DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
Een Jubileum.
No. 63.
WOENSDAG 15 MAART 1911.
8e JAARGANG.
BUITENLAND.
DE
LANDER.
Hsofdredacteur ®t. O. K I.I UK S 8.
ütiii-euii: KL.KIXK 9I.XA4J O. Telet. Interc. IS».
Abonnementsprijs
Prijs der Ailvertentiën:
Per jaarf 4.Franco per
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Yoor iederen regel meer f 0.08.
post id. f 5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (By
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
abonnement belangryke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Biuneu-en Buitenlandsch Advert.- bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78 Amsterdam
De Duitsche bladen hebben de gelegen
heid om eeno welverdiende hulde te brengen
aan den Nestor der Duitsche vorsten niet
ongebruikt gelaten. De Prins Regent
Luitpold van Beieren iB in hooggestemde
artikels gevierd.
Hij heeft vijfentwintig jaar Beieren ge
regeerd. Hij heeft negentig jaar geleefd
en zijn leven is niet nutteloos voorbijgegaan.
Prins Luitpold is een merkwaardig man,
die de aandacht verdient ook buiten
Duitschland.
Hij is de derde zoon van Koning Ludwig
I, die voor de revolutie van 1848 moest
wijken. Do Koning verkoos niet af te zien
van zijne absolutistische neigingen ou zijne
verhouding tot do danseres die zich Lola
Hontéz noemde en door bem tot gravin
Lansberg was verheven, had een groot
schandaal gewekt. De ondste broeder van
den tegenwoordigen regent Maximiliaan,
volgde zijn vader op, de ander, Otto,
werd Koning van Gric&eulund. Priu9
Luitpold intusschen studeerde en deed
groote reizen. Hij bezocht niet alleen
Italië en Griekenland, maar ook Spanje,
Kleiu-Azië, Egypte en zelfs Marokko, welke
staat toen mindei dan thans in den gezichts
kring lag van het beschaafde Europa. Hij
nam doel aan den oorlog van 1866 en
in het gevecht bij Helmstadt werd zijn
zoon Ludwig aan de zijde van zijnen vader
ernstig gewond hij kon niet verder
dienen. Toen in 1870 Beieren voor de
vraag gesteld werd of het al dan niet met
Pruisen zou meedoen, verklaarde prins
Luitpold zich voor het bondgenootschap.
Intusschen had zijn neef Ludwig II, zoon
van Maximiliaan, den troon beklommen
en deze zond zijn oom naar het groote
hoofdkwartier. De prins nam persoonlijk
deel aan de slagen om Metz en zag voor
zijne oogen op korten afstand het bloedige
drama van Sedan. Daar, terwijl hij op
eene hoogte het gevecht gadesloeg, reed
de Pruisische kroonprins, later keizer
Friedrich, op ,hem toe om hem geluk te
weu8chen met de honding van zijne Beieren;
het is bekend dat de Beiersche soldaten
dikwijls vooraan waren in de gevechten en
dat do Franschen hen vreesden. Prins
Luitpold bracht Kor.ing Wilhelm het be
richt, dat Napoleon gevangen was en reikte
hem te Versailles het schrijven over van
zijnen koninklijken neef, waarin bij hem
aangedrongen werd op het aannemen van
een keizertitel, waartegen aanvankelijk de
Koning bezwaar maakte.
Koning Ludwig vau Beieren was, zooals
men weet, niet gehuwd. Zijn broeder Otto
zou, indien hij stierf de regeering moeten
aanvaarden. Maar Otto leed aan de ziels
ziekte, die in het Huis Wittelebach meer
is voorgekomen. Hy werd kiaukzinnig.
Zoo moest prins Luitpold, dje toen reeds
een man van leeftijd was, zich voorbereiden
om ingeval Koning Ludwig voor hem
mocht heengaan, de kroon te aanvaarden.
Zeer dikwijls werd hem opgedragen den
Koning te vertegenwoordigen. Het is
bekend, dat deze in menschenschuwheid
en ten slotte in volslagen krankzinnigheid
verviel. Hij trok zich terug bij Chienisee
in het gebergte, liet prachtige paleizen
bouwen en beging allerlei buitensporigheden.
Zijn leven w.sb een romantische droom.
Niettegenstaande zijn vorstelijk inkomen,
maakte hy schulden en de regeeringszaken
liepen in de war. Eindelijk werd een
deskundig onderzoek van zijnen toestand
noodig geacht. De artsen bevestigden wat
iedereen vermoedde; de Koning had o.a.
bevolen dat men zijne ministers zou
doodschieten en hij had zijne bedienden
tot ministers benoemd. Het drama eindigde
met den zelfmoord van den beklagens-
waardigen vorst die in het Starnbergermeer
sprong.
