WEERBERICHT.
KUNSTEN EN WETENSCHAPPEN.
INGEZONDEN.
Thermometerstand
BINNENLAND.
Uit de Pers.
STADSNIEUWS.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT.
Pensionneeking gemeente-ambténaren.
Onlangs deelden wij de uitkomsten mede
van een op last der regeering ingesteld
onderzoek naar do kosten eener rijks-
pensionneering voor de gemeente-ambte
naren en hunne weduwen en weezen. Het
blykt aan het centraal persbureau van den
Ned. bond yan gemeente-ambtenaren, dat
de in bedoeld rapport vermelde kosten bij
menigeen den indruk vestigden, dat deze
door gemeente-ambtenaren reeds zoo lang
vurig begeerde en door alle partijen en
ook door de tegenwoordige regecring als
billijk erkende regeling bij den toestand
van 's lande geldmiddelen eene onmogelijk
heid zou zyn. Het bureau verzoekt ons
daarom plaats voor het volgende.
Pessimisten staren zich blijkbaar blind op
de vermelding in het rapport van een be
noodigd kapitaal van 95 millioen gulden,
dat in enkele bladen zelfs als opschrift
werd gebezigd, doch volstrekt niet behoeft
af te schrikken. Uitdrukkelijk toch wijst
ook het rapport er op, dat deze storting
in eens ook kan worden vervangen door
een jaarlijksche subsidie vau f 3.345.000.
Dat geeft al reeds een geheel ander aan
zien. Onder dit bedrag is dan nog be
grepen f 829.090 voor personeel bij de
gemeentebedrijven. Het is zeker geheel
rationeel dezen pensioenlast te bestrijden
uit die bedrijven. Voorts mag het alleszins
billijk heeten in de overblijvende (2,518.000
cene bijdrage te vorderen van de gemeenten.
Verscheidene groote gemeenten vormden
reeds pensioenfondsen. In plaats van iu
die fondsen, zullen zjj storten in 's rijks
kas. Andere gemeenten, die thans her
haaldelijk voor de vraag geplaatst worden
van op de bogrooting meer of minder be
langrijke bedragen voor pensioenen uit te
trekken, zullen zeker gaarne daarvoor eene
bijdrage naar 's rijke kas uitkeeren. Neemt
men bijv. aan, dat de gemeente ambtenaren
voor de helft rijks werk verrichten (voor
burgemeesters, secretarissen, ontvaugers,
secretarie- en ontvangers ambtenaren is het
zeker meer, voor de anderen minder), dan
ware in dezelfde verhouding de bijdrage
voor rijk en gemeenten ieder f 1.258.000.
Mocht intusschon ook dit voor het rijk
nog te bezwarend worden geoordeeld wat
echter moeilijk kan worden verwacht
om een reeds tientallen jaren bestaand
onrecht tegenover de gemeente-ambtenaren,
die alle anderen zagen voorgaau, goed te
uiakeu, dan zijn er nog verschillende
andere middelen om tot nog lager bedrag
te geraken. Grootendeels in navolging
van het verslag noemen wij: inkoop, door
de ambtenaren, van vroegere dienstjaren,
zooals in 1905 met de bijzondere onder
wijzers; verhooging door thans reeds in
betrekking zijnden van hun jaarlijksche
bedrage; verlaging van het volgens de
burgerlijke pensioenwot geldend maximum-
pensioen van f 3000. Ook ware te over
wegen een stelsel, waarin aan de tegen
woordige ambtenaren de keus werd gelaten
tusscben verhooging van jaarlijksche bij
drage, inkoop, of niet-deelneming aan de
pensionncering.
Dit laatste, bij invoering van pensioen
regelingen algemeen gebruikelijk zal stellig
ook den pensioenlast nog weder doen
verminderen. Inkoop of |verhooging van
bijdrage in verband met vroegere diensten
zal zeker hun gemakkelijk vallen, die, zooals
in de groote steden, voor die vroegere
diensten reeds in een gemeentelijk fonds
bijdroegen en billijkheidshalve aanspraak
bekomen op teruggaaf van die bijdragen.
Ook ziju onder de berekeningen tal van
ambtenaren opgenomen met zeer geringe
belooningeu als bijv. f 50f 100 en de
gemeentegeneesheeren, die eigenlijk voor
de rijkspensionneering niet als gemeente
ambtenarenbehooren te worden aangemerkt,
omdat zij andere middelen van bestaan
hebben. Eindelijk zal ook de voorgestelde
invaliditcit8- en ouderdomsverzekering den
pensioenlast der gemeente ambtenaren
kunnen verminderen.
