DAGBLAD voor AMERSFOORT en OMSTREKEN.
No. 79
ZATERDAG 3 APRIL 1909.
6e JAARGANG
Uitgave van de Naaml. Vaaaootsehap „DE EEMLANDER".
Versehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
BUITENLAND.
FEUILLETON.
DR. XAVIER.
BINNENLAND.
DG EEMLANDER
Hoofdredacteur H. G. RIJKENS
Abonnementsprijs
Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad
Franco per post id.
Per 3 maanden id.
Franco per post id.
Afzonderlijke nummers
f 4.—
- 5.60
- 1.—
- 1.40
- 0.05
Bureau: BREEDESTRAA.T 18.
Telefoon Interc. 62.
Prijs der Advertentiën:
Van 1 tot 5 regelsf 0.40
Voor iederen regel meer- 0.08
Buiten het Kanton Amersfoort per regel - 0.10
(Bö abonnement belangrijke korting.)
Tot. plaatsing van advertentiën en reclames van bniten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd hot Algemeen Binnen- en Buitenlandseb Advertentiebureau I). V. ALTA, Warmoesstraat 767S to Amsterdam.
RUSLANDS's POLITIEKE VER
NEDERING.
Dat in Rusland erge ontstemming
blijft heerschen over de-vernedering
die de diplomatie van dat land beeft
ondergaan, kan bet best blijken uit
de uitlatingen vau hooggeplaatste
Russische politici vaD allerlei kleur.
In een interview moet de voor
zitter der Rijksdoema Chomjakoff ver
klaard hebben, dat de erkenning dei-
annexatie een smaad is voor Rusland,
veel grooter Dog dan destijds het Ver
drag van Berlijn. Het Berlijnscbe Ver
drag, meende Chomjakoff, werd afge
dwongen, maar voor de erkenning der
annexatie van Bosnië-Herzegowina, is
geen rechtvaardiging te vinden.
Misschien dat na dertig jaar het
bewijs voor de noodzakelijkheid van
ons tegenwoordig optreden zal worden
geleverd.
Op het oogenblik echter, kan men
slechts oordeelen over hetgeen men
weet. Er gaan heel wat ongelooflijke
geruchten, bijv. dat 20 Aprii Duitsche
legerkorpsen onze grenzen zullen over
trekken.
Aan al dien onzin geloof ik natuur
lijk niet, zeide de Doemavoorzitter,
daar Duitschland zoo niet zou hande
len. Maar voor het overige blijft ons
in de toekomst ten slotte niets anders
over, dan geduldig te wachten op de
bevelen, die ons door Duitschland zul
len worden gegeven. Van een derge
lijke vernedering kan ik niet kalm
sprekon.
Waarom hebben wij toegegeven?
Alle geruchten over een dreigenden
oorlog waren niets anders dan ellen
dige politieke manoeuvres van den
Octobristenleider Goetsjkoff Alles wat
wij den laatsten tijd hebben beleefd,
is niet alleen een vernedering voor
Rusland, maar voor de gekeele be
schaafde wereld.
Wanneer ooit een quaestie door een
scheidsgerecht had kunnen worden
opgelost, dan was het wel het.Ser
visch— Oostenrjjksch conflict geweest.
Oostenrijk heeft zich met moreele
schande beladen.
Wy Russen kunnen ons slechts
Naar het Engelsch van
MAX PEMBERTON.
55)
Zij kon het niet zeggen. Langzaam
maar zeker begon de pijniging haar
wilskracht en haar vast besluit te
ontnemen. Eindelijk deed zij de gor
dijnen dicht en sloot het uitzicht op
de bergen en den pas buiten, die
tusschen haar en de vrijheid stonden.
In het paleis zelf was het zoo stil als
in het graf. Als zy de voetstappen
van den schildwacht niet gehoord
had, zou zjj zich verbeeld hebben, dat
zij het eeDige levende wezen iu huis
was.
XVIII.
De nacht was gevallen over de
slapende stad het was oen prachtige
nachtde hemel was helder blauw
en stond vol sterren en beneden
woei een zacht windje, alsof het een
zomeravond was. De onrust, die ver
scheidene dagen in de stad geheersebt
had, scheen nu afgedreven te zijn. De
woede der partijen was in twijfel en
aarzeling overgegaan. Niemand ge-
met onze eigen vernedering troosten.
Een magere troost
De nationalist vorst Oeroessoff ver
klaarde
„Geen Kabinet op de gekeele wereld
zou zoo gewetenloos hebben durven
handelen als het Russische, dat door
zjjn optreden den Russischen natiu-
nalen trots door het slijk heeft ge
sleurd
De Cadet Roditsjefï drukte zich niet
minder heftig uit: De erkenning der
annexatie was geen terugtocht meer.
