DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN. No. 7 MAANDAG 9 JANUARI 1911 8e JAARGANG BUITENLAND. BINNENLAND. DE EEMLANDER. Hoofdredacteur R. O. R IJ HE H K. Abon nementspr i j 9 Per jaar14.Franco per post id. 15.60. Per 3 maanden id. 11.Franco per post id. 1 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05. Rurean: KLEIKK HaAtl 6. Telef. Interc. 18.3. Prijs der Aclvertentiën: Van 1 tot 5 regels 10.40. Voor iederen regel meer 1 0.08. Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bij abonnement bolangryke korting). Tot plaatsing van advert, eu reel, van buiten bet kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen- en Buitenlandseh Advert.- bureau D. Y. ALTA,] Warmoesslr. 7b- 78 Amsterdam De Staking in Bklgie. Een medewerker van het Berliner Tage- blatt heelt een onderhoud gehad met den secretaris van de vakvereeniging van mijn werkers te Luik. Het gesprek liep natuur lijk over de staking in het kolengebied. De nieuwe mijnwet, aldus de secretaris, die op 1 Jauuari in werking is getreden, stelt den arbeidsdag in alle Belgische mijnen vast op 9 uur. In de toelichting van de wet wordt echter nadrukkelijk ge zegd, dat de oude reeds bestaande bepa lingen overal van kracht zullen bljjven, waar de arbeidsdag om plaatselijke rede nen op minder dan 9 uur is vastgesteld. In het zeer rijke kolengebied van Luik duurt de arbeidsdag bijna overal 7 uur, in welken tijd evenveel geproduceerd wordt als in de kolenbekkens bij Charleroi cn Bergen in 10 of 11 uur. De maatschap pijen in de Luiksche bekken verlangen nu van haar a beiders invoering van den 9-urigen werkdag, met handhaving van de thans voor 7 uur arbeid betaalde loonen. De stakers hebben den gouverneur van de proïincie Luik verzocht te bemiddelen. Deze heeft hun echter moeten mededeelen, dat zijn stappen bij do maatschappijen geen resultaat hebben gehad. De maat schappijen, die over 74 mijnen beschikken, weigeren zeer beslist met den gouverneur te onderhandelen. De staking kan op deze manier nog weken duteu. In 1886 duurde de staking 6 weken, in 1891 gaf zij aan leiding tot een revolutionairen opstand en formeele TeldBlagen tusschcn stakers en soldaten en vele mijnen en huizen zijn toen in brand gestoken. Van de 27,000 arbeiders in de kolen mijnen en i 10,000 hulparbeiders zijn slechts 6000 a 7000 georganiseerd. Deze kunnen alleen op do weerstandskasson rechten laten gelden. Deze kassen bevat ten 800,000 francs; dagelijks worden aan de stakers 2 francs uitgekeerd. Het groot ste gedeelte der arbeiders is echter zonder middelen van bestaan. Men heeft voor hen collectes uitgeschreven, maar juist van deze zijde dreigt gevaar. Hoewel op het oogenblik ru6t heerscht is bij het levendige karakter der Waalsche bevolking dagelijksch opstand te verwachten. De maatschappijen zijn onmiddellijk zeer krachtig opgetredeü. Zij hebben niet alleen de onderhandelingen geweigerd, maar tevens openlijk medegedeeld, dat zij de stakende arbeiders, wanneer zij weer aangenomen worden, in elk opzicht als nieuwe arbeiders zullen beschouwen en dat zij dus alle voorrechteu, als premies voor langdurigen diensttijd, enz. verliezen. De maatschappijen zijn in hoofdzaak ook eigenaressen van de arbeiderswoningen. Zij hebben de begunstigingen in de huurprijzen onmiddellijk ingetrokken, zoo- dat zich voor de stakers ook al spoedig de «roniugnood doet gelden. Ook in de kolengebieden van Charleroi en Bergen zijn de mijnwerkers ontevreden. De 9-urige werkdag wordt op een vooral voor de nachtploegen onaangename wijze -doorgevoerd. De arbeiders beginnen daar -om 6 uur n.m. en komen 's nachts halfvier weer van hun werk. Dat is vooral voor -de vrouwen uiterst bezwaarlijk, want de mannen moeten dan overdag slapen, het geep in de kleine huizen natuurijk moeio- lijk is en de huisvrouwen in haar werk belemmert. De mijnwerkers willen om 4 uur n.m. beginnen. De Russisch-Duitsche Nota. In de Europeesche pers heeft de inhouds- vormelding van de RussischDuitsche nota eenige beroering gebracht. In Duitsch- land vroeg men zich verwonderd af of de tusschen Rusland en Duitschland