DAGBLAD voor AMERSFOORT en OMSTREK ER No. 84. ZATERDAG 10 APRIL 1909. 6e JAARGANG üitgave van de Naaml. Vennootsehap „DE EEMLANDER". Vepsehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. FEUJLLETON. DR. XAVIER. BUIT EiNL AND. DE EEMLANDER Hoofdredacteur R. G. RIJKENS. Abonnementsprijs Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad Franco per post id. Per 3 maanden id. Franco per post id. Afzonderlijke nummers f 4.— 5.60 - 1.— - 1.40 - 0.05 Bureau: BREEDESTRAA.T 18. Telefoon Interc. 62. Prijs der Advertentièn: Van 1 tot 5 regels Voor iederen regel meer Buiten het Kanton Amersfoort per regel (Bij abonnement belangrijke korting.) f 0.40 - 0.08 - 0.10 Tot plaatsing van advcrtentiën en reclames van liniten bet kanton Amersfoort in dit blad is ..uitsluitend" gerechtigd liet Algemeen Binnen- cn Buitenlandscb Advertentiebureau II. ALTA, H'armoosstraat 76—78 to Amsterdam. „De Demiander" zal Maandag avond niet verschijnen. Gaan wij eens een oogenblik eeuwen terug en denken wij aan onze voor vaders, waarvan wij |zelfs de volks namen ternauwernood kennen, die nauwelijks een spoor van hun bestaan op aarde hebben achtergelaten. Zij leefden meer in en met de natuur dan wij, maar zij verstonden veel min der van den noodzakelijken sameDhaDg der|dingen, van de verschijnselen, die zich aan hun verbaasde blikken ver toonden. Zij leefden in vrees voor de booze geesten, die de koude winden zonden en sneeuw en ijs. De zou, een matte, bleeke, nauwe lijks eenige warmte gevende zon, stond slechts weinige uren aan den hemel, verrees steeds later, daalde steeds vroeger in 't westen neer en er waren dagen, waarop men deze bron van alle licht en leven een godheid niet aanschouwde. Het was duister en koud en de aarde scheen dood. Zou zij weer ontwaken ?.Zou de zon terugkeeren In menigen kouden, langen winter moet bange vrees voor onbekende, onheilbrengde machten de gemoederen vervuld hebben van deze voorvaders. Maar dan begonnen, hoe en waar door wist men niet, de dagen te lengen. Dan keerde de zon terug. En eindelijk jebourde het wonder; de lente kwam. Het ijs smolt, de rivieren stroomden, de beken kabbelden hun lustig lied de vogels, naar zuidelijker streken ge vlucht, zochten weer de oude nesten op in dit noordelijke land, het gras ontsproot, aan de hoornen verschenen de teere, fijne bladerenmen her ademde. En men vierde feest bij het wonder der herlevende natuur. In vele verhalen, in oude legenden, leeft de herinnering voort van de Naar het Engelsch van MAX PEMBERTON. 60) „Kom mevrouw, ik wacht op u is het mogelijk dat u aarzelt Moet ik aannemen dat het leven van dien maD niets voor u beteekent? Wilt u het opofferen aan een gevoel? Neen daar voor zijt ge te slim Cadi heeft geen belangen voor ude edelmoedigheid van mijn volk zal uw gemaal in staat stellen om te Parijs of te Londen te loven in al de weelde en al de vrij- hsid waarop voorzichtigheid hem aan- rpraak kan doen maken. Wilt ge dat tpofferen voor een luchtkasteel? Neen, dat geloof ik niet! Ge zult uw i- ;htgenoot redden omdat ge hem lief- hebt een edele taak, een echt vrou welijke taak, mevrouw!" Zij keek op bij het hooren van die woorden en antwoordde met een waar digheid, die hem /erbaasde „Ik heb mijn echtgenoot lief, maar hy moet voor zichzelf spreken. Is het de taak eener vrouw, om hem zijn ge boorterecht te ontnemen Ik heb u geantwoord dokter Xavier, en zal u nooit een ander antwoord geven 1" stemming, waarmede men dit schouw spel gadesloeg. Zü spreken van wel doende godheden, die in de macht van booze daemonen geraakt waren en in de onderwereld werden gevan gen gehouden, maar eindelijk bevrijd, verlost, nieuw geluk schonken aan de aarde en nieuwe vruchtbaarheid. Er is in ons nog iets overgebleven, want de stemmen der verdwenen, onbekende vaderen spreken somtijds tot ons, van wat