"stadsnieuws.
"kunst" en wetenschappen.
WEERBERICHT.
Thermometerstand
Rechtzaken,
ALLERLEI.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT
Opgemaakt voorin 1U.50 unr.
De Bilt, 1 December 1910.
Hoogste barometersta id 771.6 m.M. te
Thoistadn, laagste 752.3 te Lahague.
Verwachting tot den avond van 2 De
aember 1910. Meest matige Oostelijke wind.
Gesteldheid van de lucht: Nevelig tot
betrokken, waarschijnlijk nog regen of
sneeuw.
Temperatuur: Kouder.
Barometerstand te AMERSFOORT
Barometerstand hedenmiddag te 12 uur
760 m.M.
Vorige stand te 12 uur 761 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 39
Laagste hedennachtP. 36
Hedenmiddag 12 uur F. 39
Hij zeido wat er precies ten kantore van
den heer Lek tusschen dezen en den
rechercheur is voorgevallen: de rechercheur
had uitdrukkelijk gezegd, dat hij moest
informeeren of de te decoreeren arbeider van
positief Christelijke beginselen waB en die
mededeeling was niet ééns, maar meermalen
gedaan. Aldus kon de heer Borgesius niet
dan in de veronderstelling verkeeren, dat
de rechercheur in opdracht van anderen
handelde en was het in zijn eersten termijn
niet noodzakelijk geweest scherper nog
dan hij deed te laton uitkomen, dat hij de
Regeering niet beschuldigde hier zelf de
informatie te hebben gewenscht. Maar had
het hem getroffen als een verblijdend feit,
dat de Minister Talina als een beleediging
de veronderstelling afwees, dat hij zulke
inlichting zou hebben doen inwinnen, de
Minister Heemskerk had zich alweer veel
minder positief daaromtrent uitgelaten en
verklaard, dat hij niet ivilde ingrijpen in
de wijze waarop de ambtenaren ten deze
te werk gaan.
De heer Borgesius deelde nog mede,
dat aan alle ambtenaron bij de post en de
telegraphic is gevraagd, van welk geloof zij
zijn.
De heer T y d e m a n, die opmerkte dat
de Minister niet had geantwoord op de
vraag of van overheidswege de christelijke
beginselen mochten worden gepropageerd,
gaf ook nog eenige cijfers ter adstructie
voor wat hij over partijdigheid bij benoe
mingen had gezegd. In het arrondissement
Breda waren in 1900, van de 42 notarissen
14 protostant. Van die 14 plaatsen zijn
er thans 6 omgezet (Roomsch gemaakt)
en 1 opgeheven. De helft van le Protcs-
tantsche notarissen is uaar dus verdwenen.
Eu van de kantonrechters in hetzelfde
arrondissement is er thans geen een meer
Protestaot.
De heer Roodhuyzen wees er op,
dat men van de ordinantiën Gods wel in
verkiezingstijden hoort, maar niet in de
Kamer, getuige de houding van minister
Talina ten aauzion van de Zondagssluitiug
der Landbouwtentoonstelling. Nu kan onze
Lieve Heer wachten minister Talma
heeft nu geen tijd voor de ordinantiën
Gods, waarmee hij als propagandist het
land doortrok (beweging en gelach).
Minister Talma: Dat is schandalig!
Staking van Studentkn.
Op eene Dinsdagavond te Utrecht
gehouden vergadering van nagenoeg alle
tandheelkundige studenten is „noodge
dwongen zooals zy zevgen het
volgend besluit genomen:
„De studenten der tandheelkundige
kliniek aan de Universiteit te Utrecht
wenschen genoemde kliniek niet weer te
bezoeken vóór de heer Grevers als direc-
teur cu examinator aftreed.
Op bedoelde vergadering worden tal
van grieven aangevoerd tegen den heer
Grevers als directeur, lector, examinator
en als mensch. Bedoeld besluit werd met
op éèn na algemeene stemmen genomen.
Adhaesie-betuigiugen zijn reeds ingeko
men van onderscheideu gevestigde tand
artsen.
Een officieel verslag der vergadering
wordt ter kennis gebracht van den minister
van binnenl.uidsche zaken, curatoren, rector-
magnifiens, artscommissie enz
Een Quakstie.
