DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No, 212.
MAANDAG 12 SEPTEMBER 1910.
7e JAARGANG
De Groene Kruis
Tentoonstelling.
BUITENLAND.
Hooldredactenr R. O. R IJ KENS.
Rtireau: KI.EINE HaAG 6. Telei. Interc. 188.
Abonnemeutsprij s
Prijs der Advertentiën
Per jaarf 4.Franco per
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
post id. f5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
Buiten het Kanton Amersfoort per regel fO.10, (By
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
abonnement belangryke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort iu dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen-en BuiteDlandsch Advert.-bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78 Amsterdam
Op 3 November 1900 werd in het kof
fiehuis te Lauge Ruigeweide (bij Oouda)
de eerste afdeeliug geslicht van het Groene
Kruis en werd daarmede de grondslag ge
legd voor een vereeuiging, welker zegen
rijke arbeid thans bij alle Nederlanders
wel bekend is. Al heel spoedig steeg de
sympathie voor de Groene Kruisbewegiug,
merkbaar door het steeds toenemend aan
tal vereeuigingen en leden. Die snelle
uitbreiding van het ledental moge blijken
uit de volgende cijfers: 1901: 6000;
1902: 20000; 1903: 35000; 1904: 50000;
1905: 65000; 1906: 80000; 1907: 95006;
1908:115000,1909:125000;1910:150000;
terwijl het aantal vereenigingen thans 451
bedraagt.
Met deze cijfers voor oogeu behoeft het
geen nader betoog, dat er alle reden voor
was het 10-jarig bestaan feestelyk te her
denken. Eu dat is geschied door het hou
den van een Congres en geschiedt thans
nog door het houden eener Tentoonstelling
te Utrecht, welke tot 22 September a.s.
geopend is.
Deze tentoonstelling is ondergebracht in
eenige zalen en den tuin van Tivoli en
is een bezoek overwaard. Eenvoudig, doch
smaakvol is de inrichting. Tal van op
schriften aan de wanden spreken van den
arbeid van het Groene Kruis. De jaren
1900 en 1910- zijn verbonden door de
woordenliefde, volharding, wijsheid, ter
wijl als het doel van het Groene Kruis
staat aangegevenverbeterde huiselijke
ziekenverpleging, zoo noodig ziekenhuis-
verpleging en de toepassing der hygiëne.
Het zijn voornaauilijk beroeps exposanten,
die in de groote zaal een plaats hebben
gevonden. By bet binnenkomen treft ons
aanstonds een inzending der Amersfoort-
8che Houtwarenfabriek, voorheen Wessel-
man Co. die een practische sanatorium
stoel en een verbedbrancard exposeert.
Verder vinden we hier tal van brancards,
ziekenwagens, instrumenten voor zieken
verpleging, verbandstoffen, ontsmettings
artikelen, voedingsartikolen voor kinderen,
een couveuse, badartikelen enz. Ook treffen
we hier aan een inzending groenten, fruit,
enz. van de afdeeling Utrecht van den
Ned. Vegetarischen Bond.
Op het verhoogde gedeelte krijgen we
een overzicht van de geschiedenis en den
toestand van „Het Groene Kruis". Hier
zien we een schilderij, voorstellende het
koffiehuis waar de eerste Groene Krui9-
vereeniging i9 gesticht. Verder een plasti
sche voorstelling van den groei der Groene
Kruisbeweging, een verzameling tijdschrif
ten, brochures en andere geschriften, be
treffende den Groene Kruisarbeid, verschil
lende afbeeldingen van Groene Kruisge-
bouwen, modellen van ligtenten, ontwerp vaü
eeu ziekenhuis voor 10 tot 60 bedden enz.
Op de gaanderij zijn weergegeven een
ziekenkamer voor den gegoeden Btand en
een arbeiders 6laap- en ziekenvertrek. De
verschillende drankbestrijders organisaties
maken hier op doeltreffende wijze propa
ganda voor de onthouding van alcoholische
dranken. Brooden in verschillende grootten
geven hier aan hoeveel brood te krygen
is voor den prijs van oen glas, een maaljo
jenever, een flesch bier, een flesch wyn.
De voedingswaarden van tal van zaken wor
den aangogeven, terwijl een ruime keuze
dranken te zien geeft, dat er buiten alcoho
lische dranken nog wel wat le drinken
overblijft.
Een groep wassenbeelden demonstreert
de eerste hulp bij ongelukken. De verzor
ging van drenkelingen en van personen, die
verschillende verwondingen hebben beko
men doet zien hoe. mcnschcn, wien een
ongeluk is overkomen kunnen worden ge
red door gepaste hulp, maar ook hoe ze
kunnen worden verwaarloosd.
De A. N. W. B. geeft een overzicht van
de verbaudmiddelen der hulpkislen, terwijl
hier tevens een model van een hygiënische
gebouwd en ingericht dorp wordt tentoon
gesteld.
