WEERBERICHT.
Thermometerstand
BIN JN EN LAN li.
STADSNIEUWS.
MEDEDEELINGEN VAN HET
K.ONINKL. NED. MET. INSTITUUT.
Opgemaakt voorna. 10.50 uur.
De Bildt, 8 April 1910.
Hoogste barometerstaud 768.1 m.M. te
Stornoway, laagste 747.1 m.M. te Horta.
Verwachting tot den avond van 9 April 1910.
Matige N.O.-lijke tot N.W.-lijke wind.
Gesteldheid vau de luchtZwaarbewolkt
ol betrokken, waarschijnlijk regenbuien.
TemperatuurDezelfde.
Barometerstand te AMERSFOORT.
Vorige stand te 12 uur 760 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 52
Laagste hedennachtF. 42
Uedeumiddag 12 uurF. 49
niek der Fransche aviateurs vertrouwd
maken, heeft op de openbare meoning
in Frankryk een vrij onaangenamen
indruk gemaakt en blijkens een offi-
cieuse mededeeling, zal dan ook in
het vervolg van Overheidswege een
wat scherper toezicht worden gehouden
op dtze bezoeken van buitenlandsche
vliegtechnici aan genoemde legei-
plaats.
Verbieden kan men dergelijke be
zoeken niet, daar een rondschrijven
vau den Minister van Oorlog uit het
jaar 1908 den verschillenden Maat
schappijen tot vervaardigden van
aeroplaoes uitdrukkelijk machtiging
werd verleend met hun respectieve
toestellen bij deze legerplaats proef
nemingen te doen en de koopers van
toestellen in de gelegenheid stellen
daar lessen te nemen.
Voortaan zullen echter slechts die
personen er werden toegelaten, die
zich met behulp van door de Overheid
geteekende indentiteitsbewijzen met
portret kunnen legitimeeren, waar
door dan beter kan gecontroleerd
woidtn, wio zij eigenlijk zijn.
Het gerucht over het aftreden van
generaal Biud, als Minister van Oorlog,
schijnt ook verband te houden met
diens beweerde gebrek aan voldoende
belangstelling voor de Fransche mili
taire luchtvaart, waarover de generaal,
Daar meD weet, in den Senaat harde
noten te kraken kreeg.
De premier Briand moet niet veel
moeite doen om Brun voor zijn Kabinet
te behoudeD.
Vakschool voor de Ty
pografie. Naar we vernemen, zal
de nieuwgebouwde Vakschool voor
de Typograpbie te Utrecht geopend
worden op Woensdag 20 April, des
namiddag, te 2 uur, met een rede
van den Commissaris der Koningin
in de prov. Utrecht, mr. F. D. graaf
Schimmelpenninck.
Ter gelegenheid van de opening
dezer school zal tevens een tentoon
stelling gehouden worden van het
werk der leerlingen.
Examen svanonderoff i-
eieren. Indertijd werd bij het le
regiment infanterie groote teleurstel
ling verwekt, doordat een aantal
onderofficieren, die dezen winter een
cursus hadden gevolgd voor het af
leggen van examen voor een booge-
ren rang, door den regiments-comman-
daDt niet tot dat examen werden
toegelaten, in verband met door hem
gestelde eischen. Eén hunner berustte
daar niet in en zond een verzoek
schrift aan dén Minister van Oorlog.
Deze heeft thans beslist, zoo lezen
we in het Hbld., dat alle onderoffi
cieren, die de opleiding voor sergeant
majoor-administrateur of instructeur
gevolgd hebben, alsnog tot het afleg
gen van het examen in de gelegen
heid zullen worden gesteld, tenzij de
Diet-toelatiog het gevolg is van een
berispelijk gedrag.
De strijd in de bouwvak
ken te Amsterdam. De metse
laarspatroons hebben gisterochtend
uitvoering gegeven aan hun besluit
om zelf met de hulp vau de werkwil
ligen, die zich aangemeld hebben, het
werk op te vatten. Geleidelijk zal nu
getracht worden de in aanbouw zijnde
woningeu, waarvan het metselwerk
door leden van de Metselaars-patroons-
vereeniging aangenomen is, te vol
tooien.
