Mrjrm
DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 162.
DONDERDAG 13 JULI 1911.
8e JAARGANG.
GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN.
H. W. van Esveld
J. C. Rolandus
Hagedoorn
A.M.Tromp van Holst
Uit de Pers.
BUITENLAND.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur: Mr. D. J. vau Schaardenburg.
Itureaii: KLEINIü HxiO 6. Telet. Interc. 183.
Abonnementsprijs
Prijs der Ad ver ten tien:
Per jaarf 4.—. Franco per
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor icdoren regel meer f 0.08.
post id. f5,60. Per 3 maanden id. f 1Franco per post
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bij
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Biuneu-en Buitenlandsch Adrert.- bureau D, Y. ALTA, Warmoesstr. 75- 78 Amsterdam
(HERSTEMMING.)
"Voor de a.s. herstemming in District III
bevelen wij krachtig aan de heeren:
(altredend lid).
arts, (altredend lid).
(altredend lid).
Het Arbeidscontract
en de dienstboden.
Men weet, dat mr. de Savornin Lobman
indertijd met kracht zich verzet heelt tegen
do toepassing van de bepalingen van het
Arbeidscontract ook op de huiselijke dienst
boden.
Wie zich dit herinnert, dien zal het niet
bevreemden, dat in de Nederlander gelezen
wordt het volgende
„Het bevel aan een dienstbode tegen ell
uur 'a avonds gegeven om nog een paar
kopjes om te wasschen, is met het oog op
den tijd, waarop het gegeven werd, niet
als een redelijk bevel te beschouwen".
Ziedaar de wijsheid van een kantonrech
ter te Amsterdam.
Op grond dier wijsheid wordt een dienst
bode, die ontslagen is tengevole van de
weigering om aan genoemd bevel te voldoen,
tegenover haar meesteres in het gelijk ge
steld.
Leest men hot vonnis na, waarin dit is
beslist, dan komt men tot de ontdekking,
dat het bevel gegeven is op 31 December
des vorigen jaars, dus op den Oudejaars
avond, die in de mecBte gezinnen op ietwat
buitengewone wijze wordt doorgebracht, en
voorts, dat hot bevel liep over het wasschen
van twee kopjes. Toch ovorwccgt de kan
tonrechter, dat de oisch om de twee kop
jes te wasschen inbreuk maakt op den tijd,
waarop een dienstbode op rust aanspraak
kan maken.
Nu had do meesteres in quaostie wat
minder doortastend kunnen zijn on de
futiliteit kunnen laten passeeren, in elk
geval niet daarom op staanden voet ontslag
behoeven te geven. Maar dat een rechter
werkelijk een dergelijk bevel onredelijk
vindt, daarmede toonende, dat hij niets
van huiselijke vorhoudingen begrijpt, be
wijst hoe gerechtvaardigd het verzet van
Christelijk-Historische zijde indertijd is ge
weest tegen de toepassing van de Arbeids
contract-bepalingen, ook op huiselijke
diensten.
Men moet overal den rechter maar in
halen, en liefst niets overlaten aan het
redelijk overleg van menscheu zeil. Men
ziet nu eens, welke verstandige beslissingen
aldus verkregen worden.
De Politieke strijd in Engeland.
Men onderhandelt in Engoland over de
groote binneulandiche quaeatio die het
Hooger- en het Lageihuis tegenover elkan
der heeft geplaatst. Men heeft het druk
over de veto bill. Het is, zooals men weet,
het voorstel der regeering volgens 't wolk
de lords ontwerpen 'an financieelen aard,
die door het Lagerhuis zijn aangenomen,
niet mogen wijzigen. Zij hebben eenvoudig
toe to stommen, te bekrachtigen wat de
etgenlijke volksvertegenwoordiging heeft
goedgekeurd. Het is niet vreemd dat de
leden van het Hoogerhnis, het oudste Par-
lemeul van Europa, daartegen opkomen.
Maar de regeering blijft bij haar plan en
naar het schjjnt heelt zij de meerderheid
van het volk achter zich.
De lords waren een maand geleden vol
strijdlust. Zij meenden toen, dat het volk
ten slotte de regeoring zou in den steek
laten. De kroningefeesten, de uitbarsting
van koningsgezinde en conservatieve ge
voelens, waarop men rekenen mocht, de
groote indrukwekkende plechtigheden waar
bij juist de lords, de wereldlijke als de
geestelijke een groote rol speelden, zoulen
naar men aannam vau grootCD invloed zijn
op den loop der gebeurtenissen. De regee
ring had ook een ontwerp ingediend ter
verzekering van de arbeiders tegen ziekte
en nood iu den ouderdom. Het werd ten
minste door een deel der daarbij betrokken
personen afgekeurd, omdat het voorschrijft
dat de arbeiders een deel der verzekerings
premie moeten betalen. Zij willen liever
niets betaleo, wat zeer menschelijk is. De
regeering, ineeuden do lords, was bezig
zich impopulair te maken en men kon
gerust afwachten of zij den moed zou heb
ben het laatste dwangmiddel toe te passen
de ontbinding van het Parlement.