zij dachten en ge voelden om dezen tijd van 't jaar, als de blijde lente haren intocht deed. Wij hebben onbewuste herinneringen, die ons verbinden met het verleden. En zoo vieren wij feest als de lente komt; wjj vieren het Paaschfeest. Het is niet alleen, als voor onze vroegste voorouders een natuurfeest. Onder den invloed van godsdien stige voorstellingen is het Paaschfeest geworden het feest der verblijdende verlossing uit druk en ellende en voor de christenwereld het feest der op standing. Op het groote christenfeest, dat te midden van den winter wordt gevierd, begroeten wij het verrijzen van het licht, dat de duisternis zal overwin nen op het Paaschfeest spreken wij van eene andere overwinningdie van het leven, dat den dood te sterk is en onvernietigbaar en eeuwig. Wy weten zeer goed, dat de natuur niet gestorven is in den winter, dat zij slechts schijnbaar slaapt, dat eeuwige krachten voortwerken en op den winter de zomer volgen moet. Wy weten als de zon verdwijnt, hoe en waarom dit geschiedt, terwijl de aarde voortsnelt langs de haar aan gegeven baan. Nochthans, als de win tel nevelen wijken voor de zonnestralen en de aarde zich tooit met een nieuw kleed en het zaad ontkiemt in de voren, gevoelen wy ons zonderling bewogen. Wy hebben onze moeiten en onze Hy luisterde zonder verbazing naar haar hij had geen ander antwoord ver wacht. Het vergelijk, dat hy haar aan bood, werd zoo weinig begrepen. De tijd was aan zijne zijde en er waren nog andere wapens Het kon hem niets schelen of zjj er onder leed. Hy was zichzelf zeer goed bewust dat zijne woorden haar pijn deden dat was zelfs zijn doel. „Ge spreekt haastig", zei hy. „Uw echtgenoot moet natuurlijk voor zich zelf spreken, aangezien men hem de vraag stelt en niet u 1 Maar hebt u geen rol te vervullenhebt ge geen raad te gevenzyt ge met stomheid geslagen als hy geheel alleen is Dat geloof ik niet ik ken u beter. Als ge het met hem bespreekt „O 1" riep zy uit, „u spreekt over wouderen „Neen, ik spreek over feiten. Als ge deze kamer verlaat en naar den citadel rijdt, als ge kennis maakt met de omstandigheden waarin hij verkeert als u begrijpt, dat, als hy dwaas is, hij de zon morgen misschien niet meer zal zien opgaan dan geloof ik, dat u hem misschien wel iets te zeggen zult hebben Is het niet zoo, mevrouw? Wilt u die gelegenheid voorbij 'aten gaan „Om naar mijn echtgenoot te gaan vroeg zij verbaasd. „Jal" riep hij uit, met iets van die zorgener zyn dagen, waarop wij twijfelen aan de toekomst, omdat het dan winter is in ons verslagen gemoed. Maar dan komt de lente en het is alsof nieuwe kracht ons bezielt en hoop en vertrouwen herleven. Staat op, roept de leute, en ziet hoe machtig het leven is en aan schouwt de heerlijkheid der aarde! En de gewijde, de heilige overleveringen verkondigen daarbij dat lijden en dood voorbijgaan en het leven eeuwig is. In deze dagen hebben millioenen verwijld, in gedachten, by het groote drama der wereldgeschiedenis de tra gedie van den onschuldige, den recht vaardige, die lijden moest en een pijnlijken dood sterven, omdat de wereld hem niet kende. Maar zijn geest is opgestaan, zegt het Paaschfeesthy was niet bij de dooden, toen men hem zocht, des morgens vroeg als he't begon te lich ten. Zijn geest leeft en werkt voort. Dat zien wy Diet altijd in de be wegingen der wereld. Er is strijd en onrecht; er is geweld en onderdruk king er is kwaad en misdaad en schuld. En toch, niemand kan ontkennen, dat wy langzaam, te laDgzaam, maar ten slotte toch vooruitgaan, dat er een krachtig streven is naar vrede en gerechtigheid. Het uitgestrooide zaad sterft niet in den grond, maar ontkiemt in de lente. En de goede gedachten, de idealen, die den ssbat van het menschdom vormen, zijn onsterfelijk. Wy hopen en vertrouwen. Daartoe roept ons het Paaschfeest het feest der