DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
Donkere Schaduwen
No. 133.
VRIJDAG 10 JUNI 1910.
Te JAARGANG
Wat nu
FEUILLETON.
BUITENLAND.
DE EEMLANDEB
Hoofdredacteur B G. RIJKEN S.
ABONNEMENTSPRIJS
Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad f4.—. Franco per
post id. f6.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f0.05.
Bureau BREEDESTRAAT 18. Telefoon Interc. 62.
Van 1
Buiton
PRIJS DER ADVERT ENTIEN:
tot 6 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
het Kanton Amersfoort per regel f0.10. (Bij
abonnement belangrijke korting.)
Tot plaatsing van advertentiën an reclames van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend'' gerechtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentiebureau D.Y.ALTA,Warmoesstraat 76-78 te Amsterdam.
We staan weldra weer voor deze
vraag
Wat nu
Het Nederlandsche volk, voor zoo
ver het op de verkiezingen invloed
uitoefent, heeft zich twee achtereen
volgende malen uitgesproken tegen
den vooruitgang, of liever de kleur-
looze middenstof heeft haar g iwicht
geworpen in de schaal van het be
houd.
Of daarmede het behoud ook maar
eenigermate geholpen is, zooals de
conservatieven het zouden wenschen,
blijft een vraag, maar de clericale
leiders hebben daarmede althans het
roer van staat behouden.
Ten voordeele van de belangen,"die
de kleurlooze middenstof behartigd
wenscht te zien
Och, arme.
De vooruitgang wordt op die wijze
niet tegenhouden. De maatschappij
gaat voort zich te ontwikkelen, steeds
Dieuwe combinatiën ontstaan, nieuwe
rechtsfiguren ontwikkelen, nieuwe
toestanden worden geboren maar
de wetgeving houdt daarmede alleen
geen gelijken tred.
De klove tusscheD wet en recht
wordt alleen dieper en breeder, omdat
de gekozenen des volks krachtens
hunne beginselen of hun partijbelang
niet de taak kunnen volvoeren van
aan deze nieuwe denkbeelden en toe
standen de juiste regeling te geven.
Zoo ontstaat de politieke malaise.
Werk is er voor Regeering en wet
geving voldoende, ja in overvloed,
maar de meerderheid in haar onder
worpenheid aan de behoudzucht ele
menten in haar midden, ziet niet in
wat te regelen is en hoe, wat zich op
den voorgrond dringt, geregeld moet
worden.
Naar het Duitsch
DOOR
PAUL HENKES.
3)
Neen, edelachtbare, freule Dora
zei gisterenavond, dat ik eens eenige
uren verstrooiing moest zoekenik
had de laatste nachten door veel wa
ken te veel van mjjn krachten ge
vergd mynheer de baron had een
slaapdrank gehad en zou mij zoo
doende niet noodig hebben, zei ze.
Waart gy anders gewooD, bij
den zieke te waken
Ja, ik sliep op de sofa in de voor
kamer. De baron behoefde maar te
bellen, dan was ik dadelijk by hem,
want ik slaap heel licht.
Hoe laat kwam u vannacht
thuis
Het zal ongeveer vier uur ge
weest zijn.
Bemerkte u toen niets bijzon
ders?
Dergelijke toestand wreekt zich in
allerlei opzicht. De partijen, die de
regeermacht bezitten en daarvan niet
het juiste gebruik weten te maken, ge
voelen instinctmatig, dat zjj een slecht
figuur makdn voor de kiezers en trach
ten dit op allerlei wijs te verbergen,
de partijen, die in de minderheid zijn,
oefenen kritiek uit zonder genade over
hetgeen zij bij de meerderheid bemer
ken in die richting.
Kabaal houdt alzoo de vertegen
woordiging des volks bezig. Maar de
maatschappelijke ontwikkeling gaat
steeds voort.
Nieuwe eiscben worden gehoord,
uieuwe toestanden ontwikkeien zich
maar de Regeering hoort niet. Zy
denkt slechts aan consolidatie van
haar macht.
Politiek wordt niet meer gedreven,
slechts parasitisme.
