AGBLAD voor AMERSFOORT en OMSTREKEN
ZUINIGHEID.
m
(o. 262.
DINSDAG 8 DECEMBER 1908.
5e JAARGANG.
Uitgave van de Naaml. Vennootsehap „DB EEMLANDER".
Versehijnt dagelijks, behalve op Zoo- en Feestdagen.
FEUILLETON.
Een Verborgen Erfenis.
BUITENLAND.
EEMLANDER
Hoofdredacteur R. G. RIJKENS.
Bureau: BREEDESTRAA.T 18.
Aboiinementsprlj s
Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad f 4.—
Franco per post id. - 5.60
Per 3 maanden id. - 1.
Franco per post id. - 1.40
Afzonderlijke nummers- 0.05
Telefoon Interc. 62.
Prijs der Advertöntiën
Voor iederen regel meer- 0.08
Buiten het Kanton Amersfoort per regel - 0.10
(Bij abonnement belangrijke korting.)
Tot plaatsing tan advertentiön en reclames van bniten het kanton Amersfoort in dit blad is „nitslnitend" gerechtigd het Algemeen Biunen- en Bniteniandseh Adrertentieburean D. T. AI.TA, ffarmeesstraat 76—78 te Amsterdan
Zij, die zich tegen I JANUARI op
lit blad abonneeren, ontvangen de tot
dien datum verschijnende nummers
gratis.
Met onze financiën gaat het den
laatsten tijd niet naar wensch. De
inkomsten van het Rijk, tot voor
korten tijd voortdurend stijgend in
ruimer mate dan de uitgaven, zijn
dit jaar niet naar verhouding toe
genomen sommige middelen, o.a. de
successiebelasting, hebben zelfs be
langrijk minder opgebracht, terwijl de
uitgaven maar steeds blijven stijgen,
als gevolg van verschillende door de
Kamer aangenomen kostbare wetten,
de uitbreiding van de staatsbemoeiing
en den slechten opzet van sommige
zeer uitgebreide, dure organisaties,
waarbij in de eerste plaats te denken
valt aan de door Dr. Kuyper bedorven
Ongevallenwet.
En nu moge de ongunstige toestand
onzer financiën geen aanleiding geven
tot ernstige bezorgdheid, daar er ge
gronde redenen zijn om aan te nemen
dat het schaars vloeien der middelen
slechts een tijdelijk verschijnsel is,
toch dient getracht naar zuinigheid
eener, versterking der middelen ander
zijds.
Het is nu maar de vraag, waarop
de meeste nadruk dient gelegdop
den eisch der zuinigheid of op dien
van versterking der middelen, anders
gezegdbelastingverhooging.
Een bekwaam specialiteit op finan-
ciëel |gebied, de unie-liberaal Patijn,
heeft bij de Algemeene Beschouwingen
gewezen op het gevaar dat erin schuilt,
tijdelijke tekorten te willen dekken
door blijvende middelen. Het budget
vertoont immers steeds een neiging tot
uitzetting. En wanneer morgen de
middelen weder ruimer gaan vloeien,
zoodat belastingverhooging niet meer
noodig is, gaat men er niet toe over,
een blijvende belastingverhooging in
te trekken, maar wordt het daaruit
voortkomend geld eenvoudig gebruikt
voor minder noodige uitgaven, terwijl
dan straks, wanneer voor bepaald
noodzakelijke maatregelen wat dieper
i
in den zak getast moet worden, de
middelen weer ontbreken en 't „appel tje
voor den dorst" reeds is opgeteerd.
In die beschouwing schuilt veel
waars. En wij achten uit dien hoofde
het verzet van den heer Patijn
waarbij de heer Drucker, uit naam
der Vrijzinnig-Democraten sprekend,
zich aansloot tegen het voorstel
dezer Regeering tot verhooging van
den accijns op 't gedistilleerd zonder
gelijktijdige verlaging van den suiker-
accijns, volkomen gerechtvaardigd.
Maar voor één ding wenschen wij
toch te waarschuwen. Wij weten dat
het allerminst in de bedoeling van den
heer Patijn kan hebben gelegen, zich
tegen het doen van noodige uitgaven
en het heffen van de daarvoor noodige
belastingen te verzetten. Integendeel.
Zijn betoog strekte juist om in't licht
te stellen de noodzakelijkheid van een
zoodanige financiëele politiek dat steeds
de noodige gelden beschikbaar zijn
voor inderdaad nuttige uitgaven.
Maar bij oppervlakkige kennisneming
van het in de Kamer verhandelde zou
de schijn kunnen zijn gewekt alsof
vóór alles zuinigheid in ons financiëel
beheer noodig is; alsof derhalve in
deze dagen van tekorten niet mag
worden gedacht aan maatregelen in
het belang der economisch-zwakken,
aan hervormingen op sociaal en
hygiënisch terrein alsof belastingver
hooging voor zulke doeleinden voor-
loopig uit den booze zou zijn.
