WEERBERICHT.
Thermometerstand
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
INGEZONDEN.
STADSNIEUWS.
ALLERLEI.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT
Opgemaakt voorin 1U.50 unr.
De Bilt, 25 Januari 1911.
Hoogste barometerstand 777.0 m.M. te
Clermout, laagste 733.8 te Bodö.
Verwachting tot den avond van 26 Januari
1911. Meest krachtige tot stormachtige
Z.W.-lijke wind.
Gesteldheid van de lucht: Betrokken
tot zwaarbewolkt, waarschijnlijk regenbuien.
Temperatuur: Zachter.
Barometerstand te AMERSFOORT
Barometerstand hedenmiddag te 12 uur
770 mM.
Vorige stand te 12 uur 774 m.M.
tc Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 39
Laagste hedennachtF. 32
Hedenmiddag 12 uurF. 42
Belangrijke vondst in Palestina.
Iu het „Berl. Tagebl." doet dr. A. S.
Yalnida verslag van een belangrijke vondst
in Palestina.
Tot nu toe was de eenige belangrijke
vondst die men op de plek waar vroeger
Samaria stond, opgroef, de steen van Mesa
den Moabiet (2 Kon. 3 4).
Maar nu is er dan uit de puinhoopcn
van Samaria bericht gekomen van een
vondst oen artikel van Benjehoeda te
Jeruzalem, den schrijver van don Thesaurus
Languae Hebraicae, in do Haor bevestigt
het die grooter beteckenis heeft dan
zelfs die van den steen van Me6a.
Enkele weken geleden zijn onder toezicht
van prof. G. A. Reisner, uit Cambridge in
Massachusetts, ongeveer honderd beschreven
leemen tafeltjes uit de puinhoopen te voor
schijn gehaald. Ze zijn beschreven ten deele
in hetzelfde oud-Hebreeuwsche schrift van
Mesa- en he Siloa opschrift, ten deele in
spijkerschrift, en wel met inkt, denzelfden
inki, die. in stand is gebleven op tientallen-
eeuwenoude papyri, houten sarkopagen on
Icemen scherven, op Kreta en in Egypte
gevonden.
Op een van die tafeltjes staat een brief
geschreven van den koning van Assyrië
aan koning Achab van Israël. Hij is gesteld
in bet Assyrisch. Wie de Assyrische koning
is, wordt niet gemeld.
Uit het vinden van dien brief mag men
opmaken, dat de geheele vondst de
tafeltjes lagen bij elkaar uit de kanselarij
van een koninklijk geheimschrijver afkom
stig is. Deze onderstelling vindt steun hierin,
da? een aantal tafeltjes een uitvoerige lijst
van het huisraad van het koningklijk palois
bevatten. Op andeie tafeltjes vindt men
koop- en andere contracten.
Dr. Yahuda, hoopt, dat de inhoud van
den biief aan Achab ook van gewicht zal
blijken, maar alvast is het van groot belang,
dat wij hier een getuigenis aangaande een
van de meest beteekeuende vorsten van
het rijk Israël hebben, buiten den Bijbel om.
Tuberculine-therapie.
In het Med. Weekblad deelt de arts P.
Beijers te Gouda uitkomsten mede van
tubcrculine therapie Sedert 2 jaren heeft
hij een 31 tal gevallen van verschillende
vormen van tuberculose behandeld met
tuberculinemjcctic en de resultaten hier
mede verkregen, zijn voor een deel z.i.
zoo gunstig en in verscheidene gevallen
zóó sterk sprekend voor de therapeutische
waarde der tuberculine, dat hij op grond
van een aan zijn opstel toegevoegde stati
stiek hoopt er het zijne toe te zullen
bijdragen, dat de tegenzin der Nederland-
sche geneeskundigen verandert in een niet
overdreven, maar zeer gerechtvaardigd
enthousiasme voor deze behandelingswijze.
De hoofdzaak Ï9, zegt hg, dat men
begint met een zeer kleine dosis.
„'t Is de verdienste van Sa'oli, dat hij
begonnen is met eene dosis van m.g.
welke langzaam stijgt om bg de geringste
temperatnursverhooging weer tot de vorige
dosis terug te keeren.
Amersfoort, 17 Jan. 1911.
.aan Ouders van kinderen, welke hebben
deelgenomen aan het Kerstfeestdat den
tweeden Kerstdag in de Lutersche Kerk is
gevierd.
