DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN. No. 84. ZATERDAG 8 APRIL 1911. 8e JAARGANG. NABETRACHTING OVER - - - - - DEN GEMEENTERAAD. BUITENLAND. Omtrent ons dagelijksch brood. MLANDER. Bureau: KLEINE HaAO G. Telef. Interc. 18». Abonnementsprijs Prijs der Adyertentiën Per jaar14.—. Franco por Van 1 tot 5 rogels f 0.40. Voor iedoren regel meer f 0.08. post id. f 5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bg id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05. abonnement belangrijke korting). Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten bet kanton Amersfoort in dit blad is .uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen-en Buitenlandseh Advert.-bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78 Amsterdam De wethoudersbenoeming aan het begin van de Raadzitting, na de installatie van den heer van der Wal waa zonder eenigen twjjfel het gewichtigste punt van de agenda. De geschiedenis van de laatste tijden heeft genoegzaam aangetoond, dat er van de keuze van een geschikt wet houder veel afhangt. De poging van Rechts om door op den heer Van Esveld te stemmen, niettegen staande deze niet onduidelijk in een der vorige raadszittingen te verstaan gegeven had, dit ambt niet te ambiceren, de zaak der vrijzinnigen in de war te sturen, heeft schipbreuk geleden op de eensgezindheid van de linkBche raadsleden. Om een open reden wenschen wij ons van verdere beschouwingen te onthouden over de door den Raad gedane keuze. Wel mogen we den wensch uitspreken, dat het den heer Rjjkens gelukken moge de ideeën, die hij te voor en te na in den Raad ontwikkeld heeft, in daden om te zetten. Het tweede belangrijke punt, dat in den Raad ter sprake kwam, was het voorstel van Dr. van Enst om over te gaan tot een reorganisatie van den geneeskundigen dienst hier ter 6tede. Zeer terecht wees deze op de antieke splitsing van de medici, vroeger door ver schillende bevoegdheid gewettigd. Maar, sedert het staatsexamen voor arts bevoegd heid geeft tot uitoefening der geneeskunde in haar vollen omvang, moet die splitsiug verdwijnen. Omtrent schoolartsen heeft de heer van Enst alleen gevraagd, deze kwestie in studie te nemen, wat niet wegnam, dat de heer Ruys al dadelijk zijn oordeel wilde zeggen over die zaak. Die had waarschijnlijk voorstudie gemaakt van dit instituut. Enfin, B. en W. kunnen bij hun prao- advios met do opmerkingen van dit raadslid hun voordeel doen. De zaakrijke en heldere betoogtrant van den heer van Enst, die ten volle het oor der vorgadering had, deed hem kennen als een der beste sprekers in den Raad. Het blijkt wel, dat deze keuze eon zeer gelukkige geweest is. Een voorstel van den heer Gerritsen om een commissie te benoomen van raadsloden, leden van do Commissie van Toezicht en Hoofden van Scholen, (later met het oog op do Gemeentewet gewijzigd in een Commissie van vjjf Raadsleden) teneinde een reorga nisatie van het gemeentelijk lager onderwijs voor te bereiden, werd om prae-advics ge steld iu handen vau B. en W. Wethouder Rijkens kan aan het werk tijgen- Er zal trouwens toch wel wat achter stallig werk zijn. 8. De zaak-Ferrer in de Cortkz. De lezer die zich de verontwaardiging herinnert welke, indertijd de veroordeeling en de terdoodbrenging van Ferrer door heel de beschaafde wereld hebben verwekt, zal wellicht met eenige verwondering de jongste telegrammen over de behandeling der Ferrer-zaak in het Spaansche parlement gelezen hebben. Vooral zal hij er zich over verbaasd hebben, dat do liberale rogeering die op ander gebied zoo bjjster vooruitstrevend is zich geroepen gevoelt de wijze waarop het proces-Ferrer gevoerd is, zooal