Te Middelburg heeft het Burgerlijk
Armbestuur aan Burg. en Weth. medege-
denld, dat het met ingang van 30 Novem
ber ontslag neemt, wijl het vernomen heeft
dat B. en W. geen voorstel willen doen
om de door het Armbestuur gevraagde ver-
hooging v.in f400o toe te staan. Het
Armbestuur ziet daarin eene miskenning
van zijn beleid en beheer.
Burg en Weth doen den Raad opiner-
den, dat hun besluit alleen kon bekend
zijn aan de leden der fiuancieelo commissie,
en dat het niet gebruik, lijk is het in die
commissie besprokene reeds vooraf bekend
te maken. Voorts, dat het ontslagnemen
voorbarig is, wijl de Raad zelf nog geen
besluit genomen heeft en men dus niet
weten kan of deze met het gevoelen van
B. en W. instemt.
Verder zeggen E. en W. dat het Bur
gerlijk Armbestuur volgens de Gemeentewet
niet ontslag kau nemen, maar dit door
den Raad kan worden verleend. Tot dit
laatste doen B. en W thans het voorstel.
In het door het Armbestuur gelaakte
advii s zeggen B. en \V., dat /ij meenen,
dat te veel uitgegeven wordt voor de
geneeskundigo armenzorg en te dikwijls
patiënten in het Gasthuis worden opgeno
men, die best thuis konden verpleegd
worden.
In eene gister gehouden spoedeischende
Raadsvergadering werd deze zaak be
handeld.
Ziekteverzekering.
De Commissie van Voorbereiding uit de
Tweede Kamer voor de ziekteverzekering
zal, blijkens een mededeeling van den
voorzitter der Kamer den len Februari
e k. haar werkzaamheden aanvangen.
Papendrechtsche Strafzaak.
Op de reeds gepubliceerde vragen van
den heer Ankerman betreffende de rappor
ten der deskundigen in de Papendrechtsche
strafzaak, heeft de Minister van Justitie
het volgende geantwoord:
I. Bij beschikking van het gerechtshof
te Arnhem van 24 Nov. 1909 werd een
nader onderzoek bevolen in do strafzaak
tegen H. Garsthagen, o. a. op grond van
de volgende overwegingen:
„dat hij het getuigenverhoor ter 's Hofs
terechtzitting is gebleken, dat de getuige
Willem Johannes Le Grand verklaringen
heeft afgelegd, die ouderling in strijd zijn;
dat het Hof het daarom noodzakelijk acht,
dat een onderzoek worde ingesteld naar
gegevens, uoodig ter beoordeeliug van de
waarde van diens getuigenis, alsmede die
vau de getuigenis van den voor het eerst
ter 'sHofs terechtzitting gehoorde getnige
Joost de Heer", enz.
„dat hot gewenscht voorkomt, waar
noodig, omtrent de betrouwbaarheid van
getuigen deskundigen te hooren".
De rechtercommissaris belast met de
instructie van strafzaken bij de arrondis-
sements rechtbank te Dordrecht, in wiens
handen de stukken betreffende deze zaak
gesteld werden, heeft, aan deze opdracht
gevolg gevende, den 12 Maart 1910 prof.
dr. G. Jolgersma, Dr. J. van Deventer Szn.
en dr. M. J. van Èrp Taalman Kip benoemd
tot deskundigen en hun de opdracht verstrekt
„een psychiatrisch-psyckologisch onderzoek
in te stellen in de zaak van het openbaar
ministerie contra H. Garsthagen, en daar
omtrent een schriftelijk verslag uit te
brengen".
Uit den aard der zaak werd het rapport
gemaakt uitsluitend ten dieuste der justitie.
II. De onkosten ter betaling der deskun
digen, te berekenen overeenkomstig het
tarief vau gerechtskosten in strafzaken,
worden bestreden uit de post „Gerechts
hoven", voorkomende op het IVe hoofdstuk
der Staatsbegrootiug. Het drukken van het
rapport, dat ten behoeve van het gerechtshof
te Arnhem heeft plaats gehad, komt ten
laste van den post „Toelagen voor kleine
onkosten", op dit zelfde hoofdstuk voorko
mend.
ni. Onmiddellijk nadat do minister door
een bericht in de dagbladen kennis kreeg
van het voornemon der deskundigen, hun
rapport voor het publiek verkrijgbaar te
stellen, heeft hij den procureur-generaal
bij het gerechtshof le Arnhem opdracht
gegeven met alle hem ten dienste staande
middelen de publicatie te voorkomen. Of
schoon een besliste mededeeling, dat de
bedoelde uitgave door of vanwege de des
kundigen achterwege zal blijven, den Mi
nister nog niet heeft bereikt, schijnt het
wel gerechtvaardigd te vertrouwen, dat
's Ministers inmenging in deze haar doel
niet zal missen.