Gisterochtend werd een aanvang
met het werk gemaakt aan het blok
woonhuizen in de Valeriusstraat bij
de Brachthuyzerstraat, voorts aan een
blok in de Nieuwe Tolstraat en op een
werk aan het Frederik Hendrikplant
soen. In de Nieuwe Tolstraat arbeiden
zes patroons en vijf arbeiders, in de
Valeriusstraat negen patroons en en
kele werklieden en aan het Frederik
Hendrikplantsoen alleen zeven patroons
Bij de werken wordt toezicht gehouden
door andere patroons, die fungeeren
als „bewakiDgs-commissie."
De patroons zijn niet zonder de
belangstelling van de stakers aan het
werk gegaan. Bij de alle drie genoemde
werken was echter een politiemacht
aanwezig, die de stakers op een af
stand hield. De voorzitter en secreta
risder Metselaars-Patroonsvereeniging,
de heeren Prast en Wintershoven, ar
beiden ook mede.
Zoowel de opperlieden- als het met-
selaarswerk wordt door de bazen ver
richt.
Zij staan nu lustig op de steigers
te metselen en dragen de tassen stee-
nen volgens „de regelen der kunst"
naar boven. Indien de onderhanden
zjjnde werken af zijn, worden weer
andere bouwwerken van leden op de
zelfde wijze onder handen genomen.
De stakende bouwvakarbeiders kwa
men gistermiddag in huishoudelijke
vergadering in „Handwerkers-Vrien
denkring" bijeen, om eene besprekiDg
te houden over de mededeelingen der
commissie, bestaande uit de heeren W.
Hovy c.s., gisteren door ons vermeld,
en het ter hand nemen van het werk
door de metsselaarspatroons.
In de gisteravond gehouden al
gemeens vergadering der N.V. Amersf.
Glasverzekering Mppij werd Da lezing
de notulen der vorige vergaderingen,
die zoDder opmerkingen werden ge
arresteerd, de rekening en verant
woording van den penningmeester en
administrateur door eene Commissie
uit de aandeelhouders onderzocht en
accooid bevonden. De resultaten zijn
bevredigend te noemen. Na eenige
algemeene besprekingen werd de ver
gadering gesloten.
Ingevolge de bepalingen der wet
op het lager onderwijs is pensioen
verleend aan den heer J. W. v. d.
Heul, hoofd der openbare lagere school
te Leusbroek, f 867, en aan den he r
A. v. Wijland, hoofd der openbare
lagere school te Bunschoten f960.
VROUWENKIESRECHT.
In de Arend werd gisterenavond
een openbare vergadering gehouden
door de afdeeling Amersfoort vaD de
VereeDiging voor Vrouwenkiesrecht
waarin als spreekster optrad Mevr.
Dr. Aletta Jacobs met het onderwerp
„I« spoedige invoering van
Vrouwenkiesrecht wensche-
1 ij k en noodzakelijk?" De bij
eenkomst, die druk bezocht was, werd
geopend door mejuff. de Holl, die met
een hartelijk welkomstwoord, mevr.
Jacobs, de veteraan in den strijd,
inleidde. Hierna zegde freule S. Wi-
chers van Huis ter Heide met klank
rijk geluid eenige verzen, die veel
bijval vonden.
Mevr. Jacobs, daarna het woord
verkrijgende, wijst er op, dat zoo
menigmaal de vraag wordt gesteld
Waarom doet ge zoo'n moeite voor
Vrouwenkiesrecht? Waarom dezen
nieuwen strijd begonnen waar de
vrouwen tegenwoordig toch zooveel
beter er aan toe zijn dan voorheen.
