DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No, 225.
DINSDAG 27 SEPTEMBER 1910.
7e JAARGANG
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Hoofdredacteur R. <4. KI.IKKNS.
Bureau: KLEINE Ha.AG 6. TelefIuterc. 183.
Abonnementsprijs:
Prijs der Advertentiën:
Per jaarf 4.Franco per
post id. f 5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
|J|^
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (By
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten bet kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen-en Buitenlandseh Advert.- bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 7b- 78 Amsterdam
DE SOCIAAL DEMOCRATISCHE
PARTIJDAG.
Zaterdag hield de partijdag de slotzitting.
Yoor stoelen en banken. Rog nooit, zegt
de Külu. Ztg., was zulk oen ontijdig ver
trek der gedelegeerden waar te neniCD. En
toch stonden nog twee punten op de agenda,
de rijksverzekering en de vakvereenigings-
quaestie. Peus-Dessau zette óe noodzake
lijkheid der vakvereenigingen uiteen, en
verklaarde, dat Berlijn vooral verplicht is
groote vakvereenigingen in het leven te
roepen; als Berlijn 400,000 sociaaldemo
craten telt, moeten de vakvereenigingen ook
400,000 leden tellen. Wurm-Bcrlijn zette
uiteen, welke bezwaren vele sociaal demo
craten hebben tegen de vakvereenigingen,
die afzonderlijke vereenigingen zijn, maar
met de partij in verband staande. Ten
slotte werd het bestuursvoorstel over de
verbruiks- en vakvereenigingen aangenomen.
Molkenbuhr sprak over de Rijksverze-
keriDg, en bestreed in zijn referaat voor
namelijk het streven der agrariërs, door
een deel van het centrum gesteund, om
voor den landbouw afzonderlijke voordeelen
te bedingen.
Veivolgens werd de alcoholboycot be
sproken, en de wenschclijkheid dat alle
partijgeuoolen zich daarbij zullen aansluiten.
De plaats voor de volgende vergadering
werd aan de keuze van het partijbestuur
overgelaten; de gehouden verkiezingen voor
het pariijbestuur brachten daarin niet veel
wijziging. Singer en Bebel werden als
voorzitters herkozen. De voorzitter van den
partydag, Dietz, hield daarna nog een toe
spraak, waarin hij verklaarde, dat de arbeid
met groote zakelijkheid was verricht, en
dat de meeningsvrijheid nooit was aange
tast. En toen werd de partydag gesloten.
DE BURGEMEESTER EN HET
VATICAAN.
Den twintigsten September hield de
burgemeester van Rome, Nathan, een rede
bij gelegenheid van den verjaardag der
inneming van Rome, waarbij hjj een ver
gelijking jmaakte tusschen het huidige Rome
en dat uit den tijd van den Paus koning.
Over den inhoud dier rede verbolgeu,
schreef de Paus een brief van protest aan
den kardinaal-vicaris, waarin hij er zich
over beklaagde, dat zulk een hooggeplaatst
ambtenaar bij de uitoefening van zijn
fuuctie zich niet ontzien had, de r. katholieke
kerk te honen, terwijl hij tevens de aan
dacht van den kerkvorst vestigde op do
voortdurende beleedigingen, welke de kerk
tegenwoordig heeft te verduren, zelfs van
overheidsorganen.
Thans verklaart burgemeester Nathan in
een schrijven aan de pers, dat zijn eerbied
voor den paus en de gehcele beschaafde
wereld hem dwingt tot een verklaring.
Na uiteengezet te hebbeu, dat door den
pauselijken brief het contrast tusschen het
vroegere en het tegenwoordige Rome nog
duidelijker aan het licht treedt, herinnert
de burgemeester aan verschillende pauselijke
handelingen zooals de veroordeeling van
de christelijke democraten, het modernisme
en sillonisme, en wjjst er op, dat niet hij
is te kort geschoten aan eerbied voor
anderer meening.
Ten slotte verklaart Nathan, dat, indien
hy de wetten overtreden heeft, hij zich
daarvoor wenscht te verantwoorden voor
de rechtbank; mocht hij zijn plicht als
burgemeester niet gedaan hebben, dan be
hoort de burgerij daarover te oordeelen.
Zijn geweten spreekt hem vrij van elke
beleediging den godsdienst aangedaan;
zouder tusschenpersoon verkiest hij zich
over zijn godrag te verantwoorden voor God.
FRANKRIJK.