Alles gevolg van den verkeerden
opzet der partijen.
Weldra zal de natie zich weer heb
ben uit te spreken over de samenstel
ling van een der deelen van de wet
gevende macht, van de Eerste Kamer,
want de politieke verhouding in de
niet-politieke provinciale staten bepaalt
de politiek van de Eerste Kamer.
En thans meer dan ooit.
Wat de Eerste Kamer nog by machte
scheen in de dagen, toen de vrijzinni
gen onder hare leden de meerderheid
hadden, n.l. zich te stellen eener par
ty- en staatsbelang, dat schijnt zij
thans niet meer te kunnen, zij is ge
worden een Kamer van louter tegen
stand, zelfs tegen het weinige wat de
tegenwoordige Regeering heden nog
aanbiedt.
De kiezers hebben thans weer de
keus.
De kleurlooze middenstof kan haar
gewicht weer in de schaal leggen vóór
de coalitie zal zij doeD met in haar
Niet het minste. Voordat ik mij
ter ruste begaf, luisterde ik aan de
slaapkamerdeur, maar omdat alles
rustig was, ging ik ook naar bed. O,
had ik kunnen vermoeden, dat de
stilte des doods in dit huis heerscntel
Er sprak zóóveel oprechte, smarte
lijke deelneming uit de gelaatstrek
ken van den reeds bejaarden dienaar,
dat de rechter van instructie voldaan
voor zich héén knikte.
Waar is de sleutel van de brand
kast
Mijnheer was altijd gewoon hem
onder zyn hoofdkussen te bewaren.
Was dat bekeDd
Neen. Alleen de freule en ik wis
ten dat.
De keukenmeid niet.
Neen, want zü had hier of in de
slaapkamer hiernaast nooit iets te
doen. Freule Dcra en ik waren de
eenige, die den zieke verpleegden.
De rechter van instructie ging weer
naar de slaapkamer terug en Daderde
het ledikant met assistentie van den
commissaris van politie zocht hij on
der het verkreukelde hoofdkussen een
poosje tevergeefs naar de sleutels.
Er is geen sleutel aanwezig.
Heeft uw meester misschien ook nog
een andere bewaarplaats voor de
herinnering gegrift wat achter ons ligt
en met wat ons wacht voor oogen.
De Kuyper-affaires; Lehman—West-
meyervan Lynden, achter ons. Het
tarief, de subsidien, enz., voor ons?
Wij betwijfelen het.
De maatschappü gaat toch haar
gang. Het eenige wat de kleurloozen
kurnen winnen door het verdere steu
nen der clericalen is vermeerdering
van onrust onder het volk, onmacht
in de wetgeving, vergrooting der klove
tusschen recht en wet, zoodat later
met één sprong zal moeten worden
ingehaald, wat thans geleidelik kan
worden bereikt.
De geschiedenis is de leermeesteres
der volkeren, 't is maar jammer dat
men zoo weinig van hare lessen pro
fiteert. Steeds ziet men in de wereld
geschiedenis hervormingen tegenhou
den uit eigenbaat of domheid, steeds
ziet men ze later zich toch baan bre
ken, maar dan soms teil koste van
bloed en tranen.
Macauly, de groote Engelsche ge-
schi-dschry ver, zeide het zoo juist
Zij, die verbeteringen tegenhouden,
omdat het nieuwigheden zyn, worden
gedwongen die nieuwigheden toch aan
te nemen, wanneer zy reeds opge
houden hebben verbeteringen te zyn.
Voortdurend ontwikkelt zich de
maatschappij, voortdurend ontwikke
len zich de denkbeelden, voortdurend
wyzigen zich de verhoudingen. Met
die ontwikkeling en wyziging moet de
wetgeving geiyken tred houden, zal
geen groote schade worden veroorzaakt,
misschien ten bate van enkelen, maar
zeker tot schade van de groote meer
derheids des volks.
Mogen de komende Staten-verkie-
zingen toonen dat ons volk eindelyk
wijs wordt en meer ten gunste van
de vooruitstrevende denkbeelden ge
kozen heeft. V. D.
sleutels gehad? vroeg hy aan den
dienaar.
