DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
m
No. 35.
VRIJDAG 10 FEBRUARI 1911.
8e JAARGANG
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Gemeenteraad.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur K. €1. H IJ KE N S.
Bureau: KLEINE ILi.Uj O. Telef. Iuterc. 183.
Abonnementsprijs
Per jaarf 4.Franco per
post id. f5.60. Per 3 maanden id. 11.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Prijs der Adyertentiëu:
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Yoor iederen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bij
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten bet kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen-en Buitenlaudsch Advert.-bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 7b-7b Amsterdam
Berlijn en Rome.
De Giornale d'Italia, welk blad lot het
Vaticaan in relatie staat, bevatte gisteren
een hoofdartikel uit Berlijn, waarin o. en.
gezegd wordt:
Een klove tusschen Berlin en Rome
bestaat inderdaad. Zij is diep en niet te
overbruggen, maar eerst in verre toekomst,
zal zij een definitieve breuk worden.
Yoor het oogenblik is ieder bepaald
conflict uitgesloten. Wanneer men ook
binnenkort in den Pruisischen Landdag
van de Regeeringsbauken, wat forsche taal
tegen het Yaticaan mogo doen booren,
zoo zal het toch by woorden blijven. Als
werkelijk ernstig moet by al het geharrewar,
de rebellie van tal van intellectueele
elementen onder de Duitscbe Katholieken,
beschouwd worden.
Op dit gebied heefr het Vaticaan al
reeds heel wat ingeboet. Maar voor
moeilijkheden met de Pruisische Regeering
zelve heeft het Yaticaan ondanks al liet
geschreeuw niet te vreezen.
Groot Britannik.
Het vryhandelende Engeland blijft zich
in voorspoed verheugen. l)e invoer over
Janaari toont tegen dezelfde maand van 1910
een toenamo van £6.785.0S7, de uitvoer
van £2.927.716 aan.
Belgie.
De Belgische liberale afgevaardigde
Jourez heeft een voorstel ingediend dat
tot doel heeft: de productiviteit van het
parlement eenigermate te vergrooten. Men
moet weten, dat de Belgische Kamer heel
weinig vergadert: alleen Dins-, Woens-,
Donder- en Yrijdag 's middags, en 2elden
meer dan 21/, uur op een dag. Dat is dus
tezamen 10 uur 's weeks. Bovendien hebben
de leden lange parlementaire vacanties en
zijn zij nogal erg breedsprakig, zoodat men
zich niet hoeft te verwonderen, wanneer
er weinig werk wordt gepresteerd. Jourez
stelt nu voor den wekelijkschen arbeidstijd
van 10 op 14 uur te brengen door ook
twee morgens te vergaderen. Op deze wijze
zal er tenminste wellicht iets meer uit de
handen der Kamerledeu te voorschijn
komen.
Turkije.
Volgens te Saloniki ontvangen berichten
hebben de Turksche troepen de Arabieren
ontmoet bij Hoddeidah. Na een bloedig
gevecht trokken de Arabieren af met een
verlies van 150 man. De Turken hadden
50 dooden en gewonden. In de districten
Dama8kus en Jerusalem hebben do Bedoe-
men de Turken aangevallen. De Turken
vervolgden hierop de Bedoeïncn krachtig,
die zware verliezen leden. De Turksche
verliezen zijn onbekend.
Rusland.
De Russische Doenia heeft den minister
van marine ongezouten de waarheid gezegd
over den toestand van de vloot. Eenige
opmerkingen over het gebeurde met het
slagschip Slava waren aanleiding tot het
aannemeD van een motie, waariD betoogd
werd, dat het treurige geval van de Slava
belaas niet op zichzelf stond, maar het
resultaat is van de zorgeloosheid en de
onachtzaamheid niet alleen van enkele
beambten, maar van den geheolen diensi
en de leiding van het ministerie, waar oen
verkeerde gang van zaken heersoht en
gebrek is aan ervaring en goed geschoolde
deskundigen.
Griekenland.
Men begint in Griekenland te vrcezen,
dat het Veniselos om een dictatuur is te
doen. De Atheeuscho correspondent van do
VoBiische Zeitung seint, dat vcrschillendo
afgevaardigden, die ouder Veniselos' vaan
gekozen zijn, bezwaar beginnen te maken
voor de voorgestelde groudswetswijzigingen
te stemmen. Ook do meeste bladen ver
klaren zich tegen deze voorstellen. Zij
betoogon, dat Veuiselos een verkeerde
opvatting heeft over de hem verleende
opdracht en een dictatuur wil invoeren.
Ongeregeldheden op Billiton.
