Donkere Schaduwen
DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 130. DINSDAG 7 JUNI 1910. 7e JAARGANG
BUITENLAND.
FEUILLETON.
Tot plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Algemeon Binnen- en Buitenlandsch Advertentiebureau D. Y. ALTA,Warmoesstraat 76-78 te Amsterdam.
Hoofdredacteur B>. G-. RIJKENS.
Bureau BREEDESTRAAT 18. Telefoon Interc. 62.
ABONNEMENTSPRIJS
Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad f 4.—. Franco por
post id. f 5.60. Per 3 maanden id. f1.—. Franco per post
id. fl.40. Afzonderlijke nummers fO.C5.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f0.10. (Bij
abonnement belangrijke korting.)
DUITSCÏÏLA ND EN DE PAUSE
LIJKE ENCYCLIEK.
De Boromaeus-encycliek van den
Paus, met zijn heftigen uitval tegeD
de Protestanten, zal, zooals wy reeds
in 't kort meldden, aanleiding geven
tot drie interpellaties in het Pruisi
sche Huis van Afgevaardigden. Een
van de nationaal-liberalen, een van de
conservatieven en een van de vrij -
conservatieven. Die van de nationaal-
liberalen heeft ongeveer den volgen
den inhoud
De Boromaeus-encycliek bevat be
schimpingen tegen de Protestantsche
kerk, de Hervormers en de Duitsche
vorsten en volkeren, die de Hervor
ming aanhangen welke maatregelen
denkt nu de regeering te nemen om
den door de Encycliek in gevaar ge-
brachten confessioueelen vrede te be
waren
De conservatieven vragen welke
maatregelen de regeering denkt te
nemen, ten einde de beschimpingen
in de Encycliek te weerspreken, het
zij door den Pruisischen gezant by
het Vaticaan, hetzij langs anderen
weg. En de vrij-cocservatieven vra
gen ongeveer hetzelfde.
Dat de nationaal-liberalen zulk een
interpellatie hebben ingediend, laat
zich hooren zy staan in het politieke
strijdperk lijnrecht tegenover de ka
tholieke partij (het Centrum) en ze
beschouwen waarschijnlijk de ioter-
pellatie als een goede gelegenheid om
hunDe tegenstanders een slag toe te
brengen. Haar de conservatieven, de
bondgenooten van het Centrum, waar
om brengen zij deze, voor de Duit
sche katholieken zoo stekelige zaak
ter sprake Wellicht doen zij dat om
de volgende reden
Naar het Duitsch
DOOR
PAUL HENKES.
D
Warm en hel vielen op een voor
middag in Juli de zonnestralen in de
straten der stud neer.
In den afgeloopen nacht had zich
een zwaar onweer ontlast over het
niet heel groote dal, waarin de stad
gelegen was. Nog hingen aan de tak
ken der boomen en struiken de zware
regendruppels, maar blauw en veel
belovend lachte de hemel alweer de
aarde tegen. Alleen aan den uitersten
rand van den horizon, daar, waar de
fabrieken in een wijden gordel de
stad omsloten en hun zwarte rook
zuilen uit de hooge schoorsteenen
naar boven zonden, scheen een vale
nevel de stad van de buitenwereld af
te sluiten.
Voor een in voornamen styl ge
bouwde villa van twee verdiepingen
Do conservatieven hebben door hun
innig samengaan met het Centrum,
eerst bjj de financieele hervormingen
en toen bij de behandeling van het
Pruisische kiesrecht (vooral dharby)
ontevredenheid gewekt onder een groot
deel der partij, dat niet gediend was
van het bondgenootschap met de ka
tholieken. De party heeft er zelfs naar
all6 waarschijnlijk zwaar door geleden,
gelijk o.a. by tusschentydsche ver
kiezingen gebleken is. De leiders der
partij trachten reeds een jaar lang die
ontevredenheid tegen te gaan, en nu
biedt de Pauselijke Encycliek hun een
welkome gelegenheid, zich als warme
voorvechters van het protestantisme
op te werpen en daardoor hun ver
toornde volgelingen weer te winnen.
