DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
DE UITSLAG.
No. 167.
WOENSDAG 19 JULI 1911.
8e JAARGANG.
BUITENLAND.
DE EEMLANDER.
Hoofdretlacteur: Mr. D. J. vau Schaardenburg.
Abonnementsprijs:
Per jaarf 4.Franco per
post id. 15,60. Per 3 maanden id. i 1.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Kureaii: KI.GINK Ha.KJ 6. Telet. latere. 1SS.
Prijs der Advertentiën:
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iedoren regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bij
abonnement belangryke korting).
Tot plaatsing ran advert, en reel, van bniten bet kantoc Amersfoort in dit blad is .uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen-en Buitenlandseh Advert.-bureaa D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78 Amsterdam
Het beslissende samentreffen tusscben de
rechtsche coalitie en de verjongde vrijzin
nige partij heeft de laatste een schitte
rende overwinning bezorgd.
Door toevallig succes bij 70rige verkie
zingen vermetel geworden, durfden de cle-
ricalen zoowaar 'n poging wagen de
meerderheid in den Raad te veroveren.
Dit werd den kiezers toch te kras en
de eerste aanval was dan ook reeds afge-
Thans heeft de herstemming in III de
uitspraak der gezamenlijke kiezers van
Amersfoort gesanctionneerd.
Aan duidelijkheid laat de uitspraak niets
te weu8chen over. De kiezers van Amers
foort zijn van 't elericalisme niet gediend
en wenschen slechts aan de vrijzinnigen 't
bestuur der gemeente toe te vertrouwen.
En terecht. Hoe zouden de clericalcn
Amersfoort besturen Zelfs in de weken
voorafgaande aan de verkiezingen, toen zij
toch 't vooruitzicht en natuurlijk de hoop
hadden, de Raad te doen omgaan konden
ze niet met oen regeeriugsprogram voor
den dag komen, moesten ze zwjigen als
moffen op onzo voortdurende uitdaging om
dan toch eens te verklaren, wat zij den
kiezers wilden en konden aanbieden. Wat
drommel nog toe, men kan toch niet ver
langen, dat de kiezers 't bestuur hunner
stad aan 'n partij zouden toevertrouwen,
van welke zij hoegenaamd niet weten, hoe
zy dat hooge belang behartigen zal
Zonder twijfel zou de burgerij dan ook
na verloop van 2 jaar ingezien hebben,
dat slechts bij de vrijzinnigen hare belan
gen veilig zjjn.
't Clericale bewind ware dan een proef
neming geweest, 'n intermezzo, 'n oomisch,
neen misschien eerder 'n tragisch inter
mezzo. Maar zouden de kiezers de verant
woordelijkheid aandurven om de gemeente
te gebruiken als 'n konijntje tot 't nemen
van clericale proeven
Evenwel, wij kunnen thans gerust zijn,
't gevaar is afgewend, misschieu wel voor
goed afgewend. Met vlag en wimpel zijn
onze candidaten gekozen. Onze voorsprong
op den favoriet van rechts, bedroeg 6694
stemmen.
't Behoeft wel geen betoog, dat we ons
over de herkiezing van de neeren Yan
Esveld, Rolandus Hagedoorn en Tromp
van Holst ten zeerste verheugen, zulke
mannon behooren in den Raad.
Yan beide kanten is hard gewerkt.
Vooral van clericale zijde 6chjjnen bij de
herstemming de uiterste krachten inge
spannen. Er kwamen 64 kiezers meer op
dan bij de eerste stemming; de rechtsche
candidaten gingen vooruit met 3648
stemmen.
Opmerking verdient, dat ook thans weer
bij de oplezing van de ingeleverde stem
biljetten bleek, dat er onder de beide groe
pen der rechtsche kiezers nog zoo velen
zyn, die zich van de coalitie RomeDordt
beslist afkcerig toonen.
Veilig mogen wij zeggen, dat de ach
terban van de clericalcn opgecommandeerd
is. Ondanks dat brengen zij in district IU
niet meer dan 341 van de 850 kiezers in
't veld. Al mag dit ons niet tot valscho
gerustheid leiden, 't is thans vrijwel zeker
dat ook III 'n vast vrijzinnig district
geworden is.
En geen wonder, 't Clericalisme is
gedoemd uit de centra van beschaving en
geestesontwikkeling te verdwijnen Op 't
platteland moge 't zich nog langen tijd
handhaven, in de steden zal 't meer en
meer teruggedrongen worden binnen de
muren van kloosters en bestjeshnizen.
