DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
buitenland.
binnenland!
No. 279.
DINSDAG 29 NOVEMBER 1910.
7e JAARGANG
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur H. R IJ KR IV S.
Abonnementsprijs:
Per jaar14.Franco per
post id. f 5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Bureau: ULGIKK H.I.U9 6. Telef. Interc. INS.
Prijs der AdvertentiCn:
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel fO.10. (By
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten bet banton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Biuueu- en Bulteniaudsch Advert.- bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 71- 7b Amsterdam
Frankrijk
De Rochette-commissie heeft Vrijdag
Rochette zelf verhoord en Zaterdag nog
eenige andere personen. Zij is nu gereed
met haar getuigen- jerhooren Heden
komt ze weer samen, ten einde de con
clusies te bespreken waartoe de verhooren
geleid hebben. Die zullen in een verslag
verwerkt worden, dat zal worden opge
maakt door een rapporteur. Daarna is bet
woord aan de Kamer; zij zal, na kennis
genomen te hebben van het verslag,
moeten beslissen, of de autoriteiten dat
zyn minister Clemenceau en Lépiue, de
prefeot van politie regelmatig gehan
deld hebben bij de vervolging van Rochette.
M.a.w. zij zal ten eerste hebben uit to
maken, of het geoorloofd is dat de regae-
ring, die het werken van een speculant
gevaarlyk acht voor de maatschappij, een
„strooman* zoekt, om een klacht in to
dienen en den financier ten val te brengen.
Ten tweede zal zij moeten beslissen, of
in dit geval uitsluitend zorg voor het alge
meen belang de dryfveer der autoriteiten
geweest is, dan wel of er corruptie en
speculatie in het spel was. Men weet dat
op den dag van Rockette's arrestatie ter
beurze de aandeelen zynei maatschappijen
outzaglyk daalden.
Rusland.
In het dagblad Retsj is het laatste
artikel van Tolstoj's hand verschenen. Het
draagt tot opschrift: „De doodstraf", en
het is geschreven in het klooster van
Optine, na Tolstoj's vlucht uit Jasnaja
Poljana. Tolstoj drukt er zyn verontwaar
diging over uit, dat de doodstraf nog altijd
maar wordt toegepast. Zij is geheel nutte
loos, schryft Tols.oj, want ze schrikt niet
af, en heeft als eenig nut dat de beul er
een salaris door verdient. Er bestaat maar
één middel, zegt Tolstoj, en dat is: „in
den geest der menschen het begrip van
den mensch en zyn bestemming op te
wekken en hem te overtuigen van de
noodzakelijkheid om zyn daden te verant
woorden."
Tolstoj wil dat de opbrengst van de
uitgave zijner geschriften gebruikt zal
worden om Jasnaja Poljana te koopen, ten
behoeve der boeren van de streek.
Waarom hy hun het landgoed niet direct
vermaakt, is niet heel duidelijk.
Gravin Tolstoj is ziek door al de ellende
die ze heeft uitgestaan in den laatsten
tyd: eerst de vlucht en toen de dood van
haar man.
Volgens de Vossische Zeitung heeft de
Russische politie a^e cinematografische
films van do begrafenis van Tolstoj in
beBlag genomen.
Tolstoï heeft de uiterste wilsbeschik
king over zijn werken kort vóór zijn dood
opgesteld. Zijn dochter Alexandra belast
Tolstoï daarin met de uitgave dezer werken
onder voorwaarde, dat de geheele opbrengst
van do eerste uitgave zal gebruikt worden
om Jasnaja Poljana ten bate van de
boeren van zijn landgoed, wien hij dit
vermaakt heeft, uit te koopen. Nadat de
eerste uitgave is uitgeput, worden de
werken vau Tolstoi eigendom van 't alge
meen. De meerderheid der ongedrukte
manuscripten bevindt zich in bezit van
Tsjertkoff,evenzoo het dagboek, dat tot
op eenige dagen voor Tolstoi's dood is
bygehouden. De afschriften van alle
manuscripten zyn in het filiaal van de
Rijksbank te Toela gedeponeerd.
Italië
Er is veel gesproken over de rol, die
kardinaal Mery del Val spoelt in de tegen
woordige politiek van het Vaticaau. Over
het algemeen houdt men hem verantwoor
delijk voor de overzoenljjkc houding, die
de Paus ten opzichte vau verschillende
quaesties van den laatsten tyd heeft aan
genomen.
Hoewel de geruchten, die omtient het
in ongenade vallen van den machtigen
staatssecretaris, steeds met het m, este
voorbehoud moeten worden aanvaard,
schijnt er echter thans, indien men de
Tribuna gelooven mag, toch wel iets van
aan te zijn.
