STADSNIEUWS.
WEERBERICHT.
Tliermometerstand
BINNENLAND.
AGENDA.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT.
Opgemaakt voorm. 10.50 uur.
De Bildt, 29 April 1910.
Hoogste barometerstand 774.4 m.M. te
Horta, laagste 740.5 m.M. te Christiansund.
Verwachting tot den avond van 30 April 1910.
Matige tot krachtige later afnemende N.
W.-lijke tot W.-lijke wind.
Gesteldheid van de luchtGedeeltelijk be
wolkt, weinig ot geen neerslag.
TemperatuurZachter.
Barometerstand te AMERSFOORT.
Barometerstand hedenmiddag te 12 uur
759 m M.
Vorige stand te 12 uur 764 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 57
Laagste hedennachtF. 38
Hedenmiddag 12 uurF. 54
hij bedwongen of bijna bedwoDgen is.
Men schat het aantal opstandelingen
op ongeveer 30.000 en de :egeeiing
stelt daartegenover een troepenmacht
van niet minder dan 90.000 man.
Niettemin schijnen voor het oogenblik
de opstandelingen meester van het
teriein te zijn. Het gevecht bij Stirn-
liza acht men een strategische fout
de bevelhebber had den pas van
Katsjanik moeten bezetten, in plaats
van dat gevecht te voeren. Dien pas
hebben thans de opstandelingen iuge-
r.omen en daarmede beheerschen zij
■het terreiD, omdat zy hierdoor meester
zijn van den spoorweg Uskub-Prisjti-
na-Mitrowitza. Er zij 11 daar bjj Kats
janik naar men schat ongeveer 15.000
opstandelingen verzameld.
Na gehouden ministerraad kreeg de
opperbevelhebber hevel den pas van
Katsjanik te bezetten en de Albaneezen
die dezen bezet houden, aan te vallen.
Voor Ipek staan 5000 Albaneezen.
Ade dorpen in Boven-Albaniö zyn
thans in opstand.
De bezetting van Djakowa door de
opstandelingen woidt officieel beves
tigd. De helft van het bataljon bezet
tingstroepen is ontwapend. De autori
teiten zijn verdreven. De bevolking
van Ipek verklaarde onder eede zich
bij de opstandelingen te voegen.
De Arnauten besloten Hitrowitza
aan te vallen.
Men ziet dat de onderwerping der
Albaneezen van een paar weken ge
leden slechts een kiygslist geweest is,
of dat de hoofden zich wel willen
onderwerpen, maar de mannen zelt
niet. In elk geval zal het de regeeiing
nog heel wat moeite, geld en tijd
kosten om den opstand meester te
worden zy schynt evenwei vast be
sloten te zijn nu eeos voor goed met
de lastige Albaneezen af te rekenen
zy roept recruten op, brengt er bat-
teryen heen en zal den stryd niet
opgeven voor de Albaneezen wei kelijk
ten onder gebracht zyn. Althans zoo
is de wensch van den minister v.in
oorlog. Wellicht zullen de Albaneesche
afgevaardigden weten te zorgen dat de
onderdrukking tijdig gestaakt wordt.
Gisterenochtend kwam het bericht
van de opblazing van den spoorweg
van Uskub naar Mitrowitza en de
toevoegiDg, dat de lyn nu in handen
der Albaneezen is. De Turksche tioe-
pen zijn er dus nog niet in geslaagd
den pas by Kasjanik, het tweede
station aan de spoorlyn van Uskub
naar Mitrowitza, weer te bezetten.
Ook de berichten in andere bladen
gewagen van hee wat anders, dan
van een herovering van den genoem
den pas. Eu al zal de bewering in
Albaansche kringen te Konstantinopel,
geuit, dat geheel Albanië zal afvalleD
en de Turksche regeering dan tegen
over 300.000 gewapenden staat, wel
schromelijk overdreven zijn de toe
stand begint er voor de Turken zeer
ernstig uit te zien.
FRANKRIJK.
De Matin geeft een overzicht van
het aantal stemmen, dat door heel
het land is uitgebracht op de candi-
daten der verschillende partijen. Dit
is vooral belan wekkend omdat men
er eenigszins uit kan opmaken hoe
de party-verdeeliDg iu de Kamer zoo
ongeveer wezen zou, indien de even
redige vertegenwoordiging werd in
gevoerd. De opave van de Matin luidt
als volgt
Op de partijen van het republi-
keinsche blok zyn uitgebracht bijna
vyf millioen stemmen op de gema
tigde partijen (progessisten en libe
ralen) ongeveer anderhalf millioenop
socialisten en revolutionnairen iets
meer dan een millioen, op de conser
vatieven bijna achthonderdduizend en
op de nationalisten niet meer dan
honderdvijftigduizend. Men ziet dus,
dat ook by evenredige vertegenwoor
diging het. regeeringsblok nog hecht
en sterk zou staan. Wel opmerkelijk
is bet kleine stemmen tal dat de ele-
ricalen hebben weten te behalen.