Stellig~niet! antwoordde de
ze. De baron was immers verlamd,
zonder hulp van anderen kon hy
niet eens in bed overeind komen.
De rechter ging weer naar de werk
kamer terug.
De kast is gewoon op slot, er is
geen spoor van geweld aan te zien.
Wil mynheer de rechter ra'j toe
staan een opmerking te maken
zei nu de dienaar. Gisterenmiddag
moest mijnheer de baron nog in de
brandkast wezen waarschijnlijk
gemakshal/e had hy na het openen
de sleutels voor zich in de kast gelegd
toen oveikwam hem het ongeluk
dat de deur toevallig in het slot viel.
Hij riep my er bij, en ik moest hier
vlak by naar den mechaniciën Beek...
De rechter van instructie keek ver
baasd op.
De naam is my niet onbekend,
zei hy.
Dat is wel mogelyk, edelachtba
re. Mynheer Beck had vroeger de
groote brandkastenfabriek voor de
Zuidelijke Poort.
O ja, dat herinner ik mij. Hy
heeft tegenspoed gehad en is aan
lager wal geraakt.
DE PAUS EN DE PROTESTANTEN.
In het Pruisische Huis van Afge
vaardigden werd gisteren beraadslaagd
over de drie interpellaties betreffende
de Borromeus-encycliek, welke door
de afgevaardigden Pappenheim (con
servatief), Haekenberg (nat. lib.) en
graaf Moltke (vrij cons.) werden toe
gelicht.
Vooral de rede van Haekenberg
maakte diepen indruk.
De Minister-president verklaarde,
dat de encycliek oordeelvellingen bevat
over de hervormers, de hervorming en
de Vorsten en volkeren, weike haar
waren toegedaan, welke onze Evan
gelische bevolking in hun religieuse
zoowel als in hun politieke en zede
lijke gevoelens hevig krenken. Ook
de in den vorm diep krenkende oor
deelvellingen verklaren de diepgaande
opwinding in breede volkskringen, en
dreigen gevaarlijk te worden voor den
godsdienstvrede. Daarom heb ik on
middellijk, nadat mij de Latynsche
tekst in handen was gekomen, den
gezant opgedragen om officieel by de
curie te protesteeren en de verwach
ting uit te spreken, dat de curie het
middel vinden zal om het uit de en
cycliek voortvloeieude nadeel re her
stellen. (Levendige instemming). Tot
deze verwachting zyn wy te meer
gerechtigd, daar de curie, volgens een
mededeeling van de Osservatore Ro
mano, niet in het minst de bedoeling
heeft gehad om de met-Katholieken
van Duitscbland, alsmede hun Vorsten
te krenken. (Vroolykheid links).
De gezant heeft zich gisteren van
deze opdracht gekweten. E-m defini
tief antwoord kon in dezen korten tyd
nog niet volgen.
In dezen stand van zaken, schijnt
- Hy is een zeer bekwaam mecha
niciën, ging de dienaar voort.
Als ik my niet vergis, is ook deze
brandkast afkomstig uit zyn vroegere
fabriek. Omdat hij hier vlak hij woont,
riep ik hem er by hij had niet meer
dan twee minuten noodig om de kast
te openen.
Dan zou het wel het verstandigst
zyn hem weer hier te roepen, be
sloot de rechter van instructie, na
zich even bedacht te hebben. Woont
hj hier heel dicht by?
U kan zyn huis van de achterka
mers uit zien.
Wil u hem dan laten roepen
Het zou opzien baren, als wij er een
gerec .tsdienaar heen zonden, en ik
zou dat vooral wel willen vermijden.
Ik ben dadelijk weer hier terug,
zei de dienaar.
Verruimd ademhalend snelde hy
weg blijkbaar in zyn schik, dat hij
het afschuwelijk gezicht van de doo-
denkamer en de bedompte lucht, die
daarbinnen heersebte eenige oogen-
blik ontloopen kon.
He duurde maar enkele minuten,
voor hij terug kwam.
(Wordt vervolgd.)