niet te verdedigen, dan toch zeker te vergoelijken. Men vergote echter niet, dat hierbij 4e politiek in hot spel is. Canalejas wil aanblijven om zijn programma, met al zijn voor Spanje heil zame maatregelen, af te werken; ea hij kan dat niet, wanneer de conservatieven hem den krgg op leven en dood verklaren Dat zou echter het noodzakelijke gevolg zijn, wanneer Canalejas in het Ferrer debat ronduit het proces een grove fout, een onwettigheid, een gerechtelijkon moord noemde Die meening wordt in de Cortez slechts verdedigd door de radicalen en de repu blikeinen, en mogen wij den berichtgever van het Berliner Tageblatt gelooven, dan heeft de republikein Alvarez dat op zulk een voortreffelijke wjjze gedaan, dat ook zij, die Ferrer allerminst gnnstig gezind zijn, zullen moeten erkennen, dat hij niet ia berecht gelijk het behoort. Op vage mededeelingen van ontrouwbare getuigen zegt Alvarez is Ferrar veroordeeld. Zoo getuigt er een, dat hg Ferrer in do „bloedige week" te Barcelona gezion heeft, maar hij moet toegeven dat hij Ferrer slechts van photographieën kende. Twee cavalarie-soldaten bewereD in hem zonder baard en in heel andere kleedij een man te herkennen, die, toen de ruiterg een plein schoonveegde, hun was opgevallen, terwijl hij een revolutionnair plakkaat stond te lezen. Dan was er een getuige die ernstige dingen vertelde: een barbier die iu dezelfde week met Ferrer op de redactie van een revolutionnair blad was geweest. Maar toen men eens wilde gaan informeeren of dit een betrouwbare getuige was, toen bleek hijmet eens anders geld naar Amerika govlucht te zijn. En daarop komt eeu getuigo, die indertijd verklaard heeft dat hij Ferrer in gezelschap van dien barbier in Barcelona gezion heeft, mcededoelen, dat hij dit onder dwang heeft verklaard. Verder: medegevangenen die tegen Ferrer getuigen, worden terstond op vrije voeten gesteld en hun proces wordt gestaakt. Waar de militairen geen bezwarend mate riaal meer kunnen vinden, komt de politie tor hulp. En uiettcgenstaando dat alles, komt men niet verder dan tot een bewgs door aanwijzingen: Er bestaat geen enkelo getuige, die verklaren kan dat Ferrer aan den opstand heeft deelgenomen, en toch werd hij als aanvoerder van dien opstand doodgeschoten. De krijgsraad volt in nauwelijks acht uur het doodvonnis, hoewol het dossier 1200 bladzijden beslaat. De voornaamste schuld van dat alles draagt volgens Al-arcz de militaire proce dure. Naar zijn meening staat die gelijk met de Inquisitie. Men liet Ferrer tot vlak voor de zitting in onzekerheid waarvoor hij tereoht stond. Toen las men hem de akte van beschuldiging voor, hetgeen tien uren duurde, en eischte daarua van hem dat hij terstond zijn onschuld zou bewijzen. Maar zijn getuigen, die wilden verklaren waar hg zich bevonden heeft tijdens do revolutie in Barcelona, wilde n.en niet hooien, omdat hun mededeeling, wegens een verzuim, enkele uren na het sluiten van het vooronderzoek aankwaml Aldus is Ferrer ter dood veroordeeld en terechtgesteld! Duitschland. Zal de grondwet voor Elzas-Lotharingen er door komen Het staat zeer te bezien. De regeering heeft, gelijk bekend, tal van Het is moeilijk om een artikel ie noemen hetgeen van grooter waarde is voor de voeding van den raensch dan brood. Er is geen voe dingsmiddel, dat meer algemeen wordt gebrnikt en grooter deel uitmaakt van uw diëet. Omdat brood zoo'n belangrijke rol in uwe voeding speelt, is het duidelijk, dat het van den grootslen invloed is op nw gezondheid. Zonder te overdrijven, kan men zeggen, dat.de gezoud- heid rechtstreeks afhankelijk is van de kwali teit van het brood, dat men eet. Het is dus van het grootste