Maar thans denken do heeren anders
over de zaak. Het verzet tegen de go-
dwongen verzekering is minder groot dan
dat tegen de privilegies van het Hooger-
huis. Het gaat het Engelsche volk goed
op het oogenblik. Het heeft de kronings
feesten kunnen vieren in het verheffend
besef der macht van het Britsche rijk, die
bij do vlootrevue te Spithead zoo duidelijk
uitkwam. Het is niet gebleken dat de libe
ralen het volk ruïneeren. Als het er op
aankomt verkiezen de arbeidors deze re
georing en Lloyd George boven hunne
tegenstanders.
Aan den anderen kant hebben de lorde
niet veel aan te. bieden. Eon groot deel
der unionisten zweert nog altijd bij de
hervorming der tarieven, maar deze her
vorming heeft niets aantrekkelijks voor
de kiezers die van alle schoone redonee-
ringen over dat onderwerp gehouden,
alleen begrijpen en onthouden hebben, dat
zij meer zullen moeten betalen. E"ne
tusschcotijdsohe verkiezing te Westham,
een conservatief district, is, wat meD niet
verwachtte, ten voordeele van do liberalen
uitgevallen.
Maar bovenal: men moest rckeüing
houden met den wensch zoo niet met den
wil des konings, Kkming George heeft
nauwelijks de regeering aanvaard. Het is
zeer waarschijnlijk dat hij niet licht zal
overgaan tot enne oiitbindiog vnD hot
Parlement. Als men den minister Asquith
vraagt, wat nieuwsgierige afgevaardigden
reeds eenign malen hebben gedaan, of hij
van den Koning de verzekering hueft ont
vangen dat de ontbinding zal plaats heb
ben en ingeval de liberalen de meerderheid
behouden nieuwe peers zulleu worden be
noemd. zoodat het verzet van het Hooger-
huis zou worden gebroken, antwoordt hij
niet of ten minste niet in ondubbelzinnige
termen. Maar de lords kunnen in dit
geval niot vast rekenen op den Koning,
om de gevaarlijke proef eener ontbinding
te wagen die hun eene meerderheid in het
Lagerhuis zou kunnen verschaffen.
Zoo willen zij dan maar liever onder
handelen. Newton heeft een voorstel in
gediend waarbij in den grond de eischon
der regeering worden toegegeven maar een
middel i6 gezocht, om het Hoogerhnis
ziju gezicht te doen bewaren, zooals de
Chineezen zeggen. De wetten, die niet
van financieelen aard zijn en waartegen
het Hoogerhuis zich verzet, zullen als do
regeering het met den voorsteller eens is,
niet dadelijk worden toegepast, maar blijven
rusten tot de volgende algemeene ver
kiezing. Als dan het volk ton voordeele
van de regeering beslist zal de wet aan
de koniukljjke goedkeuring worden onder
worpen.
En vervolgons heeft men het voorstel
om door oen comité uit de Kamera te
laten bepalen wat eigenlijk eene financieele
wet is en wat niet.
Over deze voorstellen nu wordt onder
handeld.
Het Marokko-Incident.
Aan den corr. van de Echo do Paris te
Mogador, wordt uit Agadir gemeld, dat de
command int van de aldaar gestatiounoerde
Berlin, met zijn officieren dikwijls aan land
gaat. De commandant heeft bij den khalif
van Agadir en eeuige voorname ingezetenen
een bezoek afgelegd, en hen tevens uilge-
noodigd het Duitsche oorlogsschip te komen
bozichtigeu Deze uitnoodiging werd aan
genomen.
De Marokkanen hebben zich afgevraagd,
wat de Duitschers eigenlijk wilden; zij zien
thans in, dat men hen verwijt, niet ijverig
genoeg stukken grond aan do inboorlingeu-
beiniddelaara van Duitsche speculanten af
gestaan te hebben, doch het scheen hun
niet duidelijk te zijn, dat er oen ernstige
reden voor een landing van de gewapende
macht was. Evenwel meent de corr. is zulk
een landing zeer wol mogelijk, wanneer
Kaïd Gelluh de vooi waarden hem door den
commandant van de Berlin gesteld, niet
aanneemt. Wat deze voorwaarden zijn,
wordt vooralsnog streng geheim gehouden.
De khalif van Agadir heeft deze door een
bode naar Kaïd Gelluli doorgezonden, dio
op veertiou uur afstands van Agadir woont.
