DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
Een Jubileum.
No. 20
DINSDAG 24 JANUARI 1911.
8e JAARGANG.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
DE EEMLANDER
Hooidreri acteur R. G. R IJ KK N N.
Abonnementsprijs
Per jaar(4.—. FrancoJper
post id. f 5.60. Per 3 maanden id. tl.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Bureau: KLKINE HaAG Telet. Intere. INS.
Prijs der Ad verten tiün:
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer|f 0.08.
Puiten liet Kauton Amersfoort per regel f 0.10, (Bij
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is .uitsluitend1' gerechtigd het Alg. Binnen- en Buitenlandsch Advert.- bureau D. Y. ALTAJ Warmoesstr. |7'3- 78 Amsterdam
Onze Duitsehe naburen hebben, zooals
we reeds met een enkel woord vermeldden,
een jubileum gevierd Het was veertig
jaar geleden, dat de Koning van Pruisen
tot Duitsch Keizer werd uitgeroepen.
Dat gebeurde, zooals men weet te Ver
sailles. De Duitsehe troepeu belegerden
de Fransche hoofdstad, die zich dapper
verdedigde maar waar gebrek en nood
steeds toenamen. Ten slotte was er na
genoeg geen voedsel meer; men had de
talrijke ratten in de riolen uitgeroeid en
zij werden onder verschillende namen ge
geten. Alleen de zeer rijken waren nog
zoo gelukkig een stuk paardenvleesch te
kunnen koopen. De openbare spijsuitdee-
lingen waren zeer mager en men moest
eindelijk ophouden. Parijs was genood
zaakt zich over te geven.
Maar intusschen was te Versailles eene
groote pl»chtigheid gevierd.
Het had de aandacht getrokken in het
leger, dat vele hooggeplaatste personen te
Versailles kwamen en dat talrijke ridders
van het IJzeren Kruis eene oproeping
hadden ontvangen om zich naar de Fransche
koning6tad te begeven. Hot duurde ecnigen
tijd eer do officieren vernamen wat et-
zou gebeuren. Maar tot de buitenwereld
werd daarvan niet gesproken. Als de
Franschen hoorden wat er gaaude was
kon toen rekenen op eencn nieuwen uitval
van de belegerden, die trachten zouden
het feest te verstoren. Dus werd de zaak
eenigszins geheimzinnig behandeld. Hot
had bovendien moeite gekost den koning
die aanvankelijk zich verzette, te overtuigen
van de wensohelijkheid, dat het vcreenigde
Duitschland een keizer kreeg en dat hij
de keizer moest zijn.
Op den achttienden Januari echter was
alles in orde. Parijs bleef rustig, hoewel
de geduchte kanonnen der forten als ge
woonlijk een geweldig loven maakten.
Dreunende kanonschoten begeleidden de
geboorte van het Duitsehe Rijk.
De kroonprins, de latere keizer Friedrich,
had alles geregeld. Des morgens om tien
uur inspecteerde hij nog do eerewacht en
de vaandeldragers, die door de straten van
Versailles naar het paleis, den trotschen
bouw van Louis XIV, trokken. Terwijl
de muziek het vermaarde lied „Was ist
des Deutschen Vaterland?" speelde, be
zetten deze troepen de toegangen tot hot
Intusschen kwamen de genoodigden. Zij
begaven zich naar de Galerie des Glacés,
de Spiegelzaal, feestzaal van het Frai.scho
koningschap, vol herinneringen aan den
grooten tijd van Le Roi Soleil. Er was
een altaar geplaatst, want de proclamatie
werd voorafgegaan door een kerkelijke
plechtigheid. Toen de Koning binnenkwam
werd hij begroot door een kerkgezang,
waarmede allen instemden, terwijl drie
muziekcorpsen het gezang begeleidden. De
Kroonprins kommandeerde dan: „Helmen
af" en een hofprediker sprak een gebed
uit, waarop eene korte rede volgde. Eu
daarop zong men: „Nun danket alle Gott".
De Koning stond bijna roerloos. De Kroon
prins en Bismarck stemden krachtig met
het gezang in. Een correspondent van de
Times, die de plechtigheid bijwoonde, werd
getroffen door de houding van deze man
nen. Bismaick was ongesteld geweest. Hij
gag nog bleek, maar zooals de correspon
dent schreef: „de staatsman-soldaat stond
stevig op zijne beenen, hij zag soms den
Koning aau, maar bijna den geheelen tijd
den Kroonprins, die in gedachten verzon
ken scheen."
