DAGBLAD voor AMERSFOORT en OMSTREKEN.
No. 68.
MAANDaG 22 MAART 1909.
6e JAAR JANG.
Uitgave van (ie Naaml. Veoaootsehap „DE EEMUNDER".
Vepsehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
R&LF BLftD.
BlUTENLAN D.
FEU1LLETON.
DR. XAVIER.
BINNENLAND.
EEMLANÜER
Hoofdredacteur R. G. RIJKENS.
Abounementsprij s
Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad
Franco per post id.
Per 3 maanden id.
Franco per post id.
Afzonderlijke nummers
f 4.—
5.60
- 1.—
- 1.40
- 0.05
Bureau: BREEDESTRA&T 18
Telefoon Interc. 62.
Prijs der Advertêïitiëu:
Van 1 tot 5 regels
Voor iederen regel meer
Buiten het Kanton Amersfoort per regel
(By abonnement belangrijke korting.)
f 0.40
- 0.08
- 0.10
Tot plaatsing van advcrtcntiiin cn reclames van buiten liet kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd liet Algemeen Kinnen- cn Buitenlandsch Advertentiebureau D. Y. AlTA, Warmocsstraat 7(1—78 to Amsterdam
Zij, die zich met I APRIL op dit
bied abonneeren, ont.angen de tot dien
datum verschijnende nommers gratis
•DE STAKING IN FRANKRIJK.
Zooals wij in ons vorig nommer meld
den, heeft de Kamer de houding der Re
geering tegenover de stakers goedge
keurd. De motie-Reinach, die door de
regeering was aanvaard, werd in drie
deelen verdeeld, die ieder afzonder
lijk werden aangenomen. Het eerste
gedeelte .De Kamer, besloten hebben
de de staking van ambtenaren niet toe
te laten' wordt met 45S tegen 69
stemmen aangenomen het tweede ge,
deelte„vertrouwende in de regeeriDg-
dat zij orde en vrede in den dienst
der posterijen en telegraphie zal her
stellen", gaat er door met 346 tegen
147 stemmen, en het derde gedeelte
en daarmede de geheele motie „keurt
haar verklaringen goed en gaat over
tot de orde van den dag", vindt 368
stemmen voor en 211 tegen. Uit deze
drio vota blijkt wel, hoe de Kamer
den toestand beoordeelde. Behalve
de geünifleerde socialisten verklaart
de Kamer zich principieel tegen
staking van Staatsambtenaren. Waar
echter de huidige regeering in het
spel komt, doet ook de verdere opposi
tie aao do rechterzijde zich geldeD,
die zich trouwens ook gedurende de
debatten heeft doen vernemen.
Omtrent de staking zelf melden ver
schillende Reuterberichten o.a. het
volgende alles van gisteren
Minister Barthou ontving dezen
middag een syndicaat van de werk
lieden by de post en telegrafie, welke
de verantwoordelijkheid kwam be
spreken, betreffende de doorgesneden
telefoon- en telegraafdraden. De afge
vaardigden verzekerden den minister,
dat men collectief het werk zou her-
vatteu, als Simyan zijn ontslag nam
en geen enkel bestuurder van de
werkliedenorganisatie geschorst of ont
slagen zou worden, wegens het staken
of een daarmee gelijkstaand feit. Bar-
Naar het Engelsch van
MAX PEMBERTON.
thou antwoordde, dat het gouverne
ment het ontslag van een harer leden
slechts in het parlement kon be
spreken. Hij bevestigde, dat nog geen
enkel ontslag was gegeven, doch het
geheele personeel moet Dinsdag den
arbeid hervat hebben. De minister be
vestigde eveneens, dat het gouverne
ment een welwillende houding zou aan
nemen, en verklaarde, dat hij, na het
hervatten van den arbeid, de ver
tegenwoordigers van het personeel zou
ontvangen, ten eiDde hunne belangen
te bespreken. Hij eindigde met een
beroep te doen op de republikeinsch-
patriottisehe gevoelens van het syn
dicaat, ten einde de crisis te beSin-
digon.
De volgende ministerraad is ver
daagd tot Dinsdag. By het onder-secre-
taiiaat der posterijen, weigert men
inlichtingen te geven over het al of
niet ontslag nemen van Simyan. Vol
gens de officieelo statistiek is do dienst
der telefoon weer normaal. Bijna het
geheele personeel meldde zich aan.
Van de 2600 commiezen waren slechts
430 afwezig, waarvan 200 verlof heb
ben wegens ziekte of anderszins. De
postkantoren te Parijs voor den
pneumatischen dienst functionneeren
normaal. Een hervatten van het werk
op het hoofdtelegraafkantoor geschied
de 's middags. Meer dan de helft der
commiezen was tegenwoordig. Men
constateert voorts terugkeer onder de
ambulanten, en een hernemen van
den arbeid onder het personeel van
het hoofdbureau in de Rue Louvre.