bereikte overeenstemming, waavvau de rijkskanselier in den Rijksdag in volstrekten zin gesproken had, door den Russischen Minister van Buitenlandsche Zaken nu ten spijt van die overeenkomst tot een entente over Perzië was neergehaald? De heer Von Bethmunu Hollweghad toch gewaagd van 'n algemeeue afspraak tusschcn de twee regeeringen, zich te onthouden van combinaties met agressieve bedoeling tegen één van beide mogendheden. Dat bad aan het onderhoud te Potsdam voor het Dnitsche Rjjk juist zijn waarde gegeven. Wilde minister Sasonof nu ter wille van Frankrijk terug krabbelen? In dit laatste land was men ter. opzichte van de Russisch —Duitsche flirt in een zenuwachtig stemming geraakt en heeft zich daar ook nu nog niet vrij van kunnen uiaken. De berichtgever van de Temps te Londen verneemt echter, dat fciassonof, de Russische minister van buitenlandsche zaken, aan Engeland en Frankrijk de incest formeele geruststellende verklaringen heeft doen toekomen omtrent de Russisch-Duitsche overeenkomst. Deze heeft uitsluitend be trekking op Noord-Perzië. Er is geen sprake van een algemeene entente, maar vuu een partie.ele overeen komst, van denzelfden aard als de Fransch- Duitsche omtrent Marokko. GiïOOt Britannik. De Loudensche Citypolitie erkent thans, dat in de bouwvallen van bet huis in de Sidney-street 8 metalen buizen zijn ontdekt, die aan bommen doen denken. Deze zijn naar het stadslaboratorium van Whitehall overgebracht. Verder is ontdekt een kist, dio aan de vlammen is ontkomen en be langrijke papieren cn drie pruiken bevat. Portugal. Machado heeft de buitenlandsche joni na- listen bij zich ontvangen, en hun medege deeld, dat de algemeene verkiezingen in April zulleD plaats hebben. Naar de kies wet gevraagd, deelde Machado mede, dat deze in de volgende week gerei; I zal ko men, overigens is reeds bij de wet van 1878 aan alle hooiden van gezinnen het kiesrecht verleend. Machado stelde voorts in het vooruitzicht de oprichting van 52 filialen der deposito-kas als Staatsspaarbanken. Dezer dagen zal ook algemeene dienst plicht wordon afgekondigd. De economische toestand, zeide Machado ten slotte, is goed; ook de wisselkoers heeft zich nu verbeterd. Amerika. President Taft doet opnieuw pogingen om zijn lievelingsdenkbeeld „scheidsgerech ten in plants van oorlogen", meer algemeene toepassing te doen vinden. Een jaar ge leden heeft hij reeds op een feestmaal van de Amerikaansche vredesvereeniging ver klaard, dat volgens zijn overtuiging alle geschillen tusschen de volken, dus ook die, welke de eer of de levensbelangen raken, uau een scheidsrechterlijke uitspraak onder worpen moesten worden. Deze rede vond bij de vredesvrienden uatuurljjk groolon by val. Het arhitrage-deukbeeld heeft iu- tusscben in Amerika dieper wortel gescho ten en dit heeft den president aanleiding gegeven voorloopig diplomatieke onder handelingen mot Engeland aan te kuoopeu, die blijkbaar thans zoo ver gevorderd zijn, dat hij aan do senaatscommissie voor bui tenlandsche zaken heeft voorgesteld, het bestaande verdrag met Engeland in den geost van algemeene arbitrage uit te brei den. Mocht de president de overtuiging krijgen, dat de Senaat, die in 1908 van een uitgebreider toepassing van de arbi trage niets wilde weten, zijn meening thans heeft gewijzigd, d n zouden aan Engeland desbetreffende voorstellen worden gedaan. Finland. Bij de verkiezingen voor den Finschen Landdag ziju uitgebracht Voor de sociaal democraten 27.256 stemmen, voor de oud- Finnen 17.134, voor de jong-Finneu 13.544, voor de Zweden 10.337 en voor de agra riërs 3.579 stemmen. Noorwegen. Een Noorweegsche bank heeft te Londen ecu leening van 14.700.00U kronen tegen 4 pCt. opgenomen om goedkoope arbeiders woningen te botiweu. Achter dit plan scsat volgons de „Vorwrïrts" de gebecle Noorweegsche arbeidersbevolking. Perzie. Uit Choi wordt bericht, dat uit een hin derlaag op den voorbijrijdenden Turkschen consul is geschoten. Op verzoek van den consul zijn de schuldigen in hechtenis genomen. De bevolking is opgewonden over deze arrestaties; er wordt tegen de Turken geagiteerd. Monaco. De