Ekn beke .tenis va Cook.
De bladen bevatten een telegram uit
New-York, waarin wordt medegedeeld, dat
Clook in eeu artikel in „Hamptons Magazine"
verklaart na rijpe overweging tot de
bekentenis te moeten overgaan, dat hij niet
weet of hij de Noordpool welvheeft bereikt
>en. dat hy gelooft, dat de ontberingen, in
het hooge Noorden geleden, zijn verstand
hadden beneveld.
Melkvervalsching.
Voor de rechtbank te Utrecht heeft
terechtgestaan de 35-jarige J. H van S.,
beklaagd van het vervalschen met slootwater
van melk, welke hy had af tele .'eren aan
de boterfabriek te Breukelen, directeur de
heer Hoeksira.
De deskundigen, prof. Dr. Schoorl, en
de heer W. A. Smit, chemisch ingenieur,
beiden te Utrecht, haddon uitgemaakt dat
do melk was aangelengd met 20 procent
water.
De eisch luidde 2 maanden gevangenisstraf
met openbaarmaking van hot vonnis op
kosten van den beklaagde in een door de
rechtbank aan te wijzen nieuwsblad.
Uitspraak Maandag 5 Dacember.
We herinneren aan de vierde en laatste
cursusvergadering van Mr. Werker, mor
genavond in de Zwaan te houden.
Het kruis voor 15 jarigen Neder-
landscheu dienst als officier is, met ingang
van 6 December, toegekend aan den len
luitenant-adjudant W. H. E. Vrijdag, van
het le regiment veld-artillerie, en aan den
len luitenant A. M. Mol van het 5e Regt.
infanterie.
Naar wy vernemen is het thans zoo
goed als zeker, dat in district III geen
tusschentijdsche verkiezing zal noodig zijn,
aangezien de heer C. J. Plomp eerst half
Januari denkt te vertrekken.
Heden herdacht de heer G. Dekker
commies ter secretarie, den dag waarop
hij voor 25 jaar in dienst der Gemeente
Amersfoort trad. De heer Dekker had
zich bescheiden uit zijn ambtelijken kring
tciuggetrokken, door ecuige dagen verlof
aan te vragen, hetgeen evenwel niet
verhinderde, dat zeer velen hem op dezen
dag van hun waardeering deden blijken.
Reeds vroeg in den morgeu mocht hy
van de ambtenaren en verder personeel
van 't Gemeentehui? eer fraai bloemstuk
ontvangen, hetgeen nog door vele stoffe
lijke blijken werd gevolgd, terwijl een
stroom van mondelinge en schriftelijke
gelukwenschen den jubelaris de overtuiging
kon geven, dat hij zich in Amersfoort vele
vrienden heeft verworven.
Zeker is dit niet te verwonderen, als
men bedenkt voor hoevelen de heer Dekker
de vraagbaak is en hoevelen hij door met
raad en daad bij te staan heeft geholpen.
Een groote verdienste toch is het van
hem, dat hij als ambtenaar doorkneedt is
iu de gemeentelijk huishouding terwijl zijn
ongeëvenaarde bereidwilligheid hem voor
ioder bereikbaar maakt. Zeker zal deze
dag bij den heer Dekker en zyn familie
nog zeer lang in dankbaro herinnering
blijven.
AGENDA
2 Dec. Cursus Vrouwenkiesrecht.
11 Dec. Uitvoering- Tooueelver. vau de Ver
Volksweerbaarheid iu de Kroon.
13 Dec. Toonkunst, Amicitia.
14 en 15 Dec. Bioscope Voorstellingen in de
Kroon.
15 Dec. Lezing van Dr. Beyerman voor den
Ned. Protestantenbond.
16 Dee. Liederenavond van Julia Culp.
26 Dec. Uitvoering Tooueelver. „Kunst na
Arbeid in de Kroon.