Toch ontbreken van de ambulanten
nog velen op het appèl.
In de provincie is het werk overal
weer hervat, uitgezonderd in eenige
groote stedeD, als Marseille, Lyon,
waar militairen en verschillende com
miezen de ontbrekenden vervangen.
De vereeniging voor handel en in
dustrie organiseerde in den middag
een hetooging om tegen de staking
der postambtenaren te protesteeren.
Tot de bevolking werd een oproep
gericht, om voor het postkantoor
tegen den onder-staatssecretaris voor
posterijen en telegrafie, Simyan, te
komen protesteeren.
In de Rue du Louvre waren 2000
personen verzameld, waarheen de pre
fect van politie een sterke politie-
44)
„Ik hoop er ten minste myn echt
genoot te vinden", riep zy uit, hem
zonder plichtplegingen in de rede
vallende. „In geval Cadi een eind
maakt aaD mijn angst, zal ik het mijn
leven lang dankbaar zijn."
„Dat zal zeker zoo zijn", antwoordde
hij vroolijk, „in dit land is niemand
angstig. Wij staan u niet toe om eene
uitzondering te zijn."
Zy vond het een ontwjjkend ant
woord en de koppigheid, waarmee hy
haar positie over het hoofd zag en
haar den titel onthield, waarop haar
huweiyk haar aanspraak deed maken,
hinderde haar zeer. Vanaf het oogen-
hlik, waarop zy Merers verlaten hadden,
was zy er van overtuigd geweest,
dat by iets voor haar verborg. Zij kon
er zich echter geen voorstelling van
maken, wat het was of welk fijn in
elkander gezet complot hem zyne han
delingen dicteerde. De graaf wist in-
tusschen door allerlei verhaaltjes haar
gedachten af te leiden. Op eees zweeg
hij, en wees naar een hnis, op de hel
ling staande, met verzoek het aandach
tig te bekijken.
„Aaugezien u den eigenaar kent, zal
u dit huis wel interesseeren. Het is
oud maar ook heel mooi en het is het
huis van iemand, die ve 1 voor Cadi
gedaan heeft. Ik spreek natuurlijk over
den minister, den hertog van Montal-
van".
Esther's belangstelling was in hooge
mate opgewekt.
Het huis, dat hy haar aanwees, stond
in een kloof tusschen de bergen in
achter het huis was een groot, bosch
en in het park was een mooie groote
vijver. Dikke wallen, hooge torens en
het heele soliede aanzien van het ka
steel bewezen dat liet werkelijk iets
zeer ouds was. Zy dacht er over na
of dr. Xavier er op het oogenblik zou
zijn. Haar gevoel van verlatenheid
week, toen zij bedacht, dat zy vlak
hij de woning van haar weldoener was
en dat zy hem misschien dienzelfden
dag nog zou zien.
„Ik zou dr. Xavier erg graag eens
spreken", zie zy levendig. „Het is nog
geen veertien dagen geleden, sedert by
my te Parys verlaten heeft. U weet
zeker wel, dat hy in Engeland zeer
goed voor my geweest is ik heb meer
dan zes maanden by hem gelogeerd".
Graaf de Foix zeide niet veel meer
en nadat hij zyD paard een oogenblik
macht had gezonden, die de beloogers
terugdreef. Dezen vereenigden zich
toen voor een café, waar eenigen van
hun het woord voerden en het ontslag
van Simyan eischten. De voor het
koffiehuis verzamelde menigte werd
door de politie verspreid, maar de
groepen verzamelden zich weer op
eenigen afstand.
Het laatste bericht luidt als volgt
In tegenstelling met het besluit van
het stakingscomité, dat besloten zou
hebben, heden te 12 uur het werk te
hervatten, besloten de syndicaten der
afgevaardigden met algemeene stem-
men het werk Maandag niet
te hervatten. De beslissirig is
verdaagd tot hedenavond.
DE BALKAN-CRISIS.
De berichten omtrent de crisis lui
den heden weer veel gunstiger. Er
komt overal ontspanning. In Belgrado
heerscht een kalme stemmingmen
gelooft daar dat het oorlogsgevaar
voorbij is.
De Servische minister, Milovano-
witch, door een berichtgever van de
Neue Freie Presse ondervraagd, ver
klaarde dat hy niet alleen den vrede
verlangde te handhaven, maar zelfs
de betrekkingen tusschen Oostenryk-
Hongarye en Servië op een meer
vriendschappelyken voet te brengen.