Hedeu ontving de Billiton-Maatschappij
van Billiton het volgende telegraphisck
bericht.
Op Billiton zijn gisteren 100 man troepen
aangekomen. De toestand in Mnnggar is
nog onbevredigend, terwijl hot ook in de
andere districten nog niet rustig is.
Speelholen.
Zooals men weet, is de overheid onlangs
in haar optreden tegeu de speelclubs iu
den Haag in hooger beroep in het gelijk
gesteld, en zijn, naar aanleidiug daarvan
al deze clubs gesloten. Opmerking verdient,
dat sindsdien de club in de Ruyschstraat
te Amsterdam veel meer bezoek heeft, en
dat zich thaus by cle Haagscho clubs een
neiging openbaart, om hun affaires naar
de hoofdstad to verplaatsen.
Naar de Tel. verneemt, doet bv. de
Sportingclub reeds stappen, om te Amster
dam een huis te huren, teu einde dnarin
een speelgelegenheid te vestigen.
Vergadering van den Raad der
Gemeente Amersfoort op Vrijdag
10 Februari 1911 des namiddags
te 2 uur.
Voorzitter: de Burgemeester.
Twee vacatures (wegens bedanken der
heeren Celosse en Plomp.)
Aanwezig alle leden.
De notulen worden ongowyzigd gearres
teerd.
Mededeeling wordt gedaan van de vol
gende ingekomen stukken.
Van de Oommissie voor het fonds tot
bevordering van de verzekering tegen de
geldelyke gevolgen van onvrijwillige werk
loosheid in de gomeento Amersfoort het
verslag en do rekening en verantwoording
over 1910.
't Verslag wordt voor kennisgeving aan
genomen en de rekening in handen gesteld
van B. en W. om prae-advies.
Een schrijven van H. H. Brouwer te
Harüngen, berichtende dat hij zijue benoe
ming tot directeur van de Burgeravond
school niet aanneemt.
Voor kennisgeving aangenomen.
Ecu vorzoek van Dr. Groneman oiu de
beschikking te verkrijgen over een lokaal
der H.B.S. voor het geven van een cursus
in de verbandleer.
De directeur der H.B.S. heeft hiertegen
geen bezwaar, waarom B. on W. voor
stelden aan 't verzoek te voldoen.
Zonder hoofdelijke stomming wordt aldus
besloten.
Aan de orde wordt gesteld het eenige
puut der agenda, nl.
Vooretellen betreffende artikel 5, lid 5
6 en 7 der Gemeentewet.
De heer R ij k e n s. Mijnheer de Voor
zitter; ik behoor tot de velen, die het be
treuren dat indertijd het voorstel tot ver
deeling der gemeenten in kiesdistricten is
aangenomen. Ik betreur dit om meer dan
eene reden, die hier echter op dit oogen-
blid niets ter zake doeu. Maar ik betreur
dit ook, omdat de Gemecuteraden telkens
weer de eenigszin» onaangename plicht
hebben om bij die verdceling te dieücn
van advies.
Zooals wo nier zitten, mijnheer do Voor
zitter, zijn we gemeenteraadsleden en
hebben wij allen slechts de belangen der
gemeente op het oog
Maar buiten den Raad zyn wij allen
min of meer partijmannen en dat heeft
het begrijpelijk gevolg, dat, wanneer A
oen plan indiuut, dit door B. en C. inet
buitengewoon critischon blik wordt bekeken.
Nu wil ik voor my bier uitdrukkelijk
verklaren, dat ik volkomen geloof in de
goede trouw, waarmee de bestaande twee
voorstellen zyn ingediend.
Maar wij moeteu hier verder gaan; wij
moeten, behalve dal wij in de eerste plaats
rekeuing hebben te honden met de voor
schriften der wet, ook zooveel uiogelyk
alle critiek, die op ons werk gemaakt zou
kunnen worden, ontwapencu.
Dit bedenkende, heb ik den moed gehad
met een derde plan te komen, dat ik zou
willen noemen een geometrisch plan, in
tegenstelling met het plan van B en W.
dat een historisch plan is, zeer begrijpelijk
voor dengene, die rekening houdt met de
bestaande districten. Het is logisch om te
redeneeren; „het eene district is te groot,
het andere te klein, daarom neem ik van
het eene iets af en voeg het bij hei andere
en laat het derde intact." Ik zou dan ook
wel myn goedkeurig aan het plan kunnen
hechteu. Maar een buitenstaander acht
allicht iedere overbodige kromme lijn bij
de vcrdeeling iu districten uit den booze,
omdat eeu onwelwillende er altyd iets
achter zoeken kan.