In het weekblad van den Ned. bond,van
gemeente ambtenaren komt de redacteur in
eene uitvoerige reeks var, artikelen tot de
slotsom, dat het rijk met eene jaarbijdrage
van f250.000 de pensionncering zou kunnen
tot stand brengen, welk bedrag waarschijn
lijk nog belangrijke vermindering zal kunnen
ondergaan.
In elk geval blijkt, dat thans niet meer
de vraag mag zijn of er eene regeling zal
zijn, maar hoe zij zal zijn. Dat dan zooveel
mogelijk haast worde gemaakt en de
gemeente-ambtenaren, die reeds zoolang
hebben gewacht, zoo goed mogelijk worden
geholpen. Men ga nu althans zoover als
eenigszins mogelijk is en late eene regeling
niet lauger geheel uitblijven. Langer
inhouden van alle aanspraken waro onver
antwoordelijk. Iu de wereld der gemeente
ambtenaren zijn voor de vervulling van hun
diensten hartewensch thans aller oogen
gevestigd op do regeering, wier kabinets
formateur het als minister nog kort geleden
in de tweede kamer een schande noemde,
dat een regeling van hun pensioen nog
I niet bestaat. Met de vervulling van dezen
wensch zal zeker bevorderd worden een
groot algemeen belang.
Winkelsluiting.
't Handelssblad schrijft:
Het kan zijn nut hebben, even uiteen
te zetten, dat de voorstanders van winkel
sluiting nog geen reden tot treuron, de
tegenstanders nog geene tot juichen heb
ben, nu Gedeputeerde Staten van Noord-
Holland aan B. en W. van Amsterdam
hebben bericht, dat zij de op 28 Juni door
den Raad aangenomen verordening op de
winkelsluiting voor verniotiging aan H. M.
de Koningiu hebben voorgedragen. Gede
puteerden meenen, dat deze verordening in
strijd is met art 150 van do Gemeentewet,
dat zegt: .De plaatselijke verordeningen
treden niet in hetgeen van algemeen Rijks-
of provinciaal belang is". Dat Gedeputeer
de Staten meenen, dat de verordening op
de winkelsluiting dit doet, bewijst nog
niet, dat de Kroon. d. i. iu dit geval de
minister van binnenlandsche zaken, ook
van deze meening is.
Een verordening als deze, tegen welker
overweging straf is bedreigd, wordt binnen
tweemaal 24 uur na de vaststelling aan
Gedeputeerden meegedeeld, en deze geven
binnen veertien dagen kennis van de
ontvangst. Binnen weer veertien dagen
wordt zij dan afgekondigd, tenzij het be
richt van ontvangst inhoudt, dat Gedepu
teerden schorsing of vernietiging hebben
gevraagd aan do Kroon. De beslissing
van de Kroon is binuen twee maanden
te wachten. Immers, is zij er dan nog
niet, dan wordt geacht verklaard te zyn,
dat geen reden voor vernietiging bestaat.
Wy willen wel zeggen, dat het ons zou
verwonderen, wanneer de Kroon stryd met
art. 150 Gemeentewet ontdekte.
Mond- en Klauwzeer.
Men heriunert zich de opzienbarende
mededeeling van dr. J. Siegel, waarin be
weerd werd, dat do verwekker van mond
en klauwzeer door hem niet alleen zou zijn
gevonden, maar ook kunstmatig was ge
kweekt. Dit beweren wordt door dr. Nico-
laus te Glogau in de „Berliner tierartzliche
Wochenschrift" bevestigd en hij doet dit
met de volgende conclusies:
1. In het bloed van runderen, die aan
mond- en klauwzeer lijden en koortsig
zijn, komen, geregeld lichaampjes voor, die
overeenkomen met de door Siegel gevon-
deu zytorrphykte8cocen.
2. Een aanmerkelijke vermeerdering
daarvau in de bouillonculturen vindt eerst
na 13 dagen plaats; zij schijnen zich moei
lijk aan den nieuwen voedingsbodem te
kunnen aanpassen.
3. Het kweeken op agar-agar gelukt;
de groei is spaarzaam, maar wordt in de
2e generatie wat weliger.
De op agar-agar gekweekte zytorrhyktes-
cocen zyn met de in het bloed gevonden
lichaampjes volkomen indentisch.
(Moleschott.)
Buiten verantwoordelijkheid der redactie.)
Badinrichting.
Mijnheer de Redacteur!