Toen dezo godsdienstoefening geëindigd
was begaf de Koning zich naar den ande
ren kant van de lange zaal, waar men een
troon had geplaatst. De aanwezige vorste
lijke personen namen plaats op de trappen
van den troon. De geheele vergadering
vormde een halven kring. Maast den koning
bevouden zich de Kroonprins en de groot
hertog van Baden. De Koning hield een
korte toespraak en toen naderde Bismarck
en las de keizersproclamatie aan het
Duitsehe volk gericht. Een oogenblik bleef
het stil. Maar toen klonk de heldere stem
van den groothertog van Baden, die uit
riep: „Zijne Keizerlijke en Koninklijke
Majesteit, Keizer Wilhelm leve!" De
Kroonprins naderde zijnen vader en wilde
knielen, maar de Keizer hief hem op en
kuste zijnen zoon op buide wangen. En
toen volgde geen plechtig en hoofsch
„cour", maar de paladijnen van den vor*t-
kwamen op hem af, Moltke vooraan om
den nieuwen Keizer te vieren en er out
stond een zeer drukke conversatie. Toen
de Keizer het paleis verliet riep de wacht
zoo daverend „hoera", dat een aanwezige
later getuigde nooit zooiets gehoord te
hebben. Do Fransche kanonnen werden
overstemd.
De Duitsehe bladen hebben de wording
vau het Duitsehe Rijk herdacht. Ook de
officieuse Norddeutsche en ditmaal is het
blad zeer geluk-kig geïnspireerd. Het her
innert zooals wy ook reeds in 't kort
meèdeclden aan den arbeid die in
veertig jaren is verricht. Het vind. teiecht
dat Duitschland is gegroeid en eene periode
van groote ontwikkeling doorleefde op elk
gebied. Het verzwijgt ook niet dat er
ontevredenheid lieerscht bij een groot deel
van het Duitsehe volk en dat ia eene
gewichtige bekeutenis. Maar het blad troost
zich. Beide, tevredenheid en ontevreden
heid zijn improductief, lusschcn beide
ligt het leven met zijne hoop, zijn arbeid,
zijoe eischen. in het belang van de ge
meeuschap, van het tegenwoordig en het
komend geslacht. En do Duit6chers worden
aangespoord tot den arbeid.
De toestand in Portugal.
De toestand schijnt belangrijk verbeterd,
dank zij de bevolking, die den stakingen
vijandig gezind is. Mogen wij den minister
van buitenlandsche zaken gelooven, dan
hebben de Portugeesche patriotten in de
dagen der spoorwegstaking ingezien, dat
het staken nadeelig is voor de republi-
keinsche zaak en hebben zij zich toen zoo
heftig verzet tegen de stakers, dat in weinige
dagen de toestand weer normaal was.
De correspondent van de Matin schryft
een en ander over het genootschap der
carbonari dat op het oogenblik feitelijk de
baas zon zijn in Portugal. Die carbonari
hebben de revolutie voorbereid, zegt hij,
hebben haar de overwinning bezorgd en
beheerschen thanB den toestand. Zij zijn
het, die de stakingeu tegengaan op het
oogenblik. Machado Santos de luitenant-
ter-zee, die een zoo groote rol heeft
gespeeld in het gevecht van October, is
een der hoogstgeplaatston van het genoot
schap, en de andere bestuurders zijn Luz
Almeida, bibliothecaris van Lissabon, en
Anton Maria da Silvia, thans directeur van
het postkantoor. De man van de Matin
heeft Luz Almeida gesproken en deze
heeft hem een en under over de carbonari
meegedeeld.
De orde dateert van 1820 en is uit
Italië naar Portugal gekomen. In dien tijd
voerden de carbonari revolutie nnairc pro
paganda door heel Zuid-Europa. Maar in
het midden der negentiende eeuw verdween
de orde, totdat zij in Portugal vijftien jaar
geleden herleefde. Tot 1908 waren de
aanhangers gering in aantal. Maar na den
moord op Koning Dom Carlos en dank
zij de droevige pogingen der regeering
om een beteren toestand te krjjgen, won
zij dagelijks terrein en thans telt het
genootschap 40,000 leden.
Frankrijk.
Uit Champagne wordt gemeld, dat de
redevoering van Briand over de beweging
der wijnbouwers in het gebied van Epernay
in hot opcubaar is aangeplakt en een goe
den indruk heeft gemaakt. De soldaten
die in het eerst door de bevolking op
koele wijze waren ontvangen, zijn thans
populair worden. Te Yenteuil, waar het
hoofdkwartier der beweging is, bood men
den soldaten zelfs een bal aan.
Te Oiry werd veel opwinding veroorzaakt,
omdat een zending buitenlandsche wijn op
het station was aangekomen. De wijnbou
wers schoolden samen om naar het station
op te trekken en de vaten te vernielen
Toen men echter hoorde, dat dragondoi-6
het station hadden bezet, zagen de wijn
bouwers van hun voornemen af en bepaal
den zich er toe een deputatie naar den
maire te zenden, ten einde dezen te ver
zoeken den invoer van buitenlanschen
wjjn te verhinderen. Een andere deputatie
werd naar den maire van Ay gezonden,
die den onderprefect van Reims liet halen.