Ware dat juist, dan zou het Kabi
net-Heemskerk, dat op sociaal gebied
zich voorstelt vooruit te gaan met
den slakkengang, instede van blaam,
lof verdienen. Dan zou het op den
achtergrond schuiven van ouderdoms-
en invaliditeitsverzekering moeten
worden begroet als een wijze zuinig
heidsmaatregel, noodig om ons door
het tekort heen te helpen, waaraan
we op 't oogenblik lijden. Dan zou
zelfs het denkbeeld van 't Kabinet om
't geld voor de sociale hervormingen
uit tariefsverhooging te halen, nog zoo
kwaad niet zijn, aangezien het dan
ongemerkt werd opgebracht, zonder
verhooging van den aanslag op 't be
lastingbiljet.
Maar wie iets voelt voor de nooden
des volks, komt met verontwaardiging
op tegen een dergelijke politiek. Voor
(naar het enoelsch.)
74
Het verlies van een paar boomen
had eindelijk zijn oogen geopend voor
de mogelijkheid, dat hij een fout kon
hebben begaan, terwijl hij zich niet be
kommerd had over de vernederingen,
waaraan zijn vrouw sinds haar komst
op Elmwood was blootgesteld ge
weest 1 Zij had zich zooveel ontzegd,
tot aan gebrek lijden toezij was
gedwongen geweest dagelijksche be-
leedigingen en plagerijen te verduren
en hij had het niet geweten, of er op
gelet.
Een onderdrukte snik liet zich hoo
-I, ren.
Violet 1 riep Anthony, met angst
in zijn stem.
H(j bleef staan en zij maakte haar
arm uit den zijne los,
Raak mij als 't u belieft niet
aan Spreek niet tegen mij I riep zij
uit, haar hand uitstekend, om hem af
te weren. Laat mij maar terug gaan
naar huis I Dat is alles, wat ik noo
dig heb I Ik zal het je niet lastig ma
ken en je kunt dan zoo gauw moge
lijk naar je moeder gaan.
hem is de hoogste staatsmanswijsheid
niet gelegen in het beknibbelen op
wat noodig is om de misstanden te
doen verdwijnen, waaronder ons volk
lijdt, om toch maar vooral de meer
gegoeden weinig belasting te laten
betalen. Maar wie waarlijk democra
tisch denkt en voelt, ziet niet op tegen
belastingverhooging, mits hij de zeker
heid heeft dat het geld goed wordt
aangewend. Van tariefsverhooging voor
sociale maatregelen, waardoor juist de
minst gegoeden daarin het meest
moeten bijdragen, moet hij niets heb
ben. Maar verhooging van de directe
belastingen, met een behoorlijke pro
gressie, zoodat de lieden met kleine
beurzen naar verhouding 't minste
hebben te betalen, keurt hij goed,
mits het belastinggeld niet wordt ver
daan aan nuttelooze uitgaven.
Bezuiniging wenscht hij zeer zeker,
maar geen zuinigheid, die de wijsheid
bedriegt; geen schrappen met ruwe
hand, uit de begrootingen, van allerlei
subsidiën voor sociale doeleinden en
volksontwikkeling; en daarnaast het
uitgeven van honderdduizenden voor
onnoodige weeldeuitgaven als b.v. een
analytisch verslag, ongerekend de
millioenen, verspild aan verkeerd be
stede uitgaven op het oorlogs- en
marinebudget.
Wanneer straks by de verkiezingen
de verdedigers van het Kabinet dit
zullen voorstellen als het zuinige Mi
nisterie en zich zelf als aanhangers
van een richting die bezuiniging wil,
geen belastingverhooging, dan zullen
de voorstanders der democratie en
der sociale hervormingen daarop weten
te antwoorden. En wij zijn er niet
bevreesd voor, aan welke zyde de
kiezers zich zullen scharen, wanneer
dat antwoord tot hen doordringt. By
voorbaat in ruimen kring het besef
levendig te doen worden dat zuinig
heid iets anders is dan onverschillig
heid voor de hoogste belangen des
volks; dat de eisch van bezuiniging
niet beteekent, dat van verhooging
I der belastingen voor hen die deze
verhooging kunnen dragen, moet wor
den afgezien, maar alleen, dat de be
schikbare middelen moeten worden
aangewend voor nuttige [doeleinden,
niet voor uitgaven die best gemist
konden worden; aan te toonen, dat
dit Kabinet en de rechterzijde met
deze waarheden den spot hebben ge
dreven ziedaar een nuttig werk
voor alle vrienden van den vooruit
gang, voor alle voorstanders der de
mocratie. Moge de uitslag der verkie
zingen van het volgend jaar hen voor
hun moeite ruimschoots beloonen.
