DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
de uitslag.
No. 53.
VRIJDAG 3 MAART 1911.
8e JAARGANG.
BUITENLAND.
DE EEMLANDER.
Hootdredacteur K. O. K I.I KE IV S. j
Dtiarean: KLEIVE 11a All 6. Telel. Intrre. IHIt.
Abonnementsprijs:
Prijs der Advertentién:
Per jaar1 4.Franco per
post id. f5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. f 1.4U. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (By
abonnement belangryke korting).
Tot plaatsing van advert, on reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen- en Buitenlaudsch Advert.- bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 75- 78 Amsterdam
De uitslag dor gisteren gehouden her
stemming voor den Gemeenteraad ia een
schitterende overwinning geweest voor de
kieivereeniging „Gemeentebelang" Haar
candidaat klom niet minder dan 223 stem
men boven den candidaat, gesteld door
17 liberalen, door de Roomsch katholieken
en gesteund door do antirevolutionnairen en
ohristelykhistorischen.
Het merkwaardige geval deed zich voor,
dat, terwyl bg een herstemming het getal
op beide candidaten uilgobracht, gewoonlijk
vooruit gaat, dit thans alloen het geval
was met den heer v. d. Wal. Deze giog
ruim 100 stemmon vooruit. Doch de beer
Wolterbeek kreeg 32 stemmen minder
dan by de stemming.
Dit laatste zal wel zijn toe te schrijven
aan het Dinsdag j.l. in den Gemeenteraad
voorgevallene. De houding van den heer
Veis Heiju en die van den auctor intellec
tualis van de veelbesproken motie heelt
bewerkt dat sommige kerkelijken, zooals
uit de kiezerslijst blijkt, zijn weggebleven
van de stembus. Dit natuurlijk minder
als protest tegen deu heer Wolterbeek
dan wel tegen de coalitie. Zulk oen ver
knochtheid van Dordt aan Rome is hun
blijkbaar tegen het gemoed.
Het Bestuur der sociaaldemocratische
arbeiderspartij had deu avond vóór de
stemming nog een biljet rondgezonden,
waarin don sociaal-democraten word aan
geraden zich van stemming te onthouden.
Dat niet allen zich daaraan hebben ge
stoord, is zeker.
Merkwaardig is het ook, dat de candidaat
der S. D. A. P. by do verkiezing op
21 Febr. zoo'n enorm aantal stemmen
minder kreeg dan in 1909.
Het nieuwe Frassche Ministerie.
Het nieuwe Fransche kabinet is gereed,
zyn programma verschilt al heel weinig
van dat waarmee Briand tot tweemaal toe
voor den da? kwam, en van hetwelk hij
niets heelt uitgevoerd; en het onder
scheidt zich eigenlijk ovenmin sterk van
wat Clemenceau wilde. Hoe duidelijk ziet
men aan dit verschynsel, dat het gaan en
komen van ministeries in Frankryk niet,
gelijk elders, zooals b v. in Engeland, ver
band houdt mot den strijd over groote
beginselen, maar dat het uitsluitend per
soonlijke quaesties zijn, die het ministe-
rieele leven beheerschen.
Monis, de nieuwe premier, is Senator
voor de Gironde, 65 jaar oud, gewezen
minister van juBtitie in het kabinet Wal-
deck-Rousseau, en vriend van Emiles
Combes, hoewel hij later tegen de vermaar
de wet op de scheiding van Kerk en Staat
stemde. Dit en zijn medewerking tot den
val van het eerste radicale ministerie Bour
geois is hem altijd hoogst kwalyk geno
men. Monis was dopr Briand aangezocht
um zitting te nemen in Briands tweede
Kabinet (Nov. 1910) en Monis had het
aangenomen ook; maar op het laatste
oogenblik trok hij zich terug, wellicht
omdat hy den spoedigen val van het Kabi
net voorzag, en liever Briand's opvolger
was dan een zyner lotgenooten.
Do belangrijkste persoonlijkheid van het
ministerie, wellicht feitelijk de leider, is
ongetwijfeld Delcassé. Men herinnert zich
nog Delcassé's ministersohap van zes jaren
geleden, toen zijn anti Duitsche politiek do
spanning tusschen Frankrijk en Duitschlaud
in zake de Marokkaansche quacstie zoo
zeer hielp verergeren, dat men inderdaad
bijna aan deu vooravond van een oorlog
heeft gOBtaan. 't Is daarom wel van belang
dat Delcassé niet terugkeert als minister
van buitenlandsche zakeu, maar als druger
der portefeuille van marine. Daaruit zou
men de bedoeling vermoeden, de wereld
niet te doen vreezen voor een horhaling
van do anti-Duitsche Delcassé politiek,
waarvoor sommige bladen in Frankrijk en
Duitschland blykbaar heel bang zyn. De
officieuze correspondent van de Kölnische
Zeitung haast zich hieromtrent te zoggen,
dal Duitschland rustig zal afwachten, of
inderdaad die vrees gegrond is. Mocht dat
zoo zyn, zoo voegt hij eraan toe, dan zou
het misschien voor de vredelievende par
tijen in Frankryk nog onaaugeuamer zijn
dan voor ons.
