WEERBERICHT.
Thermometerstand
BINNENLAND.
STADSNIEUWS.
Uit de Omgeving.
ALLERLEI.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NEP. MET. INSTlTUUTy
Opgemaakt voorm. 10.50 uur.
De Bilt, 31 Mei 1911.
Hoogste barometer-staid 774.8 tn.H. te
Bodo, laagste 757.3 te Nice.
Verwachting tot den avond van 1 Juni
1911. Meest matige Oostelijke tot N.O.-
lyke wind.
Gesteldheid van de lucht: Half- tot
zwaarbewolkt, meest droog weer met kan6
op onweer.
Temperatuur: Iets koeler.
barometerstand te AMERSFOCPT
762 mM.
Vorige stand te 12 uur 762 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 78
Laagste hedennachtF. 58
Hedenmiddag 12 uurF 82
AMERSTOORTSCHE
BAD- EN ZWEMINRICHTING.
TEMPERATUUR vati het water op Woens
dag 31 Mei des 's morgens 7 uur is 65° F.
afgekondigd dat Rusland zijn houding gaat
veranderen en aan de Amerikaansche Israë
lieten paspoorten zal uitreiken. Voorloopig
geldt dit alleen voor Amerikaansche Joden,
maar later zal het ook op die van andere
natiën worden uitgebreid.
Amerika.
Uit Washington komt een bericht, dat,
als het waar biijkt, van zeer groot belang
is: Graaf Bernstoff, do Duitsche gezant te
Washington, heeft de regeering daar mede
gedeeld, dat Duitechland bereid is, in onder
handelingen te treden over een algemeen
arbitrage-verdrag.
Men begrijpt dat, indien Duitschland
inderdaad bereid was met de Vereenigde
Staten af te spreken evenals Engeland
dat doen wil - om in geen geval een
geschil door oorlog te beslochten, dit van
het allergrootste belang zon wezen en de
wereldvrede een belangrijke stap nader
gekomen zou zijn. Maar na de sceptische
woorden, die de rijkskanselier laatst ge
sproken heeft over aigemeene arbitrage
verdragen, is dit byna niet aan te nemeu.
Niettemin is bet al van groot gewicht,
wauneer Duitschland zijn arbitrage verdrag
met de Vereenigde Staten wil uitbreidou,
vooral omdat daardoor de schijn van een
Amerikaansch-Engelsch bondgenootschap,
dat door het arbitragc-vordrag geschapen
zou worden, komt te vervallen.
Voorts wordt nog uit Washington ge
seind, dat een groot aatal andere natiëo,
waaronder ook Nederland, de Ameri
kaansche regeering verzocht hebben om
een afschrift van het ontwerp der arbitrage
overeenkomst. De regeering weigerde de
uit pure nieuwsgierigheid gedane verzoeken,
maar beloofde een afschrift voor elke natio,
die in ernst geneigd was, onderhandelingen
aan te knoopen.
-Uit Pueblo in Mexico wordt bericht:
Gisterenavond is te Cholulua een oproer
uitgebroken.
Veertig menschen werden gedood en een
groot aantal winkels, regceringsgebouwen
en particuliere woningen zijn leeggeplun
derd.
Het gepeupel is heer en meester in de
stad, die met algeheele verwoesting wordt
bedreigd, daar de opstandelingen baar in
brand hebben gestoken.
Vredesconferentie 1913.
De Frankf. Ztg. bevat het bericht, dat
stappen gedaan worden om in 1913 ter
gelegenheid van de opening van het Vre
despaleis een Derde Vredesconferentie te
houden.
Burgemeester van Den Haag.
Bij Kon. besluit is, met ingang van 1
Augustus 1911, benoemd tot burgomeester
der gemeente 's Graveubago, jhr. mr. dr.
H. A. Van Karnebeek, referendaris aan
het Departement van Koloniën.
Interpellatie over de Pest.
De interpellatie in de Tweede Kamer
over de pest in Indië, door den heer mr.
Th. II. De Meester to houden, is bepaald
op Vrijdagmorgen a.s. te 11 uur.
Een Agrarische Partij.
Op Woensdag 21 Juni a s. zal te Utrecht
de vergadering worden gehouden tot
stichting der agrarische partij.
Maatschappelijke en
Hygiënische vraagstukken'
Gemeentelijke Hotels.
