DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN. No, 232. WOENSDAG 5 OCTOBER 1910. 7e JAARGANG. BUITENLAND. BINNENLAND. iiIf' hob DE EEMLANDER. Hoof <1 redacteur R. O. R IJ M K IV 8. u Bureau: KLF.INE HaAOIG. Telef. Iuterc. 183. Abonnementsprijs Prijs der Ailvertentiën: Vail 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel mecr f 0.08. post id. f 5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post Puiten het Kanton Amersfoort per regel fO.lO. (By id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05. abonnement belangrijke korting). Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen-en Buitunlandtch Advert.- bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 75-78 Amsterdam Dr. Kuyper en de Roomschen. In „De Beukelaar" beweert dr. E. A. Keuchenius tegenover „de Nederlander" dat dr. Kuyper in vroeger jaren evenals Groen van Prinsterer en de minister Keu chcnius, bezwaar had tegen een verbond met de Roomschen, waarvoor de heer Lohman meer geveelde. „De Nederlander" ontkent dit en be weert, dat in den tijd van minister Keu- chenius, dr. Kuyper reeds aan de zijde van mr. Lobman stond, wat„ betreft de houding tegenover de Roomsch-Katholieken. „Maar dan geeft antwoordt de heer Keuchenius in „de Beukelaar" dr. Kuyper toch wel aanleiding om hem van dubbelhartigheid te verdenken. In zijn deputatenrede „Wij Calvinisten" van 1909 verhaalt hij dat in 1S74, dus twee jaren voor diens sterven, Groen van Prinsterer hem, Kuyper, heeft bekeerd tot de coalitie met Rome. „Eu van dit oogenblik af" schrijft dr. Kuyper „begon ik aan den bouw der coalitie". Maar in do „Standaard" van 1877 (volgens citaten verzameld uit „Ons Program") dus drie jaren nadat dr. Kuyper aan „den bouw der coalitie" zou zijn begonnen, trok hij nog van leer tegen do Katholieken. Ja, op 19 No vember 1877 kwam hij nog tot de con clusie dat: „zoo min we met Rome kuunen arbeiden aan eenzelfde kerkorde eenzelfde landshistorie, we even onmo gelijk met de Ultramontaansche staats lieden van onze dagen kunnen samen gaan in eenzelfde politiek". Do heer Keuchenius jr. komt tot de conclusie Hoe deze beide citaten met de depu tatenrede van 1.1. jaar in harmonie moe ten worden gebracht, kan dr Kuyper alleen aangeven. Ieder ander zou slechts te kiezen hebben tusschen een van deze drie mogelijkheden lo. dat een belofte van een coalitie met Rome nooit door dr. Kuyper aan Groen van Prinsterer is gedaan '2o. dat een zoodanige belofte, indien zij gedaan werd, geschonden is gewor den, of 3o. dat dr. Kuyper met de hazen gehuisd en met de honden gejaagd heeft, m. a. w. twee aangezichten ver toont, waarmede hij naar buiten de coalitie verafschuwt, en naar binnen in de partij dezelfde coalitie opbouwt. De heer Keuchenius had er nog bij kunnen voegen, dat zelfs in 1891 dr, Kuy per nog schreef niet met Rome te kunnen arbeiden. Immers in „Maranatha" van dat jaar schreef kjj „En toch wijs ik zoo beslist mogelijk de gevolgtrekking af, alsof we daarom saam als één man met hen (de Roomschen) konden optrekken. Dat dit niet kan, ligt aan onze glorieuse historie; dat dit niet kan, en nooit zal kunnen, ligt aan het bloed der martelaren, dat gevloeid heeft dat dit nu niet kan en nooit zal kunnen, ligt aan den scbranderen grijsaard te Romo, die de pretentie maakt gevolmachtigd Stedehouder van Christus op aarde te zijn". „En in 1S91 sprak Dr. Kuyper nog: „Het is tienmaal beter, een zetel te ver spelen, dan te sjacheren met uwe begin selen". Er is sedert dien tijd al heel wat oude plunje versjacherd door de geheele anti- revolutionnaire partij. En niet het minst door den baas van 't spul zelf. JEUGDIGE MISDADIGERS. Naar aanleiding van den moord op den kantoorlooper André door twee knapen van zeventien en zestien jaar, gaat het Journal des Débats na op welke wijze de toenemende criminaliteit der jeugd is te stuiten, en welke de oorzaken hiervan zijn. De jongste misdaad acht het blad daarom zoo ernstig, omdat de daders kinderen zijn van knappe ouders, uit den arbeidersstand, die al het mogelijke gedaan hebben om hen zoo goed mogelijk op te voeden. En toch gingen zij den verkeerden weg op, gedreven