Hij zal de jongste Oostenryksche nota
met de meeste bereidvaardigheid aan
een onderzoek onderwerpen.
Ook Montenegro's houding wordt iets
minder dreigend.
Nadat het Oostenryksch eskader de
rede van Spizza verlaten had, werd
door den vorst van Montenegro de
mobilisatie van de halve divisie, waar
toe bevel was gegeven, afgelast. Mon
tenegro zal zich nu bepalen tot ver
sterking van de troepenmacht aan de
grenzen.
DUITSCHLAND.
Von Bülow heeft niet veel succes
met zyn belastinghervormingen. De
sub-commissie van den llyksdag voor
de beraadslaging der belasting op de
advertenties heeft deze belasting gis
teren afgekeurd en een andere sub
commissie, die voor de tabaksbelas
ting, heeft de z.g. „banderole" belas
ting een zelfde lot doen ondergaan. In
had ingehouden om achter zich te
kijken, als om er zich van te verze
keren, dat niemand hem volgde, zette
hy zijn paard weer aan en reed snel
voort alsof hij den aanvoerder van
den troep wilde inhalen. De troep
was intusschen een mooi bosch inge
reden en het avondlicht, dat door de
hoornen heenviel, deed de kloven en
verhevenheden bijzonder mooi uitko
men. Aan het eind van dat bosch,
waar de hoornen dunner worden en
in een laan overgingen, stond een
herberg op de helling van een berg
van dat plateau af zag Esther de
eerste torens en daken van de stad
waarin ze zooveel zou lijden.
De zon was aan het ondergaan, en
wierp gulden stralen op de wallen en
op de rivier, die midden door de stad
stroomde. De weg zelf draaide om de
bergen heen als een zilveren draad op
een groen veld. De stad maakte een
bekoorlijken indruk op Esther.
De zacht glooiende bergen, door
wouden omzoomd, de groote massa
huizen, de torens en torentjes, die
eeuwen hadden getrotseerd, het ge
zoem van het drukke leven, was haar
de openbaring van een leven, waar
van ze nooit gedroomd had. En in die
stad zou zy den man, dien zij lief
had, terugvinden, daar zouden die
vragen beantwoord worden, die haar
geen oogenblik met rust lieten. An-
de plaats daarvan zou dan een ver
hooging op de tabaksfabrikaten en een
verhooging der inlandsche belasting
voor inlandsche tabak komen. Voorts
zouden opcenten op tabaksbladen, be
werkt en niet bewerkt, van 80 pet.
der waarde bij den overgang van de
verkoopers aan de fabrikanten gehe
ven worden. Als deze commissie haar
zin krijgt, zal het rooken in Duitscb-
land nog een duur grapje worden,
doch de bladen wijzen op het onmo
gelijke van deze plannen, en gelooven
nooit, dat ze voor verwezenlijking vat
baar zijD.
VENEZUELA.
Een bizondere verslaggever van de
Matin heeft te Dresden van generaal
Castro een geschreven verklaring ont
vangen, gedagteekendDresden, Febru
ari 1909. Daarin heet het„De eenige
beschuldiging, die men tegen mij kan
inbrengen, is dat ik de aanstichter
ben van den moordaanslag op Gomez.
Maar is het aan te nemen, dat ik,
die hem zooveel heb toevertrouwd, ver
volgens last zou hebben gegeven hem
te dooden Indien ik eenige achter
docht had gekregeD, zou ik de noodige
bevelen hebben gegeven voor ik ver
trok en niet zoo dom zyn geweest
ze telegrafisch over te brengen."
Castro beweert verder, dat hij geen
andere telegrammen Daar Venezuela
heeft verzonden als om te protesteeren
tegen de beschuldiging, tegen hem
uitgebracht, en om bevelen te geven
in zake de overeenkomst met Neder
land Te Berlijn kan men op het tele
graafkantoor zich daarvan vergewissen.
Noch zijn er van elders telegrammen
verstuurd.
Ontslag van gehuwde
onder wyzeressen. Op voorstel
van B. en W. heeft de Raad van
Haarlem voor enkele maanden een
verordening vastgesteld, regelende de
jaarwedden der onderwijzers. Ged.
Staten hebben thans eenige bezwaren
gemaakt, 't Belangrijkste bezwaar
geldt art. 16, dat de regeling van het
ontslag van onderwijzeressen die in 't
huwelijk treden behelst. Ged. Staten
dere gedachten kwamen niet in haar
op. Aan haar eigen positie van de
vrouw van deu vorst van Cadi dacht
zy niet, dat veroorloofde zy zich
zelve niet. Zij was er van overtuigd,
dat zy naar haar echtgenoot ging en
dat zy hem dienzelfden avond nog
zou ontmoeten. Al het andere moest
daarvoor wijken, haar liefde was over-
heerschend.
