WEERBERICHT.
Thermometerstand
LANDBOUW.
STADSNIEUWS.
MEDEDEELENGEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT.
Opgemaakt voorin. 10.50 uur.
Do Bilt, 2 Augustus 1910.
Hoogste barometerstand 770.6 m.M. te
Horta laagste 750 3 m.M te Holyhead.
Verwachting tot den avond van 3 Au
gustus 1910. Meest matige W.-lijke tot
Z.W-lijke wind.
Gesteldheid van de lucht: Zwaar bewolkt,
waarschijnlijk regenbuien.
Temperatuur: Koeler.
(Barometerstand te AMERSFOORT.
Barometerstand hedenmiddag to 12 uur
757 m. M.
Vorige stand te 12 uur 701 m. M.
to Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 74
Laagste hedennachtF. 56
Hedenmiddag 12 uurF. 76
AMEBSFOORTSCHE
BAD EN ZWEMINRICHTING.
TEMPERATUUR van het water op Dins
dag Augustus des 's morgeus 7 uur is 64° F.
„4o. een verbod van arbeid voor vrou
wen op Zaterdagmiddag en gedurende 8
weken direct vóór en na de bevalling,
„5o. dat de leeftijd onder welken kinde
ren geen arbeid mogen verrichten, worde
gesteld op 14 jaar,
„6e. dat do leeftijdsgrens; vastgesteld
voor „jeugdige" personen, worde gebracht
op 18 jaar,
„7o. dat de uitzonderingsbepaling in art.
1 der Arbeidswet voor landbouw, tuinbouw,
boschbouw, veehouderij en veenderij ver-
valle."
Bij het adres is een uitvoerige Memorie
van Toelichting gevoegd.
De uitsluiting te Enschedé.
Door de gecombineerde besturen der or
ganisaties is aan het comité uit de Fabri
kantenvereeniging op het laatste schrijven
't volgende geantwoord:
We namen kennis van uwe letteren
van heden, waaruit blijkt, dan onze
voorstellen door u zijn aangenomen,
zoodat thans het struikelblok is wegge
ruimd, wat tot nu toe heeft verhinderd,
dat de onderhandelingen tusschen de
besturen van de wederzijdsche organisa
ties konden plaats hebben. Wij verschil
len met u van mcening, waar u schrijft,
dat „waarschijnlijk veel leed en schade
aan de bevolking onzer stad zou zyn
gespaard gebleven, indien we drie maan
den geleden met dit voorstel waren
gekomenOnze overtuiging is, dat
wanneer uwo vereeniging indertijd het
door on9 aanhangig gemaakt geschil
ernstig had behandeld, een voorstel als
door ons thans gedaan, niet noodig ware
geweest. Een verdere discussie hierover
zal echter weinig baten.
Wij deelen u mede, dat uw comité
de arbeiderscommiB8ie van de firma
Menko c.s. Maandagmorgen na |afloop
der stakersvergadering, circa 11 uur,
kan hooren. Het adres van genoemde
commissie is J. Weasels, Lipperkerk-
straat 72, alhier. Onze besturen hebben
tegen Maandagmiddag 3 uur een onder
houd met de firma Menko aangevraagd.
Na dit onderhoud zijn we te allen tijde
bereid met uw comité over de grieven
te confereeren. Plaats en tijd laten we
aan u over.
(volgen handteokeningen.)
Aan de firma Menko is door de gccoinb.
besturen het volgendo schrijven gericht:
Naar aanleiding van het schrijven
door het comité uit de Fabrikantenver-
eeniging aan ons gencht, verzoeken we
u beleefd om de vertegenwoordigers der
vakorganisaties a. s. Maandagnamiddag
tegen 3 uur een onderhoud toe te staan,
teneinde inlichtingen van u te verkrijgen
over het bestaande conflict op uwe fa
briek. Gaarne zouden we tegen a.s.
Maandagmiddag 12 uur van u bericht
ontvangen, of u zulks gelegen komt, ter-
wijl we tevens, indien u zich kan ver
eenigen met dit onderhoud, gaarne van
u zouden willen vernemen, welke plaats
u voor dit onderhoud het geschiktst acht.
("Volgt onderteekeniug).
Deze brieven werden Zaterdagavond j 1.
door de gecombineerde besturen verzonden.