Het was een formeele vlucht.
Wij hebben in korten tijd twee
milliard roebel voor ons leger verspild
en ons vredescontingent overtreft zelfs
ons oorlogscontingent.*
De progessist Lijnff zeide te vreezen,
dat het der Russische publieke opinie
Dog niet recht duidelijk is, wat er
eigenlijk is geschied, anders zou zij
niet zwijgen.
Door onzen terugtocht, eindigde hij,
hebben wij ons aan Duitschland over
geleverd.
Onze diplomatie heeft zich weder
eens, zooals altjjd, doen kennen en
wij hebben een kolossale nederlaag
geleden."
GROOT BRITANNIË.
Op 1 April jl. zyn in Engeland de
kinderwetten in werking getreden.
Jongens beneden de 16 jaar mogen
niet rooken en de politieagenten heb
ben te zorgen, dat zulks niet geschiedt
en mogen beslag leggen op tabak, die
by delinquenten gevonden wordt. Han
delaren in tabak krijgen booge boete
als zij] hun waar aan jongelui onder
de 16 jaar verkoopen.
KindereD beneden de 14 jaar mogen
.met of zonder geleide geen lokalen
betreden, waar sterke drank tot on
middellijk gebruik verkocht wordt.
Een groot aantal herbergiers hebben
gevraagd een wachtkamer voor de
kinderen te mogen inrichten, wat
vrijwel algemeen niet toegestaan werd,
zoodat ouders, die kinderen beneden
de 14 jaar bij zich hebben, voortaan
de herberg moeten mijden als zij ten
minste de straat niet tot wacht
kamer voor de jeugd willen promo-
veeren.
Ook is het verboden kinderen alleen
te laten in een vertrek, waar een
loofde dat de prins zou terug komen.
Men had een te groot idee van zijn
slimheid. Alsdus was de staat der
dingen, toen madame Julia, Esther in
het paleis opzocht, maar toen het
later begon te worden, re3d een bode
de stad binnen en riep zijn nieuws,
wat het ook was, allen inwoners toe.
De meeste inwoners waien al naar
bed -. maar eenige nietsdoeners, die in
do tenten der cavalerie het trompet
geschal hoorden, werden door hunne
nieuwsgierigheid daarheen gedreven.
Die nietsdoeners deelden het nieuws
aan anderen mee en weldra werd de
slapende bevolkiug wakker en ging
het als een loopend vuurtje door de
stad, dat de prins de grenzen over
schreden had en op weg was naar de
Noorderpoort. Die daad was het
laatste wat de stad vei wacht had.
Zelfs toen de cavalerie op het groote
plein verscheen, en boden ademloos
van het eene huis naar het andere
snelden, waren de slimsten nog niet
overtuigd.
„Het is maar een praatje," zeiden
zij. „De een of ander heeft hen voor
den gek gehouden - wacht maar!
Zij zullen leeljjk op hun neus kyken
Maar dan zei een ander weer, „het is
zeer zeker waar, want de hertog is
naar de Citadel gereden." Het onwaar
schijnlijke verhaal verbreidde zich hoe
langer hoe meer. Zoowel door het uur
open vuur brandt, en aangezien in
Engeland vrijwel algemeen de open
haard gestookt wordt, zal dit verbod
veel huismoeders een grooten last
veroorzaken.
Lieden tot wier voordeel het leven
van een kind verzekerd is, zullen
scherp worden nagegaan. Als bewezen
kan worden, dat een verzekerd kind
ten gevolge van slechte behandeling
of verwaarloozing gestorven is of zelfs
ziek geworden, dan kan de schuldige,
die eventueel voordeel van deu dood
had kunnen trekken, veroordeeld wor
den tot een boete van 200 pond ster
ling of vjjf jaar tuchthuis.
Verder worden zij die kinderen
laten bedelen, bedreigd met boete of
gevangenisstraf. Zingen in de straten
wordt evenals bedelen beschouwd.
Handelaren in oud ijzer ten slotte
mogen niets meer van kinderen koo-
pen, omdat de ervaring heeft geleerd,
dat de lieve jeugd zich gaarne bellen,
deurkloppers etc. toeeigent, met de
bedoeling deze voorwerpen in klinkende
munt om te zetten.
FRANKRIJK.
Gisteren deelden we mede, dat de
stakende arbeiders van de knoopen-
fabrieken te Me'ru hun pleit over de
geheele linie gewonnen hebben. Deze
overwinning blijkt achteraf niet zoo
volkomen te zijn als aanvankelijk ge
meend werd, want de knoopenfabri-
kanten hebben besloten hnn fabrieken
stop te zetten. Zij motiveeren dit be
sluit met de bewering, dat zij door
geweld gedwongen werden toe te
geven aan de eisohen der arbeideis.
