DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 11
VRIJDAG 13 JANUARI 1911.
8e JAARGANG
Leverantie aan Buitengemeenten.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
DE EEMLANDER.
Hooldredactenr B. 44. KI.IKF.NS.
Abonnementsprijs
Per jaari 4.Pranco per
post id. f5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Bureau: KLEINE Il llO 6. Telet. luiere. 183.
Prijs der Advertentiën:
Van 1 tot 5 rogels f 0.40. Voor iedereu regel meer f 0.08.
Buiten liet Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bij
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing vauadvert. en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen- en Buitenlandseh Advert.- bureau D. Y. ALTA.J Warmoesstr. 76- 78 Amsterdam
In de Gemeenteraadszitting van Dinsdag
j.l. is o.a. de stelling verkondigd, dat een
gemeente niet gemakkelijk moet zijn, in liet
leveren van gas aan andere gemeenten,
omdat dit het wonen in de gemeente zelf
tegen gaat.
Van andere zijde werd dit een verouderd
standpunt genoemd.
Amersfoort als grootere gemeente, kan,
laten we zeggen, als zorgende moeder op
treden en gedeelten van de omliggende
dorpen voorzien van datgene waaraan deze
grooto behoefte hebben n.l. gas en leiding
water.
Sommige raadsleden willen dit ook wel,
maar hoe! Tot verhoogden prijs, als 't
ware per gratie.
Wat er op die manier van de leverantie
terecht zal komen, is te begrijpen. Van
groote beteekenis zal zij nooit worden.
Wat de oorzaak is van deze huivering
voor de leverantie aan buitengemeenten?
Naar het ons toeschijnt: gebrek aan
koopmanschap en angst voor forensen-
kweek.
In plaats van in te zien, dat het doel
van onze groote en kostbare gasfabriek
niet anders kan wezen, dan een zoo groot
mogelijken omzet te verkrijgen, ten voor-
deele der gemeentekas en der belasting
schuldigen, blijft men angstvallig voor de
grenzen staan.
Anders verhuizen immers de Amer6foor-
ters naar buiten!
Die en die zijn eral, en deze en die
wachten er maar op, tot ze ook gas en
water kunnen krijgen, om over de grens
te gaan!
En al maar starende op de enkele
vluchtende belastingbetalers, laat men den
tyd voorbijgaan en veronachtzaamt men
gemeenten, die in aardrijkskundigen zin
klanten van Amersfoort kunnen zijn.
De teekenen der tijden wijzen erop, en
voor ieder, die maar zien wil, is het dui
delijk, dat de gemeente Amersfoort voor
haar gasfabriek en aanstaande waterleiding,
zoekon moet naar uitbreiding van werk
terrein. Naar een vreedzame anueiatie,
omdat hot misschien niet raadzaam is
den grond in werkelijken zin te bemeeste-
ren maar om daarin buizeu te leggenj
die sommige der eerste levensbehoeften,
licht en water, aan onze buren zullen
brengen.
Hem, die dan uit Amersfoort over de
grenB trekken wil, late men oubekommerd
gaan. Hij zal wel gewaar worden, dat
tegenover een voordeel aan belasting,
nadeelen staan, die deels wel, deels niet
onder cijfers zijn te brengen. En boven
dien zal hij voor tal van dingen Amers
foort niet kunnen misBen.
Voor onze gasfabriek en voor onze toe
komstige waterleiding is het vau groot
belang zooveel mogelijk verbruikers te
krijgen, dat levert op den duur en voort
durend veel geld op. en daarvoor mogen
we ons wel een betrekkelijk kleine uit
gaaf ineens getroosten, door het leggen
van buizen om die verbruikers te trekken.
Een slager uit do stad laat zijn klanten
die buiten wonen, zijn fiets niet betalen;
hij heeft die uitgaaf ineens daar gaarne
voor over, omdat het hem op den duur
voordeel brengt. Lees voor den slager de
gasfabriek en voor £de klanten buiten, de
bewoners van omliggende gemeenten en ge
zijt er.
Frankrijk.
Do afgevaardigde Berry heeft een wets
voorstel ingediend, waarbij den gewonen
winkeliers verboden wordt, schietwapens te
verkoopen.
