DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 113.
MAANDAG 15 MEI 1911.
8e JAARGANG.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit de Pers.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur: Mr. O. J. van Schaardenburg.
Abonnementsprijs
Por jaarf 4-—Franco per
post id. f5,60. Por 3 maandon id. f 1.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Kurean: KI.KI.VK Hi.tO ti. Telet. Intere. IS3.
Prijs der Advertentiën:
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iedoren regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (By
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten bet kanton Amersfoort in dit blad is uitsluitend" gerechtigd hel Alg. Binnen-on Buitenlandsch Advert.-bureau D. Y. ALTA, Wnrmoesstr. 76-78 Amstordam
OORLOGSTOERUSTINGEN
in HET VERRE OoSTEN.
Ondanks de wederzijdsche concessies en
vredelievence verklaringen tusschen China
en Rusland, schijnen beide zich ijverig op
ernstige gebeurtenissen voor te bereiden.
Werd onlangs uit Petersburg gemeld,
dat de Chineezen grootc troepencontin
genten in Nooid-Mandsjoerijc bjjeentrekken
het heette toen tegen de Tsjoengoezen
thans weet de Agence d'Extrêmo Orient
te vertellen, dat Rusland evenmin stil zit.
Do Russische spoorweg door Noon'-
Mandsjocrjjc, die te ïsjangtoeng aan den
Japauschen Zuiderspoorweg aausluit, is van
daar tot voorbij Kharbio geheel in beslag
genomen voor militaire transporten.
Reusachtige hoeveelheden wapenen, uit
rustingsstukken en proviand worden van
daar naar het Zuiden verzonden en de
MandsjoerijscheTiaudelswaren, boonen, meel,
en hout hoopeu zich dientengevolge aun
de stations op, daar zij uiot vorvoeid
kunnen worden. De daardoor benadeelde
kooplieden werden ongerust en overal
komt men meer en meer tot het besef,
dat de kansen op een oorlog geenszios
denkbeeldig zijn.
Duitschland.
Stuttgart had bijna een sociaal-democraat
tot eerste burgemeester gekregonde soci
alist dr. Liudemann kreeg 12,236 stem
men en regeeringsraad Lautenschlager,
de candidaat der nationaal lioeralcn, con
servatieven en Centrum 13,145, by de
gisteren gehouden stemming voor bet
burgemeestersambt. Voorts waren er 3965
stemmeu uitgebracht op den candidaat der
volkspartij. Dat zou natuurlyk een groote
bijzonderheid in Duitschland gewéest ziju,
en mogelijk is zoo iets ook alleen in Zuid
Duitschland, waar de socialisten veel min
der fel tegenover de „burgerlijke" partijen
staan dan in hot noorden. Want de eerste
burgemeester moet allerlei representatieve
plichten waarnemen, waartegen de heftige
socialisten uit Nooid-Duitschland bezwaren
zouden hebben. Dr. Lindeinann evenwel
had reeds verklaard dat hij daartegen geen
bezwaar had. Gelijk men begrijpen kan,
heeft hij daarover veel moeten hooren van
zijn partijgenooten die booze stukken ge
schreven hebben in de Vorwarts.
Belgie.
De strijd over de schoolwet in België,
zoo schrijft de Brusselsche berichtgever
van de Voss. Zeitung is oen nieuw stadium
ingetreden. Een der laatste commissies,
die nog zitting had, heeft hare bespre
kingen beëindigd; ovenals de andere
zonder resultaat, de linkerzijde had nl.
hare obstructie voortgezet, zoodat er geen
centrale commissie gevormd kon worden
Dientengevolge heeft nn de klerikale partij
Vrijdag op het emde der Kamerzitting
de schoolwet met enkele onbeduidende
wijzigingen opnieuw als initiatief voorstel
ingediend. Dit zal tengevolge hebben dat
de wet ten spoedigste in de secties be
handeld zal worden, van welke vier ervoor
en twee ertegen zijn. Is de behandeling
daar afgeloopen, dan komt hot wetsvoor
stel onmiddellijk in de voltallige vergade
ring in bespreking en dit zal vermoedelijk
reeds binnen enkele dagen geschieden.
Nog steeds is de advocaat van
princes Louise, Me. Ja9par, aan het woord,
die de conclusie van de tegenpartij be
streed, waarin wordt gezegd, dat het ver
mogen des Konings uit de Kroonstichting
van den Congostaat aan den Belgischen
Staat overgegaan is. Volgens Jaspar is
hiermede in strijd de tekst der verdragen
tusschen België en den Congostaat betref
fende de overname der kolonie, waut in
deze worden juist de roerendo en onroe
rende goedereu niet genoemd, welke de
koning aan de Niederfullbach stichting
cedeerde en ceu bedrag van 45 millioen
wordt niet zoo maar vergeten.