Over den giooten woningnood, die sedert
jaren te Boedapest heerscht, eu de maat
regelen, welke dn regeering en het ge
meentebestuur genomen hebben om dien
nood te bestrijden, is reeds vroeger
het een en ander medegedeeld. De staat
is vóór twee jaren begonnen met het
bouwen van een tuinstad voor arbeiders
gezinnen, voor rond 25,000 zielen, en de
stad hoeft op een groot gedeelte van hare
bouwterreinen huurhuizen laten zetten rüe
goed en praktisch zijn ingericht en goed
koop verhuurd worden.
Edoch, een der nadeeligste gevolgen
van den woningnood is daardoor niet weg
genomen; namelijk het verhuren van een
gedeelte der zoo kleine woningen, of zolfs
van bedden aan ongetrouwde arbeiders. In
de nieuwe huizen van Rijk en gemeente
is dat onderverhuren wel is waar ver
boden, maar overigens geschiedt dit hier
door do minder gegoede bevolking algemeen.
Volgens de jongste daaromtrent verzamelde
statistische gegevens hadden méér dan een
derde van alle hier levende families een
deol der woningen verhuurd en waron
ruim 15 pet. der geheele bevolking bij
andere families ingekwartierd, terwijl 27.000
monschen, ongetrouwde arbeiders, slechts
een bed gehuurd hadden. Hoe nadeelig
oen dergelijko overbevolking vuu de wo
ningen voor de gezondheid en zedelijkheid
is, behoeft eigenlijk geen nader betoog,
en te minder wanneer men bedenkt dat
van 60.000 woningen, waarvan een gedeelte
verhuurd was, 27.000 uit een keukeu en
een kamer bestaan en 3300 niet meer dan
een kamer beratten.
Om nu ook aan dezec toestand een
einde te maken, heeft de stad besloten
hotels te laten bouwen voor arbeiders, en
een dezer, in 'net VI district gelegen, waar
de meeste fabrieken zijn, zal binnen eenige
weken geopend worden.
De reeds in Londen, Weenen en Parijs
bestaande inrichtingen van dien aard
hebben voor dit eerste hotel in Boedapest
als voorbeeld gediend, hoewel niet onbe
langrijke afwijkingen noodig geoordeeld
werden, om hot practische gebruik te
verhoogen.
De slaapkamers zijn boven; de zalen en
kamers, die bij dag gebruikt worden, zijn
gelijkvloers. De badkamers, de bewaar
plaatsen voor koffers, de werkplaatsen van
schoenmaker, kleermaker of kapper be
vinden zich in den kelder, die voldoende
hoog en goed verlicht is.
Er zijn slaapzalen en slaapkamers, op de
slaapzalen zijn door middel van ruim 2 M.
hooge schotten afdeelrngen gemaakt, die
aan de voorzyde door eeu gordgn worden
afgesloten on waarin een bed, eeu stoel
en een kapstok geplaatst zijn. Bij den
bouw der slaapzalen is er op gerekend
dat er voor eiken gas! 18 M: lucht voor
handen moet zijn. De slaapkamers, die
duurder zyu, zijn iets grooter, maar
overigens ook eenvoudig ingericht. Aan
sluitend aan de slaapzalen zijn de gemeen
schappelijke waschkamers. In het hotel,
dat nu bijna gereed is, zijn 42 slaapkamers,
en op de slaapzalen zijn 396 afdcelingen.
De grootste zaal beneden is de eetzaal
voor 300 personen, waar de menschen alles
zoo goedkoop mogelijk krygen kunnen;
alkoholhoudende dranken worden daar
evenwel uiot verkocht. Naast deze zaal
zijn twee groote kamers met gasfornuizen,
waar de menschen, die dat willen, huu
eigen pot kunnen koken, want de ver
plichting bestaat niet, in het hotel te eten.
Voorts zyn er nog gelijkvloers een rook
kamer, een leeskamer, een zaal om te zitten
en een volksbibliotheek.
In de inrichting bevindt zich verder nog
een kleine stoomwas6chery, waar de gasten
hun waschgoed 's nachts kunnen laten was-
schen.
Eiken avond is een der stadsgeneeshee
ren aanwezig, die kosteloos geconsulteerd
kan worden, terwyl de ziekenkamers op
de hoogste verdieping zijn, zwaar zieken
mogen daar evenwel niet blijven, maar
moeten worden overgobracht naar het
ziekenhuis.
De slaapkamers zijn van 7 uur 's avonds
tot half 9 uur 's morgens geopend, en over
dag moeten de gasten beneden blyven,
waar ook voldoende gelegenheid is om zich
te wasschen.