Natuurlijk geeft zulk een opgave
niet precies aan de verhouding der
partijen over het heele land, want in
verschillende districten, waar de uit
slag niet twijfelachtig is, bly'ven de
kiezers van de minderheid thuis. Rij
evenredige vertegenwoordiging zouden
dezen natuurlijk ook meetellen. Maar
toch geeft het lijstje eenigszins een
beeld van den toestand.
DUITSCHLAND.
De Strassburger Neue Zeitung ver
zekert te weten, dat de Keizer zich
heeft uitgesproken ten gunste van
de autonomie van Elzas-Lotharingen.
De Keizer zou zich als volgt hebben
uitgelaten
„Ik vind het gelukkig dat deze
zaak eindelijk op dreef komt. Het is
inderdaad noodig, dat het land zyn
eigen belangen kan behartigen".
GROOT BRITANNIË.
De begrooting werd in het Hoo-
gerhuis in alle lezingen aangenomen.
Het Lagerhuis werd tot 26 Mei
verdaag 1.
FINLAND.
De degradatie van Finland tot Rus
sische provincie is zoover gevorderd
dat de Tsaar nu zelfs aan den Senaat
heeft doen verbieden, te spieken over
de „Finsche regeering". Aanleiding
hiertoe gaf de voiige Senaat, die aan
Nederlandsche matrozen voor de red
ding van de bemanning van een Finsch
schip gouden horloges wilde geven.
Die horloges zouden over St.-Peteis-
burg naar Nederland gezonden wor
den maar toen men in St.-Peters-
burg zag dat erin gegraveerd stond
„van de Finsche regeering", werden
de horloges niet verder gestuurd.
Naar aanleiding hiervan heeft Stoly-
pin den Senaat aangeschreven dat
een Finsche regeering niet bestaat.
Een teeken van de„Prins
Willem II". De duinwachter J.
Kelderbuijs heeft naby de Koog op
Texel aan het strand een uit zee aan
gespoelde flesch gevonden, welke een
brielje bevatte, waarop met potlood
stond geschreven
„God help, wy vergaan.
S. S. Prins Willem II.
A. v. L."
(Tot de bemanning behoorde ook de
tweede hofmeester A. Van Leiden, te
Amsterdam woonachtig. Deze is dus
vermoedelijk de afzender van dit treu
rig bericht.)
Tweede Kamer. De Tweede
Kamer is thans bijeengeroepen tegen
Maandag 9 Mei, a. s., des nam. te
2 uur.
Mishandeiing door po
litie. Een zoon en een schoonzoon
van den op het politiebureau-Leidsche-
plein te Amsterdam mishandelden
lantaarnopsteker hebben namens hun
vader by den officier van justitie een
klacht ingediend tegen de politie we
gens mishandeling en vryheidsberoo-
ving. De officier weigerde echter de
klacht te aanvaarden. De klacht moest
door den vader zelf worden opschrift
gesteld of uit z jn mond worden op-
geteekend en schriftelijk ingediend
worden. Een van beide zal alsnog ge
schieden.
Indien er gisteren plaats zou zijn
in een der gasthuizen, dan zou de
ongelukkige oude man daar worden
opgenomen. Zijn linkerzijde is ver
lamd.
Door het sociaal-democratisch Raads
lid Jos. Loopuit, die over het geval
zal interpelleeren, is by den burge
meester schriftelijk de volgende vraag
ingediend
„Meent de heer burgemeester, hoofd
der politie hier ter stede, niet, dat,
meer in het bijzonder met het oog op
het geval van den lantaarnopsteker
G. l'Ecluse en de behandeling, die
hem in den avond van 25 April jl.
van de zyde der politie is wedervaren,
tegen een geest van toenemende ruw
heid by ons politiekorps dient te
worden gewaakt?"
Vergiftiging met meta-
n o 1. Naar aanleiding van het artikel
„Vergiftiging op do groote schaal", in
„De Middenslandsbond", hield de Ne-
derlaDdsche Bond van Slijters iu ge
distilleerd Vergun ling B. onder
voorzilteischap van den heer C. Ar
nold, op Dinsdag 26 dezer een buiten
gewone vergadering ter bespreking
iaii heigeen er gedaan moet worden
om den eerlijken handel te beschermen
tegen de verdenking aan vergiftiging
door verkoop van met Metanol ver
mengde dranken.