Verder steuut Jaspar zijn actie daarop,
dat koning Leopold bij de opheffing der
kroonstichting zich beriep op de oorkonde
van 1901, waarin staat, dat voor het geval
de stichting mocht worden opgeheven
de haar Sehoorcnde goederen „aan ons
terugkomen" d.i. aan den koning persooulijk
Vroeger hadden do Belgische ministers
ook deze opvatting gedeeld.
Frankrijk.
De minister van buitonlaudschc zaken
deed in den Zaterdagmorgen op het Elysce
gehouden ministerraad mededceling van de
berichten van den consul te Fez d.d. Mei
ontvangen. De consul meldt dat de toestand
critiek was geworden. Op 4 Moi werd do
stad aangevallen door 10.000 rebellen, die
echter werden teruggeslagen. De verbinding
met het binnenland wordt bij den dag
moeilyker; levensmiddelen en mUDitie zijn
8chaarscb. De sultan volhardt in den wensch
dat de Fransche troepen met de Sjerefijosche
troepen zullen sameuwerkon. De tusschen
komst der Fransche troepen wordt door de
iülandsche bevolking te Fez mot ingenomen
heid begroet.
De ministerraad achtte het gowcnscht de
vroeger aan generaal Mornier gegeven in
structies nog ceus te bcvestigeu, waarby
hem wordt opgedragen spoed te maken
met den opmarsch der colonne, die Fez
zal moeten ontzetten Een bezetting van
Fez zou slechts zoo laug duren als dooi
de omstandigheden strikt geboden was.
De anarchistische schrijver Charles
Malato, heeft, naar uit Parijs wordt gemold,
tot den eersten voorzitter van het Hof van
Appèl een schrijven gericht, waarin hij
hem verzoekt, den prefect van politie, Lé
pine, en den directeur der crimineele politie,
Mouquin, te dagvaarden, daar zij dezer
dagen in de couranten het gerucht
hebben verspreid, dat Malato de aanstichter
van een terroristische samenzwering was.
De Parijsche politie heeft in de
woning van Douzet, den stichter van lal
van vereenigingen, wier leden tegen con
tante betaling van 30500 fres. orde-
teekenen en diploma's ontvingen, een buis-
zoeking gedaan. Douzet beweerde ook
vertegenwoordiger van Fransche en buiton-
landsche tentoonstellingen te zijn, en liet
zich door aspirant-exposanten aanzienlijke
sommen betalen. 3000 diploma's en een
groote hoeveelheid orde-teekenen werden
in beslag genomen.
Zweden.
Een voorstel om voor do Zweedsche
vloot een pantserschip van omstreeks twaalf
millioen kronen te bouwen, is iD de
Tweede Kamer van den Rijksdag verwor
pen met 130 tegen 84 stemmen, maar in
de Eerste Kamer aangenomen met 118
tegen 15. In do vcrcenigde zitting zal het
voorstel er dus doorgaan inet ongeveer 50
stemmen.
Amerika.
De chef van den Amerikaanschen gene
nden staf, Wood, heeft in de militaire
commissie uit het Huis van Afgevaardigden
verklaard, dat algemeene ontwapening een
droombeeld is. Trots al het gopraat over
vrede en scheidsgerechten zal het Ameri
kaansche leger zoo spoodig mogelijk op
een sterken voet van oorlog moeten go-
bracht worden. Wood is ook voornemens
binnenkort een reservo-koder te vormen.
Elke soldaat, die na afloop van ziju drie
dieustjaren, tot de reserve toetreedt, ont
vangt maandelijks 2 dollar voor het opge
ven van zijn adres, en is elke 2 jaar ver
plicht, een manoeuvre mede te maken. In
7 jaar tijJs, berekent Wood, zal alsdan een
leger van 270.000 geoefeude soldaten op
de been gebracht zijn.
Een telegram uit Juarez deelt mede,
dat er een opBtaud onder de revolutionnaire
troepen in Mexico is uitgebroken, dat
Madero in arrest is gesteld, de voorloopige
regenring gedwongen om af te treden en
dat do beweging een oogenhlik dreigde te
leiden tot desorganisatie van het legor te
Juarez.
De aanleidiug tot de oproeiige beweging
was het vorzoek van Orozeo, een der be
velhebbers iu liet leger van Midcro, om
aan zijn soldaten, die aan alles gebrek
hadden, voedsel en geld te verstrekken.
Toen Madero daarop verklaarde aan het
verdoek niet te kunnen voldoen, werd de
voorloopige regeering door de volgelingen
van Orozeo afgezet.