Deze beweriog is niet onjuist, want
enkele hunner werden mishandeld,
van anderen werden de eigendommen
vernield. De fabrikanten zeggen ten
slotte hun bedrijf weer in gang te
zullen zetten, als de prijzen toelaten
aan de eischen der arbeiders te vol
doen, of als de arbeiders met lagere
loonen tevreden zullen zijn.
Door dit besluit geraken 2000 ar
beiders buiten werk.
SERVIË.
Naar de correspondent van het Ber
liner Tageblalt te Weenen meldt, zijn
daar uit Belgrado berichten outvangen,
volgens welke er in het Servische
van den dag als door de gebeurtenis
was de stemming zeer opgewonden,
een groote menschenmenigte begon
zich op het marktplein te verzamelen
en om toortsen te roepen. Er werden
demonstraties gehouden voor het huis
van den hertog en voor de poorten
van den Citadel. In de café's werden
de blinden dichtgedaan en de lichten
aangestoken. Er liepen troepjes men-
schen heen en weer, die volksliederen
zongen en om den hertog riepen en
de kerkklok luidde.
Esther werd wakker door dat gelui.
Zy lag er eeu tyd lang over na te
deuken of dat het Angelus was en als
het dat was, waarom ze het dan gis
teren niet gehoord had.
In den beginne was ze zich niet
bewust van andere gebeurtenissen en
drongen de voorteekenen ook niet tot
haar door. Dat geboem dat zoo droef
geestig klonk, verdrong alle andere
geluiden en eest nadat zij verscheidene
minuten geluisterd had terwijl ze met
gesloten oogen tegen haar-laap wors
telde, hoorde zjj het lawaai en werd
ze zich bewust, dat de stad niet sliep.
Van af dat oogenblik drongen er al
lerlei geluiden tot haar stille kamer
di. or. Nu eens hoorde zy bet getrappel
van paardenhoeven en het gekletter
van wapens op het plein van het pa
leis, dan weer het geblaas op de ho
rens en het geroffel der trommen
leger een bedenkelijke gisting zou
heerschen. Vele garnizoenen heb
ben telegrammen van protest gezouden
en de officieren houden geheime ver
gaderingen, waarbij, naar men zegt,
de vroegere Kroonprins do hand in
het spel zou hebben. Men vreest, dat
hij plotseling een militaire dictatuur
zou kunnen instellen.
Te Nisj, Kroesjewac en Kragoejewac
zou een wijdvertakte samenspanning
van officieren ontdekt zjjn, die de ont
troning van het regeeringshuis ten
doel had. Te Nisj zijn elf, te Kragoe
jewac acht officieren in hechtenis ge
nomen.
De officieren van de ruiterij te
Kraljewo hebben geweigerd, zich bij
de samenzweerders aan te sluiten,
daar zy wel de onttroning van koniDg
Peter, maar ook de uitroeping van
prins Alexander tot Koning voorstaan.
Men beweert, dat koning Peter mis
schien vroeger afstand zal doen dan
hjj totnutoe zelf geloofd heeft.
AMERIKA.
Uit San Francisco wordt gemeld,
dat, ofschoon er zulk een sterke be
weging tegen de Japanners in Cali-
fornië gaande is geweest de verbou
wers van suikerbieten hen hard noodig
hebben, gelyk bleek toen zij in menigte
van de bietenvelden wegtrokken.
In het district Oxnard had men den
Japanners, nadat zij hun gewone ge
meentelijke belasting al betaald had
den, nog een tweede belasting van
wege het district willen opleggen.
Toen de Japanners de tweede belas
ting weigerden te voldoen, nam men
hen paarden en andere have af. De
Japanners maakten zich dadelyk naar
andere streken op, waar werkkrachten
noodig waren. Maar nu deden de
bietenverbouwers, die bang waren dat
hun oogst te loor zou gaan, zulk een
dringend beroep opdedistrictsoverheid,
dat deze de inning van de belasting
staakte.
De vrienden van de Japanners in
de Vereenigde Staten hebben grooten
schik in de vreedzame overwinning,
die zij behaald hebben.
Sparen op de Lagere
Langzameihand begon zy ook het
woeste geschreeuw der opgewonden
menigte te hoorenze hoorde den
naam van haar echtgenoot verachte
lijk uitspreken. Zij kon het geschreeuw
onderscheiden, waarmee versche.den
ministers op hun weg naar de citadel
begroet werden. Zjj was er zich van
bewust dat er veel om den Hertog
geroepen werd, en dat hy de held
van den nacht was.