Het gelukte dezen laatste, veertien groot
handelaars over te halen om voorloopig
van den invoer van den reeds besteldeu
buitenlandschen wijn af to zien.
Nadat den wijnbouwers van deze over
eenkomst mededeeling was gedaan, keerde
de rnst onder de wijnbouwers terug.
De leiders der beweging doen hun best
om elk conflict af te wenden, en alle
ongeregeldheden te voorkomen, tot na de
aanneming der begrooting door de Kamor.
Turkije.
Er is een Turksch Italiaansch incident
ontstaan. Een man die reeds herhaaldelijk
dooi den Italiaanschen consul uit Tripoli
gezet is, heeft weer gepoogd binnen te
komen, onder bescherming der Turksche
autoriteiten. Yandaar onaangenaamheden
tusschen Italië on de Porte. De Romeinsche
bladen schrijven, dat men in Italië nu zoo
gaandeweg genoeg heeft van dergelijke
quaesties, en dat daar nu eens een einde
aan moet komen. Turkijizeggen zjj, wil
zijn onafhankelijkheid aan Europa toonen
alleen jegens Italië; tegenover Frankrijk,
Engeland en Duitschland durft het niet.
Rusland.
Donderdag j. 1. heeft de Petersburgsche
politie een inval gedaan in het prachtige
huis van een bekende danseres der keizer
lijke opera. De reden was deze: men
vermoedde dat de ballerina, die in intieme
betrekking stond tot een grootvorst, zich
met kostbare geschenkeu door loveran-
ciers liet omkoopen, teneinde door middel
van haar invloed op dien grootvorst dien
leveranciers bestellingen voor intendantie
en leger en vloot te bezorgen. De dame
ontving de politie doodkalm; zjj moest in
haar boudoir blijven zitten zoolang de
speurders het huis doorsnuffelden en alle
gaten en hoeken doorzochten. De kamers
lagen vol met bergen Parijsche ooBtumes,
linnengoed en juweelen. De politie nam
heel wat papieren en kistjes juweelen mee,
en wil nagaan wie die gekocht en met
deze geschenken de dame omgekocht
hebben. Toen de huiszoeking afgeloopen
was, bood de ballerina den politiemannen
een glas champagne aan.
Men vortelt, dat do grootvorst dit alles
bijwoonde en de politie beval te vertrek
ken, maar dat zijn bevelen en dreigemen
ten niets baatten.
Het blad „Birsjewija Wjedomosti" meldt,
dat in Ljublin eenbijeenkomst van R.-Katho-
lieke geestelijken verboden werd, die tot
het afleggen van den modernisteneed
waren bijeengeroepen.
Finland.
De nieuwe Finsche Landdag telt op 200
leden 87 eociaal democraten, 42 Oud-Fin
nen, 2S Jong-Fi tuien, 26 Zweden, 26 Agra
riërs en 1 anuhaHger der christelijke arbei
derspartij. Het is bijna hetzelfde beeld
als van de laatste volksvertegenwoordiging.
Meer dan de helft van de kiezers be
slaat in Finland uit vrouwen, en het is
opmerkelijk, dat iu 't geheel slechts 16
vrouwen in den Landdag gekozen werden,
waarvan er 11 tot de sociciaal-dcmocra-
tische partij behooren.
Een Landeouw-Hoogeschool.
De Gemeenteraad van Utrecht heeft aan
den minister van landbouw, nijverheid en
handel een adres gezondon, waarin verwezen
wordt naar het wetsontwerp betreffende de
stichting van een Middelbare Nederlandsohe
Landbouwschool te Groningen en een
Middelbare Koloniale Landbouwschool te
Deventer, waardoor zou worden tegemoet
gekomen in het aan de bestuande Wage-
ningsche school heerscheud plaatsgebrek.
De Raad beroept zich op het advies der
inccnschakelingscommissie om een Land-
bouw-Hoogeschool te vestigen in of in de
onmiddellijke nabijheid eener universiteits
stad, en uit de meening, dat Utrecht
daarvoor bijzonder geschikt zou zijn.
De Gemeenteraad van Utrecht verklaart
zich daarom bereid aan het rjjk kosteloos
af te staan voor den bouw van eene
Landbouw hoogoschool te Utrecht een
terrein van vier i vjjf hectaren, gelegen
aan deu Amsterdam6chen-straatweg, en
voorts voor de bouwkosten de beuoodigde
gelden voor te schieten, alsmede de
gemeente-electrische tramlijn door te
trekken tot aan de plaats waar de bouw
zal geschieden.
Een afdruk van het adres is gezonden
aan de leden van de beide Kamers def
Siateu-Geuoiaal,