bélang om brood te eten van de beste hoedanigheid. Van dit standpunt uitgaande, is het doel onzer inrichting om brood te ver schaffen, dat aaD de hoogste eischen voldoet, die men aan dit voedingsmiddel Kan stellen, zooals hierna wordt verklaard: In de eerste plaats is het noodig om de tarwe en de rogge te ontdoen van vreemde en schadelijke bijge wassen, steentjes, enz., vooral voor ongebuild brood, waarvoor echter voor andere inrichtin gen het graan niet ot alleen door een harpzifc wordt gereinigd, die alleen de grofste onreinheden verwijdert. Id onze inrichting zijn daarentegen vele moderne graanreiniging- machines welke als volgt automatisch werken. In een zift- en zuigmachine worden eerst de grootere en daarna de kleinere vreemde bestanddeelen uitgezift, terwijl tijdens het vallen in en het verlaten van die machine door een sterken exhauster, de soortelijk lichtere bestanddeelen worden weggezogen, waarna het graan in een raspraachine valt, die de basten afraspt eu dat afraspel door een sterken exhauster er uit zuigt. Vervolgens wordt de tarwe door een tweevoudigen verdeelcylinder gescheiden in kleine tarwe en in grootè tarwe, terwijl de nog grootere erwten en boouen tot het einde van dien cylinder rollen en afzonderlijk in een zak vallen, ondertnsschen de kleine tarwe 4oor zaadtrieurs gaat welke de zaden er nit werpen, en de groofe tarwe door gerst- en havertrienrs wordt bewogen, die deze groote tarwe uit do gerst en haver werpen, welke groote tarwe door een koker rolt bij de van zaden ontdane kleine tarwe, waarna «leze weder vereenigdo tarwe valt iu eene waschmachine tegen een onder sterken druk uit een hooggelegen dicht waterreser voir opgestuwde waterstroom, welke het graan terug werpt in een bassin, doch steentjes, door hun meerder soortelijk gewicht, door zich laat zakken, die zich in een trechter verzamelen en daaronder nn en dan door een klep op een zift worden geloosd. Onderwijl zakt de tarwe in het bassin en vloeit in een stel van twee droogtrommels welke met centrifugale kracht door middel van snel ronddraaiende armen, het graan tegen de van gaatjes voorziene wanden werpou, waardoor hot water met afgeschuurde buitenste tarwebastjes vliegt. In het bassin zijn intusschen vele strootjes, door insecten uitgegeten graankorrels, enz., boven komen drijven, die door eene opening er uit vloeien en op een zift in een bak blijven liggen. Vervolgens komt de tarwe of dcjiogge iu een der 6 silo voorraadruimten om inaalklaar te verharden, waaruit het door 1 tot eu met 6 schuiven, al naar de beste verhouding wordt verkregen, tegelijk met het zelfde soort graan, doch van andere noodige eigenschappen, uit 1 of meer der andere silo-voorruiraten, komt in een vermengcylinder, welke de vermengde tarwe of rogge uitlaat uaar eeue schuier- en zuigmachine met 3 schuier étages van borstels, welke er alle door de droogtrommels aan ge wreven bastvezels afschuieren, terwijl een sterke exhauster die bastvezels er uitzuigt, waar na het graan eindelijk door eene machine met een sterke magneet gaat, die eventueelo ijzer- deelen vasthoudt, welke door een schrapper naar een niet magnetisch gedeelte worden geschoven gd van daar in een aizonderlijke bakjo vallen. Hierna wordt de tarwe oi de rogge door eene automatisch werkende weegmachine gewogen die tevens het door haar gewogen gewicht optelt en aldus na elke weging door cijfers aanwijst. Thans is het graan gereed om te worden vermalen, hetgeen geleidelijk ge schied door 4 stellen van goriftelde stalen walsen, om 't tot de juiste fijnte tc kunnen verkrijgen, daar, bij voorbeeld, bij ongebuild brood, te grove zemels de darm beweging te