Dat Delcassé de groote man van het
Kabinet is blijkt wel uit de onderlinge
bede, die volgens de Matin Monis hoeft
gericht tot Delcassé, om deel uit te maken
van zyn schare. „Waarde vriend", zoo zou
Moni9 gezegd hebben, „ik kom u het
ministerie aanbieden waarvoor gij vier jaar
gewerkt hebt, waarvoor gij zulke volledige
en nuttige hervormingen hebt volbracht,in
één woord, voor hetwelk gij op de tribune
woorden hebt gesproken, die in alle lan
den met aandacht vernomen zijn. Ik kom
u vragen minister van marine te zijn, maar
ik wil terstond erbij voegen dat ik het
met u geheel en al eens wil zijn in zake
de buitenlandsche politiek. Wanneer wij
het daarover eens zijn, zal ik met u de
bezetting der portefeuille van buitenlandsche
zaken bespreken." Zoo sprak Monis, en
Delcassé gevleid en bewogen, nam deze
benoeming tot mede-leider van het Kabinet
aan. Terstond daarop zijn de besprekingen
begonnen over de bezetting der andere
mini8terieele posten tusschen Monis, Ber
teaux en Delcassé. Het heeft heel wat
moeite gekost om een minister te vinden
die de buitenlandsche zaken wenschte te
beheeren onder Delcassé's opperleiding,
maat te slotte heeft men Cruppi bereid
gevonden deze weinig verkwikkelijke taak
op zich te nemen. Want dat Delcassé de
buitenlandsche politiek weer zal gaan
beheerschen schijnt ons na het bovenstaan
de niet twijfelachtig.
Berteaux heeft oorlog op zich genomen,
en zoo heeft men een burger-minister voor
oorlog en voor marine.
Frankrijk.
Op 11 Maart a.6. zal de Greenwichtijd
in Frankryk zijn intrede doen. Juister in
den nacht van 10 op 11 Maart. Op dat
tijdstip dienen de wijzers van alle Fransche
uurwerken zoo doze ten minste den
volgenden dag „gelijk" willen zijn 9
min. en 21 eeconden achteruit te worden
gezet.
By deze gelegenheid is ook de vraag
gesteld, of het niet wenscholijk ware, al
thans voor de spoorwegen de men van bet
etmaal niet in 2 maal 12, doch in 24 te
veranderen, gelijk ook elders de Matin
beweert in de meeste landen - gebrui
kelijk is. Conservatief als au fond het
Fransche volk is, is deze verandering, af
gescheiden van het al dan niet wenschelyke,
afgestuit op de moeilijkheid om er het
publick aan te wennen, de wijzerplaten te
vernummeren, alle drukwerkon van de
spoorwegen en van het ministerio van
oorlog over te drukken etc. etc.
Duitschland.
Bij eeu universitair feest in Wtirzburg,
ter eere van den nogontigslen verjaardag
van den Prins-regent, zou de hoogleeraar
in de aardrijkskunde, dr. Fritz Regel, eeu
„hocli" op den Keizer uitbrengen. Zijue
speech bevatte echter Diets anders dan eeu
zoo scherpen aanval op deu persoon des
Keizers, dat vele hoorders protesteerden
en de aanwezige officieren voornemens
waren te vertrekken. Do hoogleeraar
maakte het dan ook wel heel bar. Hij
noemde het bv. een lastige dwang, dat hij
eeu „hoch" moest uitbrengen op iemand
op wien zooveel valt aan te merken als
op den Keizer. Nu, dat komt in een ge-
legenheidsspeech toch inderdaad niet te pas.
Prof. Regel is 57 jaar oud, reserve-
officier, en zijn politieke kleur is nationaal-
liberaal.
De Miuister van Oorlog heeft per
circulaire officieren opgeroepen, die bereid
zijn voor de afdeeling luchtvaart opgeleid
te worden. Alleen luitenants en onder
luitenants, dio ongehuwd zijo, komen in
aanmerking. Te beginnen met 1 April
zullen ze in het kamp te Düberilz een
cursus moeten volgen. Zij ontvangen een
extra toelage van 200 mark per maand.
Groot Britan.vie.