Zoo- is dan ook in Amersfoort de macht
van 't clericalisme gebroken. Eenige jaren
geleden scheen 't nog eens te zullen opleven
in onze stad maar thans heeft de verjongde,
vrijzinnige partij, de plaats weer ingenomen,
die haar toekomt als de vertegenwoordigster
van de eeuwige, onsterfelijke beginselen
van vrijheid, ontwikkeling en vooruitgang.
'n Schoone toekomst kan Amersfoort
thans tegemoetgaan. De vrijzinnigen onzer
stad hebben n programma, 'n schoon
programma, maar 'n programma dat niet
'n programma mag blijven maar afgewerkt,
omgezet moet worden in daden.
Wij weten wel, dat we niet 'f onmoge
lijke van ons gemeentebestuur inogen
ei6chen; wij weten wel, dat 't met een
meerderheid van 10 tegen 9 moeilijk wer
ken is; wij weten wel, dat elke hervorming
elke verbetering, elke reorganisatie, hoe
eenvoudig en voor-do-hand-liggend oogon-
Bchijnlijk, voel voorbereiding eischt, maar
we weten ook dat ons gemeentebestuur
open oog heeft voor de vele uoodon, die
zoo dringend om voorziening roepen en
we vertrouwen ook, dat de rechtsche leden
van den ,Raad, inet opzijscbuiviug van partij
belang en bij oogmerken hunne medewer
king niet zullen weigeren aan 't geen in
't waarachtig belang van Amersfoort'is,
terwyl wij er van verzekerd zijn, dut de
vrijzinnige meerderheid haar macht niet
misbruiken zal tot 't najagen van eigen
voordeel of 't bevorderen van eigen kleine
partij belangetjes.
Dan, maar ook dan alleen, zal Amers-
foort's bloei verzekerd zijn en zal onze
stad ook op 't gebied van gemeente politiek
'n eereplaats iunomen onder hare zusteren.
De ontvoering van Richter.
Uit Saloniki wordt omtrent den gevan
gene der roovers gemeld, dat herders dreig
brieven van de ontvoerders van den inge
nieur Richter naar Elassona gebracht heb
ben, waarin medegedeeld wordt, dat Richter
onthoofd zal worden, indien binnen twee
dagen geen antwoord op den eisch van de
roovers inkomt. De herders verklaren, dat
zij de brieven in de nabijheid van een
klein klooster in het gebergte in den om
trek van Elassona in ontvangst hebben ge
nomen.
Yoor eenige dagen was nog wel het be
richt gekomen, dat men de bevryding van
den Duitschcn ingenieur spoedig zou kun
nen verwachten; men schijnt ochtcr nog
steeds niet onderricht tc zijn omtrent de
plaats waar de gevangene door de roovers
verborgen is.
Wat de verantwoordelijkheid der Turk-
sche regeeriog in deze betreft, zij heeft
blijkbaar vóór de gevangenneming van
Richter alles gedaau om het ongeluk af te
wenden. Zij heeft Richter gewaarschuwd eu
toen hy in weerwil van de waarschuwingen
zijn uitstapje naar den Olympus loch door
zette, hem nog twee gendarmes meegege
ven, die, terwyl zij hem trachtten to be
schermen vermoord ziju. En nadat do men-
schenroof was gepleegd, werd een groot
apparaat tot bevrijding in boweging gezet,
dat echter met groote voorzichtigheid moest
werken om Richters leven niet in gevaar
te brengen.
Daartegenover heeft do Porte echter be
slist verklaard, dat zij voor het gevorderde
losgeld niet wilde opkomen. Volgens de
algemeene volkenrechtelijke regelen kan
zij daartoe ook niet verplicht worden ge
acht, hoewej zich onder de autocratische
regeering een zekere gewoonte iu deze had
gevormd. De Porte heeft bij dergelijke ge
vallen, als haar ambtenaren de vreemde
lingen gewaarschuwd en hen een geleide
medegegeven hadden, steeds geweigerd te
betalen, doch de dreigemeuten dor gezanten
bewogen haar dan tot toegeven.
Uit dit gewoonteieebt konden ook voor
het geval Richter aanspraken werden afge
leid, doch Turkije wil daaraan niet meer
het oor leenen. Trouwens, wanneer in
Italië of Rusland de bandieten oen vreem
deling plunderen en gevangen houden,
deuken de rcsp. regeeringen er daar ook
niet aan 'n losgeld to betalen. Het tegen
woordige Turkije verlangt op dcnzclfdcn
voet behandeld te worden en men kan zijn
regeering deze opvatting niet euvel duiden.