nieuwe grondwet voor Monaco bestaat uit zeven hoofdstukken. Zij houdt in't kort het volgende in. liet Vorstendom vormt een onafhankelijke staat met een vrijheid en fcouvercinitoit van den Vorst, zooals die door de verdragen met Frankrijk zijn bekrachtigd. De Monegasson ziju gelijk voor de wet. De grondwet bekrachtigt de individueels vrijheid, de onschenbaarhcid van domicilie en van eigendom, de vrijheid van gods dienst, van meeuing en vergadering. De regeering wordt uitgeoefend, onder't hooge gezag van deu Vorst, door een Miuistorio, bijgestaan door een wetgevende macht, be staande uit den Vorst en een nationale vergadering van 21 leden. Het recht van initiatief, bekrachtiging en afkondiging der wet behooren aan den Vorst. Het A orstendom is verdeeld in drie ge meenten, elk met een Gemeenteraad aan hot hoofd. De vrouwen hebben stemrecht bij de verkiezingen voor don Gemeente raad. Bij deze reorganisatie is geen enkele wijzigiDg gekomen in de regeling der justitie. Do grondwet zal eerst na de verkiezin gen voor den nationalen raad en de gemeenteraden in werking treden. Deze zullen op zijn laatst in April plaats hebben. Het telegraafagentschap Havas meldt dat de Vorst ?an Monaco indertijd van koning Carlos van Portugal voor 3 millioon frcB. een uitgestrakt koloniaal gebied heeft aan gekocht in het achterland van Mozambique, Frankrijk en Engeland hebbon sedert eenigen tijd pogingen gedaan om den Vorst dit gebied af te koopen. Deze heeft echter standvastig geweigerd. Een aanbod van Duitschland is nu wel aanvaard eu dit wekt te meer bevreemding, omdat dit aanbod niet zoo gunstig was als die van Frankrijk en Engeland. Het geval baart iu diplomatieke kringen begrijpelyk opzieu. De Tariefwet. De Haagsche Kouter in de Prov. Gron. Ct. schrijft over dit onderwerp o.a. „De tariefwet is gereed en reeds bij deu Raad vau State aanhangig gemaakt. In hoofdzaak is roeds in een der buitenlandsche bladen medegedeeld hoe het er uit zal zieu. Men kan gemiddeld op een verhoogiug van rechten met 7 pet. rekenen; het maximum der heffing voor het gewoon tarief (want er zal ook uog oen speciaal tarief naast staan voor goederen uit Ryken die ons ongenegen ziju en niet op den voet der mee9t begunstigde natie bejegenen) zal 12 pet. bedragen. Op die wijze rekent de heer Kolkman een vermeerdering van inkomsten te krijgen van 15 millioen en dat zonder graanrechten te heffen of de ruwe grondstoffen hooger aan te slaan. Speciaal voor katoen cn tabak is de nieuwe regeling onschadelijk om de Twcntsche en Tilburgschc industrie cn de tabaksmarkt niet te ontstemmen. Doch wat de tabak aangaat, zal de minister zijn schade inhalen door een debietrecht, hetwelk naar ik hoor, ook op een oor na gevild is. Het zal voor den handel een onhoudbaar bestaan in 't leven roepen; cn als het juist is wat mij is medegedeeld, dan zou ik de tabaksregie nog veel beter achten. Immers het plan zou dan zijn om een recht van 25 pet. op allo sigaren te leggen en de winkeliers zouden aan een voortdurende controle woiden onderworpen wat hun voorraad cn verkoop betreft; er zou tusschcn de fijnste Havanna's eu de minste inlandscbe fabrikaten geen verschil gemaakt worden; een sigaar van 4 cents zou 5 moeteu kosten, een van 40 50 cents; geen progressief recht dus naar gelang van tynere qualiteit en hoogoren prijs; in verhouding zou de verhoogiug allen gelijk treffen." Een nieuwe bond. To Amsterdam zal 15 Januari do bond worden opgericht, welke zich ten doel stel len zal den godsdienstigen en zedelijken toestand der Joden in Nederland te verhef fen. Tot de middelen, waarmee men dit doel wenscht te boreiken, behooren o. a. bet inrichten van leeszalen het bevorderen van godsdienstonderwijs, het uitzendeu van sprekers, verspreiding van geschriften enz. De Opperrabijn van Friesland nam voor de oprichting van dezen boDd het initiatief. H. IJ. S. M. De directie der H. IJ. B. M. heeft af wijzend beschikt op het vei zoek van haar personeel om toelage voor woninghuur op dure standplaatsen.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eemlander | 1911 | | pagina 1