In de vestibule van de gaanderij vinden
we een treffende inzending ter bestrijding
van de kwakzalverij. De samenstelling van
verschillende middelen wordt aangegeven,
terwijl ook de attesten van Pink-pillen,
Abdijsiroop e.d. hier in een ander licht
verschijnen dan iu de verschillende bladen
daar hier bij opgenomen is de tegenspraak
van personer, die heetcn gonezen te zyn.
De wanden worden hier versierd met
cartons, waarop kwakzatversadvertentiën nit
tal van bladen uit dezelfde maand van het
]aar 1910. Eu hierbij met duidelijke
letterWat de zieke Nederlanden den
kwakzalver in een maand voor reclame
betaalt. Dio middelen voor alle kwalen
moeten toeh wel met fabelachtige winst
worden verkocht.
In de kleine zaal is een inzending staten,
platen, geschriften en statistieken van het
Centraal Genootschap voor Kiuderherstel-
lings en vacantiekolonios, terwyl hier ook
aanschouwelijk wordt weergegeven wat in
sommige plaatsen wordt gedaan in het
belang vau de kraamvrouw en de zuigelingen.
Bezienswaardig is in deze zaal vooral ook
het tuberculose museum van de Zuid Holl.
Vereeuiging „Het Groene Kruis". Behalve
geschriften en statistieken, voorwerpen voor
sputum prophylaxe en desinfectie, longen
en andere lichaamgedeelten van aan tuber
culose lijdende menscheu of dieren, voor,
tijdens en na de genezing, vinden we hier
5 kamers, die een getrouwe afbeelding
geven van
I. hoe de Rottordamsche Vereeuiging
tot bestrijding der tuberculose een woning
doet ontsmetten, waar eeu tuberculose lijder
is overleden II. hoe een kamer er uitziet,
nadat de vereeniging tot bestrijding der
tuberculose haar ouder hare bescherming
en toezicht beeft genomen en dus voldoet
aan hygiënsche eischen III. hoe een kamer
van een tuberculose-lijder er uitziet, vóórdat
de Vereeniging tot bestrijding der tubercu
lose zich met hem bemoeid heeft (onhy
giënisch ingerichte kauier); IV. hoe een
kamer er uit ziet, waarin een tuberculose
lijder een tigkuur doet, a. met hot boold
in de buitenlucht (kamer-sanatorium), b in
de kamer; V. hoe een kamer er uitziet,
waaraan heel wat te doen valt, voordat de
Vereening tot bestrijding der tuberculose
er een kamer-sanatorium van gemaakt heeft.
Een belangrijke afdeeling is nog die voor
openbare hygiëne. Verschillende gemeenten
zouden statistieken, graphische voorstellin
gen, photo's enz. betreffende den reinigings
dienst en de waterleiding, terwijl de
diagrammen van het bureau van statistiek
dor Gemeente Amsterdam doen zien, wat
de gemeenten uitgeven voor hygiënische
doeleinden. De Bond tot bevordering der
waschindustrie demonstreert hier de voor
deden van het machinaal wasschen.
Verlaten we de zaal, dan komen we
door den tuin in hot Groene Kruisdorp
Behalve verschillende draaibare ligtenten
vau de maatschappij „de Specht" vinden
we hier een ziekenbarak met twee zieken
zalen, isoleervertrek enz. Verder een model
arbeiderswoning voor de toekomst, naar het
ons voorkomt voor de heel, heel verre
toekomst; ecu Dreutsch plaggenhuis, ter
illustratie van dc bezwaren verbonden aan
de verpleging van zieken onder bekrompen
plattelandsomstandigheden en een Spaken
burger visscherewoning. In een sierlijk
gebouwtje worden nog aanschouwelijke
voorstellingen gegeven in hulpverleening
aan zieken, verschaffing van verplegings-
artikelen en hulp in de huishouding bij
ziekte. Zusters geven hier de noodige in
lichtingen.
Uit den aard der zaak stippen we slechts
een en anuer aan, maar genoeg wellicht
om te doen zien, dat deze tentoonstelling
hoogst interessant mag genoemd worden.
We kunnen een bezoek dan ook ten stel
ligste aanraden en hopen, dat velen uit
Amersfoort er een reisje voor naar Utrecht
zullen over hobben.
Het Soc. dein. Congres
liet Congres te Kopenhagen behoort
weer tot het verleden, en er heerscht onder
de linkerzyde der sociaal-democratie nogal
ontevredenheid over het resultaat.
De voornaamste grief is, dat men de
geschilpunten zorgvuldig uit den weg is
gegaan, en dat men de resoluties in hun
terminologie zóó algemeen heeft gehouden,
dat zij alle met ongevoer algemeene stem
men zijn aangenomen.