Richter en zijn bloedverwanten bezitten
echter de middelen niet het losgeld te be
talen. De groote firma, in wiens dier.st
Richter staat, heeft met zijn reis die hij
slechts uit louter persoonlijke doeleinden
ondernam, niet6 uit te slaan; zij beeft zich
echter tot een geldelijk offer bereid ver
klaard, hoewel het bedrag daarvan nog
ver onder de door de roovers gevorderde
som blijft.
Ook do Duitsche regeeiing kan niet ver
plicht worden geacht voor rockclooze mede
burgers uit 's lands gelden te putten, en
zoo blijven den gevangene op den Olympus
weinig' troostrijke uitzichten over, ofschoon
het nog mogelijk blijft, dat de roovers op
liet laatsfe oogenblik voor de tenuitvoer
legging van hun bedreiging terugdeinzen.
Belgie.
De correspondent van de Koln. Zeit. te
Brussel seint aan zijn blad, dat de Belgi
sche regeering het Duitsch-Engelsche ver
keer, dat in den laatsten tijd meer en
meer zijn weg over Holland genomen
heeft, weer meer over Bolgië beoogt te
leiden en voornemens is daartoe twee
nieuwe turbineschepen voor 't verkeer tus-
scheD Ostendo en Dover aan te schaffen.
De qiiniater van Verkeerswezen heeft met
dat doel een bedrag van 2,5 millioon
francs op de begrooting gebracht; de re-
stoeiende 4,3 millioen zal door een buiten
gewoon crediet gedekt worden.
Frankrijk.
Men kan op 't oogenblik van de Fran-
sche spoorwegen zeggen: „geou dag zonder
sabotage". Gedurende de drie dagen van
het Nationale feest (werkelijk govierd wordt
alleen 14 Juli, maar officieel duurt hot
feest drie dagen) zijn de gevallen van het
doorknippen van telegraafdraden en ver
nietigen vau veiligheidstoestellen talrijker
geweest dan ooit. Gisternacht zijn weer op
de lijn ParijsRyssel 47 telegraafdraden
en twee lijnen van veiligheidsscinen doorge
knipt. Boven op de telegraafpalen hadden
de saboteurs nummers van de Guorre So
ciale gestokeu.
Portugal.
Volgens een telegram uit Madera hebben
de Portugeescho monarchisten aldaar een
voorraad waponen cn munitie opgeslageu
met hulp van de Spaansche royalisten.
Een groot doel er van werd uit België
aangevoerd ter vervanging van de in beslag
genomen voorraden. Er vertoeven tc Madera
ougeveer 200 monarchisten.
Conflicten tusscben clericalen cn republi
keinen doen zich nog steeds in hot gansche
land voor. Naar aanleiding van ecu proces
sie te Povoa de Lanhoso bij Braga, kwam
het tot een handgemeen tusscben priesters
en republikeinen Vau de oersten werden
eenigen gewond. Militairen herstelden do
orde.
De priesters in het Noorden hebben, hun
principes getrouw, do regeeringstoelage vau
de hand gewezen.
Een dpel der naar het Noorden gezonden
reservisten is naar Lissabon teruggekeerd,
aangezien, volgens verklaring van den
Minister van Oorlog, de concentratie van
Portugeosche troepen aan do Noordelijke
grens door de overeenkomst met Spanje
aangaande de samenzweerders, overbodig
geworden was.
Perzie.
Uit Teheran wordt gemeldt, dat Salar-
ed-Dauleh zijn broeder, den afgezettcc
Shah Mohauied All, tot Shall geprocla
meerd heeft, eu van zijn legertje van 3UOO
man 800 ruiters heeft afgezonden 0111 Ha-
madan bezet to houden. In Teheran hecrschl
'u vijandige stemming tegen het Parlement,
zoodat onlusten te .wachtou zyn.
Intussclien schijnt Mohammed Ali zelve
uiet den minsten lust te gcvocleu zich
weer te mcDgen in de Perzische vcrwik-
kcliogeu, waarvan hij voor ziju afzetting
als Shall meer dan genoeg geuotcn heeft.
Zooals men weet was hij vóór eenigen
tijd, zonder kennisgeving, spoorloos ver
dwenen uit zijn woonplaats, waar hy Rus
sische gastvrijheid genoot Men vreesde
reeds, dat hij naar hot Noorden vau Pcrzië
was vertrokken om te trachten zijn restau
ratie te bewerken. Maar het blykt nu dat
hij zich doo lbedaard ophoudt in Oostenryk,
waar hij zich onder de schuilnaam Kalil,
te Baden bij Weenon had geïnstalleerd,
zeer geriefelijk met twee zijner vrouwen,
zijn meest geliefde kinderen, Machmuf en
Eatiné, een cununch cn twee aanzienlijke