Na vier dagen goduurd te hebben, is
gisteravond het debat over de tweedo
lezing van do Parliament Bill, gesloten,
Austen Chamberlain diende een amende
ment in, waarbij hervorming van het Hoo
gerhuis wordt voorgesteld, uiet handhaving
van zijn omifhaukelykheid als Tweede
Kamer en waarbij verklaard wordt dat de
door de regeeriug ingediende bill geen
genoegzame waarborg oplevert ten opzichte
van het tot wet verheffen van ernstige
veranderingen zonder concent van het volk.
De Unionistische spreker legde den nadruk
op de noodzakelijkheid, die er voor de
regeeriug bestaat, om tot een duurzame
schikkiug te geraken betreffende het vraag
stuk der verhouding tusschen de beide
Huizen. Hij verklaarde, dat dit alleen
veilig te bereiken is, door aanvaarding
van een ontwerp dat zoowel door de
regeering als door de oppositie wordt
voorgestaan. Echter hebben de Ministricelc
redevoeringen duidolijk de weigering der
regeering in het licht gesteld om tot oen
ecbikking te willen medewerken en aange
toond, dat zij besloten is met de Parlia
ment Bill voort te gaan. Asquit heeft
heden verklaard, dat volgens de duidelyk
uitgesproken en herhaalde opdracht van
't volk, het de allereerste en hoogste plicht
tevens der regeering iB om de bill tot wet
te maken. De tweede lezing van de wet
is dan ook aangenomen met 368 stemmen
tegen 242.
Het amendement van Chamberlain werd
verworpen met 365 tegen 244 stemmeD.
Spanje.
Men vreest in SpaDje voor een ministo-
rieelo crisis als gevolg van do quaestio met
het Vaticaau. Er scbyut een geduchte
aauval op het Kabinet te dreigen van den
kant eener coalitie van alle conservatieve
en clericalo krachten. Het Yaticaan, hier
van verwittigd natuurlijk, zou daarom een
onverzoenlijker houding aannemen dan ooit
te voren.
Portugal.
Dc ministers keurden de maatregelen
goed door minister Costa genomen, om te
verbieden, dat de herderlyke brieven van
de bisschoppen tijdons de godsdienstoefe
ning in de kerken worden voorgeleien.
De procureur-generaal onderzoekt die brie
ven met het oog op de mogelijkheid oener
strafvervolging.
China.
Het hoeft goruiuien tijd geduurd, eer
men in Mandejoerye overging tot het
verbranden van de lichamen der gestorven
pestlijders, hetwelk zoo zeer strijdt met de
beprippen der Chineezen en huDnc vereering
voor de tloodeu.
Dr. Woe wees in zijn rapport aan de
regeeriug te Peking er op, dat meu
onmogelijk de doode lichamen bij duizenden
kon laten liggen. De grond was hard
bevroren, zoodat er uiet in gegraven kon
worden. Daarom vroeg hij verlof, om de
dooden te laten vorbranden. Iu vele gevallen
waren al de familiebetrekkingen der dooden
ook dood en de nog levenden durfden de
lichamen niet opeiechen, uit vrees voor de
quarantaine, waarvoor zij even baDg waren
als voor de besmetting.
De regeering maakte bezwaren. Zij wilde
met dynamiet kuilen in den grond maken.
Maar dat gelukte niet en eindelijk kreeg
dr. Woe verlof om naar goedvinden te
handelen; maar de regeering waarschuwde
hem te zorgen dat hy geen oproer verwekte.
Dr. Woe vaardigde nu eeu proclamatie uit,
waarin hij de betrekkingen der overleden
pestlyders aanmaande, hunne dooden te
begraven. Daarop kwam geen aDtwoord.
Toen maakte dr. Woe bekend, dat al de
ge torven pestlyders verbrand zonden worden.
Ook daartoe kwam geen antwoord en
e -cumin op een andere proclamatie, waarbij
allen uio iets tegen de verbranding hadden,
werden opgeroepen om hunno bezwaren
kenbaar te maken.
Toen werden er groote hoeveelheden
steenkool en brandhout bijeengebracht en
bij stapels van honderd werden er 3S00
doodcu verbraud.
Er stonden groote volksmenigten treurig
te kijken naar dio „ontwijding vau de
dooden"; maar er word geen protest gehoord.
Rusland.
In het Russische gouvernement Tsjer-
nigof is men begonnen de Joden in grooten
getale uit te diijven. Er zijn er reeds
2000 weggejaagd en er zullen er nog heel
wat meer volgen.
Over eenige weken beginnen in de
Doema de debatten over het woonrecht der
Joden. Jammer is het dat die debatten
juist vallen in eeu tyd van universitaire
onlusten. Want in zulk een tyd pleegt
meD van de Joden steeds den zondebok
te maken.