Natuurlijk moeten zy hierby met de
uiterste omzichtigheid te werk gaaD,
want zij willen voor geen geld het
bondgenootschap met het Centrum
laten springen ze zullen dus bij de
behandeling der interpellatie alles
moeten vermijden wat de katholieken
diep zou kunnen krenken, terwijl zij
aan den anderen kant zich toch moe
ten voordoen als vurige kampioenen
voor het protestantsche geloof. Waar
lijk geen gemakkelijke taak
Uit allerlei plaatsen, o. a. Berlijn,
Breslau, Halle, Hainm en Remscheid,
wordt gomold, dat er protestvergade
ringen van het evangelische verbond
worden voorbereid. Verschillende bla
den, o.a. de „Deutsche Zeitung", over
wegen, of het tegenover de pauselijke
beschimpingen op de hervormers niet
dienstig zou zijn, een zondenregister
van de pausen en van hoofdmannen
van de katholieke kerk openbaar te
maken en het gesjacher met kerke
lijke ambten en de ondeugden van
deD tijd voor de Hervorming weer
eens op te delven.
Ook enkele R. katholieke bladen
in de Kochstiasze bleven twee rijtui
gen stilstaan. Eenige donker gekleede
heeren, benevens een paar politiebe
ambten in UDiform stapten er uit.
De eerste was een slanke, ongeveer
vijftigjarige man van hooge gestalte,
met een gryzenden baard om zijn ver
standig gelaat, waarin de koude en
scherpe oogen achter twee met goud
omrande brillenglazen half verborgen
waien.
Hij was het ook, die zich tot den
politieagent wendde, die onmiddellijk
achter den dienaar, die de voordeur
der villa opende, te voorschijn kwam
en op militaire wyze groette.
Hoe lang ben je hier al vroeg
hij hem.
Een uur, edelachtbare heer.
Mynheer de inspecteur is hier zelf ook
geweesthy heeft alles afgesloteD en
my de sleutels gegeven.
Ga mij dan voor en maak de ver
schillende kamers opent luidde het
antwoord.
Toen wendde hij zich tot den die
naar, die voor hem stond te buigen.
Ik ben de rechter van instructie
Alberti, zei hij kort en afgemeten.
Wy komen hier op grond van de
hedenmorgen by ons ingekomen in
lichtingen.
hebben den moed aan hun ontstem
ming over de pauselijke aanschrijving
lucht te geven.
ITALIË.
Ferri, de Italiaansche socialist, heeft
zich wegens den handdruk, met den
Koning gewisseld, moeten verantwoor
den voor de socialistische Kamergroep.
Ferri redeneerde aldus:
De socialisten willen de macht in
handen krijgen en zijn iD Italië bereid
minister te worden. Ja, ze streven
daarnaar, 't Is daarom verstandig, den
Koning te naderen en hem te over
tuigen dat de socialisten een ernstige
partij zijn. „Ik ben nooit een hoveling
geweest" zei Ferri „maar ik
heb den Koning met Majesteit aan
gesproken, omdat ik werkelijk niet
wist wat ik anders tegen hem zeggen
zou. Daarom ben ik nog geen verrader.
Evenmin een charlatan. Mijn denk
beelden hebben zich ontwikkeld. Zie
daar I Ik beu er van overtuigd dat
de monarchie voor de verwezenlijking
van het socialistisch programma geens
zins ongunstig is. Ik ben niet de eenige
die dat zegt. Bebel heeft het ook ver
kondigd op het congres te Amsterdam".
Daarop legde Ferri nog eens uit dat
het voor dit oogenblik voor Italië het
beste is, dat de socialisten regeerings-
partij worden.
Zyn woorden maakten grooten in
druk. Een beslissing werd nog niet
genomen door de socialistische Kamer-
groep.
FRANKRIJK.
De regeering, die uit den afloop der
stemming heeft afgeleid, dat het volk
verandering van het kiesstelsel
wenscht, naar den kant der even
redige vertegenwoordiging, heeft een
wetsontwerp uitgewerk, dat in den
herfst aan de Kamer zal worden aan-
De dienaar knikte vol ijver.