door eenonweerstaanbaren drang, zich geld te verschaffen voor hun uitspat tingen Hoe diep het kwaad reeds doorgedrongen is, wordt een ieder duidelijk, die de weke- lijksche kinderzittiog der strafkamer bij woont, waar bijvoorbeeld onlangs een knaap van veortien jaar als souteneur terecht stond. Het blad is overtuigd, dat 't schoolonder richt niet voldoende is om den kinderen het noodige moraliteitsgevoel bij te bren gen. Een groote factor ten kwade moot ook gezocht worden in de toenemende echt- scheidingsgewoonteonderdenarbeidersstand, waardoor de opvoeding sterk benadeeld wordt. Dringend noodig acht het Journal deB Débats de spoedige aanneming vau het ontwerp van don heor Ferdinand Dreyfus, instelling van bijzondere kinderrechtbanken. Daarnevens behoort de overheid een einde te stellen aan de openbaarmaking in cou ranten van afbeeldiugen van gruwelijke misdaden, waardoor slechts onnoodig de verbeelding der lezers geprikkeld wordt, evenzeer als door zekere cinematographische voorstellingen. Deze wijze van opvoeding is in haar gevolgen al even schadelijk voor de volkszeden als het drankmisbruik. Een ieder voelt, besluit het blad, dat er iets gedaan moet worden. En al mogen dan zekere zeden en gewoonten niet met céu slag te veranderen zijn, niets kan daaren tegen een onverschillige houding der ge zaghebbers verontschuldigen. FRANKRIJK. Een vreemdsoortige pastoor houdt het plaatsje Pégomas bij Cannes er op na. Zondag jl., zoo wordt aan de „Köln Zei- tung gemeld, is deze geestelijke, Spert ge heeteu, in hechtenis genomen, onder ver denking van brandstichting en talrijke an dere misdrijven, die hij uit wraak zou hebben gepleegd. De bewoners vau het dorp hadden namelijk geweigerd hem de middelen te verschaffen tot vervanging van verschillende in de sacristie van zijn kerk door brand vernielde voorwerpen. De misdrijven van dezen geestelijke, die zich over een lange tijdruimte verdoelen, hadden in de gemeente zulk een schrik veroorzaakt, dat niemand het meer waagde 's avonds de deur uit te gaan. DUITSCHLAND. De ontzaglijke uitsluiting in de Duitscbe metaal-industrie, die thans zoo goed als onvermijdelijk schijnt te zijn, is een gevolg van het arbeidsconflict op de Hamburgschc scheepsbouwwerven. De onderhandelingen hebben in plaats van vrede nog meer oorlog gebracht en het slot is de kollossale uit sluiting die thans heel het metaalbewerkers- bedrijf dreigt aan te tasten. SPANJE. De junta van Biscaye laat den moed niet zinken; reeds bevatten de bladen de mededeeliug uit Bilbao, dat weder een groote betooging te Madrid wordt voorbe reid; het bestuur is in onderhandeling ge treden met de directies der spoorwegmaat schappijen over de regeling van het vervoer van duizenden deelnemers. De liberale bladen wenschcn den minis ter-president geluk met den afloop, welke een groote overwinning beteekent zijner democratische politiek. Canalejas heeft verklaard, dat de gehouden betoogingen geenerlei invloed zullen oefenen op de anticlericale politiek van de regeering; de tallooze bewijzen van instemming van liberale zijde sporen hem aan op den ingeslagen weg voor te schrijden. De Spaansche liberale bladen, de clericale betoogingen van Zondag 1.1. be sprekend, houden vol dat die geheel en al mislukt zijn en dat de voosheid is ge bleken van de dreigementen tegen Canale jas gericht, als zouden de grootsche be toogingen van den tweeden October den eersten minister zijn zetel kosten. Als een voorbeeld hoezeer de bctooging door heel Spanje een fiasco is geweest, deolen de liberale bladen mee, dat in Sint Sebastiaan degenen die de demonstratie op touw ge zet hadden een peseta hadden uitgeloofd voor iederen berooger die wilde komen meedoen, en er niettemin nog geen acht duizend men8chcn zijn komen manifestceren. Dat is een duidelijk bewijs, zoo zeggen zij, dat het Spaausche volk geen clericale po litiek verlangt; de regeering heeft de cle- ricalcn geen strootje in den weg gelegd bij deze betooging, behalve wat betreft die te Bilbao, eu toch is er ten slotte niets van terecht gekomen. FINLAND. De Finsche Lauddag heeft zooals wij reeds mededeelden, besloten een schrgveu te