In dit hotel zullen de arbeiders, wanneer
zij op een slaapzaal overnachten, per dag
30 cents betalen, en per week f 1.70; wan
neer zij daarentegen een kamer hebben,
per dag 40 cents en per week f2.10.
Alleen worden mannen opgenomen, die
niet moer dan 1000 gulden per jaar in
komen hebben.
Burgemeester Barczij, die gedurende den
korten tijd dat hij aan het hoofd der ge
meente staat zooveel gedaan heeft om de
sociale toestanden te verbeteren, hoopt dat
de ongetrouwde arbeiders zich in zulk een
hotel, dat wel eenvoudig is maar toch
gezellig ingericht, thuis zullen gevoelen en
dat het hom door het bouwen van een
tiental inrichtingen mogelijk zal ziju een
einde te maken aan de overbevolking in
de allerkleinste, ongezondste en armste
woningen.
KENNISOEVINO.
Do Burgemeester van Amersfoort,
brengt tor kennis van de verlofgangers
der Landweer, binnen deze gemeente woou-
aohtig, dat zij ter gemeentesecretarie,
Kamer no. 8, van af heden iederen werk
dag, van des morgens 9 tot des namiddags
3 uur, hunne zakboekjes, voorzien van de
aangebrachte nieuwe bepalingen „Opkomst
met Spoed" en de nieuwe lastgeving voor
„Opkomst met Spoed" kunnen afhalen.
Amersfoort, 29 Mei 1911.
De Burgemeester voornoemd,
WUIJTIERS.
Ingevolge beschikking van den inspec
teur dor genie wordt de 2e luitenant C.
Thoméee van den staf der genie te Amers
foort, met ingang van 1 Juni overgeplaatst
bij het regiment genietroepen te Utrecht.
Aan het Ceutraalbureau der Staats
spoorwegen te Utrecht is gistermiddag
aanbesteed bestek no. 1246: Het leggeu
van het tweede spoor van K.M. 43,200
tot de Diezebrug bij K.M 46.950 van het
baanvak Hedel-Den Bosch en van af die
brug tot het station Oss in het baanvak
Den BoschOss, wegen6 het leggen van
een tweede spoor op de halte Berchem
en van eenige bruggen op hot baanvak
HedelDen Bosch mot bykomeode wer
ken. Begrooting f 250.000. Ingekomen
9 biljetten. Laagste iuschryvers Fokke de
Herder, N. M. Bollen en P. C. Sluij, te
Zwolle en Utrocht voor f 224.700.
Ingeschreven was o. a. door P. Boka^
te Amersfoort voor f 246.900.
Den lsten Pinksterdag (Zondag 4
Juni a.b. zullen in het vliegkamp te Soes-
terberg wederom vliegdemonstraties worden
gehouden. In verband hiermede zal, de
Nederl. Centraal Spoorweg-Maatschappij
bij gunstige weersgesteldheid weder een
aantal extra-treinen laten loopen naar eu
van de in de nabyheid van het vliegkamp
gelegen statious.
Deze treinen vertrekken:
Van A verstoort naar Soesterbcrg en Dol-
derscheweg ten 2.35 n.m. en ten 3.10 n.m.
Voor de terugkeerende menschen vertrek
ken er extra treinen:
Van Doldcrscbeweg naar Amersfoort ten
4.25 n.m., ten 5.30 n.m. en ten 7.00 n.m.
Van Soe8terberg naar Amorsfoori ten 4.33
n.m., ten 5.37 n.m. en ten 7.07 n.m.
Er zij opgemerkt, dat de mogelijkheid
niet is uitgesloten, dat genoemde extra
treinen op een vroeger uur van Booster-
berg, Dolderscheweg en Huis ter Heide
vertrekken. Zulks hangt af van den tijd,
waarop de vliegdomonstratiën zullen zijn
geëindigd en het publiek zich naar de
stations begeeft.
Voor den Doopsgezinden Kring wordt
Zondag a.s. in het Logegcbouw een Gods
dienstoefening gehouden, waarin als spreker-
zal optreden Ds. E. M. ten Cate.
Te Utrecht slaagden gisteren voor
het examen voor onderwijzer, de heeren
T. P. Bos te Eemnes en W. F. Daniels
te Baarn, leerlingen van do Rijks-Nor
maallessen alhier,
Tot administrateur van het Kleeding-
raagazyu is benoemd de heer F. Kiepe,
vroeger adjudant-onderofficier-vaandeldrager
bij het 5e Regiment Infanterie alhier en
zulks ter vervanging van den heer F. J.