Willen de heeren zoo goed zyn,
binnen te komen zei hy op ge-
smoorden toon. U is hier terecht!
Daarop deed hij de vestibule-deur
wjjd open en ging toen eerbiedig ter
zyde staan.
De rechter van instructie, gevolgd
door de overige heeren, trad de rui
me, smaakvol gestofteerde hal bin
nen.
U heeft het misschien zelf aan
gegeven vroeg hjj aan den die
naar, toen deze de deur achter de
binnengekomenen gesloten had.
De aangesprokene boog.
Het kan nu misschien twee uur
geleden zyn, zei hij.
Was u het ook, die de misdaad
het eerst ontdekte
Ja, ik kwam in de slaapkamer
van mijn geërbiedigden heer, ant
woordde de dienaar, terwijl hy nog
by de herinnering daarvan scheen te
beven. Het was een afschuwelijk
gezichtO, mijn arme arme mees
ter I
Hoe laat was het ongeveer, toen
u de slaapkamer binnenkwam?
Precies kwart voor negen.
Hoe weet u dat zoo nauwkeurig?
Ik had eens voor al de opdracht
geboden. Wi.i zullen er een en ander
uit mededeelen.
Ten eerste zal de Kamer twintig
leden minder tellen dan thans, dus
577 in plaats van 597. Dan wordt
ingevoerd het zoogenaamde „scrutin
de liste", d. w. z. het uitbrengen van
zyn stem niet op één candidaat, maar
op de lijst van candidaten van een
partij. Daarbij moet nu de minder
heid tot haar recht kunnen komen
en dat geschiedt aldus
De lijst waarop de meeste stem
men uitgebracht zyn is geenszins
gekozen zij mag slechts een aantal
afgevaardigden kiezen, evenais de
lysten waarop minder stemmen zyn
uitgebracht; maar natuurlijk kiezen
deze laatste, minder afgevaardigden.
Een voorbeeld
In een departement zijn b. v.
150,000 kiesgerechtigde burgers en
het mag 5 afgevaardigden afzenden.
Nu deelt men dat aantal afgevaar
digden (5) op het aantal kiezers
(150,000 en het quotient (d. i. d.
30,000) deelt men weer op het stem-
menlal dat op iedere lijst is uitge
bracht. Zyn er dus b.v. op de radico-
socialische lijst 90,000 stemmen uit
gebracht en op de clericale 60,000,
dan mag de radico-socialistische lijst
drie (90,000 gedeeld door 30,000)
afgevaardigden kiezen en de clericale
twee. Zoo komt de minderheid in
het departement tot haar recht.
Ten slotte wordt in het ontwerp
de duur van een mandaat gebracht
op zes jaar, terwijl niet de geheele
Kamer ineens zal aftredeo, maar
iedere twee jaar een derde, zooals in
onze gemeenteraden geschiedt.
Ziedaar eeDige hoofdpunten van dit
ontwerp. Of het ooit wet zal worden?
RUSLAND.
In den loop van de debatten over
van myn meester gekregen, om hem
zijn ontbijt precies op dit uur te
brengen.
Heeft u by die gelegenheid de
ontdekking gedaan
Juist.
De recht- r van instructie liep ver
der. Hy scheen de localiteit grondig
op te nemen.
Er is nog een tweede aangifte
ingekomen, zei hij toen weer. Is
de ontdekking, die daarop betrekking
heeft, eveneens van u afkom tig
Neen, van de keukenmeid Anna,
antwoordde de dienaar. Zij wil
de volgens haar gewoonte in de zit
kamer van de freule gaan opguimen,
en vond freule Dora uitgestrekt dood
op den vloer liggen. Zij snelde door
de verbindingsgang naai mij toeik
had intnsschen al het afschuwelijk
schouwspel in de kamer van mijn
meester achter den rug.
Waarheen leidt deze deur?
Naar den tuin.
En die lage ingang links onder
het trappenhuis schijnt naar den kel
der te gaan
(Wordt vervolgd.)