V. D.
Toen zette zy haar wandeling voort-
zóó snel, dat hy haar ternauwernood
kon bijhouden.
Hij trachtte haar te bewegen zijn
arm te nemen, maar zij weigerde. Zij
snelde verder, blijkbaar alleen ver
vuld van de gedachte, zoo spoedig
mogelijk dekplaats te bereiken, die zy,
naar hij had opgemerkt, nooit haar
thuis had genoemd. Zoo nu en dan
bereikte weer een onderdrukte snik
zijn oor.
In zijn wanhoop ging hij dicht naast
haar loopen, en sloeg zyn arm om
haar heen. Zij duwde hem weg en
snelde voort, tot zij vlak bij het huis
warendaar herinnerde zjj zich, in
weerwil van al haar lijden, dat zy
haar pas moest matigen en hem ge
legenheid geven naast haar te loopen.
Maar zij was bang zyn blik te ont
moeten, en keek een anderen kant
uit.
Toen zy de stoep op gingen, bleef
zij staan en keek naar het huis.
Ik haat het 1 Ik haat hetzei
ze met haar voet op de steenen stam
pend.
Maar zy keek niet naar hem, en
toen zy eenmaal binnen was, snelde
zy naar haar eigen kamer. Haar echt
genoot volgde haar. Zy had zich op
haar bed geworpen en verborg haar
gelaat. Hy knielde naast haar neer,
en trachtte haar hand te vatten.
BALKAN-POLITIEK.
Het heet, dat Frankrijk den laatsten
tyd herhaaldelijk te Weenen stappen
heeft laten doen om de Oostenrijksche
Regeering aan te sporen alles in het
werk te stellen om den vrede te
handhaven. Men hoopt te Parijs nog
steeds, dat Oostenrijk zich alsnog voor
deelneming aan de internationale Bal
kanconferentie zal laten vinden, waar
door de ernstige moeilijkheden al
thans voorloopig uit den weg zouden
worden geruimd.
In de diplomatieke kringen van de
Fransche hoofdstad acht men, en o. i.
zal die meening wel overal elders
worden gedeeld, een gewapend con
flict tusschen Oostenrijk en Servië,
ook derhalve zoo gevaarlijk, daar een
zoodanig conflict natuurlijk niet tot
die beide landen zou blijven beperkt.
De Petit Parisien wijst er op, dat
Duitschland op wiens trouw als bond
genoot de Donau-Monarchie blijkbaar
rekent, weinig ingenomen is met de
avontuurlijke politiek, die door Aehren-
thai wordt gevolgd.
Men herinnert zich, dat er eenige
dagen geleden geruchten gingen over
een ItaliaanschRussische overeen
komst, welk gerucht van officieele
zijde werd tegengesproken.
De Temps meent nu te weten, dat
er geen geschreven overeenkomsten
zijn. Er zouden echter besprekingen
hebben plaats gehad, die geleid heb
ben tot een mondelinge wederzijdsche
belofte, dat Italië en Rusland eikaars
belangen op den Balkan zullen steu
nen, hoe de gebeurtenissen op het
Schiereiland zich dan ook mogen ont
wikkelen. De grondslagen van deze
mondelinge overeenkomst zijn echter
geheim.
O, wees toch zoo vriendelijk om
heen te gaan en mij alleen te laten I
zuchtte zy. Ik moet alleen zyn 1 Ga
ga toch heen 1
Met smart en wanhoop in het hart
stond hy op en ging heen. Ter wille
van hem had zy haar tehuis, haar
vrienden, alles en alles verlaten. Zy
had zich aan hem verbonden, niets
anders in ruil vragende dan liefde en
de achting, die haar toekwamen. En
dit was nu het eind
Toen hy wegging en de deur dicht
deed achter zijn wanhopige vrouw,
werd hij aangegrepen door heftig be
rouw, dat gevoel was zóó neerdruk
kend, dat hij kreunde onder het ge
wicht daarvan.
Dat was zijn vrouw de viouw
die hy beloofd had te zullen verzor
gen en liefhebben.
Toch draalde hy geen oogenblik,
maar ging rechtstreeks naar de ka
mer van zyn moeder en klopte daar
aan. De stem van Mrs. Egerton ver
zocht hem luid en vriendelijk om
binnen te komen.
Het vertrek was een an al licht,
en eenige jongelui uit den omtrek
stonden aan het andere einde te
lachen en te praten, terwijl Laura
daar voor de piano zat. Zij kon heel
vlug piano spelen en toen Anthony
bleek en ernstig binnenkwam, brak
zij snel haar spel af door eenige lange
GROOT BRITANNIË.
De onderwijswet werd officieel in
getrokken.