Het comité der Fabrikantenvereenigiug
heeft aan de organisatiebesturen bericht,
dat de fabriekscommissie der firma Menko
hedenmiddag om drie uur in do fabriek
aan dtn Roomweg ter plaatse, waar
zij dit vóór de staking geweigerd had
de door het comité gewenschte inlichtingen
kan verstrekken.
De firma Menko stond aan de organi
satiebesturen het gevraagde onderhoud toe
op Dinsdagmiddag halfdrie.
Stoomploegen der Nederlandscke
Heidemaatschappij.
De Nedorlandsche Heidemaatschappij te
Utrecht, gaat in de omstreken van Maars-
bergen, terreinen met den stoomploeg be
werken.
Het apparaat, het tweede dat thans door
deze Maatschappij in 't work is gesteld (het
andere ploegt op het oogenblik in Bra-
brant) bestaat uit twee groote locomobielen
die de benoodigde kracht leveren en den
zwaren ploeg, aan een kabel verbonden,
tusschen zich heen en weer trekken.
Er zullen twee stukken grond geploegd
worden.
Het éóne waarmede men bezig is behoort
toe aan het Opvoedingsgesticht der Neder-
landsche Hervormde Kerk, terwijl het an
dere het eigendom is van den heer mr.
W. B. Blijdenstein te Amsterdam.
Het acte-examen Engehch L O. is met
goed gevolg afgelegd door Mej. H. C.
Koensz, onderwijzeres alhier.
Bij den Raad dezer gemeente is het
volgend adres ingekomen:
Edelachtbare Heeren.
Geven met verschuldigdeD eerbied te ken
nen, de Bond van Nederlandsche Gemeen
tewerklieden afdeeling Amersfoort en de
Roomsch Katholieke Bond van Gemeente
werklieden afdeeling Amersfoort, domicilie
kiezende bij C. Wynen Arnhemscheweg
No. 135 Amersfoort.
Dat zjj, na met groote belangstelling te
hebbben kennis genomen van het voorstel
van B. en W. tot herziening der loonen
van de werklieden in dienst der Gemeente,
Uwen Raad beleefd maar dringend ver
zoeken
1. alvorens het voorstel van B. en W.
in behandeling te nemen de organisaties
van Gemeentewerklieden in de gelegenheid
worden gesteld, zoowel mondeling als schrif
telijk, hunne meening daarover kenbaar te
maken;
2. zoo Uwen Raad het eerste verzoek
mocht verwerpen, adressanten gelooven
daaraan niet, een loonregeling vast te stellen
waarbij wordt bepaald:
a. dat een minimumloon van f 10 per
week worde ingevoerd:
b. dat voor de vaststelling der periodieke
loonsverhooging een mildere regeling worde
getroffen.
c. de loonen voor het personeel van do
gasfabriek te verhoogen; dat zij ter nadere
motiveering van deze verzoeken Uwen Raad
beleefd verwijzen naar bijgaande memorie
van toelichting.
Namens bovengenoemde organisatie
voor de Bond van Ned. Gemeente
werklieden.
Voorzitter, J. IJZERMAN.
Secretaris C. WIJNEN.
Naoiens de Bond van R. K. Ge
meentewerklieden.
Secretaris, POT.
Aan den Raad der Gemeente Amersfooit.
Memorie van toelichting behoorende bij
het adres van den Bond van Nederlandsche
Gemeentewerklieden afdeeling Amersfoort
en de Roomsch-Katholioke Bond van Ge
meentewerklieden afdeeling Amersfoort van
Juli 1910.
Zoo er eene regeling is die diep ingrijpt,
zoowel in de gezinnen der arbeiders als in
het gemeentebedrijf dan is het zeker wel
een regeling der loonen.
Beiden, de Gemeente en de werklieden
hebben daarbij groot belang.
De Gemeente, omdat het haar niet on
verschillig kan zijn of hare werklieden ar
beiders onder omstandigheden dat zij met
lust en ijver hunne werkzaamheden verrich
ten; de werklieden, omdat zij er grootbe
lang bij hebben dat zij met hunne vrouweu
en kinderen behoorlijk kunnen wonen goed
kunnen worden gevoed en gekleod.