Dit blad betoogt dat het niet de jeugdige
kardinaal doch de Paus zelf is, die de
tegenwoordig,, politiek van het Vaticaan
leidt.
Mery del Val houdt zich integendeel
veel meer aau de traditioneele door Paus
Leo XIII gevolgde gedragslijn dan de
Paus.
Herhaaldelijk zou Mery del Val dan
ook op eerbiedige wijze critiek hebben
geoefend op hetgeen de Paus deed, laat
stelijk nog ten opzichte van de encycliek
Editae Saepe, aan de redactie waarvan
Mery dol Val part uoch doel zou hebben
gehad.
Zoowel de breuk met Frankryk als de
moeilijkheden mot Spanje, moeten dan ook
uitsluitend aan het optreden van de Paus
zelf worden geweten.
Herhaaldelijk heeft dan ook, door den
invloed van den kardinaal, de Paus zijn
oorspronkelijke voornemens laten varen en
zjjo houding gewjjzigd.
Thans zou echter de overeenstemming
tusschen Paus en kardinaal weer geringer
dan ooit zijn, eu de kardinaal zou er over
denken, zich uit zijn ambt terug :e
trekken.
Reeds twee jaar geleden zou Mery del
Val ook om ontslag hebben verzocht.
Bovenstaande mededeolingcn van do
Tribuna, die blijkbaar uit de omgeving
van Mery del Val zelf komen, schijnen
bedoeld als een poging van den kardinaal
om zich door middel van de pers te ver
dedigen tegen de verwijten, die hem sinds
lang, en niet hoi minst van R.-Katholieke
zjjde, worden gemaakt.
Groot Britannik.
De Koning heeft een proclamatie getee-
keud, waarbij het parlement wordt ont
bonden en een nieuw wordt bijeengeroe
pen tegen 31 Januari.
Belgis.
Het bulletin omtrent den toestand dor
Koningiu luidde gisteren als volgt: De dag
is rustig voorbijgegaan, de bronchiaal-
katarrh vermindert, matige koorts.
Twkedb Kamkr.
Gisteravond is men begonnen met de
bogrooting voor Landbouw.
Op deze begreoting is een post van
20.000 gulden uitgetrokken als oerste termjjn
?an een subsidie, dat tot drie tou groeien
kan, voor de in 1913 te 's Gravenhage te
houden nationale landbouwtentoonstelling.
Daartegen had de heer Bolsius bezwaar,
maar vau alle zjjden bleek men er zoozeer
mede ingenomen, dat diens amendement
in tweeden terwijn alweer we d ingetrokken:
do Kamer zal 't dan doen zonder do
détails vnu de koBtcnramiug to kennen.
Intusschen had ook de hoor Pollema geïn-
formeord of de Minister nu niet uieteen
als voorwaarde tot hot subsidie kon be
dingen, dat de tentoonstelling 's Zondags
gesloten wordt De heer Dolk zette uiteen,
uat tentoonstelling en 's Zondags sluiten
twee begrippen zijn, die lijnrecht tegenover
elkaar staan. Do Minister begreep ook,
dat zijn heele subsidie van '/3 der kosten
weggeworpen zou zyn wanueer alleen op
werkdagen de expositie te zion zou zijn.
Ik mag, zeide minister Taltna, mijn per
soonlijke overtuiging het gansche volk
niet opdringen. Alleen een algemeone wet
zou het vraagstuk der Zondagsheiliging
kunnen oplossen voegde hij er aan toe
onderhaudsche maatregelen mocht noch
kon hij toepassen zoolang een groot deel
des volks juist op Zondag by voorkeur
tentoonstellingen bezichtigt. Hoe pijnlijk
het bem dan ook was, hij mocht het
verzoek van den heer Pollema niet in
willigen.
De heer Duymaer van Twist decreteerde,
dat landbouwers en arbeiders best in de
week naar de tentoonstelling konden gaan
en dat de Minister moest doen wat de
groote meerderheid des volks van de
Regeering verlangde. Ily en de heer
Pollema vroegen dus stemming over den
post: by gebrek aau aanwezige leden zal
die stemmin" heden plaats vinden.
Het mynwezen werd daarop breedvoerig
besproken. De heer Vliegen diende een
motie in, ten einde het verslag over het
Staatsmijnwezen in handen te stellcu ecucr
Kamercommissie ter fine van rapport Do
motie zal later behandeld worden.
Des morgens warou de algomeene
beschouwingen over do Staatsbegrooting
voortgezet.
de 46 millioen.