Alleen dooi eigenaars van bepaalde wa
penmagazijnen mogen revolvers enz. ver
kocht worden, onder deze beperkende voor
waarden. dat de wapens aan huis van den
kooper moeten worden afgeleverd, terwijl
de handelaar naam en adres van zijn afne
mer in een bijzonder daarvoor- aangelegd
register behoort te schrijven, hetwelk hij
op eerste aanvrage aan de politie tei inzage
moet geven.
Overtreding wordt gestraft met boete van
honderd tot tweehonderd fraucs. In ge
vallen van recidive kan gevangenisstraf
worden uitgesproken van één tot vijf dagen.
Woensdagavond is voor eeu huis te
Marseille bewoond door twee commissaris
sen van politie, eeu bom gesprongen.
Niemand kreeg eenig letsel, alleen werd
een voorbijganger door den schok omver
geworpen.
Het geval heeft to Marseille groote op-
schuding gewekt.
Groot Britannie.
In Wales begint het weder onrustig te
worden. In een zeer druk bezochte ver
gadering van stakende mijnwerkers werd
besloten tot het uitzetten van posten, ten
einde de ambtenaren van de mijnen te
beletten anderen arbeid te verrichten dan
die waarvoor zij aangesteld zjjn. Na afloop
van de vergadering trok de menigte naai
de Gissach Goch myn, waar zij den machi
nist dtvongen zijn machine in den steek
te laten. Daarna werden de gebouwen
en de nog arbeidende mijnwerkers met
steenen gebombardeerd.
Duitschland.
De Duitscho rijksdag heeft een inter
pellatie over de lucifersbelasting behandeld.
De vergadering bood een een raerkwaar-
digen aanblik, want de interpellauten
hadden op de lessenaars van alle leden
doosjes met lucifers laten zetten, om te
laten zien, hoe slecht deze waren. Boven
dien waren »ele leden voorzien van auto
matische lichtaanstekers, die de lucifers
fabrikanten belast willen zien, gelijk on
langs in Frankrijk geschied is.
Zooals te verwachten was, is de inter
pellatie op niets uitgedraaid. Trouwens,
het is in den Duitscheu Bijksdag moeilijk
een interpellatie op wel iets te laten uit
draaien. Want een motie kan niet worden
ingediend, een stemming kan niet plaats
hebben. Men kan vragen stellen, die al
of niet beantwoord worden; men kan dan
verder praten, doch een stemming, die het
gepraat bekrachtigt, over eeu motie, waarin
goed of afkeuring wordt uitgesproken, is
niet geoorloofd.
In Hessen is op de lagere volks
scholen vrij algemeen het stelsel van coë-
ducalie (gemeenschappelijke klassen voor
meisjes en jongens) in zwang. De Roomsche
geestelijkheid is daartegen opgekomen en
heeft een verzoekschrift aan den minister
van onderwijs gezonden, tot opheffing der
gemeenschappelijke opvoeding, op gronden
van zedelijkheid. In het antwoord van de
Hossische regeering wordt evenwel gezegd,
dat het systeem uitnemend bevalt; van de
gevreesde gevaren voor de zedelijkheid
heeft men nog niets bemerkt, maar in-
tegeudeel heeft men alom den weldadigen
invloed van het samenbrengen der beiae
geslachten op het resultaat van het onder
wijs ondervonden.
In een bierhuis te München is Dins
dagavond een bende van 25 anarchisten
gearresteerd.
Het waren meestal jonge mannen geen
enkele was ouder dan dertig jaren ten
deele afkomstig uit Italië en Oostenrijk
Naar het heet, heeft de politie hoogst
belangrijke papieren gevonden.
Ook te Berlijn houdt men in den laatsten
tijd nauwlettend toezicht op de daar ver
toevende anarchisten, ofschoon deze mceren-
deels niet van de gevaarlijkste soort zjjn.
Belgie.
Reeds geruimen tijd houden ambtenaren
van het departement van Nijverheid en
Arbeid zich bezig met een onderzoek naai
de mogelijkheid in het bakkersbedrijf het
nachtwerk en den arbeid op Zondag af te
6chnffen.
Honderd tachtig groote bakkerijen in de
arrondissementen Brussel. Luik, Verviers
en Kortrijk werden bezocht; men verwacht,
dat de enquête tegen Juli geëindigd zal zijn.