veel versnellen en te fijne zemels tot verstop ping aanleiding kunnen geven. Tevens wordt daardoor vermeden, dat afslijpsel van roaal- steenen onze zoo doelmatig gereinigde tarwe of rogge weder verontreinigt. Al deze machines werken geheel van zelf, evenals tusscheu hen het transport van dit graan, verticaal door elevatoren, horizontaal door transportschroeven, en hellend door kokers. Zelfs het meel wordt door eene machine opgezakt en nauwkeurig tot oen bepaald gewicht afgewogen, terwijl zij tijdens haar wegen, een anderen zal; *'ult. Slechts één werkman houdt toezicht, alleen voor het juist gesteld zijn van de geheele inrichting, zondei de tarwe of de rogge aan te raken, en bedient dan tevens een der stoomketels en stoommachines, welk economisch bedrijf zeer veel medewerkt tot onze biilijke prijzen. Al het in onze inrichtiug verwerkte water welt op uit onze diepe Artesische pijpwellen in een ondergrondsch reservoir en wordt van daaruit gepompt door een dubbel werkende zuig- en porswaterpomp, een en ander zooals door do moderne waterleiding-maatschappijen het water wordt verkregen en geleverd. De bereiding van het meel tot brood geschiedt in onze inrichting volgens een verbeterd systeem, hetwelk berust op een groot aar.tal door ons systematisch verrichte vergelijkende proefne mingen. Door deze bereiding komende voedende bestanddeelen, welke in het meel opgeborgen liggen, zoo goed als geheel vrij en maken dit brood gemakkelijker verteerbaar en dus opneembaar voor het bloed, waardoor 't een krachtiger voedsel is, en speciaal voor hen die aan de maag lijden, een heilzaam levensmiddel mag worden genoemd, daar dit brood, als ware het reeds gedeeltelijk verteerd, voor het de maag heelt bereikt. Dit brood is tevens fijn van smaak en heeft een aangenamen geur, hetgeen de eetlust bevordert on het daarom iu het bijzouder tot een uitstekend vcedsel maakt voor kindoren, welke nog in den groei zijn. De vermenging "an het deeg geschiedt door machines in stalen kuipen, in elk waarvan een stalen arm met klauw het deeg vermengt en kneedt zooals met de hand, doch veel beter en zindelijker dan door vermoeiend handwerk kan geschieden. In onze moderne oveus met door dringender hitte, wordt ons brood meer doorgebakken, tengevolge waarvan het zijn moeilijk verteerbare kleverigheid geheel ver liest, waardoor het bezwaar tegen versch brood is opgeheven, en ons brood tevens zeer smakelijke croquante korsten krijgt. Daar wij geregeld tie beste grondstoffen verwerkeu, is 't, na kennisneming vaa het voorgaande, duidelijk, dat de zuivere en echte nootzoote tarwesraaak en rogtresmaak onzor groote ver scheidenheid van soorten brood, door geen ander fabrikaat wordt geëvenaard. Onze geheele inrichting kan in werking worden bezichtigd, welke, bezoeken ons zeer aangenaam zullen zijn. Telkens in Februari wordt hot lOpCt. dividend van het voor ons brood, beschuit eu koek in het vorige kalenderjaai betaalde bedrag, uitgekeerd; voor eeno juiste opmaking dezer bedragen der vele duizenden dividend boekjes, is zulks niet eerder mogelijk. Ons dividend vormt een jnarlijksche spaarpot voor het huishouden en is geeue denkbeeldige, doch eeno werkelijke besparing, omdat onze artike- kolen voor hunne prijzen supérieur en daarom zeer billijk zijn. Bedragen tot ongeveer f30.— werden als dividend per gezin door ons uitgekeerd. Eventueele aanmerkingen en verzoeken om nadere inlichtingen zullen met de meeste zorg worden behandeld en gelieve meu te richten aan de afdeeling Broodfabriek" van Meursing's Machinale Fabr'Mkou vau Gebak, Amersfoort. (Adv.y

Historische kranten - Archief Eemland

De Eemlander | 1911 | | pagina 1