Door middel van uw geacht orgaan zij
het mij vergund de aandacht der bevoegde
autoriteiten te vestigen op bovenstaand
onderwerp.
Met belangstelling en waardeering heb
ik in de laatste dagen kennis genomen
van de verschillende plannen, die in voor
bereiding zijn tot verheffing van den bloei
dezer gemeente. Edoch ik kon myue
teleurstelling niet onderdrukken toen ik
bemerkte, dat het oprichten eener gemeen
telijke badinrichting niet op de agenda
stond. Van het groote nut en de noodza
kelijkheid eener badinrichting voor eene
gemeente als Amersfoort, behoef ik niet
verder uit te weiden. Herman Heyermans
hield onlangs te Berlijn eene lezing over
„Hollandschc zindelijkheid' en merkte toen
op, dat de Hollander over het algemeen
gewoon iB zijn lichaam te reinigen vanaf
de kin en hooger. Doch ik wil dit niet alB
geldend motief rekenen voor het ontbreken
eener badinrichting. Moge dit schrijven
bijdragen tot spoedigen bouw van eene
gOuieentelyke badinrichting.
Met beleefden dank voor de plaatsing
Hoogachtend,
W.
Amersfoort 19 Juli 1911.
Voor 'n tuberculose lijder.
Men verzoekt ons 'n beroep te doen op
den liefdadigheidszin van onze lezers ten
behoeve van 'n jongmcnsch uit Amsterdam
van 17 jaar, die aan tuberculose lijdt en
voor z'n gezondheid eenigen tijd in Amers
foort heeft doorgebracht en nog gaarne z'n
verblyf nog wat zou verlengen. Echter ont
breken hem de geldmiddelen daartoe. Waar
zoovelen in deze weken diep in hun beurs
tasten om de zomermaanden elders gonocge-
lijk te kunnen doorbrengen, zijn er mis
schien onder hen velen, die ook_een kleine
gave willen op zy leggen voor den jeug
digen tuberculose lijder, voor wien een ver
blyf in de omgeving van Amersfoort zeker
verre te verkiezen is boven Amsterdam iu
zomertijd.
Gaarne zal de redactie giften in ontvangst
nemen.
Eindex. H. B. S. prov. Utrecht.
Ie groep.
Geslaagd: A. Jappe Alberts, G. J. Buys,
A. M. E. van Dishoeck, W. v. d. Donker,
A. II. G. Holland, B. Valk on W. J. de
Ruyter de Wildt, v. d. H. B. S. te Amersf.;
T. A. van Haeften, C. \V. Heringa, W. F.
van Langeveld en J. Merkens, van de
R. H. B. S. te Utrecht; P. de Haart, C.
G. E. de Jong, H. R. Schutte, J. Stevens,
Ph. B. M. van Straelen, A. Vis en L.
Wrede, van de Gem. H. B. S. te Utrecht;
J. J. van den Heuvel tot Beichlingen ge
zegd Bartolotti Rijnders, van de Byz. H.
B. S. te Utrecht.
Afgewezen 2.
Na een tijd van hard werken was
het gisteren voor de verkiezingspropagan
disten nog een zware dag. Aan beide zijden,
rechts zoowel als links, was met de uiterste
inspanning gewerkt om zooveel mogelijk
mannetjes naar de Btembus te krjjgen en
nu kwam het er gisteren dus op uan, het
aantal thuisblijvers zoo gering mogelyk te
doen zijn. En dat is vrij wel gelukt. De
vrijzinnigen hadden wat tegenslag, doordat
nog al veel hunner kiezerb in dezen tijd
uitstedig ziju, maar al spoedig bleek, dat
ze gemist konden worden. Het controle
bureau toch wees aan, dat de vrijzinnige
candidaten steeds in de meerderheid waren,
terwijl deze meerderheid voortdurend groo-
ter werd. En toen om 5 uur de bus ge
sloten werd, wareu de vrijzinuigen zeker
van hun ovorwinning. De contróle wees
voor den meest begunstigden candidaat
428 stemmen aau en hij kwam uit de bus
met 435. Voorzeker een prachtig bewjjs
van de degelijkheid der controlelijsten.
De belangstelling in het stembureau in
de Koestraat was natuurlijk groot. Met
spanning werd do voorlezing der briefjes
gevolgd, terwijl de kerkelijke vrienden al
heel spoedig een beetje sip begonuen te
kyken. Do een voor den auder trok dan
ook af, en toen een luid hoera deu uitslag
daar bcvroette, waren het nog bijna allen
vrijzinnigen die er aanwezig waren.
