DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 49.
MAANDAG 27 FEBRUARI 1911.
8e JAARGANG.
Vrij op
BUITENLAND.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur K. KUKKMS.
Abonnementsprijs:
Per jaar14.Franco per
post id. f 5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Iturenu: HLKINE HlAtf O. Telel. Interc. 138.
Prijs der Advertentiön
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Kuiten het Kanton Amersfoort per regel fO.10. (Bij
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en
reel, van buiten bet kanton Amersfoort in dit biad ia „ui,stuitend" gerechtigd het Alg. Binnen-en Bui»enlandsch Advert- bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 7b- 7b Amsterdam
Overal komt de zuoht naar meerdere
onderbroking van het werk. Waar in den
beginne alleen de ondcrwijzes in verschil
lende soorten van onderwys en de rechters
officieel van de vryheid der vacantie
geprofiteerd hebben, komt men in don
laatsten tijd en terecht tot de over
tuiging, dat uitbreiding van de vacantie
(in ruimeren zin), die het Nederlandsche
menschdom thans geniet, zeer gcwenscht is.
Over het geheel moet dat streven voor
ieder begrijpelijk en aan ieder sympatiek
zijn
""b-sr—*-
Waar de arbeid tegenwoordig veelal
in een ander tempo geschiedt dan vroeger,
daar is vanzelf meer behoefte aan uitrusten
na den arbeid gekomen. Men stelt andere
eischen aan hot leven. Men heeft als oor
zaak van vele kwalen of althans van
de verergering van vele kwalen onder
kend een zekere overspanning, een gemis
aan ontspanning althans, en wil die oorzaak
wegnemen.
Kortom zoowel uit luxubchoefte als
uit hygiënische overwegiugen wenscht men
meerderen vrijen tijd.
Doch hoever moet men daarin nu gaan
om niet in overdrijving tc vallen en om
uiet te vergeten de waarheid van die voor
treffelijke Nederlandsche spreuk, dat ledig
heid des duivels oorkussen is?
Over de wijze waarop vrjjaf genomen
moet worden, hoort men de meest ver
schillende opvattingen. Er is eenerzjjas
een bekend Italiaansch criminoloog, die don
ncgontienurigen arbeidsdag verdedigde,
gepaard gaande met drie maanden absolute
rust. Er zyu anderzijds de voorstanders
van een korten arbeidsdag en korte vacan-
ties op Zondagen, feestdagen en vrije
Zaterdagen. Wat is nu het ideaal, waar
naar wij moeten streven met het oog op
het geluk on de gezondheid van de
individu? Of liever: is er één ideaal waar
naar wjj voor allen kunnen streven?
Het antwoord is niet twijfelachtig. Wel
nooit zal men hier alle menschen en allen
arbeid onder één voorachrift kunnen bren
gen. Daarvoor is de arboid te verschillend
daarvoor loopen de menschen te veel uiteen
Hoe moeielijk is, om to beginnen al de
huisarbeid der vrouw te regelen en te
beperken. Hoe vele bedrijven zijn er, die
geheel bizondere eischen stellen, wat een
verschil in de continuïteit en in de hoe
veelheid geregeld verrichten arbeid in do
verschillende bedrijven. En dan kan men
don bedrijfsarbeid nog betrekkelijk gemak
kelyk regelen zoolang hy verricht wordt
in werkplaatsen. Doch hoe nu ook den
huisarbeid te beperken van den gewonen
thuis arbeider, van de huisvrouw, vau den
intellectueelen arbeider, den student.
Wij geloovon dan ook, dat het uiterst
moeielyk is één idoaal voor alleD te stellen
(waarby wy natuurlyk buiten bospreking
laten de zoogenaamde sociale wetgeving op
dit stuk, die zich altyd maar met een deel
van de kwestie inlaat).
Daarover is men het intnsschen wel eens
dat één rustdag per week zooveel mogelijk
voor allen gewenscht is. Op zoo'n dag ligt
slechts schijnbaar al het werk stil, vooral
voor de huisvrouwen beteekent zoo'n dag
niet: rust. Maar in elk goval is de Zon
dagsviering uit het hygiënische oogpunt,
waaruit wy nu de kwestie bekijken, wol
een goede instelling. Doch moet men nu
verder gaan? Door, afgezien van individueele
vacanties, te streven naar meer zelfstandige
vrye dagen (feestdagen) of door het Eu-
golsche voorbeel I der vrije Zaterdagmiddagen
te gaan volgen?
Dat Engolsche voorbeeld is, hebben wij
wel, niet vooral in het leven geroepen op
hygiënische overwegingen De Engelschen
zijn vurige sportenthousiasten. Godsdienstige
overwegingen kwamen in conflict niet de
uitoefening van de sport op Zondag. En
dus is men sport-uitvoeringen op Zater
dagmiddag gaan stollen. Die wilde men
bijwonen. En zoo begint langzamerhand het
instituut van den vryen Zaterdagmiddag in
Engeland ingang te vinden.
