 62.
Prijs der Advertöntlën:
Van 1 tot 5 regelsI 0.40
Voor iederen regel meer- 0.08
Buiten het Kanton Amersfoort per regel - 0.10
(Bij abonnement belangrijke korting.)
T«t plaatsing van atlvtrtentiën co reclames ?;>n boden het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandse!) Advertentiebureau D. Y. ALTA, Warmoesstraat 76—7S te Amsterdam.
Bij dit nummer behoort
een Bijvoegsel.
KEIZER EN RIJKSKANSELIER.
Zooals men weet, is de Keizer er
in de Rijksdagdebatten zeer slecht
afgekomen.
Het schijnt dat hij zeer slecht op
de hoogte gehouden wordt van het-
er in den Rijksdag 'en in het
algemeen onder het Duitsche volk
voorvalt, van wat de bladen zeggen
en wat men in vergaderingen hoort.
Maar indien de heer von Bülow, wat
hij dan toch moet wenschen, een
middel zoekt om den keizerlijken mond
te snoeren, zal hij zorgen Wilhelm II
het uitvoerig verslag van de discussie
in het Parlement voor te leggen.
Onder den vorigen president was
critiek op een daad des keizers uit
gesloten. Zij moest trouwens uitge
sloten zijn, in het Nederlandsche Par
lement kan zooiets niet voorkomen.
MaarDuitschland heeft eeneconstitutie
die aangepast is aan de figuren vau
Keizer Wilhelm i en von Bismarck
en op het oogenblik te kort schiet. Van
het zuiver parlementaire stelsel is
men afkeerig, maar de Rijksdag kon
althans ruimer bevoegdheid bezitten
dan hij heeft. De heer von Ballestrem,
de vorige voorzitter, liet ten slotte
toe, dat de redevoeringen van den
keizer werden besproken als zij in
het officieele blad hadden gestaan. Die
concessie beteekende niets. Als nu de
keizer iets gezegd had wat niet dooi
den beugel kou, zorgde men dat het
niet in het Staatsblad kwam en dan
mocht er niet vau gesproken worden.
De tegenwoordige president, die
waarschijnlijk ook vond, wat alle
Duitsche bladen eenstemmig consta-
teeren, dat het zoo niet ging, heeft
de redenaars het vrije woord gelaten.
En zoo kan de heer von Bülow den
keizer, als hij wil en durft, onthalen
op de rede van den heer Haussmann
van de Zuidduitsche volkspartij en van
den heer Heine.
Hij zal spoedig daarvoor in de ge
legenheid zijn, want Maandag zal hij
een onderhoud met den Keizer hebben
te Kiel.
(MAAR HET IN0ELSCH.)
55
Waar zou het toe dienen Hij
kan zelf alles zien I antwoordde Vio
let. Hij is den geheelen dag weg.
Hoe kan hij nu alles precies weten
Oeh, het is beter dat hij 'tniet
weet. Hij kan mij niet helpen, zijn
salaris is klein, en al het geld, dat
hij overhoudt, gaat naar Christal.
Wij trouwden haastig en hadden
niets overgelegd. Er is geen vooruit
zicht op verbetering, want Anthony's
moeder zegt, dat zij Christal nooit
terug wil hebben. Na October zullen
wij dus natuurlijk nog meer zor
gen hebben.
Nancy luisterde zwijgend. Zij wist
niet, wat daaraan te doen.
Om zeven uur kwam Anthony. Hij
■naderde even loom en langzaam als
Violet en hij kwam binnen met een
trek van vrees en zorg op het ge
laat. Nancy liep dadelijk naar hem
toe, om hem te begroeten, en hij ver
welkomde haar even hartelijk als hij
Cesar gedaan had. Zijn blik ging di
rect naar Violet, die somber de ont
moeting tusschen hem en haar zuster
In deu ministerraad is reeds be-
sprokeu, wat hij den Keizei zal zeggen
en die heeft met algemeene stemmen
zijn goedkeuring gehecht aan het ex
posé dat den Keizer Maandag zal
worden voorgelegd. Men gelooft, dat
als de kanselier gaat, alle ministers
zullen aftreden. Dat begint reeds iets op
zuiver constitutioneel doen te gelijken.
Men mag benieuwd zijn uaar den
afloop vau het onderhoud Maandag te
Kiel.
FRANKRIJK.