lente, der verlossing, der opstanding, het feest van het onver gankelijke leven. DE ZORGEN VAN CLEMENCEAU. Frankryks eerste minister heeft aanstellerigheid die een karaktertrek van hem was, „om naar uw echtgenoot te gaan 1" XIX. De citadel van Cadi ligt een weinig op zij van de wallen op den straat weg naar Barcelona. Hij werd honderd jaar geleden gebouwd door de Mooren, op den top van een steilen rots. Ver scheiden eeuwen lang werd hy be schouwd als onneembaar, maar nu was het niet meer dan een overblijfsel uit den Moorschen tijd en van zoo weinig belang als bolwerk dat er zelfs geen verdedigingsmiddelen waren. Van alle kanten beheersclit hy echter de vallei, zyn torens en torentjes ver heffen zich hoog boven den afgrond en op een afstand is het onmogelijk om uit te maken langs welk pad de ruiters hem bestormden in vroeger eeuwen. Dichte pijnboombosschen lig gen aan zijn voet, watervallen ver zilveren het massieve gevaartede torentjes en moskeeën, waaruit eens de stem van den Muezzin de geloovige tot het gebed opriep, verheffen zich hoog boven de wallen. Welbespraakte gidsen maken de romantisch aange legde minnende paren attent op de omrastering van den vervallen harem waaruit eenmaal een fontein hare schitterende stralen opwierp. De tijd had de wallen van den citadel nog aj zware zorgen. Hy is in den laatsten tyd niet dan met veel moeite aan zware nederlagen ontkomen. Bij de behandeling van de credieten voor de marine bracht de oppositie hem zoo in het nauw, dat hy ten slotte zelf moest aandringen op de benoeming van eene commissie van onderzoek uit vrees, dat de tegenpartij anders het voorstel tot de benoeming van zulk een commissie zou doen. Als dat voorstel ware aangenomen zou het beschouwd zyn als een blijk van wantrouwen tegen de regeering. De minister voorkwam eene nederlaag door eene handigheid en meer daD eens heeft hij zich op die wyze weten te redden, want hy kent het Parlement en de verhoudingen der partyen en hij durft. Maar teiwijl hy hoogst onaangenaam getroffen wordt door de revolutionnaire houding van een deel zjjner| beambten, komt ook de Senaat in verzet tegen de poli tiek der regeering. Tot het pro gramma van de radicale party in Frankrijk behoort de belasting op het inkomen. De heer ClémeDceau heeft het woord willen lossen, dat hij en zijne radicale geestverwanten de kie zers hadden gegeven en de Kauw heeft het ontwerp tot invoering van die belasting aangenomen. Maar de Senaat is, wat wel meer gebeurt, het niet met de Kamer eens. Dit hooge staatslichaam vindt het ontwerp, zoo als de Kamer het heeft aangenomen, zier verwerpelijk. Het is niet waar schijnlijk, dat er iets van zal terecht komen vóór de algemeene verkiezingen, die in het volgende jaar moeten plaats hebben. Thans hebben eenige partieele ver kiezingen voor de Kamer plaats gehad. De uitslag was niet bemoedigend voor het ministerie en zyne party. iDdien deze verkiezingen als een voorteeken moeten worden beschouwd, dan zal het er het volgende jaar slecht uit zien voor de radicalen. Hunne candi- dateD, die thans de vuurproef moesten doorstaan waren niet gelukkig. De socialisten zyn er in geslaagd op hen een paar zetels te veroveren. Daarover verheugen zich natuurlijk de socialistische bladen. Maar daaruit moet men niet, in verband met andere verschijnselen, meenen, dat Frankrijk gespaard en het werk der menschen en der natuur grauw getint. De nieuwsgierige reiziger, die dan weg langs de vallei passeert, zou die wollen zeker voorbijloopen als zyn aandacht niet gevestigd ware gewor den op dien vergulden koepel, waar onder de Mahomedanen eenmaal hun profeet hadden aangebeden. Er is geen bezetting in den citadel, ook vindt het gouvernement het niet uoodig daar in gewone tyden meer dan een getrouw slotbewaarder en zy die hem in zijn gemakkelijke taak ter zyde