DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. fjp7.
DINSDAG 5 SEPTEMBER 1911.
8e JAARGANG
Grooter Amersfoort.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur: Mr. D. J. vau Schaardenburg.
Abonnementsprijs:
Per jaarf 4.Franco per
post id. f5,60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f0.05.
Bureau: KI.KISK HiAfl 6. Telet. Interc. 18».
Prijs der AdyertentiCn:
Van 1 tot 5 rogels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel (0.10. (B:j
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van bniten bet kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. 3iuuen- en Buiténlandsch Advert.- bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 71* 78 Amsterdam
Nu het besluit door den Gemeenteraad
is genomen tot aankoop vau „Nimtnerdor"
treedt er Da het tumult, dat aan die be
slissing vooraf ging, een oogenbhk van
stilte in. We zouden kunnen zeggen de
stilte na deu 6torm als die storm niet gelijk
aan dien in eou glas wator was geweest.
Voor hen die het gekibbel tusschen vóór en
tegenstanders hebben gadegeslagon is er
uit deze gpschtedenie o.m. dit te loeren:
lo. dat velen zich geroepen achten
over dingen hun oordeel te zeggen waar
van ze weihig of niets weten.
2o. dat, wil de Getneeuteraad niet in
zijn werk gestoord worden, hij zorgen moet
zoo weinig mogelijk gelegenheid te geven
tot dergelijke discussies builen den raad
omdat die toch tot niets leiden.
Ieder dio den strijd om hot bestaan mede
strijdt weet dat, om te slagen, vooral drie
dingen noodig zijn denkon, doen en zoo
weinig mogelyk praten.
Dit moet o.i. ook de leidende gedachte
zijn van hen die geroepen zijn onze stad
te besturen. Zonder zich op het hooge
standpunt te stellen van onze magistraten
uit do vorige eeuw wordt o.i. veel te veel
uit het oog verloren, dat zij, die eenmaal
gekozen zijn tot vertegenwoordigers dei-
burgerij, een positie innemen die hun eenig
gezag toekent en tier burgerij do plicht
oplegt hen met zekere onderscheiding te
behandelen. Wij verlangen niet dat onze
raadsleden zich isoleeren en zoo weinig
mogelijk in contact komen met de bnrgerij
doch ook kan het o.i. niet anders dan het
gezag ondermijnen wanneer jan en alleman
zich geroepen achten in openbare vergade
ringen eventueel te nemen besluiten van don
gemeenteraad te onderwerpen aan critick,
zonder met de zaak, waarom het gaat, op
de hoogte te zijn.
Dat onze raadsleden ook niet vrij uit
gaan, wie zal het ontkennen. De discussies
in den raad konden vaak op een hooger
peil staan en daardoor van meer opvoedende
kracht zijn.
Het streven onzer gemeenteraadsleden
moet er op gericht zijn door ijverige studie
van de te behandelen onderwerpen en
door goedverzorgde redevoeringen in
openbare raadszittingen respect af te
dwingen bij de burgerij. Velen die thans
huiverig zijn een benoeming tot raadslid
aan te nemen en wier uitnemende krachten
onze stad moet ontberen zullen als
dan waarschijnlijk tot andere gedachten
komen
Een „grooter Amersfoort" kan alleen tot
stand komen door de vereende krachten
van hen die weten wat zij willen, van hen
wie de levenservaring geleerd heeft zich op
een hooger dan het alledaagsche standpunt
te stellen. Van hen die geleerd hebben
rondom zich te zien tot den verren horizon.
Donzulken is hot veroorloofd indrukken
in zich op te ueinen, waardoor de blik
verruimd en hot gemoed verjongd wordt
factoren welke noodig zijn voor het opdoen
van nieuwe arbeidskracht lust en moed.
Met het schoone doe! voor oogen stappen
zij over oneffenheden op bun pad heen
enthousiast als zij zijn, bemerken zij die
hindernissen bijna niet en eenmaal hun
doel bereikt hebbende verheffen zij zich
opnieuw boveu den beganen grond, over
zien het veld weder en gaau moedig
op nieuwe vorovering uit.