De parlementaire groep der inter
nationale arbitrage heeft een motie
aangenomen, waarbij er voldoening
over wordt uitgesproken, dat een
normale toepassing van de Haagsche
Conventie voor de vreedzame regeling
van internationale geschillen, in de
gebruiken der regeeringen wordt op
genomen, en het bestuur wordt opge
dragen de regeering geluk te wenschen
met de oplossing van het voorval te
Casablanca.
LUXEMBURG.
Groothertogin Marie Anna, tot
dusver plaatsvervangster vau groot
hertog Willem, is iD de veigadering
der Kamer van gisteren benoemd tot
regentes. De groothei tog verkeert in
de onmogelykheid het bewind te
voeren.
CHINA.
Een bericht uit Peking zegt, dat
de Keizer stervende is hij is reeds
naar de sterfzaal gedragen.
Er zijn Keizerlijke Edicten uitge
vaardigd, waarbij prins Tsjoen tot
Regent van het Chineesche Rijk wordt
verklaard, en diens zoon Poe-Wei tot
vermoedeljjken troonopvolger. De leden
van deu Grooten Raad zijn ten paleize
bijeen. De Keizerin-weduwe is flauw
gevallen.
De Keizer heeft al sedert tien jaar
aan chroüische nierontsteking gele
den daar zyn nu suikerziekte, heup-
jicht en andere kwalen bij gekomen.
TWEEDE KAMER.
Onze lezers hebben den uitslag van
aanschouwde.
Anthony liep op haar toe en kuste
haar. Haar gelaat bleef onbewogen.
Nancy sprong voor haar in de
bres.
Ik heb je beiden verrast, zei ze.
Men denkt, dat ik het geld van oom
Peter op Ryelands naloop, maar in-
plaats kwam ik hier. Violet was even
verwonderd als jij, Anthony.
Jelui hebt een prettigen langen
dag samen doorgebracht als je met
den trein van 12.30 uur gekomen bent.
Het verheugt my, je te zien, Nancy.
Het zal Violet goed doen iemand by
zich te hebben.
Hij keek bezorgd naar zjjn vrouw
alsof hij had opgemerkt, hoo het be
zoek van haar zuster een verandering
bij haar had teweeggebracht, eveuals
dat van Cesar. Zy keek niet op en
zei niets. Uit de woorden van Antho
ny begreep Nancy, dat wat het doel
van Violet dien dag pok geweest was,
hij daarvan onkundig was. Zij stelde
voor om samen wat te gaan wande
len, en zij gingen uit.
Anthony bood Violet zijn arm aan en
zij nam hem aan. Zij mengde zich
maar zelden in het gesprek tusschen
de beiden anderen, hoe Nancy ook haar
best deed haar er in te halen.
Den volgenden morgen, toen Antho
ny vertrokken was, vertelde Violet
haar zuster dat Mrs. Egertou in een
het debat over het al of niet deel
nemen aan de Brusselsche tentoon
stelling reeds gelezeo.
Voor den minister Talraa was het
een kwade dag. Van alle kanten kreeg
hij verwijten te hooren. Nu heeft zijn
Excellentie den tijd, nu het de we
reldkennis geldt, smaalde de heer Scha
per, toen de belangen der werkloozen
aan de orde waren, liet hij zijn ambt
genoot voor Biunenlandsche Zaken
alleen.
Maar vooral de heer Druoker ging
den Minister te lyf. In de eerste plaats
keurde de Groningscbe afgevaardige zeer
gestreng af, uit constitutioneel oog
punt, dat de Minister om zijn aftocht
te dekken, zich verschool achter zijn
adviseurs. De Regeering, die verant
woordelijk is, heeft altijd op haar
ambtenaren af te gaan. Zelf had de
heer Talma moeten onderzoeken of
inderdaad 4 ton voor een Nedelandsche
afdeeling op de Brusselsche tentoon
stelling strikt noodig waren. Dan
laakte mr. Drucker, dat de Regeering
tegen het antirevolutionnair principe
in, na een onderonsje van den Minister
van Koloniën en den heer Van By-
landt, een begrooting met 25.000j>ul-
den te verhoogen, die voorbestemd
zijn om tot l'/j ton te groeien, met
een zusterspostje van geljjk bedrag op
de landbouwbegrooting.
De Kamer liet met zich sollen. "Wat
zij thans heeft goedgekeurd, is op
irrationeele manier precies hetzelfde
wat zy enkele weken geleden heeft
verworpen.