Nadat de quaestie in den breede
was uiteengezet, en verschillende fei
ten van knoeierijen met Metanol waren
medegedeeld, werd hulde gebracht aan
de redactie van het weekblad „De
Middenstandsbond" voor het genomen
initiatief in deze en vervolgens met
algemeene stemmen het volgende be
sluit genomen
De vergadering van (als boven)
spreekt haar verontwaardiging uit
over de wijze waarop hebzuchtige
fabrikanten, chemisten, handelaren en
tusschenpersonen op gewetenlooze
wyze hebbeü samengewerkt tot samen
stelling en verkoop van een verderfe
lijk vocht „Metanol" genaamd
Besluit
zich per adies ie wenden tot ZExc.
den Minister van Financiën, met drin
gend verzoek om zoo spoedig mogelijk
over te gaan tot publicatie van de
namen van al diegenen welke zich
aan wetsovertreding hebben schuldig
gemaakt, door het in voorraad heb
ben en verkoopen van Metanol of van
met gemethyleerden spiritus vermeng
de dranken.
De negende volkstel
ling. Iu een bijvoegsel tot de Neder-
landsche Staatscourant zijn thans
opgenomen de door het Centraal
Bureau voor de Statistiek gepubli
ceerde voorloopige uitkomsten van de
negende tienjaarlijksche Volkstelling
van 31 December 1909.
Provinciegewijs worden daarin de
door de gemeentebesturen uit de
tellersregisters berekende bevolkings
cijfers vermeld voor iedere gemeente
naar de geslachten gesplitst.
De provincie Utrecht telde by de
8e volkstelling in 1899: 123.482 man
nen en 127.052 vrouwen, totaal 251.034
inwoners. Thans telt de provincie
141.258 mannen en 147.122 vrouwen,
samen 288.380 inwoners.
Te toenemende bevolking in het
Rijk in de laatste 10 jaren bedroeg
gemiddeld per jaar 1.38 pCt.
Was de geslachtsverhouding by de
8e volkstelling als 1000 man tegen
1025 vrouwen, bjj de 9e volkstelling
was die verhouding als 1000 mannen
tegen 1021 vrouwen.
De vermindering van het relatief
aantal vrouwen in het Ryk houdt
verband met het eenigszins kleiner
worden van het jongensoverschot bij
de geborenen eD het meer en meer
gelijk worden der sterfte onder de
beide geslachtengelijk bekend is, is
de sterfte onder de mannen nog steeds
grooier dan onder de vrouwen.
Huisindustrie. Naar bet
N. v. d. D. verneemt, zal het bureau
der Vereeniging voor de Nederland-
sche Tentoonstelling voor Huisindu
strie aan de aangesloten vereeniningen
voorsteilen nog niet tot ontbinding
der vereeniging over te gaan, zoolang
de regeerings-enquête nopens de toe
standen in de huisindustrie in ons
land nog gaande is en de regeering
nog geen wettelijke maatregelen tot
bescherming de huisarbeiders heeft
getrofien.
Naar wij vernemen bestaat het
voornemen alhier eene afdeeling van
de Evangelische Maatschappij op te
richten, ter vervanging van het be
staande correspondentschap.
De kapitein B. Reynvaan van
hot 5e regiment infanterie wordt
kapitein van speciale diensten en
belast met de leiding van het voorb.
mil. onderricht.
De le luitenant L. J. Rieber,
van de militaire verkenningen, die
gedurende de maand April tot het
bijwonen der practische oefeningen
bij het 5e regiment infanterie onder
de wapens was, is naar zijn garnizoen
te 's Gravenhage teruggekeerd.
De tooneel- en reciteerclub
„Thalia" houdt Zondag 1 Mei a.s.
haar feestelijke jaarvergadering in het
Valkje, ter gelegenheid van het 5-jarig
bestaan.
Buiten verschillende voordrachten
zal de Amersf. Mandolineclub „Arion"
hare welwillende medewerking ver-
leenen.
Aan de universiteit te Utrecht
is het theoretisch apothekers examen
met gunstig gevolg afgelegd door
mej. M. van Slooten.
Het detachement van het 5e
regiment infanterie, dat sedert 20
April heeft deelgenomen aan de
schietoefeningen in de legerplaats by
Harskamp is gisteren in het garni
zoen alhier teruggekeerd.
-- Gisterenavond ontstond brand iri
een schuurtje achter het huis van den
heer J. v. d. Linde in de Kleine Nachte
gaal steeg. Door spoedige hulp van
buren was men het vuur weldra
meester, zoodat de brandweer niet be
hoefde uit te rukken. De brand schijnt
ontstaan te zyn door een broedmachine.
De Inspecteur van Politie en opper-
brandmeester waren ook reeds aan
wezig.
Naar wy vernemen zal er mor
gen geen parade worden gehouden,
daar geen voldoend aantal geoefende
manschappen op het oogenblik in de
garnizoenen zijn.
Pledeu slaagde te Utrecht voor
het onderwyzers-examen de heer W.
van Manen, leerling van de Rijks-
Normaallessen alhier.
(Hieronder worden gratis opgenomen aankondigingen
van vergaderingen, uitvoeringen enz.)
1 Mei Vergadering van de afd. van den
Ned. Bond van Post- en Telegr.
beambten in de Kroou
2 Mei Verg. Volks- en Schoolbaden, in
Ons Huis.
3 Mei Verkiezing Kiescollege Herv. Ge
meente.