Die strijd is echter niet kunstmatig
gemaakt, maar is een natuurlijk ge
volg van de meerdere d -elname van
de vrouw aan het maatschappelijk
leven. Toen ontstond de strijd voor
Vrouwenkiesrecht als van zelf. Een
nieuwe maatschappij wordt opge
bouwd en daarin moet de vrouw haar
aandeel nemen en dat kan alleen als
ze deel heeft aan de wetten, die het
geheel beheerschen. Als men dan
meent, dat de vrouw beter werk zal
leveren, is de haast zeker te verklaren.
Laat men nu niet zeggen, dat wet
ten maken het werk is van mannen
en de viouw tehuis behoort. Het
tehuis van heden is niet meer dat
vau vroeger. De wetten grijpen in
het huiselijk leven en niets kan haast
meer gedaan worden, of wetten leg
gen bepaalde voorwaarden op. Wooiug-
wet, Leerplichtwet, Kinderwetten, Ar
beidswet e.d. leggen ons plichten op,
die we moeten nakomen. Ons dage-
lijksch huiselijk leven wordt steeds
meer door wetten beheerscht en zou
den dan de vrouwen, die beter dan
de mannen kunnen weten hoe en wat
geregeld moet worden, dan geen recht
van meespreken mogen verlangen
Bij die wetten toch zijn elks belan
gen betrokken en waarom moet dan
de vrouw worden uitgesloten bij het
maken er van? Vroeger ging dat nog,
bemoeide zich de politiek alleen met
militairisme en oorlog, maar tegen
woordig heeft ze een ruimer inzicht
en bemoeit ze zich met kunst, weten
schap, industrie en het huiselijk leven.
Nu is de toestand dus geheel anders,
want die zaken betreffen ook de
vrouw en het in dus haar taak te
waken tegen verkeerde invloeden
daarbjj.
Uit alle rapporlen, uitgebracht op
het Wereldcongres, blijkt, dat de strijd
voor Vrouwenkiesrecht een gevolg is
van het verhoogd gevoel voor huise
lijke en moederlijke plichten der vrouw.
Die zijn gegroeid eu het streven om
het huisgezin te verheffen en de maat
schappij te zuiveren vao misstanden
drijft nu vele vrouwen in het kamp
der strijdsters voor ontvoogding. Daar
bij komt nog, dat de positie van de
vrouw afhankelijk is van de wet en
de strijd voor verbetering daarvoor is
dus vruchteloos zonder invloed op
de wet.
Wat het kiesrecht voor de vrouw
beleekent, leert ons Noorwegen. De
Vrouwenraad zoud daar reeds vele
mal sn een verzoek aan de regeering
om een Staatshuishoudschool voor de
kinderen der bergbewoners. Nimmer
kwam er eenig antwoord, maar vorig
jaar toeD de vrouwen het stemrecht
hadden, vond de regeering tijd en be
langstelling voor de vraag en spoedig
werd het verzoek door het Parlement
behandeld en aangenomen. Meerdere
voorbeelden bewjjzeD, dat er dan re
kening wordt gehouden met de vrouw,
evengoed als bijv. in ons land na de
kiesrechtuitbreiding van '87 en '96
meer gelet werd op de arbeiders. We
kregen toen de sociale wetten, door
den drang van onderop, door den invloed
der nieuwe kiezers. Zoo zal het ook
gaan met het Vrouwenkiesrecht, dan
eerst zal men zich de belangen der
vrouwen bewust worden en in wet
ten zullen die worden belichaamd.
Hierna zet spr. uiteen hoe de wet
optreedt ten nadeele der vrouw.
Schandelijk onrechtvaardig en in strijd
met de openbare zedelijkheid is bijv.
de wet, die de ongehuwde moeder alle
verantwoording doet dragen voor haar
daad, terwijl het meisje in dat geval
reeds op 16-jarigen leeftijd mondig is.
Voelt men niet, dat bij het samen
stellen van zulke wetten het inzicht
van vrouwen zich moeten uiten
Meerdere voorbeelden haalt spr. aan,
waaruit blijkt, dat onze wetgeving
geheel ten voordeele van den man
beslist.