Cocliéry minister van financiën in
Frankrijk heeft een meevaller na een
teleurstelling ondervonden. Men weet dat
hij do tabaksprijzen verhoogd heeft, om
maandelijks anderhalf millioen francs meer
in do schatkist te krijgen. Gedurende
Mei, Juni en Juli is dat op een geduchten
tegenvaller uitgeloopen er kwam minder
binnen in plaats van meer. Maar Augustus
heeft de schade weer ingehaald en een
mooi surplus geleverd. De oorzaak Wel,
de rookors, die wisten dat met Mei de
prijsverhooging zou komen, hebben voor
dien tijd een zoo groote hoeveelheid tabak,
sigaren en sigaretten ingeslagen, dat ze
genoeg haddon voor Mei, Juni en Juli. In
Augustus was de voorraad op en moesten
de duurdere prijzen betaald worden I
Bernard Shaw, de geestige schrijver
heeft een brief aan de Temps gericht, om
op te komen tegen de bewering dat in
Engeland de geeselstraf een einde gemaakt
heeft aan het „apacliendom". Daar is niets
van waar, schrijft Shaw voor de invoering
der geeselstraf waren de aanvallen op per
sonen al steik verminderd. De geeselstraf
werkt geenszins afschrikwekkend zij roept
bij den gestrafte blinde woede te voorschijn
en vermeerdert zijn haat tegen de maat
schappij, zijn verachting voor de wetten.
Zij vernedert bovendien den beul die haar
toepast en strekt het volk tot schande, dat
deze barbaarsche straf in haar wetten heeft
opgenomen. Shaw heeft nog genoeg ver
trouwen in Frankrijk, om te gelooven dat
het zich niet zoo diep zal vernederen als
Engeland.
DUITSCIILAND.
De Oberhessische Volksblitter, een to
Nauheim verschijnend blad, meldt, dat
toen de Tsaar dezer dagen in Nauheim
was, een Rus, die in do Parkallee bij een
boom stond, door twee Russische detectives
werd aangegrepen en uit de Parkallee
gebracht. Het blad voegt er aan toe, dat
de aldus behandelde oen Russische kuur-
gast is, die te Nauheim vertoeft voor zijn
gezondheid.
Het blad voegt aan die mcdodeeling
deze opmerkingen toe:
„Yoor ous is bet onbegrijpelijk, hoe
Russische detectives zich het recht kunnen
aanmatigcu op Duitsch gebied op zulk een
wijze tegen kuurgasten op te treden. Dit
is te meer onbegrijpelijk, daar men over
de moreele qualiteiten van die hoeren
allerlei merkwaardige dingen hoort. In ieder
geval moet het Duitsche volk er tegen
opkomen, dat buitenlaudsche detectives op
die wijze optreden. Daar de Duitsche
regeering er toch zoo spoedig bij is, om
„lastige buitenlanders" de deur te wyzen,
moest zij dit middel nu maar eens op de
Russische detectives toepassen."
De Frankf. Ztg. hoopt, dat de quaestie
van het optreden der Russische politie op
Duitsch gebied in den Hessischen Landdag
en in den Rijksdag zal worden ter-
sprake gebracht.
De burgemeester van Berlijn heeft
tot den rijkskanselier een memorie gericht,
waarin maatregelen tegen den vleeschnood
worden geëischt.
Voornamelijk wordt er op aangedrongen,
dat de vleesch-invoer uit Argentinië wordt
toegestaan
Daar door de statistiek wordt bewezen,
dat het kleine en middelgroote grondbezit in
veel hooger mate dan het groot grondbezit
bij de veeteelt is betrokken, moet volgens
<ie memorie, een handelspolitiek worden
gevolgd in het belang van het kleine en
middelgroote grondbezit, opdat dit de con
currentie met het groot-groudbezit zal
kunnen volhouden.
Niettegenstaande het strenge verbod
van den partijdag te Magdebrug, heeft
„Gcnosse" Wurm, burgemeester van het
Badenschc plaatsje Hahsfeld, zich verstout
te zamen met de andere burgemeesters,
den Groothertog zijn gelukwenscheu aan
te bieden. Door de Karisruher Yolksfreund
naar de motieven van deze tuchtelooze
daad ondervraagd, heeft de schuldige ge
laten verklaard, dat de belangen zijner
gemeente niet gedoogden, dat hij zich aan
de receptie van de burgemeesters dooi
den groothertog onttrok.
De eerste zondaar dus.
GROOT BRITANNIE.
Gister vergaderden de Katoenfabrikan-
ten te Manchester. Men meent te weten,
dat zij de voorwaarden, waarop de katoen-
kaarders de arbitrage wilden aanvaarden,
hebben afgewezen. Bij gevolg zijn thans
de vooruitzichten minder gunstig.
FINLAND.
Naar aanleiding van de weigering van
den Finschen landdag, schrijft do ofïicieu-
se Rossya dat Finland zijn weg zelf heeft
gekozen. Het blad betreurt het, dat de
meederheid van den Landdag haar plich
ten tegenover het Rijk zoo slecht kent
en op een zoo uitdagende manier de nog
overgebleven rechten van Finland over
schal.