Ondergeteekenden vragen een oogenblik
Uwe zeor gewaardeerde aandacht voor het
volgende feit.
Ons is gebleken, dat bgna alle kinderen,
welke aan ons Kerstfeest hebben deelge
nomen, op Orthodoxe Zondagsscholen zich
bevinden. Dit komt ons voor te zgn eene
ongerijmdheid, te meer, waar in Amersfoort
is eene Vrijzinnige Zondagsschool, die n.l.
van wege den Nederl. Protest. Bond, welke
des Zondags in de Remonstrantsche Kerk
hare samenkomsten heeft. Op die Zondags
school behooren uwe kinderen, naar onze
bescheiden meeniug, althans wanneer zij
deel zullen nemen aan een Kerstfeest, dat
hun aangeboden wordt door een predikant
van beslist vrijzinnige richting, hierin bijge
staan door dames, evenzeer tot die richting
behoorende.
Wij hopon, dat U ons in dit opzicht ter
wille zult zgn en Uwe kinderen daarheon
zult zenden, waar zij naar onze meening
tehuis behooren.
De door ons bedoelde Zondagsschool is
volstrekt geen Remonstrantsche, geljjk wel
eens gemeend is, maar eenvoudig eene
Zondagsschool vanwege den Nederl. Protest.
Bond, die ook in onze gemeente eene
afdeeling heeft, zooals U bekend kan zijn.
Van Uw al of niét voldoen aan ons ver
zoek zal het afhangen, of in het vervolg
wederom een Kerstfeest in onze Luthersche
Kerk zal worden gehouden. Het zou ons
ter zeerste leed doen, als we 't niet weer
konden doen, maar het geldt hier een be--
ginselkwcstie, en daarin behoort men pal
te staan voor zijne overtuiging, gelijk
ondergeteekenden dan ook bij dezen U
verzekeren te zullen doen.
Maar ook zelfs afgescheiden van het
Kerstfeest komt het ons dwaas voor, dat
Gij, leden of begunstigers van onze Evang.
Luthersche Gemeente, Uwe kinderen zendt
op rechtzinnige Zondagsscholen, waar zij
toch óf nu reeds zijn, of later zullen komen
op de catechisaties van een vrijzinnigen
predikant.
Met allen mogelijken nadruk bevelen wjj
deze zaak U ter overdenking aan.
Tot het geven van nadere inlichtingen
is een van ons gaarne bereid, mocht zulks
gewenscht zijn.
Ouders, die aan dit verzoek gehoor willen
geven, worden verzocht hunne kinderen op
Zondag om 12 uur naar de Remonstrant
sche Kerk te zenden, Hcerestraat.
Dr. TOXOPEÜS, Predikant.
Bestuurslid van de afdeeling
Amersfoort van den Nederl.
Protest. Bond.
Mejuff. H. C. L. DIFERÉE,
Onderwijzeres d. Zondagsschool.
Mejuff. H. J. MULLER.
Mejuff. C. J. WENTZEL,
Leden van de dames commis
sie voor het Kerstfeest.
In de godsdienstoefening Zondagmorgen
iu de Remonstrantsche kerk te houden
zal als spreker optreden prof. T. Canne-
gieter van Utrecht.
Voor den Doopsgezinden kring hoopt
dien dag op te treden ds. S. D. A. War-
tena, van Heerenveen.
Aan de heeren Kreupeling en Meijer
steenhouwers alhier is opgedragen de leve
ring van 80 M3 zandsteen voor den bouw
der villa „Beukbergen" te Huis ter Heide.
De lste luitenant H. A. C Fabius,
van het le regiment huzaren, leerling der
hoogere krijgsschool, wordt met Mei gede
tacheerd bjj het le regiment veld artillerie
te Amersfoort.
Voor een overvolle zaal trad gis
terenavond in de Keizerskroon als spreker
op in een openbare vergadering der S. D.
A. P., do heer J. E. W. Duys, lid der
Tweede Kamer voor Zaandam Spreker
zette de beteekenis van het volkspetition
nement voor algemeen kiesrecht uiteen en
leverde een scherpe critiek op het van
r.k. zijde verspreide biljet, waarin den arbei
ders wordt geraden niet op de lijsten te
teekenen De rede, die meermalen door
gelach en applaus werd onderbroken,
werd aan het slot luide toegejuicht.
De heer E. J. van Det, eveneens als
spreker aangekondigd, was niet verschenen.