3 Jan Uitvoering Gezelschap de La Mar in
de Kroon,
B ij g e 1 o o f. Een schier ongelooflijk
voorbeeld van bijgeloof wordt beriebt uit
Rihal, bij Grosswardein, iu Hongarye. Daar
werden eenige dagen geleden voor 't
eerst, zoover men zich herinnerde eanige
schokken van aardbeving gevoeld, zoo
hevig, dat de kerkklok er van luidde. De
dorpelingen waren zeer ontsteld. Zy gingen
een oude vrouw, een waarzegster, raadple
gen en deze zeide hun, dat bet schokken
van den grond veroorzaakt werd door den
duivel, die bibberde van koude en honger.
De boeren gingen nu naar eeu spleet in
den grond, even buiton het dorp, wierpen
daar een aantal kalveren en geiten in, als
voedsel voor den hongerigen duivel, en, om
hem in staat te stellen zich te warmen,
6takeu zij het naburige boscb van den
bisschop in brand
De oude vrouw en verscheidene boeren
zyn in hechtenis genomen.
Een diefstal bij de Bel
gische Nationale Bank. Eenigen
tijd geleden werd melding gemaakt vau
een geheimzinnigen diefstal ten nadeele vau
de Belgische Nationale Bank te Brussol
gepleegd.
Het „H. v. Antw." deelt de volgende
bijzonderheden mee.
De hoofdconducteur X. die wist, dat de
Nationale Bank soms groote sommen ver
zendt besloot z'n slag te slaan. Hij liet een
zak vervaardigen gelijk aan die welke do
Bank gebruikt en eveneens hield hij papier
gereed dat de bankjes kon vervangen. X.
had in 't complot eeu anderen hoofdenn-
ducteur en een conducteur betrokken.
Iu eeu waggon van den bewusten trein
vau 25 October verzond de Nationale Bank
de bewuste 100,000 francs. In denzelfden
trein reed oen dor mannen van 't complot
mee met een koffer, waarin hij een zak,
wat papier, gestempelde loodjes en koorjes
had. Onderweg werden de zakken verwis
seld en dc zak met briefjes kwam in don
kofier.
Dinsdag j.l. vertelde een juwelier te
Schaarbeek, die beschuldigd was van
medeplichtigheid, dat hij den hoofdconduc
teur X. eeu nyptang had geleverd die bij
den diefstal werd gevonden. Het gevolg
was, dat X en z'n medeplichtigen werden
aangehouden.
Terwijl de politie de familie van twee
der aangehoudenen naging, ontdekte zy
een valsche munters werkplaats. Een groot
aantal prachtig gegraveerde matrijzen werd
gevonden.De munten waren goed nagemaakt
van zilver van een klein gehalte, terwyl
gebruikt werd een pers zooals ook aan de
ryksmunt wordt gebruikt.
De Lutine. De werkzaamheden
op het wrak der „Lutiue" zijn voor onbe-
paalden tijd gestaakt. Het borgiugsscbip
„Lyons" ligt weer in de haven van Ter
schelling, waar het is binnengekomen met
verlies van twee ankers en verbogen an
kerspil, dat ter reparatie is verzonden. De
„Lyons" heeft de plaats waar gewerkt zal
worden geheel afgebakend.
Het door rnr. Float, den reeds geruimen
tyd op Terschelling vertoevenden Engel-
schen ingenieur, voor ongeveer 3 weken
geplaatste „Lutine"-baken was door den
storm weggeslagen.
HetitationteZwolle, Er
is sprake van den overgang van het le
naar het 2e perron aan het station te
Zwolle te doen vervallen, alsmede de
daartegen grenzende retiraden, zoodat de
treinen door kunnen loopen, terwyl een
tunnel zal worden gebouwd om van het
le naar het 2e perron te komen en
omgekeerd.
Een vreesel ij k landbouw
ongeval. Meu schrijjt aan het Volk:
Bij don Groninger boer Sloots te Vrooms-
hoop is men aan het dorschen met een
dorschinachine die door paarden gedreven
wordt. De paarden loopen daarbij buiten
de dorschdeel iu het rond en brengen de
dorschmachine binnen in beweging. Daar
voor loopt door een gat in denrjmuur een
yzeren staug, die met razenden vaart in
het rond draait.
Die staug behoort natuurlijk beschermd
te worden, wat echter haast nergens het
geval is. Tenminste by geen boer hier
heb ik het gezien. Dat dit gevaar oplevert
voor het bedienend personeel blykt uit het
volgende:
Bij genoemde boer deed by de machine
ook dienst een meisje, een net veertien
jarig kind. Vrijdagmorgen stapte zy, om
haar bezigheden by de machine te ver-