Toen stelde de Minister voor hem
voorloopig f 1000 toe te staan, terwijl
in de toelichting vier ton genoemd
werd, en de Kamer geheel vry bleef
om de deelneming der koloniën op
zichzelf te beschouwen thans heeft
de Kamer een voorloopig crediet van
f1000 aangenomen, terwijl alle toe
lichting ontbreekt, maar i'e stilzwij
gende conditie werd aanvaard, dat de
Regeering op drie ton kan rekenen
en de Kamer de voorstellen, welke
de Minister zal doen, en die gezamen
lijk het moederland en de koloniën
zullen betreflen dus hier geen vrij
heid meer met welwillendheid zal
onderzoeken.
Dr. A. K u y p e r. De Haagsche
heel slecht humeur was over iets, dat
vermoedelijk met de komst van Nan
cy in verband stond.
Zij neemt altijd wraak, zeide
Violet, en zij zal zich op je wreken
door aan papa te schrijven, dat je hier
bent. Ik zal je niet lang bij my hou
den, en je zult geen toestemming
krijgen weer te komeD, laten wij dus
van het oogenblik profiteereu, en zoo
gelukkig zijn als wij maar kunnen,
zoolang wij nog samen zjjn I
Nancy stemde hiermee in. Zij be
greep, dat Violet wel gelijk kon heb
ben, en dat het terwille van Violet
beter zou zijn onderwerpen te ver
mijden, die haar beiden maar onge
lukkig maakten. Zij besloot de eerste
de beste gelegenhéid aan te grijpen,
om met Anthony te spreken.
Het oogenblik kwam spoedig.
Den volgenden avond klaagde Violet
over hoofdpijn en ging vroeg naar
bed Nancy trad de kamer binnen,
waar Anthony zat te schrijven.
Anthony, zei Nancy, vol vrees,
dat hij haar aanmatigend zou vinden,
heb, je er wat tegen, dat ik eens
met je over Violet spreek Ieder
oogenblik kan ik het bericht krijgen,
dat ik weg moet, als papa te weten
komt, dat ik hier ben, en ik ben zoo
bezorgd over haar.
Waar ben je bezorgd over? Zij
heeft wel eens meer van die hoofd
correspondent van de Tel. meldt, dat
dr. Kuyper de begrootingsdebatten in
de Kamer niet zal bijwonen. Hij vertrekt
over eenige dagen voor een zestal
weken naar Berlijn, zoodat hij eerst
na het Kerstrecès de Kamervergade
ringen zal komen bijwonen.
Naar uit goede bron verluidt
zoo schrijft meD echter uit deu Haag
aan de Midd. Ct. zal dr. Kuyper
bij de algemeene beschouwingen een
groote redevoering houden ter ver
klaring van zijn houding |tegenover
het Kabinet.
De overval in Ni as. De
correspondent van de N. R. Ct. te
Batavia seinde dd. gisteren
OfficieelTijdens de registratie van
den kampong Hiligelie; op Nias is de
le-luit. W. Van Holst Pellekaan met
zijn brigade verraderlijk overvallen.
Levensgevaarlijk gewond werden
genoemde luitenant, de Niassche tolk
en eenige dwangarbeiders.
Kapitein Baerveldt, kwam op het
nippertje een algemeenen aanval van
den vijand afslaan.
De vijand had 60 dooden. De toe
stand der gewonden is bevredigend.
De resident van Tapanoeli is per
stoomschip Java er heen.
Een eeuwfeest. Gisteren
was het 100 jaar geleden dat het
Instituut tot onderwijs aan blinden
te Amsterdam gesticht werd. 12 Dec.
1S08 werd de school met 3 kweeke-
lingen geopend, terwijl de heer J.
Verboon als directeur optrad. Sedert
1892 fungeert de heer H. J. Lenderink
als directeur.
Het instituut werd verplaatst naar
het fraaie gebouw aan de Vossius-
straat, waar het thaDS nog is geves
tigd. Den kweekelingen, die alleen
van 6 tot 12-jarigen leeftijd worden
aangenomen en tot hun 18e jaar kun
nen blijven, wordt behalve in de
vakken van het lager onderwijs, ook
onderwijs in muziek en handwerken
gegeven. Aan de instelling is ook een
binderij en drukkerij verbonden waar
boeken iu 't Brailleschrift worden
gedrukt.
Gisterenmiddag 2 uur werd het
100-jarig bestaan herdacht door een
samenkomst in het gebouw der Vrije
Gemeente. Toespraken werden gehou-
pijueii, maar zij zegt, dat zij morgen
wel weer beter zal zijn.
Neen, niet over die hoofdpjju
dat is niets 1 Maar over den treurigen
toestand, die hier heerscht. Kan daar
geen verandering in gebracht worden
Heeft Violet zich bij je be
klaagd ovtr onze omstandigheden?