Heden werd bij ouderhaud6che
aanbesteding door den architect W. van
Schaik aanbesteed het herbouwen van de
kofferfabriek aan de Kampstraat 41, voor
rekening van den heer S. J. van Duinen.
Het werk wer-J aan der, laagste» in
schrijver den aannemer N Wolfswinkel
gegund.
Gevonden voorwerpen: een haud-
schoen, 3 lepeltjes en een fluitje met ket
ting.
Albert Vogel.
Wel jammer, dat in Amicitia gisteren
avond nog zooveel leege plaatsen waren.
We hadden nu stellig een volle zaal ver
wacht, maar helaas, weer als altjjd was
het nog verre van vol. Maar zoo ooit, dan
hadden nu de afwezigen ongelijK, want
Albert Vogel heeft ons een avond van
hooge, voorname kunst gegeven; van het
begin tot het eind heeft hij geboeid met
die ongemeone bekoring dio slochts van
oprechte kunst uitgaat.
De avond begon met Seideravond,
waarin de oude Israëliet uitzegt de blijde
en treurige herioneringeu van zijn nu zoo
droef leven, nu zgn kindereu afgedwaald
zijn van het geloof hunner vadereu. Vogel
deed voor ons dat oude gebogen manne
tje leven; leven mot al zgn verdriet en
groote smart, met zgn bekrompen inzich
ten en stjjl vasthoudende gedachten.
En ouder ademlooze stilte volgden allen
hem, voelend het leed van dien man en
bewogen door zijn treurig lot. Geen won
der dat het stil bleef toen het scherm was
gevallen en het publick eenige oogenblik-
ken liet passeeren, voor het handgeklap
bewees, dat we in een tooneelzaal waren.
Max Havelaar's toespraak tot de hoofden
van Lebak kenmerkte zich door eon zeld
zame fjjnheid van zegging, terwijl de
Maecenas door de groote ingehoudenheid
den meester verried.
Het was in den waren zin des woords
een prachtavond.
Opening Rijksopvoedingsgesticht.
Hedenmorgen had de officieeie opening
plaats vau het Rijksopvoedingsgesticht op
den Berg. legen elf uur kwamen ver
schillende autoriteiten aan het station alhier
aan en begaven zich per rijtuig naar het
gesticht, alwaar zij ontvangen werden door
den directeur. Aanwezig wareu o.a. mi
nister E. R. H. Regout, de oud-ministeis
Nelissen en van Raalte, de Commissaris der
Koningin in de provincie Utrecht, de secr.
generaal mr. A. D. W. de Vries, de directeur
generaal van het gevangenis-, rijkstucht-
en opvoedingswezen, mr. H. C. Dressel-
huys en verschillende hoofdambtenaren.
Verder de voorzitter van het algemeen
college van toezicht mr. A. J. Rethaan
Macaré on een aantal leden vau dat college,
de leden der commissie van toezicht te
Amersfoort en burgerlijke en militaire
autoriteiten.
Nadat de ambtenaren aan de autoriteiten
waren voorgesteld begaf men zich naar de
kerkzaal, alwaar het eerst het woord werd
gevoerd door mr. DreBselhuys. Deze wees
er op, dat de Rijksopvoeding voorheen
een smet wierp op de ontslagenen. Door
de invoering der Kinderwetten is daarin
echter veranderiug gekomen. Deze ken
tering vindt ook toepassing in dit gesticht.
Vandaar dat de opening een feit van be
teekenis is en dat daarom een eenigszins
feesteljjk karakter daaraan wordt gegeven.
Hierna sprak minister Regout.
Deze opening zei Z. Ex. geeft blijdschap,
voldoening en belofte, en is daarom van
zoo groot gewicht, omdat een nieuwe
weg in het rijksopvoedingswezen is inge
slagen. In verband hiermede herdenkt hij
de totstandkoming der Kinderwetten,
waarvoor minister Cort van der Linden
groot, waardeering toekomt.
Thans worden ongeveer 5700 kinderen
Van regeeringswege opgevoed, terwijl 217
vereenigingen, beschikkende over 62 ge
stichten de voorwaarden der regeering
hebben aanvaard.
1 Sept. 1905 werden de Kinderwetten
in vollen omvang ingevoerd door minister
Loeff. Hoewel de bijzondere philauthropie
veel doet, blijven toch regeeriugsgestichton
noodig, vooral voor de minder geschikten.