Onder moeilijke omstandigheden aan
vaardde prins Luitpold als regent voor den
nog altijd levenden Koning Otto het
bestuur. Hij beijverde zich om de verwarde
zaken in orde te brengen. De Koning had
bijgedragen tot de stichting van het
Duitsche Rijk, maar zijn trots kon niet
verdragen, dat hij in dit Rijk niet de
eerste was en een Keizer uit het huis der
Hohenzollern te Berlijn resideerde. Hij
weigerde daarheen to gaan. Maar prins
Luitpold bracht zoo spoedig mogelijk een
bezoek aan Berlijn en herstelde de goede
betrekkingen. De schulden van den onge-
lukkigen Ludwig II werden betaald, de
de regent weigerde het inkomen van de
Kroon te aanvaarden, zooals hij de Kroon
geweigerd had. Er kwam weer gang in de
wetgeving. De verkeersmiddelen werden
verbeterd en uitgebreid.
De prins was een waar bevorderaar en
beschermer van d^ kunst. Ook aan hem
is het te danken dat Müuchen tot de
kunststeden van Europa behooit en zijne
schilderschool vermaard is. Prins Luitpold
houdt zich daarbij geenszins op een afstand
van de kuustenaars; hij is een trouw
atelierbezoeker en men zegt dat zijn
ooi deel zeer op prijs gesteld wordt door
de artisten.
Deze negentigjarige, die zooveel beleefd
heeft, wenscht nooit de aandacht te trekken.
Hij ia een zeer eenvoudig man, die zijne
zaken doet en wiens grootste genoegen
de jacht iB. Want hij is zeer krachtig en
een bergtocht vermoeit hem niet. Thans
bij zyn, jubilé heeft hij in eene korte toe-
spraak, want hij houdt niet van lange
redevoeringen, o.a. gezegd zeer verheugd
te zijn dat men hem in zijne jeugd had
gehard; daaraan meende hij zijne goede
gezondheid op hoogeu leeftijd to danken
te hebben.
Daar de prins niet van drukte houdt,
werd zijn jubilé niet gekenmerkt door de
pracht van vroegere hoffeesten te München.
Aan het geld daaraan vroeger besteed
werd een betere bestemming gegeven.
München was versierd, maar de recepties
onderscheidden zich door eenvoud. De
prins schijnt van den regel te zijn dat
deze het kenmerk is van echtheid.
Mexico en de Vereenigüe Staten.
Van Amerika's vredelievende gezindheid
is in zake Mexico nog heel weinig geble
ken. Integeudeel, gister meldde een
telegram dat er nog eens 20.000 man
Amerikaansche troepen naar de grena van
Mexico gezonden zullen worden. Indien
dat waar mocht zijn, begint de zaak waar
lijk onrustbarend te worden: waarom
zouden er 40,000 soldaten noodig ziju om
te waken tegen vrijbuiterij van Mexicaan-
sche revolutionnairen in Texas? En zelfs
wanneer de bedoeling mocht zijn, president
Diaz tegenover de rebellen te helpen, is
dan daarvoor een leger van 40,000 man,
zegge de helft van heel de landstrijdmacht
der Vereenigde Staten, noodig? Eo dan:
wat doen de Amerikaansche schepen in'dc
Golf van Mexico? In Washington zegt
men, dat zij kolen kotnen haten in de
Mexicaausche havens eu dan weer ijlings
zullen vertrekken. Maar dat zal wel oen
praatje zijn van dezelfde soort als de
oorspronkelijke mededeoling, dat de troe-
peu naar de Mexicaansche greus gestuurd
werden om manoeuvres te houdeu!
Aan de geheimzinnigheid der regeering
te Washington slechts is het te wijten dat
er geruchten gaan loopen als zouden al
deze maatregelen eigenlijk niet tegen
Mexico, maar tegen Japan gelicht zijn
Wij hebben dezer dagen in het voorbij
gaan melding gemaakt van dat gerucht;
thans duikt het weer op. Men vertelt dat
president Diaz een verdrag gesloten zou
hebben met Japan, volgens hetwelk 15000
gewezen Japansche soldaten als arbeidors
cu boeren in Mexico aan land gezet zou.
den worden. De Vereeuigde Staten evenwel
zouden lucli. gekregen hebben van het
plan en daarom zulke verstrekkende
maatregelen hebben genomen, die mooten
dienen ten eerste als dreigement jegens
Mexico eu het tweede om een eventueeleu
Japauschcn iuval via Mexico af te weren.
Het gerucht klinkt wel zeer fantastisch
eu 't is best mogelijk dat het niet? is dan
ecu praatje; maar aan den anderen kant
is hot verklaarbaar dat er znlks geruchten
ontstaan als gevolg van de ontzagwek
kende inachts-outwikkeling van de Ver
eenigde Staten aan de Mexicaansche grens.
Rusland en China.