De Noweje Wromja noemt het besluit
van den Landdag brutaal en dom; de
Russische regeering zal het schouderopha
lend voorbijgaan en in het vervolg den ge-
heelen Landdag ignoreeren.
De „nog overgebleven rechten" zullen
dus ook wel spoedig door nieuwe plichten
worden vervangen.
AMERIKA.
Uit de cijfers der volkstelling in de
Vereenigde Blaten blijkt, dat de Auieri-
kaansche groote steden aanmerkelijk minder
toenemen in bevolking en de kleinere
steden aanmerkelijk meer.
Het aantal inwoners van Chicago is in
de laatste tien jaren niet meer toegenomen
dan 28 percent, tegen 54 percent in de
voorlaatste tien jaren, terwijl dat van
Philadelphia, St. Louis en Boston nog geen
20 percent is toegenomen, tegen 30 percent
in de voorlaatste tien jar n.
De stroom van plattelandsbewoners gaat
tegenwoordig veel meer naar do kleinere
steden.
HET DERTIENDE I. C. A.
Aangaande het op do begrooting van
Binnonl. Zaken uitgetrokken subsidie voor
hot te 's Gravenhage te houden 13de Congres
tegen het Alcoholisme, lezen wij in de
Memorie van Toelichting, dat de Miuister
op verzoek van drankbestrijders-organisaties,
aan de vertegenwoordigers der Regeering
op het in 1909 te Londen gehouden XLIde
internationaal congres tegen het alcoholisme
had opgedragen, dat congres uit to noodi-
gen in 1911 te 's Gravenhage bijeen to
komen. Aan die uitnoodiging zal gevolg
worden gegeven.
De Minister heeft drie vertegenwoordigers
aangewezen, die met do vertegenwoordigers
van vereenigingen van drankbestrijders het
congres voorbereiden, doch meent dat ook
eenige financieelon steun zal moeten worden
geschonken. Yoor dat doel is eon
subsidie van ten hoogste f 5000 op de be
grooting uitgetrokken.
VRIJZ. DEM. BOND.
De gemeenschappelijke vergadering van
het Algemeen Nederlandsch Werklieden
Verbond en den Vrijz.-Dedocratischen
Bond zal naar L. en V. meldt, plaats
hebben te Utrecht op Zondag 27 Nov., te
11 uur vui., in het Gebouw voor K. eu
W. Het onderwerp is Grondgebruik voor
arbei Iers ter verbetering van hun econo-
mischen toestand.
VLIEGENDE WINKELS.
In Friesland zijn verkoopingen aangekon
digd van heercnkleeding, op last van mr.
Winschot, als curator in het faillissement
van het exporthuis Maaslek te Amsterdam.
Een afdeeling vau Middenstand ging deze
zaak onderzoeken en nu blijkt, volgens
het Hbld., dat er te Amsterdam geen
exporthuis Maaslek bestaat en er geen mr.
Winschot woont.
WETTELIJKE TIENURENDAG,
Door de Federatie van de vijf Diocesane
weikliedenbonden, in samenwerking met
het Bureau vau de Roomsch- Katholieke
Vakorganisatie is in de groote zaal van
den Dierentuin in den Haag, Zondag (wat
zeggen de a.r. coalitiebroeders daar van?)
een meeting gehouden ten gunste van de
invoering van den wettelijken tienurendag.
Vooraf trokken de deelnemende ver
eenigingen, met banieren en muziek in
optocht door enkele straten. Ongeveer 800
vereenigingen met tusschen do 170 en 180
banieren en vaandels nameu aan dezen
optocht deel die om twee uur in den
Dierentuin opgesteld, een uur later, in de
beste orde, terugkeerde, waarna de deel
nemers plaats zochten in de weldra over
volle zaal.
Op het podium hadden o.ui. plaats ge
nomen de Kamerleden Aalberse en Pas-
stoore en het Haagsche Raadslid Wesse-
ling, zoomede geestelijke adviseurs en
bestuurders van vakbonden eu vereenigin
gen, die op sociaal terrein werkzaam zijn.
De meeting werd voorafgegaan en de
redevoeringen werden afgewisseld door
muziek en zang.
De beide sprekers, de heeren P. J J.
Hazevoet en H. Hermans, pleitten op de
bekende gronden voor verkorting van den
arbeidstijd, voor den wettelijken 10-uren
dag.
Te halfzes verlieten de talrijke aanwe
zigen, die de sprekers hartelijk hadden
toegejuicht, en nadat een motie was aan
genomen, die reeds op 26 voorafgegane
provincial meetings was gesteund, do zaal.