Tot 1905 heerschte er een noodtoestand
toot die rijksgestichten. Minister van
Raalte bouwde toen bet stelsel voor de
nieuwe gestichten, hetwelk weer verwerkt
werd door minister Nelissen. Verdei brengt
Z. Ex. hierbij in herinnering den arbeid
van de verschillende ambtenaren en zet hg
het systeem van het gesticht uiteen.
Er moet zijn een levendig besef, dat
godsdienst onmisbaar is voor de toekom
stige belangen en dat alle menscheljjk ken
nen en kunnen dien evenmin kunnen
missen. Het gesticht heeft iets specifieks
Nederlands, bij de indeeling in klassen
is ul. veel rekening gehouden met de mo
reels hoedauigheden der jongens.
De minister eindigt met deze woorden:
In sterk geloof aau zijn belangrijke be
stemming moge het onder Gods zegen
vormen goede staatsburgers, met liefde
voor land en Vorstenhuis.
Nadat de jongens een lied hadden ge
zongen was het woord aan mr. Rethaan
Macaré, die mede namens de aanwezi
gen, dank bracht aan allen die aan de
totstandkoming van het gesticht hebben
meegewerkt. Verder gaf hg een histori
sche beschouwing van het ontstaan der
Kinderwetten, die zooals de minister heeft
gezegd, gemaakt hebben, dat Nederland
ten opzichte der kinderbescherming een
eerste plaats inoeemt. Ten slotte wees hij
op het zeker voor Nederland opmerkelijke
feit, dat aan de totstandkoming der Kin
derwetten door alle partijen is meegewerkt.
De Burgemeester, Jhr.Barchman
Wuytiers, dankte namens het Gemeente
bestuur, dat de keus voor plaatsing van
het gesticht was gevallen op Amersfoort.
Het Gemeentebestuur heeft groote sympa
thie voor het huis en zal gaarne zgn mede
werking verleenen, als die gevraagd wordt.
Ten slotte sprak de D i r e c t e u.r de
jongens toe en deed hij uitkomen dat zij
alles, wat voor hen wordt gedaan, niet
moeten beschouwen als een recht, maar
als eer. gunst.
Hierna begaven de aanwezigen zich naar
de eetzaal waar een lunch van 130 cou
verts gereed stond. Na het gebruik daarvan
werd in drie groepen het gebouw in oogen-
schouw genomen. De jongens waren onder-
tusschen aan hun werkzaamheden begonnen.
In de gymnastiekzaal werden verschil
lende oefeningen uitgevoerd en verschillende
figuren gevormd, o.a. een W. en den naam
Regout.
AGENDA.
25 Jan. Lezing van dr. Gunning voor het
N. O. G. in het Valkje.
26 Jan. Kiesvereeniging Gemeentebelang
,Ons Huis".
26 Jan. Ver. voor Vrouwenkiesrecht, Hotel
Reichmann.
27 Jun. Speenhoff en de la Mar iu Amicitia.
29 Jan. Uitv. Tooneelvereeniging D. I. U.
in de Keizerskroon.
1 Febr. Uitvoering Amersf. Mannenkoor in
Amicitia.
5 Febr. Feestavond van de afd. Amersfoort
v.d. Ned. Vereen, tot afscb. van Alc. dranken
in Amicitia.
6 Febr. Nntsavond. Henri Dekking. Ami
citia.
7 Febr. De Hagespelers in Amicitia.
12 Febr. Prof. Boltini (specialiteiten! in de
Keizerskroon.
16 Febr. Propaganda vergadering Nederl.
Protestantenbond. Amicitia
19 Febr. Gezelschap de La Mar, in de Kei
zerskroon.
Spoorwegramp in Wales. Nog
ligt het vreeselijke ongeluk met den Scfcot-
schen express iederen Engelschman versch
iu het geheugen, ol het bericht van een
nog schrikkeljjkcr ramp brengt ontzetting
teweeg.
Op Maandagochtend, omstreeks kwart
voor vjjven, reed do personeotreio uit
Trehafod, bij Coke Ovens, ongeveer ander-
halven kilometer voor Pontypridd, met
ontzettend geweld tegen een daar stil-
staanden, met kolen geladen, trein aan.
De Bchok was vreeselijk en het geraas
der botsing werd mijlen ver gehoord. De
personentrein vervoerde ongeveer 300 pas
sagiers, voor het meereDdeel zakenmenschen
en winkelmeisjes. Hoe het komt, dat de
kolentreiu daar stil stond, moet oog worden
uitgemaakt. Yoorbjj Pontypridd, dat
midden ip het steeukoleudistrict ligt loo-