staan, te onderhouden. Van af den tyd waarop de Mooren uit Spanje verdreven werden tot den dag waarop Cadi zijn vorst onder beschuldiging van verraad gevangen nam, werden de wallen niet verdedigd en stonden de poorten wyd open. Maar deze ja renlange slaap werd eens wakker ge schud door het vooruitzicht op revo lutie en hare gevolgen. In den nacht waarop Esther op zulk een vreemd soortige manier werd weggevoerd, bewogen er zich troepen voort langs het bergpad, bezetten de verlaten voorpleinen en sloten de hooge poor ten. Op elk punt dat de vallei over zag, kon men toortsen zien branden. Beginnelingen, in hun schik met deze nieuwe taak, voerden het berggeschut van de eene rotspunt naar de andere totdat zjj de wallen bereikt hadden. aan het socialisme is overgeleverd. De zaak is, dat Diet alleen de lieden, die vinden dat de radicale regeering niet genoeg voor hen heeft gedaan, voor de socialistische candidaten hebben gestemd, wien het geen moeite kost alles te belovenmaar dat ook de vijanden van elke republikeinsche regeering zonder gew etenswroeging hunne stemmen uitbrachten op de socialisten met het doel de republiek te verzwakken. De regeeiing van den heer Clémen- ceau moet rekening houden met deze vijanden van de rechterzijde, zoowel als met die van de linkerzijde. Als het tegen haar gaat zyn de uiterste partijen het broederlijk eens. En zij zullen het zjjn by de verkiezingen van het volgende jaar. Maar het is de vraag of de heer Clémenceau dan nog minister zal zijn. Eigenlijk is hij nog niet gevallen, niet alleen omdat hy een handig par lementair strijder is, maar ook omdat men niemand heeft om hem te ver vangen. Er zyn twee candidaten voor den zetel van eersten minister. De een is de bejaarde beer Combes, de hevige anti-clencaal, de ander de te genwoordige minister Briand, die eigenlijk tot de socialistische party behoort, al is zyn roodheid een weinig verkleurd. Maar van den heer Combes wil men niet weten en de rechterzijde heeft natuurlijk bezwaar tegen d»n heer Briand, die ook door zyne vroe gere partygenooten met wantrouwen wordt beschouwd ea thans wel ge noodzaakt zal zijn maatregelen te nemen tegen de revolutionnaire be ambten. Als men echter een man kan vinden die naar het hart is van de meerderheid der Kamer, zjjn de dagen van dit ministerie geteld en geene handigheid van den heer Clémenceau zal zijnen val kunnen voorzien. DUITSCHLAND. De beweging ten gunste van een nalatenschapsbelasling in den een of anderen vorm wint veld. Te Sonnenberg is een vergadering gehouden, waaraan vertegenwoordi gers van alle standen en afgevaar digden van alle burgelijke partyen deel hebben genomen. Zy besloot, een adres van instemming aan den ryks- In den citadel was een niet minder drukke werkzaamheid waar te nemen die er een geheel ander aanzien aan gaf. Kamers, die langen tyd met re gen en wind hadden kennis gemaakt, werden door behangers haastig be hangen met tapyten, die men uit de schatkamer van de stad had meege nomen. Er brandden lantarens op de binnenplaats en er werd vuur in de open haarden aangelegd. Het scheen alsof de groote rots, waarop het ka steel stond, werd bezocht door een leger van glimwormen, die als ju- weelen schitterden op de rotspunten in het rond, terwijl de lucht rood was door de naar boven stijgende vlam men en dus ook de bedrijvigheid op den berg verriedeD. Onder escorte hadden zij den prins, in het middernachtelijk uur naar dit woelig tooneel gevoerd. Toen Esther daar onder een sterk escorte aankwam om haar gemaal te bezoeken, was het nacht, doch reeds schemerde het daglicht flauw aan den hemel op het oogenblik dat haar rij tuig aan den voet van den rots stil hield en kolonel Varez haar verzocht hem naar boven te willen volgen. Wordt vervolgd.)

Historische kranten - Archief Eemland

De Eemlander | 1909 | | pagina 1