Volgens ket Parijsche Journal heeft de
Belgische regeering den Hertog van Orleans
(den pretendent der Franscho royalisten)
doen aanzeggen, dat Brussel een gastvrije
stad en België een gastvrij land is, maar
dat het haar toch aangenaam zou wezen,
wanneer de Hertog zou willen ophouden met
zijn politieke machinaties van Brussel uit.
Rusland.
De Russische regeering is niet altijd mak
tegenover het Vaticaan. Zij deelde nu den
Roomsch-Katholieken bisschoppen mede,
dat pauselijke decreten in Rusland slechts
kracht hebben, als ze volgens de voorschrif
ten door de regeering zijn gepubliceerd.
De Curie had de bestaande bepalingen over
treden, doordat zij de regeering uiet met
de decreten had in kennis gesteld. Dat
was in 't bijzonder 't geval geweest met
het op de modernisten betrekking hebbende
pauselijke besluit en met de laatste
encycliek.
Finland.
Bij de verkiezingen voor den Finschen
Landdag zijn gekozen: 87 sociaaldemo
craten, 42 oud-Finnen, 28 joDg-Finnen, 26
Zweden, 16 agrariërs, en 1 vertegenwoor
diger der christelijke arbeiderspartij. De
partijverhoudingen bljjven hierdoor onver
anderd.
Amerika.
President Taft heeft in een boodschap
aau het Congres aangedrongen op ver
sterking van het Panama-kanaal en voorge
steld in deze zitting v\jf millioen dollar
beschikbaar te Btellen om met dat werk
een aauvang te maken.
Portugal.
Sinds het uitbrekeu van de revolutie
in Portugal volgde in dit land de eene
werkstaking op de andere, thans hebben
ook de spoorwegmannen het bijltje er bij
neergelegd. Zij eischen minder werkuren
en per week een rustdag van 24 uur.
Nog slechts enkele dagen geleden zijn
hunne loonen verhoogd en de werktijd
teruggebracht tot negen uur per dag, daar
mede z(jn zij echter nog niet tevreden. Het
verkeer staat nu geheel en al stil. Lissabon,
Oporto en andere belangrijke steden zijn
van de buitenwereld afgesneden. Treinen
met lovensmiddclen worden echter doorge
laten, zoodat de bevolking tenminste geen
gebrek behoeft te lijden.
Er zijn troepen gezonden naar ver
schillende punten, teneinde eventueele
ongoregeldheden zoo spoedig mogelijk te
onderdrukken.
Gelukkig wil het stakingscomité van
sabotage niets weten. Het heeft naar alle
stations geseind, dat telegraafdraden niet
stukgesneden en de wegen niet vernield
mogen worden.
De voortzetting van den dienst der pos
terijen is verzekerd. De staking schijnt zich
niet uit te breiden. Men verwacht heden
een oplossing van het conflict. Tegeljjk
met de spoorwegbeamteo hebbon ook de
winkelbedienden te Lissabon het werk
nedergelegd, zoodat alle winkels gesloten
moesten worden. Deze staking zal echter
wel niet van langen duur zijn, daar hun
eisch, winkelsluiting te 9 uur, reeds inge
willigd is.
Vereeniging van
Nederlandsche Gemeenten.
Vertegenwoordigers van Dagelijksche Be
sturen van grootere gemeenten hebben te
Amsterdam een bijeonkomst gehouden tot
voorbereidiug eeuer Vereeniging van Ne-
derlandsche gemeenten.
In de vergadering, die voorgezeten werd
door den heer mr. I. A. van Roycn, voor
zitter van het Comité van voorbereidiug
en burgemeester van Zwolle, waren de
vei tegenwoordigers van negeu-en-twintig
colleges van Burgemeester en Wethouders
aauwezig.
Bijna alle aanwezigen waren van oor
deel. dat de werkzaamheid der op te
richten A ereeniging zich niet slechts zal
moeten uitstrekken tot het geveu van ad
viezen en andere werkzaamheden vau ad-
miuistratiefrechterlijkeu aard, doch dat de
Vereeniging zich ook op practisch terrein
zou moeten bewegen, ten einde haar leden
financieel voordeel te bezorgen.
Opmerking verdient in het bijzonder, dat