De Russische gezant te Peking kreeg
de opdracht aan den Wai-woe poe een
nota te overhandigen waarin verklaard
wordt: dat de Russische regeering in het
antwoord van de Chioeesche regeering
over de belemmering van den Russischeu
handel door monopolies en over de op
richting van Russische consulaten in het
district Kobdo bewijzen ziet van de ouvrieml
schappelijke houding van China tegenover
Rusland.
Do Russische regeering verzoekt de
Chineesche regeering iu het vervolg bij
zulke haudclingen to overwegen, dat zij
onvermijdelijk tot verstoring van de vriend
schappelijke betrekkingen tusschen Rusland
en China moeten leiden.
Frankrijk.
Minister Monis heeft een belangrijke
hervorming bedacht waardoor tevens de
heer Malvy, de nieuw geschnpen onder
secretaris van justitie, wat werk zal krijgen.
Zijn hervormiug betreft de bestraffing van
voor het eerst veroordeelden (bet straf.
fensysteem voor recidivisten moet blijven
bestaan) en is gegrond op het beginsel, dat
een misdadiger zóó gestraft moet worden
dat hij het door zijn misdrijf berokkend
nadeel vergoeden kan. Stel, iemand heeft
gestolen. Men vonnist en veroordeelt hom.
Wat is het gevolg? De man wordt gestraft
en in de gevangenis gestopt; hy leeft een
half jaar of een jaar op kosten van den
staat en deze moet ook nog do proces
kosten betalen. Mouis wil dat veraoderen:
de dief zal moeten werken en loon krijgen,
maar dat loon zal uitbetaald worden aan
den benadeelde, totdat deze is schadeloos
gesteld, en vervolgens aan den Staat
totdat de proceskosten gedekt zyn.
Nu, nieuw is het denkbeeld niet; toege
past is het in den nieuweren tijd zelden,
omdat men van meening was, dat de
misdadige gezindheid van den veroordeelde
van meer invloed behoort te zyn op de
strafmaat dan het berokkende nadeel. Maar
de beer Monis schynt voor dat argument
weinig te voelen.
In den nacht van Maandag op
Dinsdag is, naar uit Reims wordt gemeld,
op het station te Rilly la-Montagne een
ergerlijk staaltje van sabotage voorgevallen.
Dertieu groote vaten met champagne gevuld,
zijn aangeboord en vervolgens is de inhoud
door toevoeging van petroleum onbruikbaar
gemaakt. Deze daad, waarvan de burge
meester van ChigDy, als wijnhandelaar de
schade dragen moet, is een gevolg van de
jougste onlusten in Champagne. Bovendien
verluidt, dat dit slechts het begin is van
een op groote schaal voorgenomen sabotage,
van hen, die ontevreden zyn over do wijze
waarop het geBchil is opgelost. Het parkot
van Reims heeft een onderzook ingesteld.
Duitschland.
Bij liet debat over de begrooting voor
ondeiwijs in den Pruisischen landdag heeft
de socialist Liebknecht een heftige rede
voering gehouden tegen het geestelijke
toezicht op de scholen. Hot wordt gebruikt
zei hij tot politieke propaganda tegen
de sociaal democratie, en Centrum en
conservatieven verlangen door dit toezicht
van geestelijken do school geheel onder
het juk der Kerk to brengeu.
Liebknecht werd tijdens het uitspreken
van zijn speech zeer heftig en riep ten
slotte uit: „Indien wij hier eeu wet op de
ministcrieele verantwoordelijkheid haddon,
zat de minister van onderwijs op het
beschuldigdenbankje!" Hij zeide dat, omdat
de minister naar zijn meening oen uitspraak
van het Rijksgerechtshof met voeten trad.
Spanje.
In de Kamer heeft de Carlist Salaberry
gevraagd of het waar is, dat binnenkort
de Koning van Italië benoemd zal worden
tot ecrrecommandant van het regiment
Savoya en dat Koning Alfons een bezoek
brengen gaat aan het Italiaanecho Hof.
De premier Canalejas antwoordde hier
op, dat wat het eer9to gedeelte dezer
vraag betrof, hij geen antwoord geven
mocht, daar een dergelijke benoeming be
hoort tot de prerogatieven ven de Kroon,
terwijl te golegeucr tijd wel zal worden
medegedeeld, of de Koning inderdaad naar
Italië gaan zal. Dit laatste wekte nogal
eenige sensatie, daar men er uit afleidt,
dat Koning Alfons inderdaad plan heeft
tydens het Italiaanscho jubileum een be
zoek aan Rome te brengen, wat in verband
met de gespannen verhouding tot het
Yaiicaan, zeer zeker door don II. Stoel
als een uitdaging zou kunnen worden
opgevat.
purtugal.
De 30en April zullen de verkiezingen
plaats hebben voor de coustitueerende
vergadering, welke 20 Mei d. a. v. zal
bijeeukomen.
Het decretensysteem zal dus betrekkelijk
spoedig plaats maken voor een normaal
regime. Hierdoor zal dan de laatsto voor
waarde vervuld zijn welke de mogendheden