Is nu deEngelsche methode voorNederland
te prefereeren boven de gewoonte, in audero
landen bestaande, om meer vrije dagen in
den kalender in te voegen, gelijk b.v. in
Amerika en in vele landen met een over
wegend katholieke bevolking?
Wij begrypen, dat deze zaak zich niet
laat dwiugeu. Het Engelscho voorbeeld is
in onze dagen machtig. De mode vermag
hier veel. Bovendien is er al een begin
van een beweging voor een vrijen
Zaterdagmiddag en werken in die richting
andere motieven mede dan zuiver hygië
nische. Maar toch is het dunkt ons uiet te
laat om te overwegen wat beter is: een
uitbreiding van het aantal algemeenc
feestdagen of de invoering van deze
Engelsche zede.
Als wij aannemen, dat het gewenscht is
om naast beperking van den arbeidsdag en
algemeener making der vacantioverleening,
nog meer dagen te scheppen, waarop
zooveel mogelijk het gebeele maatschappe
lijke leven stilligt, dan is het de moci'.e
waard te overwegeu, hoe men die dagen
het best uitkiest. Eu dan zal men daarbij
niet over het hoofd hebben te zien, dat
een uitbreiding in de Engplachc richting
niet zeer geleidelijk is en vooralsnog de
Engelsche spoit-moliveering mist De uit
breiding van het aantal feestdagen daar
entegen kan zoo gcleidelyk g.ian als men
wil, nademaal iedere feestdag door elkaar
10 uur werkens por jaar wegneemt,
de Zaterdagmiddag-vrijmaking voor elk
uur vrijheid 52 uur werken per jaar weg
neemt. En evenals, wat wij de feostdag-
methode noemen, gclijdelijkcr is ïu tc
voeren, is daarmee ook gemakkelijker de
beweging to remmen, die m Eugeland toch
allicht vrij spoedig zal uitloupeu op liet
scheppen van twee vrije dagen per weck
en die natuurlijk bepaald kan ontaarden.
Eu nu durven wy uiet zonder meer to
verklaren, dat die twee dagen te veel
zouden ziju maar wel zouden wij toch
zeer beslist op den voorgrond willen
stellen de vraag of ook hier overdrijving
niet kan schaden.
Tegenover deze overwegingen pleit dan
weer tégen hot Bcheppen van meerdere
feestdagen de moeielykheid om geschikte
dagen te vinden, die niet eeu eenzijdig
politieke of godsdienstige beteekenis hebben,
en het begin van uitvoering van bet
Engolsche systeem, dat hier te lande al
gevonden wordt.
Wij willen zelf geen oplossiog geven
voor het alternatief feestdag of Zaterdag-
uitbreiding dat wij hier gesteld hebben.
Maar wel achten wij het van belang dit
de kwestie gestold wordt en dat de meest
deskundigen zich daarover uitlaten.
Het Fransche Ministerie in oevaar.
Het Frausche ministerie is Vrijdag in
gevaar geweest. De afgevaardigde Meunier
had een interpellatie ingediend omtrent
het onvoldoende karakter der tegenwoor
dige wetgeving tegen de oongregaties.
Ministor president Briand antwoordde in
hoofdzaak, dat men niet in één dag de
congregaties, die zoo diop wortel geschoten
hebben, kan uitroeien. Hij verzocht de
meerderheid, haar vertrouwen in de regee
ring uit to Bpreken. Briand aanvaardt een
dagorder, waarbij de verklaring dor regee
ring wordt goedgekeurd en waarby de
Kamer haar vertrouwen in de regeering
uitspreekt, om de wetten te handhaven.
Het eerste gedeelte der dagorder wordt
aangenomen met 262 tegen 238 stemmen;
het tweede gedeelte met 457 tegen 83 en
de gelieele dagorder met 258 tegen 242
etemmeu.
Deze zeor kleine meerderheid van 16
stemmen was aanleiding dat de beer Briand
des avonds met de andere leden van het
kabinet ging beraadslagen over den toestand,
volgend uit de gehouden stemming der
Kamer, die tot talrijke commentaren aan
leiding gaf.
Men zal hebben opgemerkt, dat in de
laatste tydeu het ministerie herhaaldelijk
in gevaar heeft verkeerd, dat het Kabinet
keer op keer, bij do geringste aanleiding,
de quaestio van vertrouwen gesteld heeft
Een bewijs, dat de regecring ten zeerste
betwijfelt of zij dat vertrouwen nog geniot.