De graaf had haar op den top van
een berg verlaten, en ze zag ook niets
meer van haar geleide, totdat ze de
poorten der stad bereikt had. Het
werd plotseling donker, evenals altijd
in de Pyreneeën. Er woei een koude
wind in meer dan een woning was
licht te zien en van alle kerktorens
werd het Angelus geluid. Toen het
donkerder begon te worden en de weg
geheel in de schaduw lag, merkte
Esther op eens, dat er iemand naast
haar rijtuig was komen rijden, en
toen zy haar hoofd omdraaide in het
idee dat het de graaf waji #n wel wat
verbaasd, dat ze Injt niet had zien
aankomen, merkte zy tok haar schrik
de witte burnous en het w'oitija goeds
voorspellende gezicht van Yhsstif, den
Moor op. Ten hoogste verbaasd, dat
zij hem daar vond en niet weinig
ontsteld, trok zy haar mantilla dich
ter om haar gezicht en leunde zij
achterover iD het rijtuig om zich aan
zijn blik te onttrekken. Ily bleef
achten dit artikel in strijd met do
wet.
Hoewel B. en W. de opvatting van
Ged. Staten niet deelen, stellen zy
niettemin voor, het bedoelde artikel
uit de verordening te doen vervallen
en zulks op de volgende gronden.
Bij ministerieele beschikking van
23 Febr. j.l. is te kennen gegeven,
dat er geen gronden zijn voor tus-
schenkomst der regeering, om de be
sluiten van den gemeenteraad van
Rotterdam tot ontslag van een drietal
gehuwde onderwijzeressen ter ver
nietiging voor te dragen. Daarmede is
vastgesteld, dat naar het oordeel der
tegenwoordige regeering een ontslag,
verleend aan eene onderwijzeres, om de
eDkele reden, dat zy in het huweiyk
is getredeD, noch is in strijd met de
wet, noch met het algemeen belang.
De vraag blijft thans nog over, of
het door de regeering gehuldigde al
gemeene beginsel mag worden neer
gelegd in een artikel eener salaris
verordening. Die vraag schijnt B. en
W. van louter formeelen aard, en bare
beantwoording van enkel academisch
belang. Zy vinden dan ook geen vrij
heid voor te stellen, deze vraag nog
ter beslissing aan de regeering voor
te dragen, nu zulk eene beslissing
allicht langen tijd zou vorderen eu
daardoor de invoering der salaris-ver-
ordening weer voor geruimen tijd zou
worden verschoven.
B. en W. meenen, dat het vraagstuk
der gehuwde onderwijzeres practisch
tot oplossing is gebracht, en derhalve
van art. 16 der verordening veilig
afstand kan worden gedaan.
Ten einde echter elk misverstand
van den aanvang af te sluiten, stellen
B. eD W. voor, den inhoud van dat
artikel nogmaals vast te stellen, thans
in den vorm van een afzonderlijk,
buiten de verordening staand, be
sluit.
Aan hun meening, dat de gehuwde
onderwijzeres een gevaar is voor de
school, blijven B. en W. vasthouden
en zy zijn dan ook voornemens, de
onderwijzeressen, die in het huwelijk
treden, voor een ontslag voor te dra
gen. B. en W. hebben in enkele be
slissingen reeds de aanwijzing, dat de
meerderheid van den Raad daarmede
instemt, maar zy zouden niettemin
echter brutaal naast haar rijden, boog
over bet zadel van zijn groot, zwart
paard heen eu droDg er op aan, dat
ze naar hem zou luisteren.
„Ik ben Yussuf, Senorita, luister
als 't u belieft eens naar my."
„Wat wilt gy van my?" riep zij
uit. „Waarom zijb gij hier?"
„Omdat ik uw vriend ben."
„Ja, ja, maar wat wilt ge my dan
zeggen
„Dat uw gemaal niet naar Cadi
moet komen; ik, Yussuf, weet dat!
Houd hem weg, hij moet niet hier
komen, ze zullen hem dooden."
Zij bleef doodstil zitten en trok
alleen aan haar sluier. Die moor was
van den beginne af aan een slecht
voorteeken voor haar geweest. Waar
om zou zij aandacht schenken aan de
woorden van zoo'n gek Niettegen
staande dat, klopte haar hart gewel
dig en voelke zy toch, dat zo naar zijn
woorden moest luisteren.
„Ik geloof je Diet", antwoordde zij
heel kalm. „Wat heeft myn gemaal
gedaan
„Hy is met een vreemdelinge ge
trouwd, hij heeft zich niet aan "de
wet gehouden.
Wordt vervolgd.)