Mijn ideaal zou het zijn den cirkel in
drie sectoren te verdoelen, wat ik, zooals
men uit de teekening kan zien, ook eerst
getracht heb. Maar dan stuitte mijn voor
stel op schier onverkomelyke technische
bezwaien. Daarom heb ik hier en daar
van de rechte lijn moeteu afwijken, doch
niet meer, dan noodig was om die tech
nische bezwaren te overwinnen Ik meen
daarom, dat dit plan voor zich zelf spreekt,
als zjjnde op do geometrie, op hooge
rechtvaardigheid gegrond.
Vraagt men mij nu, waarom hebt ge de
stralen juist in die richting, op de teekening
aangeduid, laten loopen, dan antwoord ik,
omdat dit mijns inziens het best overeen
kwam met de bevolking en met het oog
op don aangroei. Ik heb ze trouwens in
heel andere richtingen laten loopen, doch
dan bloek my telkens, door opgaven :nij
op de secretarie verstrekt, dat het plan
niet strookte met het bevolkingscijfer. Een
district dat men klomt tusschen natuurlyke
grenzen, kan nooit geregeld aangroeien,
vandaar dat ik gomeend heb, hiermede
geen rekening te mogen houden. Als men
daarenboven uagaat, dat later gemakkelijk
twee der kiesdistricten in twee stemdistricten
ziju te splitsen, dan zal ook het bezwaar
zyn weggenomen, dat de kiezers te veel
tyd moeten verzuimen om hun burgerplich
ten te vervullen.
Ik meen, mijnheer do voorzitter, hier
mede genoegzaam de voordeelen van mijn
plan te hebben aangetoond, en beveel het
in de welwillende overwegiug mijnor mede
leden aan.
Ik wil dit echter niet doen, dan na
mija dank te bobben betuigd aan de
ambtenaren ter secretarie, die ik tot mijn
spyt zooveel moeite heb moeten veroorzakeu.
De heer Veis H e y n wijst erop dat
de benaming der oude districten ia behou
den gebleven iu zijn voorstel terwijl de
door hem voorgestelde wijziging een zeer
kleiuo is. Spr is vrijwel van denzelfden ge-
dachtegaug uitgegaan als de heer Rijkens.
Hij ook heeft gezocht naar natuurlijke
lijnen en bij meende in de hoofdstraten
en de beek goede grenzen gevonden te
hebben.
De heer Rolandus Hagendoorn
sluit zich volkomen aan bij 't begin van
hetgeen door den heer Rykons is gezegd.
Er is geen moeilijker zaak dan deze
en zij is bovendien zoo bizonder gewiciitig.
Ged. Staten wenschen overlegging derjjdis-
cussiëu, daarom wenscht spr. mede te
deelen welk standpunt hij inneemt. Hot
voorstel Rijkens zou een ideaal plan ziju,
wanneer het een eerste indeeling zou zijn
cu er oog geen indoeliug bestond. Het
groote voordeel is, dat liet uitgaat van een
middelpunt in do oude stand en dat elk
djol voor uitbreiding vatbaar is. Aan do
andere zijde vindt spr. dergelijke projecten
die als 't ware een nieuwen basis vormen
voor de stemverdoeliug, niet de meest
aangewezene Wat hot voorstel Veis Heijo
betreft spr. begrijpt de voordeelen van het
plan nog niot. Van hot eene district wordt
iets afgenomeu en bij het andere wat toe
gevoegd. Spr. geeft dan ook de voorkeur
aan 't plan van B. on W dat eenvoudig
van 't grootste district afneemt wat 't
kleinste tekort komt.
De heer J o r i s s e n had willen voor
stellen om de discussies te beperken tot
de toelichting der voorstellers van de plan
nen. Nu evenwel toch een kleine discussie
ontstaan is, wil spr. nog wyzen, dat ook
het plan Vela Heijn volkomen geometrisch
is. Wanneer men de sectoren van het plan
Rijkens 50° laat draaien en 't middelpunt
iets verplaatst krijgt men hetzelfde als 't
voorstel Vols Heijn.
De Voorzitter deelt mede de 3
plannen in stemming te zullen brengen,
omdat hot gaat om oen advies aan Ged.
Staten.
't Eerst zal spr. in stemming brengon
't voorstel van B en W.
Dit wordt vei worpen met 8 tegen 7
stommen.
Vóór de heeren: van Duinen, Rolandus
Hagedoorn, Tromp van Holst, Gerritsen,
Kam, Rijkens en van Esveld.
Voorstel-V els H e y u wordt aangenomen
met 8 tegen 7 stemmen.
Vóór do heereo: Jorissen, Veis Hr-yn,
van Kalken, Ruys, Salomons, Hamers,
Kroes en Oosterveen.