Violet heeft er ternauwernood
een woord over gesproken. Wij kwa
men overeen, om er maar niet van
te spreken. Het meeste ben ik te
weten gekomen van je moeder op den
dag, dat ik hier kwam. Maar mijn
eigen oogen vertellen mij veel. Er is
echter een remedie.
Welke dan
Zijn toon was scherp en zyn blik
streng, toen hij zich omkeerde.
Violet moet hier meesteres zijn,
zei Nancy dapper. Tante Harriet en
zij zullen het nooit samen kunnen
viDdenzij kunnen niet in hetzelfde
huis wonen. Jij en Violel zouden dan
Elmwood geheel voor je beiden kun
nen hebben. Als zij een eigen huis
had, dan zou zij met jou samen kun
nen overleggen, om de uitgaven in te
krimpen en je zoudt zoo langzamer
hand je schulden kunnen betalen. Het
rijtuig en de paarden benevens het
halve dienstpersoneel zou kunuen af
geschaft worden. Als jij hier zelf
meester was, dan zou je opmerken, dat
hier veel bezuinigingen kunnen wor
den en muziek ten gehoore gebracht,
waaronder een cantate, getoonzet door
een oud-leerling van het instituut.
Deze muziek werd door leerÜDgen en
oud-leerliDgen ten gehoore gebracht.
Naar wij vernemen zal de eerste
Volksavond in dit seizoen van het
plaatsolijk Nutsdepartement, gehouden
worden Zondag 22 November a.s. Het
symphonie-orkest onder leiding van
den heer G. K. G. van Aaken zal zijn
medewerking verleenen, terwijl mej.
Heeima van Voss, die reeds eerder
hier met zoo'n succes optrad, het
vocaal gedeelte voor haar rekening
heeft.
Dat belooft dus een mooie avond
te worden.
Morgen speelt H. V. C. I tegen
Z. V. V. I uit Zeist achter .Rustoord".
Het 2de gaat met een slecht elftal
naar Hilversum om het vermoedelijk
met een hooge scoren tegen het sterke
Rapiditas af te leggen.
Het eerste abonnementsconcert
zal Donderdag a.s. in A mioita worden
gegeven. Het Flonzaley kwartet, dat
door alle critici om strijd wordt ge
prezen heeft zeker aanspraak op een
druk bezoek.
We hopen dan ook, dat onze mu
ziekliefhebbers het zullen waardeeren
dat ze hier zulke goede kunst kunnen
genieten, en dat velen dat door hunne
tegenwoordigheid zullen getuigen.
(Amersfoortsche Kroniek en Critiek.)
XV.
Terwyl we na een langen en vrien-
delyken nazomer plotseling in den
winter zijn verplaatst, is het vereni
gingsleven in de stad ontwaakt. Ver-
eenigingen van allerlei slag halen hun
schade in. Want het is immers een
feit, dat de wereld niet in stand kan
blijven zonder verenigingen, die altijd
door vergaderingen houden.
Het is een even treurig als merk
waardig verschijnsel, dat deze oude
den ingevoerd. Of het zou ook nog
anders geschikt kunnen worden. Violet
heeft een goed hoofd voor zaken. Zij
kon hier alles besturen. Cesar heeft
alles bij Mr Curzon geregeld en is in
staat zijn geheele landgoed te bestu-
reo. Hjj zou wel een maand vacantie
kunnen krijgen en dan Violet met
zijn ondervinding bijstaan, zoodat zij
met zijn hulp eu de uwe spoedig
in staat zou zijn zelf de regeling op
zich te nemeu.
Je hebt één ding over het hoofd
gezien. Je hebt vergeten, dat ik ver
plicht ben voor mijn moeder en zus
ters te zorgen. Zy hebben niets dan
hetgeen ik haar geef. Jy zoudt toch
zeker óók niet willen, dat zy van
honger omkwamen.
Volstrekt niet, antwoordde Nan
cy. Jij zoudt toch in die betrekking
kunnen blijven en haar geven wat je
verdient en nog iets bovendien om er
ergens een klein huis te huren.
Denk je, dat zij daarvan zouden
kunnen bestaan?
Violet en jij leven er toch ook
van en dan zendt je nog geld aan
Christal. Je moeder is niet meer dan
je vrouw, Anthony.
Hij zweeg, zijn gelaat werd som
berder en somberder. Toen keek hij
op en trachtte te glimlachen.
Wordt vtrvolgd.)