Zoo is met name in de motie tegen den
oorlog geen melding gemaakt van de alge
meene werkstaking voornamelijk de
staking in de verkeersmiddelen en in die
bedryven, welke oorlogsbehoeften produ-
ceeren om bij dreigenden oorlog, het
uitbreken der vijandelijkheden onmogelijk
te maken.
Men heeft deze clausule zooals zy iu een
amendement door een paar nationalo groe
pen was ingediend, naar het socialistisch
bureau verwezen, om daar te worden be
studeerd en op eeu volgend congres te
worden behandeld.
Het waren voornamelijk de üuitschers,
die zich tegen het noemen van de alge
meene werkstaking als middel tegen den
oorlog verklaarden, omdat zij anders repre
sailles van de Duitsche Regeering tegeD
hun partij vreesden.
Op dezelfde wyze is het geschilpunt i.i
zake de coöperatie, de vraag namelijk
of het steunen der arbeidersbeweging uit
de winst der coöperatie, al dan niet in elk
land verplichtend zou worden verklaard
naar het int. socialistisch bureau ver
wezen.
Deze manier van handelen wordt door
de oppositie gelijk gesteld met hot iu den
doofpot stoppen der moeilijke quaesties.
Van andere zijde wordt daartegen opge
merkt, dat juist het internationaal socialis
tisch bureau zyn recht van bestaan bewyst
wanneer het dient tot regeling van de
interne moeilijkheden
Wanneer van een internationaal congres
slechts een krachtige opwekking uitgaat
tot volhouden van den strijd, en wanueer
daarbij tevens de groote lynen worden
aangegeven, waat langs de arbeidersbewe
ging zich richten moot, dan heeft zoo
meent men van do andere zijde het
congres aan zijn doel beantwoord.
FRANKRIJK.
In een artikel in de „Dépêcho de Brost"
betoogt de Fraosche afgevaardigde en
voormalige Minister van Marino de Lanessan,
dat voor de toekomst de hoofdmacht van
de Fiansche vloot niet meer in de Middel-
landsche zeehavens maar aan de havens
aan het Kanaal en den Atlantischou Oceaan
moet worden samengetrokken. Deze mocning
i6 gegrond op de geweldige uitbreiding vau
de Duitsche ploot, die ook Engeland dwingt
tot versterking zijner kusten door moderne
forten. Ook Frankrijk dient aan de kust-
versierking wat meer aandacht te schenken
en iu alle rust en vrede ziju maatregelen
te nemen. Dc Lanessan meent, dat de
tegenwoordige Minister van Marine, admiraal
Boué de Lapcyrère, hetzelfde standpunt
inneemt en dat de Kamer zich bij de
behandeling der marincbegrooting met dit
vraagstuk zal hebben bezig te houden.
Interessant is nog do opmerking van do
Lenessan, dat Engelands toenadering tot
Frankrijk niet op oen eenvoudig gevoel
van vriendschap berust, maar op den wcnsch
in Frankryk een bondgenoot to water en
te land te vinden tegen de dreigementen
van Duitschland.
DUITSCHLAND.
Wij maakten reeds vroeger melding van
do uitzetting van don Russischen tooneel-
speler Eisenberg uit Frankfort Thans heb
ben nog vier andere tooneelspolei-s ditzelfde
lot ondergaan. De heeren Landowski,
Rosenberg en de twee gebroeders Stein
werden gearresteerd en in tegenwoordig
heid van een Russisch politicambtenaar
verhoord. Hierbij bleek hun gehecle
schuld tc bestaan in het voordragen van
gedichten over do jodenvervolging, eer.
vergrijp dat ernstig genoeg schoen om hen
te verbannen. Zelfs zouden zij aan Rusland
zijn uitgeleverd, wanneer niet de Joodsche
gomeente de middeleu verschaft had om
hen naar Frankrijk te expedieeren.
Fraaie toestanden.
GROOT BRITANN1Ë.
In verband met de spiunagezaak van
den luitenant Helm, wordt thans bericht,
dat twee soldaten van het regiment grena
diers te Portsmouth gerapporteerd hebben,
dat een civilist hun vijf shillings had aan
geboden, wanneer zij hun tot het fort
wilden toelaten. Met Helm geconfronteerd,
herkenden zy hom dadelijk als de bewuste
civilist.
SPANJE.
De Spaansche premier Canaleja9 heeft
aan den correspondent van do .Matin" o.a.
het volgende verklaard: „De algemeene
werkstaking is overal mislukt Men beweert
nu, dat de socialistenleider Pablo Iglesias,
die uit Kopenhagen terugkeert, in het
buitenland de opdracht ontvangen heeft
opnieuw een algemeene werkstaking to
orgauiseeren. Ik geloof daar echter niet
aan, want er bestaat geen aanleiding om
een regeering, die de jongBte arbeidscon
flicten zonder bloedvergieten bijgelegd heeft
en die in October aan de Cortes wetten