Raebel.
VEENENDAAL In de Maandagavond
gehouden raadsvergadering is aindelyk de
sedert 2 Februari hangende secretariskwes
tie tot een einde gekomen.
In de raadsvergadering van 5 Mei, waarin
de conclusie van de commissie met het
voorstel -van drie maanden schorsing aan
de orde was gesteld, staakten de stemmen,
5 tegen 5, zoodat volgens art. 50 der-
Gemeentewet in een volgende vergadering
moest worden overgestemd. Die volgende
vergadering werd gehouden 23 Mei jl.
doch toen waren slechts 7 leden aanwezig,
omdat 4 leden, waarvan drie besliste voor
standers van schorsing, reeds om deze
kwestie hun ontslag hadden ingediend, ter
wijl de 2 nog aanwezige voorstanders wel
de agenda eerst mede behandelden, doch
vóór de stemming van bedoeld voorstel de
vergadering verlieten, waardoor de vergade
ring onvoltallig werd, zoodat geen besluit
meer kon worden genomen de kwestie
andermaal hangeude bleef en, naar men
hoopte, tot do aanstaande verkiezingen voor
den raad zou hangende blijven.
Zy, die echter tegen schorsing hadden
gestemd, waaronder de beide wethouders,
wenschlen een einde aan don zaak te zien
gemaakt en zoo was tegen Zaterdagavond
weder een vergadering uitgeschreven, wat
te gemakkelijker kon, doordat de burge-
meesier intusschen met verlof afwezig was.
Een groot publiek was reeds bytyds aan
wezig, genoeglijk het half uur, dat volgens
het reglemeut van orde bij niet verschijnen
der grootste helft gewacht moet worden,
doorbrengend met allerlei kwinkslagen,
doch de tegenstanders veiBchenen niet,
zoodat de waarnemende voorzitter de wet
houder G. C. van Stuyvenberg, onder
hilariteit van het publiek eindelijk consta
teerde, dat wegens het niet verschijnen
van oen voldoend aantal leden geen besluit
kon worden genomen en de vergadering
werd gesloten.
Op dit laatBte scheen echter wel ietwat
gerekend, althans de convocatie-biljetten
voorMaandagavond lagen reeds met naar den
oisch art. 49 der Gemeentewet daarop ver
meld, gereed en werden thans onmiddellijk
aan de betrokkenen uitgereikt. Thans was
er dus voor de oppositie geen uitweg meer:
art. 49 laatsto alinea der genoemde wet
zegt onverbiddelijk dat de danjtegenwoor-
dige leden kunnen besluiten, afgezien van
hun aantal.
Nadat dan ook de notulen der beide
vorige vergaderingen waron voorgelezen
werd onmiddellijk tot stemming overgegaan,
waarbij bleek dat de aanwezige leden (5)
allen tegen bet voorstel stemden en daar
mede was hot dus verworpen en van de
baan.
De jaarlijksche bijenmarkt te Vce-
nendaal de Klomp zal dit jaaar van 4—12
Juli gehouden worden.
De Nonnetjes naar destcm-
b u s. Het is bekend, dat do katholieke
kerk zich verzet tegen vrouweukieBrecht.
De gehoorzaamheid van de vrouw aan den
man wordt door haar als een eerste plicht
aan de vrouwen opgelegd. Maar het is
ook bekend, hoe groot het aanpassings
vermogen van deze kerk is. Zy wijzigt
haar principes, als haar belang bet eischt.
Een voorbeeld ervan is het volgende: Te
Krain, een provincie van Oostcnryk, was
het vrouwenkiesrecht voor de gemeente
raden ingevoerd. Op den verkiezingsdag
zag men nu een merkwaardig schouwspel.
Do nounen trokken uit de kloosters naar
de stembus en voor dezon tocht hadden
zij dispensatie van deu bisschop ontvangen.
De bevolking maakte opstootjes. Zy hield
zich aan de grondstellingen van de kerk
en ergerde zich, dat de „bruiden van
Christus" aan den politieken stryd deel
namen. Maar de kerk trotseerde dit alles,
en gebruikte het vrouwenkiesrecht voor
haar machtsversterking.
Gevecht tusschen een beer
en een soldaat. Op het kermisplein
op het Tempelhofer Feld by Berlijn is
iederen avond in een menagerie een
reusachtige beer als vechtersbaas te zien.
Do eigenaar van de menagerie looft voor
iederen man uit het publiek, die den beer