Na twee uur slaagde Madero erin, den
vreue te heratellen en terugkeer tot den
vroegeien toestand door te beloven, dat hij
zou voorzien in de onmiddellijke behoeften
der soldaten.
De ontevredenen ging daarop heen.
Loodwit.
Burg en Weth. van Groningen hebbeu
den Gemeenteraad op de adressou van
de „Sociaal technische Vereeniging van de
mocratische Ingenieurs en Architecten",
van het hoofdbestuur van den „Neder-
landschen Schildersgezelleuhond" en van
de „Vereeniging van Nederlandsche lood-
witfabrikanten", alle betreftendo het lood-
witvraagstuk geadviseerd aan de adres
santen te berichten, dat de Raad het niet
wen8chelijk oordeelt een verbod uit te
vaardigen legen het gebruik van loodwit-
verfstoff'en; maar dat alle zoodanige maat
regelen zullen worden genomen alsnoodig
en mogelijk zullen blijken, om het gevaar,
dat aan het gebruik van die verfstoffen
verbonden kan zyn, te verminderen.
Kermis afgeschaft.
Met het oog op de tooneelen van dron
kenschap, enz. die zich by die gelegenheden
voor deden, hebben B. en W. van Wagc-
□ingen besloten de kermissen op Paasch-
en Pinkster-Maandag af te schaffen.
Het ongeluk in de mijn „Emma".
In antwoord op de schriftelijke vraag,
door den heer Beckers gedaan, naar de
toedracht en oorzaken van hot zware
ongeval op do Staatsmijn „Emma" op 25
April jl., heeft de Minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel uitvoerige bijzonder
heden meegedeeld, waaruit o.a. blijkt dat
des morgens om half negen plotscliug de
persleiding van de zuidelijke afdieppomp
naar bcnedeu stortte op een oogcublik,
dat er 26 mau op den schachtbodem
werkten.
Op hetzelfde oogenhlik klonk een zware
slag in den schachtlorcn van schacht l en
verdween de stoigbuis met den clectrischen
kabel in de schacht.
Hoofdopzichter, bedrijfsingenieur, directie
der Staatsmijnen en Staatstoezicht op de
mijnen, daalden onmiddellijk door schacht
II af om door de verhiudingsgang schacht
I te bereiken. Het personeel van schacht I
werd, onder leiding van den hoofdopzichter
en later van den bedrijfsingeniaur, naar
boven gebracht: eerst werden do zwaar
gewonden de ladders opgedragen, daarua
volgden de lichtgewonden en ten slotte
de ongedeerdea. Het reddingwerk word
bemoeilijkt doordat het water in de schacht
voortdurend steeg. Geneeskundige en
geestelijke -hulp was dadelijk ter plaatse
Er bleken 4 dooden te zyn en 18
gewonden, waaronder 1 zeer zwaar. Deze,
de pompinachicist Bus, overleed spoedig
De hulpbouwer Griens werd levenloos
opgehaald, waarna Dog twee werklieden
vermist bleken. Daar het zeker was, dat
dezen onder het neerstortende materiaal
gedood waren, werd het reddingwerk
voorloopig gestaakt ter wille van do
veiligheid der ongekwecsten.
Later riep men de hulp in van oen
duiker, to Bochem woonachtig, die echter
eerst Zondagmorgen zonder gevaar duiken
kon; vergeefs zocht hij echter naar de
lijken van de beide vermisten, dezcu wei den
eerst Maandag gevonden, toen men op den
bodem van de schacht kon afdalen, de eeu
bleek verpletterd, de ander verdronken.
De houding van allen, die aan het
redding, en bergingswerk hebben deelgeno-
rucu wordt door den Minister voortreffelijk
genoemd: zij verdient de hooge waardeering.
De toewijding, die allen hebben betoond,
belet den Minister bepaalde namen te
noemen.
Daar hot materiaal uit de allerbeste
fabrieken was, blijft het nog onopgehelderd,
hoe de stijgleiding is bezweken.
Thans is in overleg met het Staatstoezicht
op dn mijnen besloten, de persleiding voor
het grootste deel, aan de schachtuitrusting
te bevestigen en slechts een deel op de
pomp te montecren.
Reactie.
Mr. J. C. Levy schrijft iu net Vaderland:
Er iB iugedieud een gewijzigd ontwerp
van wet, in zake de eedsvraag.
Ter kenschetsing daarvan, is het voldoen
de, wanneer een blik wordt geworpen op
den stand dier vraag, zoo het wel gewor
den is.
Er zijn in Nederland:
a. Personen, die tot een kerkgenootschap
behooren, dat den eed niet verbiedt.
Dit zijn Protestanten, Katholieken, Jpden.