De veranderde tijdsomstandigheden
hebben nu de vrouw gedwongen haar
arbeidskracht productief te maken.
Het gezin biedt geen werk meer voor
haar en meermalen zijn de verdiens
ten van den man onvoldoende om
voor het gezin te zorgen. Op elk ge
bied leveren nu de vrouwen een over
weldigende arbeidskracht, iu ons laud
alleen zijn reeds over de millioen vrou
wen in een of ander beroep werkzaam.
Maar wat zien we nu? De onderge
schikte betrekkingen zijn voor de
vrouw, men dwingt haar voor lager
loon te werken, terwijl ze reeds uit
verschillende bedrijven is gedrongen,
zoodat de concurrentie op ander ge
bied steeds greoter wordt. Om zich
daartegen te beschermen heeft de
vrouw het kiesbiljet noodig.
Het Staatsbelang eischt toch slechts,
dat eer. betrekking goed wordt waar
genomen, waarom dan de eene helft
uitgesloten, wanneer het gaat om de
beste kracht voor een open plaats.
Waarom, als de vrouw de geschikt
heid heeft voor een of ander ambt,
haar toch uitgesloten? In Colorado heeft
men 12 jaar geleden een vrouw als
minister voor ouderwijs gekregen en
nergens in geheel Amerika bloeit het
onderwijs zoo als juist daar. In Suf
folk io Engeland heeft men een vrouw
als Burgemeester en in andere plaat
sen vrouwelijke wethouders, die uit
stekend haar taak vervullen. Ook in
ons land zouden dergelijke betrek
kingen door vrouwen kunnen worden
waargenomen. Maar waDneer ze niet
spoedig het kiesrecht krijgen zullen
ze nog van tal van betrekkingen worden
uilgesloten, omdat dat in de lijn ligt
van de thaus bovendrijvende politiek.
Door de vrouw haar politieke rechten
te onthouden, onthoudt men haar dus
tevens het wapen tot zelfverdediging,
daar het kiesbiljet het middel is om
op kalme, waardige wijze op te ko
men voor haar recht.
Spr. zet dan uiteen hoe de gehuwde
vrouw geheel verstooten is vau alle
recht. Staatsraad Oppenheim, mr.
Fokker e.a. wezen er dan ook op, dat
het Burg. Wetboek de vrouw meer
als zaak daD als mensch beschouwt.
En mr. Fokker noemde het B. W.
zelfs onhoudbaar en een beschaafde
natie onwaardig. Zeker zouden de
wetsbepalingen anders luiden als
vrouwen aan de behandeling er van
hadden deelgenomen.
Uit de tegenwoordige sociale wet
ten spreekt, dat ze alleen door man
nen gemaakt zijn, het moederlijk ge
voel ontbreekt er aan. En sterker zal
zich dat doen gevoelen bij de wetge
ving betreffende het kiud. Thans is
ons staatsleven in de ontwikkelings-
phase, dat het zich gaat wijden aan
het kind. Nog lang niet genoeg is
men echter doordrongen, dat de kin
deren van heden de maDnen en vrou
wen der toekomst zijd. Het land, dat
zjjn kinderen het verst houdt van
onzedelijke eu ondeugdelijke invloeden,
zal iu de toekomst het gunstigst er
aan toe zijn. Maar vooral de wetten
betreffendeu het kind moeten door
mannen en vrouwen gemaakt worden.
Dat is in het belang van het kind en
de heele maatschappij, daar de moe
ders zooveel beter de kinderziel ken
nen. Spr. stelt ten slotte tegenover
elkaar de werking van kinderwetten
in landen zonder en met vrouwen
kiesrecht, waaruit blijkt, dat in de
laatste de zorgen beter en vollediger
zich uitstrekken tot bescherming van
het kind en waaruit men leert, hoe
noodig het is, dat de vrouw medehelpt
het land te regeeren en de wetten
maken, waaronder we allen moeten
leven.