Wo hebben om het kwartier den stand
opgenomen, zoodat we aan do vele aan
vragen om inlichtingen reeds vanaf half
zes konden voldoen.
Om half zes was de stand als volgt:
v. d. Burg 21, Couvee 22, van Esveld 35,
Rolandus Hagedoorn 33, de Rooy 21 en
Tromp van Holst 34.
Om kwart voor zes waren deze cijfers
resp.: 76, 74. 101, 96. 74 en 103; om zes
uur: 132, 146, 176, 167, 135 en 187; om
half zeven: 235, 255, 317, 302, 221 en
334. Daarna kwam de uitslag.
Natuurlijk kwamen de vrijzinnigen des
avonds bijeen. OnB Huis was overvol eu
een prettige, opgewekte stemming heerschte
geheel den avond. De herkozen gemeente
raadsleden voerden het woord, terwjjl ver
schillende heeren hun vreugde uitten over
den zoo gunstigen afloop.
Ds. J. Pannebakker te Nedarhemert
heeft 't beroep tot predikant bij de Ned.
Herv. Gemeente alhier aangenomen.
Aan de Amersfoortsche Vereeniging
tot bestrijding der tuberculose is een Rijks-
Opgemaakt voorm. 10.50 unr.
De Bilt, 19 Juli 1911.
Hoogste barometerstand 765.5 m.M. te
St. Mathieu, laagste 748.9 te Iiaparanda.
Verwachting tot den avond van 20 Juli
1911. Zwakke tot matige meest Z.W.-lijke
wind.
Gesteldheid van de lucht: Half- tot
zwaarbewolk, mogelijk enkele regenbuien
Temperatuur: Dezelfde.
!P*rometerstand te AMERSFOORT
783 m M.
Vorige stand te 12 uur 755 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 72
Laagste hedennachtF. 56
Hedenmiddag 12 uurF 74
AMERSFOORTSCHE
BAD- EN ZWEMINRICHTING.
TEMPERATUUR van het water op Woens-
dsg 19 Juli des 's morgens 7 uur ia 62° F.
Perzen, in een jjzeer fraai gelegen villa.
Hij leefde er als een welgesteld burger,
die een vacantiereisje maakt, en was zelfs
in den beginne zoo zuinig tbuis te willen
dineeren, waarvoor zijn beide vrouwen
zorgden. Op den duur beviel hem dit
echter niet, en at hij in een restaurant,
waar hij zich levendig met de andere
gasten onderhield.
Thans beeft hij zich naar Mariënbad
begeven, om een aanval van diabetes te
cureeren, en den winter zal hij doorbrengen
te Abbazia, in de Oostenrijksche Riviera.
Mexico.
Uit vrees voor verdere moeilijkheden in
Mexico, waar, volgens officieele berichten,
de toestand ernstig is, heeft het departe
ment van Oorlog vier afdeelingen cavalerie
van Nogales naar de grens gezonden. De
bezorgdheid van het bestuur is opgewekt
dor den blykbaren onwil van Madero's
troepen om de wapens neer te leggen.
Naar gemeld wordt, verlangen de Made
risten een grooter schadeloosstelling voor
de door hen tijdens de revolutie bewezen
diensten.
Oostenrijk-Hongarije.
Van de nieuwe aardbeving in Kecskemet
deze Hongaarsche stad werd eenige
dagen geleden ook reeds geteisterd, naa-
men weet heeft eeu kort Reuter tele
grain in den afgeloopen nacht mededeeling
gedaan. Maandagochtend werden de be
woners weer opgeschrikt door een krachti-
gen aardschok, die den toren dei synagoge
deed instorten eu den klokketoren der
Grieksche kerk zeer beschadigde. Van de
10,329 buizen der stad zijn thans 6986
min of meer beschadigd. Een groot deel
er van zal opnieuw moeten opgebouwd
worden.
Gisteren hebben de Hongaarsche minister
president, do Hongaarsche minister van
justitie en tal van leden van deu Rijksdag
een bezoek aan de geteisterde plaats
gebracht.
Eerste Kamerverkiezing.
Aangezien de heer Westerdijk de be
noeming tot lid der Eerste Kamer voor
Groningen niet heeft aangenomen, hebben
do Provinciale Staten van Groningen
gistermiddag tot lid van de Eerste Kamer
gekozen den heer G. Zijlma, oud-lid der
Tweede Kamer, met 25 van de 39 stem
men.