zenden aan de Tsaar, waarin wordt me degedeeld dat de Landdag de hem toege- zondtn ontwerpen niet kan bespreken. Ter motiveering van die mededeeliug wordt aangevoerd, dat de voor Finland geldende wetgeving en hot recht van zelfbelasting, dat het Finsche volk reeds van ouds be zat, door de nieuwe wetten voor Finland worden opgeheven. Wijzigingeu in de grondwet kunnen slechts door den Land dag in overleg met den Tsaar worden aan gebracht; in de nieuwe wetgeving wordt dit recht uitsluitend aan de Russische wetgevende lichamen toegekend. Derhalve heeft de wet in Finland geeu kracht eu behoeft niet te worden nageleefd. De Tsaar, die in Friedberg bericht kreeg van den Landdag, zal weldra een beslis sing nemen. In Finland gelooft men niet aan ont binding van den Landdag, en voor de Russische regecring is de zaak ook niet aangenaam. Want ontbinding van den Landdag, gevolgd door het uitschrijven van nieuwe verkiezigen, heeft geen zin, daar dan dezelfde Landdag, of ten minste zoo goed als onveranderd, zal terugkeeren. En ontbinding zonder nieuwe verkiezingen uit te schrijven is nog erger, wijl daardoor de kroon op de onwettigheden wordt gezet. Maar voor een onwettigheid meer of minder schrikt de Russische regeering niet terug. GRIEKENLAND. De Times ontvangt van zjjn correspon dent in Athene, iemand die doorgaans goed ingelicht is, het volgendo telegram: Terwjjl de aandacht der menigte vooral gericht is op hot lot der' tegenwoordigo regeeriug en de spoedig verwachte minis- terieele crisis, realiseert men in diplomatieke kringen ten volle den ernst van den buiten- landschen toestand. De beslissing over oorlog en vrede, zoo voelt men, berust niet meor bij de verantwoordelijke regeoring in Cou- stantinopel, die do leiding der zaken niet langer in handen heeft, maar bij do niet verantwoordelijke Jong-Turksche comité's die feitelijk de macht over het leger heb ben en elk oogenblik kuunen besluiten Griekenland binnen te vallen. De bezetting van ïhessalië, dat als hot ware zou moeten dieuen als gijzelaar tegenover Kreta, ten einde een oplossing der Kretenzer-quaestie door te dryven in Turkschen geest, moet door vele officieren zeer gewenscht worden, en 't staat te vreozen dat deze heeren, zonder bevel uit Constantinopel af te wach ten, het leger in beweging zullen zetten. Db Grieksche regeering, zoo seint de berichtgever verder, heeft het laatste voor wendsel voor een oorlog van Tnrksche zyde weggenomen, door de zetels der drie in de Nationale Vergadering gekozen Kretenzers vacant te verklaren. Dat is de eenige grond op welke Turkije een oorlog zou kuunen beginnen, en die is nu weggenomen. 't Is inderdaad niet voor het eerst dat uit het Oosten van Europa berichten komen dat de Turksche regeering den toestand niet meer meester is en dat het Jong- Turkscbe bewind behoefte gevoelt aan een oorlog, om zijn verzwakt gezag te herstel len. Do regeering zal in elk geval den oorlog tegenhouden, indien ze daartoe in staat is, totdat de leeniug binnen is, anders zou zij moeten oorlog voeren zonder geld. OOSTENRIJK HONGARIJE. Het gerucht loopt in Weenen, dat de Hongaarsche regeering talrijke gevallen van cholera asiatica geheim houjt en daardoor een behoorlijke bestrijding der ziekte on mogelijk maakt. Eenige Weensche bladen zeggen uit zeer vertrouwde bron ce weten te Mohacs dagelijks (voor Maandag werd 40 genoemd) een groot aantal nieuwe ge vallen voorkomen. DE KAMERCLUB DER LIB. UNIE. De Kamerclub der Liberale Unie be noemde tot haar bestuursleden: den heer mr. Goeman Borgesius, voorzitter; dr. Hubrecht, ondervoorzitter; mr. Jannink, secretaris, en mr. Dolk, penningmeester. ANTWOORD OP HET KRUPP- RAPPORT. Door de ministers van Oorlog, Marino en Koloniën is een antwoord aan de Twee de Kamer ingezonden op de beschouwingen en voorstellen der zoogenaamde Krupp- commissie, welker rapport kort voor het zomerreces in hunne handen was gesteld. Dit antwoord is evenals het verslag zelf geheim en slechts in één exemplaar toe gestuurd. Om do kennisneming in deze dagen van drukke parlementaire werkzaamheden niet

Historische kranten - Archief Eemland

De Eemlander | 1910 | | pagina 1