Waar hier nu twee belanghebbenden zijn,
gaat het dan wel aan dat de eene belangheb
bende maar decroteerd, „zoo zal het en
zoo moet het." Men zou toch mogen ver
wachten dat tenminste de andere belang
hebbenden worden gehoord, de wenschen
der werklieden kunnen worden verde
digd.
Op dat standpunt stelde zich ook de
commissie uit Uwen Raad, die opdracht
kreeg oen werkliedenreglement te ontwer
pen. Die commissie noodigde de bestuur
ders nit de wenscben en verlangens ken
baar te maken en het is de vaste over
tuiging van adressanten, dat die commissie
daarmede de Gemeente zal bevoordeelen.
Immers daardoor kwam de commissie te
weten wat er in de harten der werklieden
leeft.
Adressanten zijn overtuigd dat de nu
voorgestelde regeling de werklieden in ern-
stigo mate zal teleurstellen. Is het dan niet
wen8chelijk, neen noodzakelijk dat de
arbeiders worden overtuigd van het ver
keerde inzicht? Moet het Gemeentebestuur
dan niet trachten door het weerleggen der
grieven, de werklieden te overtuigen dat
zij ten onrechte teleurgesteld zijn?
Adressanten vertrouwen dat Uwen Raad
dit verzoek zal inwilligen en den werklie
den gelegenheid wordt gegeven op eon ge
geven op een gepaste wijze hunne ver
langens te openbaren.
Wat het tweede verzoek aangaat, adres
santen meenen zij het dan ook niet in de
tails, dat zij nu reeds eenige wenschen
moeten kenbaar maken, voor het geval
Uwen Raad mochten besluiten het in sub
1 vervatte verzoek te verwerpen. Wel is
waar is de vrees van adressanten niet groot,
het recht- en billijkheidsgevoel van Uwen
Raad staat ons daarvoor bijna zeker borg,
maar de mogelijkheid dat ons verzoek zal
worden verworpen bestaat.
Het is dus in verband daarmede dat de
ze motiveering worde gegeven.
Adressant merkte reeds op dat doze her
ziening der loonen den werklieden eene
teleurstelling is. Een teleurstelling omdat
bij de werklieden vaststaat dat in Uwen
Raad een meerderheid aanwezig is die er
op staat dat een minimumloon van 10 gul
den per week wordt ingevoerd. Immers
bij de behandeling der Gemeentebegroo-
ting voor 1910 bleek uit de besprekingen
in de afdeeliugen duidelijk dat tenminste
een 10 tal raadsleden zich voor de vast
stelling van een miniumloon van 10 gulden
per week hebben uitgesproken.
Bovendien, adressanten leggen er den
nadruk op, een minimum loon van f 10
p. w. voorziet nog niet in de meest be
scheiden behoeften van een arbeidersgezin
van een middelmatige groote. Berekende
niet Dr. Mouqeutte, na een speciaal daar
voor ingesteld onderzoek, dat een middel
matig gezin te Utrecht minstens 14 gulden
por weck moet hebben in te komen, zal
het althans.
voor ondervoeding worden be
hoed
De Gemeente behoeft zich toch niet te
stellen op het standpunt van een particu
liere werkgever, die moet naar liet oordeel
van adressanten rekening honden met de
behoeften.
Adressanten staan met dit oordeel niet
alleen. De bekende Dr. Raaymakers sprak
het op de Kath. 8oc. week. gehouden in
September te Rotterdam, onomwonden uit
De Gemeente moet een loon betalen waar
mede een middelmatig gezin behoorlijk
kan rondkomen.
De Liberale Nieuwe Rotterdammer Cou
rant verkondigde de stelling dat het loon
moet voldoen aan de eischen dat de ar
beiders goed kunnen wonen zich wel kun-
kleeden en voeden.
Wanneer adressanten er nu nog de aan
dacht op vestigen dat do prjjzen der eer
ste levensbehoeften steeds stijgen.
M QO
'O
.2
o
s o
3 "2
co P
h—l 0}
tX)
a -
P Ot Ot
P <73 T3
f* P O
ra X3
3 O
T3 rH 3
ra
p fl
S 'z
ra ^3
4-> 2 t-
o F o
-c .o
r-
t—1 f** GJ
Verm, sinds
1909 p. K.G.
in centen.
1.30
1.36
1.41
0.13
Vorm. sinds
1903 p. K.G.
in centen.