Inderdaad is dat voor hem die do getallen
waarmede zij baar overwinningen iedere
maal behaalt, gadeslaat, hoogst twijfel
achtig. Soms ie de meerderheid overstel
pend: in zulk ecu geval stemmen van de
linkerzijde der Kamer slechts do locialisten
tegen het Kubiuet; maar herhaalde malen
komt het voor dat de meeiderheid niet
meer bedraagt dan een twintig of dertig
stemmen, eeu voor de Fransche Kamer
ongekend kh-ine uieeidorheid. Daarvan is
du oorzaak dat uiet alleen de socialisten
der regecring hun vertrouwen onthouden,
maar dat ook een groot deel der radicale
eu radico socialistische partij waarop
Briand en de zijnen moeten steuueu
met name de linkervleugel dier partij,
legen de regeeringsiiiotie stemt, 't Is de
parlementaire groep die liet Kabiuot-Briand
belaagt van het oogenblik vau ziju optreden
af, en die wacht op eeu gologenheid om
den premier te laten vallen. Bijna is het
haar gelukt op dien gedeukwanrdigen
avond na de spoorwegstaking, toeu Briand,
zich versprekend, verkondigde, dat do
regecring desnoods tot onwettige maatre
gelen haar toevlucht zou genomen hebbeu
oiu het land te redden en de staking te
doen eiudigen. Biïand's vrienden wisten
een stemming op dieuzclfden avond te
voorkomen, en dat redde het Kabinet;
want den volgenden morgen verzachtte de
premier zijn woordeu en verkreeg de ge-
wensebte meerderheid. Maar van dien dag
af is de groep die het Kabinct-Briaud
bestrydt grooter en invloedrijker geworden,
en zijn de aanslagen op het miuisterieele
leven van den premier vermeerderd; telkens
wordt er een poging gedaan om het
Kabinet over een steentje te laten strui
kelen, totdal eindelijk Briand,^moe gesard,
een ministerraad belegt om uën toestand
van het Kabinet te bespreken d, w. z. te
overleggeu of onder deze omstandigheden
het Kabinet mot fatsoen de zaken kan
blyven voeren. Immers Briand heeft het
indortyd duidelijk gezegd: hy wil slechts
steuuen op een rcpublikcinschc meerderheid
en do stemmen van rechte voor zyn be
wind wil hij links laten liggen!
In den plaats gehad hebbenden Minister
raad waren Pichon en Dupuy voor het
heengaan van hot ministerio, waartegenover
de andere leden opmerkten, dat daarmede
een ernstig precedent zou worden geBchu-
pen, daar alsnog de meerdeihoid zich voor
het ministerie had verklaard.
Men zal het dus voorloopig nog eens
proboeren.
Frankrijk.
In Frankrijk is nu definitief 'u „Ligue
du libre Echange" tot stand gekomen eu
de jeugdige vereoniging beeft dadelijk een
oproep gericht tot alle groote en kleine
fabrikanten wier waren beschermd worden,
tot alle kooplieden, wier belang het is
goedkoop te koopon, tot allen, die betrok
ken zijn bij den transito handel. Want
indien de protectiouistcn den uioed hunner
overtuiging hadden, dan zouden ze de
spoorwegen aan de grenzen opbreken, de
kanalen droogleggen, de havens vernielen
eu de koopvaardijvloot doen zinken.
Tot alle producenten richt zich voorts
de oproep, wier verkoop minder zou wor
den door de verhooging der prijzen onder
het protectionistische systeemtot alle werk
lieden en werknemers zoowel als tot de
werkgevers, want zy allen hebben belang
by een goedkoopcu levensstandaard en bij
oen uitbreiding der afzetuiarklen, waarbij
zy betrokken zyu, tot alle huisvaders, die
om do tering naar do nering tc kunnen
zetten hun vrouwen, huu kinderen en zich
zelf bekrimpen moeten sinds de protectie
levensmiddelen, kleederen, schoenen en
verder alles duurder heeft doen worden,
wat ieder inensch uoodig heeft.
In de eerste plaats zal de nieuwe Liga
zich bezig houden met het maken van pro
paganda tegen verliooging dor douanerech-
ten of eenigo andere wijziging in de tarief-
wetten, die deze nog zwaarder ie
dragen maken. Voorts zal zij arbeiden voor
het tot standkomen vau handelsverdragen
over lange termijnen, als oen belemmering
voor het uitbreken van tariefoorlogcn en
getracht zal worden aan handel en industrie
de stabiliteit terug te geven, welke zij
verloren bij de protectionistische beweging
van 1892. Voorzitter dezer Liga is Yves
Guyot, secretaris professor Daniel Bellet,
leeraar aan du Farijsche „Ecole des
Sciences politiques."
Duitschland.
Het Berliner Tageblatt schrijft het
volgende over de oplossing, die gevonden
iB voor het bezoek aan Kome, namelijk
het plan om den Keizer door den kroon
prins te laten vertegenwoordigen: „Dit is
ten minste iets, al is het weinig, en zoo
zal de openbare meening ook het halve
succes, dat zij behaald heeft, met voldoening
boeken. Of zou men soms willen vol
houden, dat de persbeschouwingen over het
uitblijven van 's Keizers reis naar Rome,
terwijl President Fallières wél gaat, geen
invloed gehad hebben? De officieuze pers
bureau! kunnen gerust voortgaan met te
zeggen dat do „perscampagne" de op
lossing van het vraagstuk bemoeilijkt heeft,