Asquith, de premier, gaf zijn spijt
te kennen, dat de hoop der regeering,
om de opvoedingsquaestie te regelen,
teleurgesteld was, maar verheugde
zich er over, dat de regeering getracht
had het vraagstuk op te lossen.
Het intrekken was te verwachten.
Van kerkelijke zijde, met name door
de bisschoppen in het Hoogerhuis
werd de wet bestreden. Het heette
een oogenblik, dat de aartsbisschop
van Canterbury het met de regeering
eens was geworden, maar later bleek
dat hy bij zyn verzet zou volharden.
Het kabinet heeft, liever dan zich
aan eene nederlaag bloot te stellen,
de wet ingetrokken. Voorloopig zal
dus van de groote ontwerpen, de
drankwet, die door het Hoogerhuis is
j verworpen, wat men reeds alleen
hierom kon verwachten, omdat zooveel
Lords financieel belang hebben by
brouwerijen en tapperijen en de Educa
tion bill niets terecht komen. De
regeering kan by alles wat zij voor
stelt, rekenen op den tegenstand van
de Lords. En nu is een voorstel ge
daan tot hervorming van het Hooger
huis, maar het is de groote vraag of
het kans aan slagen heeft, want het
gaat volgens de radicalen niet ver ge
noeg en de conservatieven vinden,
omgekeerd, dat het veel te ver gaat.
Den waren conservatief gaat alles
te ver.
RUSLAND.
Door de geheime politie te Moskou
zjjn gisteren alle leden van het sociaal
democratisch comité daar ter stede in
hechtenis genomen.
FRANKRIJK.
In de Kamer heeft de afgevaardigde
Gauthier de Clayny een ontwerpbesluit
voorgesteld om het gezag in tijd van
oorlog te organiseerenafgevaardigden,
die in de termen vielen om de wapens
op te nemen, zouden naar de grenzen
moeten gaan.
De Kamer zou een delegatie van 30
leden, de Senaat een van 20 benoe
men, die de wetgevende macht zouden
uitoefenen. De regeering en de Presi
dent der Republiek zouden met do
accoorden. Het groote verschil trof
hem als met zweepslagen. Aan den
eenen kant duisternis, armoedige om
geving, gebrek, eentonigheid en een
ongelukkig vrouwtje in een sombere
kamer, die alleen haar ellende dragen
moest, aan den anderen kant warmte en
licht, bloemengeur, mooie japonnen,
vroolyk gelach en die afschuwelijke
trillers en accoorden, die hem als be
schuldigingen in de ooren klonken.
Violet was ook een uitstekende pia
niste, maar zy had nooit een piano
gehad op Elmwood. Plotseling waren
nu zijn oogen geopend. Als zij alles
geweten had, dan zou zelfs Violet
hebben moeten bekennen, dat h(j ein
delijk zwaar genoeg gestraft was.
De blik in zijn oogen waarschuwde
Mrs. Egerton dat er iets ernstigs aan
de hand was. Zij kwam zenuwachtig
glimlachend naar hem toe en Laura,
die dadelijk huiselijke oneenigbeid
vermoedde, kwam naderbij.
Wij hebben hier juist eenige
vriendeD, Anthony I zei Mrs. Egerton,
met de hand in de richting harer
gasten wijzend. Het verheugt ons, je
hier te zien. Het zal je goed doen
eens wat in gezelschap te komen. Wij
zouden Violet wel gevraagd hebben
ook bij ons te komen, had de onder
vinding ons niet gewaarschuwd, dat
zy toch zou weigeren. Kom binnen,
en neem wat deel aan het gesprek.
Ik kan niet blyven, antwoordde
Anthony. Ik heb u wat te zeggen,
moeder, als u even een oogenblik tyd
heeft
Zeker, zeker 1 antwoordde Mrs.
Egerton, verschrikt door iets onge
woons in de houding van haar zoon.
Laura, ga weer terug naar onze gas
ten, en blijf met hen om de piano,
terwijl Anthony zegt, wat hy op zyn
hart heeft.
Zij zyn niet van plan by ons te
komen, antwoordde Laura, terwijl zij
naar de jongelui keek, die begonnen
waren de meubelen op zij te zetten,
om wat te dansen. Ik heb evenveel
belangstelling voor hetgeen Anthony
te zeggen heeft als u, mama. Onze
belangen zijn dezelfde.
Anthony keek niet naar haar, en
scheen niet te hooren, wat zy zei.
Als u morgen niet verhinderd
is, zei hij, dan zal ik met u spreken,
moeder. Het is nu onmogelijk. Alles
wat ik nu te zeggen heb, is, dat er
geen boomen meer geveld mogen
worden in 't vervolg, nog eenige an
dere verandering gemaakt zonder mijn
permissie.
Wordt vervolgd.)