O OD co CM
2 f- CM C5
CO CO 43"
Prijs per K.G.
in centen.
o
Ci
CO C5 CO Cl
cq cq t> rH
cdiOvjiö
O
O
05
IOCOOJO
«o co cq at
t-" -<*i co* ci
co
O
C5
14.84
11.19
10.50
8.20
BROODSOORTEN.
Gebuild tarwebrood (Melk)
Gebuild tarwebrood (Water)
Ongobuild Tarwebrood
Roggebrood
ts
w
c o
ca o
-a
Bovendien is een voortdurende verhoo-
ging der woningkuur merkbaar, terwijl de
prijzen van erwten, boonen, vleesch enz
aan een vrij sterke stijging onderhevig zijn.
Wanneer adressanten dus aandringen op
een minimum van 10 gulden, dus op het
niet aannemen van het voorstel van B. en
W. van een maximum van f9 per week
vast te stellen, dan meenen zjj zeer be
scheiden te zijn.
Het verzoek om mildere bepalingen
ten opzichte van de periodieke verhoogin
gen berust mede op de stijging der levens
voorwaarden, terwijl dit ook verband houdt
met de nooden der gezinnen..
Adressanten deelen volkomen de meening
van zijne Excellentie, de tegenwoordige
Minister van Binnenlandschc Zaken de heer
Heemskerk die bij de nieuwe salarisrege-
ling der rechters de regeling als volgt
verdedigde
„De periodieke verhooging klimt niet
met de jaren, omdat de ambtenaar beter
werk gaat leveren naarmate hij ouder wordt
maar omdat zijne bezoldiging behoort te
stijgen naarmate de lasten van zijn gezin
zwaarder gaan drukken".
Zie daarvoor de Memorie van Antwoord
op de wet tot wijziging der rechterlijke
organisatie 27e verg. 19 Mei blz. 977,
Eerste Kamer 2e par. 1 2e alinea
Adressanten vestigen er de aandacht van
Uwen Raad op dat hier dus eveneens ver
dedigd wordt de uitbetaling van een loon
naar behoeften.
Waar nu de behoeften dor gezinnen, al
naarmate die zich uitbreiden grooter zijn
dan f 1.20 per week en in den regel het
grootst in de eerste jaren van het huwelijk
daar meenen adressanten dat een mildere
regeling als nu wordt voorgesteld wensche-
lijk moet worden geacht.
Nu de looucn aan de gasfabriek. Hier
over merken adressanten op, dat zij met
groote verwondering kennis namen van do
uitsluiting die hier op het personeel der
gasfabriek zal worden toegepast. En toch,
ook daar voldoen de loonen niet aan do
geslelde eischen. Gok daar zijn minimum
loonen voor een aantal werklieden nog
f 9 p.w. zelfs wordt aan de los6e sjouwers
een loon van 14 cent per uur uitbetaald.
Een verdere motiveering van deze ver
zoeken kan naar de meening van adres
santen overbodig worden geacht..
Slechts nog op eene zaak dient dej aan
dacht te worden gevestigd.
Het voorstel van B. en W. bepaald dat
bij de vaststelling van deze loonregeling
het aautal dienstjaren onmiddellijk zal mee
tellen, voor een aantal werklieden zal dus
een directe loonsverhooging worden verkro-
genHoezeeradi essanten dcgoedebedoelingen
van B. en W. ook waardeeren toch meenen
zij dat deze milde bepalingen slechts van
oogenblikkelijke belang zijn. Op den duur,
neen na verloop van eenigen tijd, zal
worden govoeld dat slechts luttele verbete
ringen zijn ingevoerd, verbeteringen die
niet in de behoeften voorzien, die er toe
moeten leiden dat spoedig nieuwe loon
regelingen dienen te wolden ontworpen.
Bevondien kunnen wij er den aandacht
op vestigen dat op geen enkele plaats in
ons land do storting voor pensioen zoo
zwaar is aL in Amersfoort. Zoo is het gced
to vermelden dat in de gemeente Zutphen
en Zeist geen cent premie wordt betaald,
noch voor ouderdom, noch voor Weduwen
en weezenpeDsioen.
Hiermede bevelen adressanten hunne
verzoeken zeer in de welwillendheid van