In Mogador is het, volgens den corr.,
opgevallen dat dc Panther de Marok-
kaanscho kust niet gesalueerd heeft, wat
het gebruik is. De iransche schepen deden
dat altijd.
Intusschen is de toestand weer meer
ingewikkeld geworden, doordat een Spaansch
stoomschip te Lirrasj 200 Spaansche sol
daten en vier kauounen heeft ontscheept.
Deu Franschen zaakgelastigde te Madrid
is door de regeering der Ri publiek verzocht,
bij de Spaansche regeering, ophelderingen
te vragen over de incidenten iu de laatste
dagen te El-Ksar vooigovallen.
De Minister van Buitcnlaudsche Zaken
had gistermorgen een onderhoud met de
Franscho en Eugelsche zaakgelastigden.
Duitschland.
Een onderofficier werkzaam bij de bus-
kruitfabriek te Hanau, had zijn 22-jarige
bruid doodgestoken.
De krijgsraad veroordeelde hem daarvoor
in eereto instantie tot vijftien jaar tucht
huisstraf.
De veroordeelde kwam echter van dit
vonnis in hooger beroep op grond, dat hij
een moord had gedaan en deswege ter
dood veroordeeld moest worden.
Bij do behaudoling in hooger beroep sloot
zich liet „Oberkriegsgericht" bij deze ziens-
wjjzo aan ou veroordeelde hem ter dood.
Hij weigerde standvastig een verzoek om
gratie te onderteekenen daar hij de volle
verantwoordelijkheid voor ziju daad wensch-
e te dragen.
Later diende zijn vader en de predikant
van ziju dorp nog verzoeken om gratie in.
Maar deze verzoeken werden door den
Keizer afgewezen, zoodat do veroordeelde
na eerst gedrogadcerd te zijn, zal wordcu
geëxecuteerd.
Frankrijk.
In den Parijscheu gemeenteraad is ge
ïnterpelleerd over de matericele en moreele
vuilheid der Parijsche straten." Het eerste
slaat op do slechte reiniging-, het tweede
op het ontzaglijk aantal pornografische
boekjes, briefkaarten en platen, die voor
winkelramen, in kiosken en door colporteurs
te koop woideu^aangeboden. Wel merk
waardig is dat van dit laatste, volgens een
der sprekers, Duitschland de schuld is. Al
die vieze plaatjes worden iu Duitschland
gcmaakl, on doen dienst als een der tal-
looze middelen van den Duitschen gene-
ralcn staf om Frankrijk stelselmatig te
gronde te lichten. Daarom overstroomt
Duitschland Frankrijk ook niet Nienw-
Malthusiaan9olto middelen, om de vermeer
dering zijner bevolking te belemmeren.
Aldus meende de lieer Marcel Hubert.
De raad nam een motie aan, waarbij maat
regelen tegen den zoogeuaatuden vuil-
handel wenschelijk worden verklaard.
Gelijk wij reeds hebben gemeld,
hebben do socialisten in Frankrijk hur.
voornemen: om door obstructie te voeren
der Kamer het werk onmogelijk te maken,
totdat do quaestio dor ontslagen spoorweg
arbeiders in hun geest geregeld zal zijn,
in do vergadering van Maandag reeds uit
gevoerd en heeft dat aanleiding gegeven
tot een van die woeste tooncelen, ja bijna
vechtpartijen, waarin de Franscho Kamer
zoo bijster sterk is. Wij willen er nog een
onkel woord meer over zeggen dan Reuter
gisteren seinde, al is de lectuur van een
verslag als dat over deze kaïnervergade-
ring lang niet verheffend.
De zaak is, dat de socialisten elkenjdag
eon motie voor de wednr-in-dienstneming
der „clieminots" voorstellen, zoodat voer
ander werk vrij weinig tijd overblijft en
aldus de Kamer langer dan tot 14 Juli zal
moeten blijven zitten, hetgeen den heeren
algevaardigden zeer onaangenaam is. Toen
nu Maandag zulk een motie werd inge
diend door don socialist Thomas en de
premier daarop een antwoord gaf, dat de
socialisten niet bevredigde, begon het
rumoer op hun banken, aanvankelijk nog
wel zoo kalm, dat een gesprek tussohen
Caillaux en Jaurès er bovenuit hoorbaar
was, maar weldra oorverdoovenl, toen
Caillaux sprak over „demagogie en wan
ordelijkheden*. Jaurès diende den premier
van repliek en heel de socialistische partij
stoof op tegen de radicalen. Het was een
leven vau geweld en de scheldwoorden
vlogen door de lucht alsof het niets was.
Een socialist schold een radicaal uit voor
„smeris" en de radicaal antwoordde met
zooieta als „schorem". Toen het eindelijk