Ofscnoon het paleis haar gewend
had aan de zenuwachtige daden van
dit hartstochtelijke volk, werd zy door
het uur van den nacht en door de
omstandigheid, dat zij pas wakker
was geworden, op een dwaalspoor ge
bracht, zoodat zy de waarheid niet
kon gissen. Zy stond op in het idéé
dat zij zich verslapen had en dat de
gordijnen het daglicht buiten sloten.
Toen zy de gordijnen open deed, was
het verafgelegen panorama der bergen
in de' duisternis gehuld en kon zy
zelfs de gletschers op de toppen der
bergen niet onderscheiden. Maar de
stad zelf was als een reusachtig vuur.
Er brandden nu wel duizend toortsen
in de handen der opstandelingen. Het
geheel was zoo helder verlicht, dat
men de menigte zich van de eene
plaats naar de andere kon zien voort
bewegen en onderscheiden, wanneer
zy zich voortbewoog en wanneer zy
stil stond. En boven alles uit hoorde
School. Verschenen is een boek
werk, uitgegeven door het Ministerie
van Binnenlandsche Zaken en bevat
tende de uitkomsten van een in het
jaar 1907 door de Regeering ingesteld
onderzoek naar het sparen op de la
gere scholen.
Percentsgewijze uitgedrukt was het
aantal scholen waar niet gespaard
werd bij de openbare 66, bij de bij
zondere 81, by alle scholen te zamen71.
Het aantal dier scholen, waar tegen
het openen van de gelegenheid tot
sparen principieel bezwaar bestond,
beliep 1397 (893 openbare en 504 bij
zondere) het aantal waar principieel
bezwaar niet bestond was 2163 (1250
openbare en 913 bijzondere).
Tijdens het onderzoek bestond ge
legenheid tot sparen aan 1456 scholen
(1116 openbare en 340 bijzondere),d.i.
aan 34 pCt. van de openbare, aan 19
pCt. van de bijzondere scholen, aan
29 pCt. van alle scholen te zamen.
In 993 dezer scholen (792 openbare
en 201 bijzondere) geschiedde het,-V£
door middel van Rijkspostspaarbank-'
zegels, in 442 (306 openbare en 136'
byzondere) op andere wyze, en iu 21
(18 openbare en 3 byzondere) zoowel"'
door Rykspostspaarbaokzegels als op -
andere wyze. i-
Het aantal scholen, waar naast het*
sparen in ruimeren zin ook het spa
ren voor een bepaald doel voorkwam,
bedroeg 203 (195 openbare en 8 by
zondere). Aan 193 scholen (185 open
bare en 8 bijzondere) was dat doel
een schoolreisje, aan 5 openbare scho
len een schoolfeest en aan 5 openbare
de Eerste Heilige Communie.
Blijkens deze cyfers en het biervo
ren vermelde aantal scholen waar
deze vorm van sparen uitsluitend
voorkwam, beliep het geheele getal
scholen, waar voor een bepaald doel
gespaard werd 384 (327 openbare en 57
byzondere), d.i. 8 pCt. van het aantal
scholen (10 pCt. by de openbare en 3
pCt. bij de byzondere scholen). Het
doel was een schoolreisje aan 304
openbare en 34 bijzondere scholen, een
schoolfeest aaD 12 openbare en 4 by
zondere scholende Eerste Heilige
Communie aan 5 openbare en 9 by
zondere scholen, terwyl op 6 openbare
en 10 byzondere scholen voor andere
doeleinden van uiteenloopenden aard
zij heel duidelyk een naam noemen.
Toen zy dat hoorde, wendde Esther
zich snel van het venster af. Haar
angst overtrof alles, wat ze zich tot
Dog toe had voorgesteld. Zij wist dat
Arthur naar de stad was gekomen en
dacht dat hij al gevangen genomen
was. De menigte rende een vol uur
lung nu eens hier, dau weer daarheen,
vaak zonder doel en dan weer bijeen
gehouden door de welsprekendheid
van halfdronken volksleiders. Op het
laatst bracht een van deze aanvoerders
een groote menigte opstandelingen
naar het paleisz(j joegen de schild
wachten weg, drongen door tot op
het middenplein eu gingen onder de
vensters van Esther's kamer staan.
Hier beleedigden zij beurtelings de
jonge vrouw en vervloekten haar ge
maal en eischten met veel lawaai,
dat zy zich vertoonen zou. Zy wist
niets af van bet Spaansch, noo'i van
het patois, een mengsel van
Spaansch en Fransch, dat in Cadi
gesproken werd, maar het (optreden
van degenen, die haar beleedigden,
kon niet verkeerd opgevat worden.
Wordt vervolgd.)