De „Independance Beige" komt nog
maals terug op de quaeatie van Vlis-
singen en zegt: „Van welken kant men
ook de zaak beschouwt, het is onmoge
lijk een ander gevolg der uitvoering vun
het versterkingsplan te zien dan dat het
onmogelijk wordt voor Engeland om
België te hulp te komen als er een in
val wordt gedaan, en de deur gesloten
wordt ten bate van den Duitschen
rechtervleugel, die zich dan vrijelijk
door België kon verspreiden.
„Op die wijze zou Nederland, dat met
zooveel, zorg waakt voor inachtemen
van de neutraliteit, ten opzichte van
ons, op de neutraliteit inbreuk maken.
Dat mag niet geschieden".
hoofdbestuur tot nut van 't algemeen.
Het hoofdbestuur der Maatschappij
deelt mede, dat, ter vervanging van
mej. E. S. Bienfait te Amsterdam en den
heer A. E J. Bertling te Leeuwarden,
die volgens rooster op 1 Juli a. s. als
hoofdbestuurders moeten aftreden, door
de commissie, samengesleld volgens art.
45 der wet, zijn opgemaakt de volgende
dubbeltallen:
Vacature mej. E. S. Bientait; 1. mevr.
M. LeimanBosch, oud-leerares bij het
kook- en huishoudonderwijs, lid van het
bestuur van „Ons Huis", te Amsterdam;
II. mej. dr. J. van Anrooy, directrice
van de „School voor maatschappelijk
werk" te Amsterdam.
Vacature A. E. J. Bertling I. dr. L.
Leo de Leeuw, voorzitter van het de
partement Borgen op Zoom; II. D. M.
Kruisinga, voorzitter van het departe
ment Zuidhorn.
de quakstik in schil'luidkn.
Gister is door den burgemeester van
Schipluiden)bij de justitie een klacht ingesteld
tegen het Raadslid P. v. Leeuwen, ter zake
van beleediging. Dit Raadslid (v. Leeuwen)
had in een intervieuw zich op beleedigende
wjjze over den burgemeester uitgelaten en
hem zelfs beschuldigd geldeD ton nadeelo
der gemeente ontvreemd te hebben. Ge
vraagd wat er uu eigenlijk zat tusschen den
Raad en den voorzitter, zeide het Raadslid
van Leeuwen het volgende: De „Hoofdelijke
omslag" is van 1908 tot nou van f2000
gestegen op f 4000. Nou ziju de salarissen
wel verhoogd, maar dat is niet meer dan
1 1000. Waar zijndieandero f 1000gebleven?
Die gebruikt de burgemeester onder be
dekte termen.
Toen zyn dochter hom waarschuwde,
niot te veel te zeggen, wilde v. Leeuwen
vorder niets meer loslaten.
Gebleken is, dat de begrootiug, v.
Leeuwen noemde t „hoofdelijke omslag",
zoo gestegen is, doordat aan salarissen
ruim f 1000 meer werd betaald het laatste
jaar, terwijl nog andere uitgaven als f325
voor een krankzinnige enz. enz. met
elkaar ook f 1000 zyn.
Nederlandschk gkzantsqhap bij de
portugeesche republiek.
De correspondent der N. R. Ct. te Lis
sabon schryft
Het zal u vermoedelijk nog niet bekend
zijn, dat onze gezant hier, mr. W. Doude
van Troostwijk, de plaats zal innemen
van jhr. utr. l'esta, den onlangs overleden
gezant te Madrid. Mr. Doude van Troost
wijk zal de vertegenwoordiging van Neder
land in Spanje en in Portugal waarnemen,
eu in het najaar wordt Madrid zyn offi-
ciecle standplaats.
Nederland zal dus in de toekomst in de
Poriugeesche republiek geen daar verblij
vend gezant meer hebben, zooals tot nu
toe hot geval was.
Tot den zomer van 1911 bljjft oir. Doude
van Troostwyk echter resideeren te Lis
sabon.
Alg. Ned. Werkl. Verbond en
Vrijz.-Dkm. Bond.
Vanwege het Alg. Ned. Werklieden
verbond had Zondag in samenwerking met
het hoofdbestuur en de afdeelingon van deu
Vrijzinnig-Democratischcn Bond te Utrecht
een buitengewone algemeone vergadering
plaats ter behandeling van het onderwerp:
„Het Grondgebruik voor Landarbeiders, als
middel tot de economische verheffing der
Laudarbeidersklasse*.
Voorts was aan de orde een voorstel van
het hoofdbestuur van den Vrjjz. Dem Bond,
tot het iu het leven roepen in samenwer-
kijg mot het A. N. W. V, en andoro op