Zij hebben geen tijd zich met beuzelarij
op te houden. Zij rr3gon geen loon omdat
zij hot loon in zich zelf reeds wag dragen
d.i. de voldoening iots groots tot stand te
hebben gebracht, het geluk te hebben be
vorderd van hun medemenschen.
En wat daarbij een heerlijk voorrecht
is, is dit, dat de speldeprikken hun toege
bracht door egoisten van allerlei slag beu
niet dcoren, integendeel hon, hot onedele
standpunt van dezulken betreurende, opwekt
tot hernieuwde krachtsinspanning.
Heerlijk zulk een levenslust te bezitten-
Eeu levenlust die vruchten afwerpt ook in
stoffelijkcn zin voor henzelf. Immers, met
zulk een levensmoed bezield sturen zij de
zaken, ook dio ben persoonlijk aangaan, in
de goede richting evengoed als die welke
het algemeen belang raken!
Hoe staan echter zij daartegenover, die
niets dan voor zich zelf oogen en ooren
hebben!
Vraagt men hun hulp voor het stichten
eener vereeniging met een of ander altru
ïstisch doel, zij weigeren die onder voor
wendsel het uut er niet van in te zien.
Niets boezemt hun belang in dan het
eigen stoffelijke ik. Daarvoor knieion zij
aanbiddend neder. Allen die van lï§n
afhankelijk zijn, drageö den stempel daar
van. De laagste loonen betalen ze uit
enkel het domste personeel dient hen, omdat
de betere elementen daaronder al ras naar
een andere plaats hebben omgezien Is
eenmaal de geldbuidel genoeg gevuld dan
keeren ze de stad hunner inwoning ge
woonlijk den rug toe, nalatende als erfenis
een proletariaat van het minst allooi, dat
voortteelt en gedurende vele jaren een
kanker is der samenleving.
En in de plaats waar zij zich vestigen
beginnen ze hetzelfde spelletje opnieuw.
Studie maken ze alleen van die onder
werpen waardoor ze in staat zijn bun
inkomen door het trekken van meerdere
rente te vorhoogen. Natuurlijk moet dit
geld zoo belegd zijn, dat ze zich niet
bevreesd behoeven te maken en daarom
blijven ze verre van bet beleggen dier
gelden in bedrijven die niet volkomen
zekerheid bieden. Het bevorderen van
handel of industrie ligt niet op hun
weg. Zij hebben zelf genoeg, hebben er
natuurlijk voor gezorgd dat hun gezin niet
te groot is, zoodat ze ook gerust kunnen
ziju genoeg na te laten om hun een of
twee kinderen, meer mogen het er ge
woonlijk niet zijn, genoeg na te laton om
op de meest gcestdoodende. en egoïstische
wijze het loven te genieten. Immers, niet
waar, hot is zoo gemakkelijk het „Ben ik
mijns broeders hoedei" in praktijk te bren
gen. Het leventje van den „bourgeois
satifait" heeft zoo'n groote bekoring rooi
de armen van geest!
Dit zijn de twee groote stroomingen, die
men in elke gemeonte vindt. De eerste
werkt rusteloos voort aan de opbouwing
van alles wat zij goed en nuttig vindt, de
andore leeft een leventje in eigenkring,
onzichtbaar op de samenkosten waar al
wat goed en nuttig zijn kan, voor de ge
meenschap besproken wordt, doch te voor-
scbijntreden zoodra er een zaak valt
tegen te werken, die, hoe hoogst uuttig
en noodig ook, geld kan kosten. Immers
zoo iets zou belastingsvorhooging tengevol
ge k u n n o n hebben engegeven hunne
aanbidding van deD mammon vinden
zij niets zoo verschrikkelijk als het offeren
op het altaar der gemeenschap.
De strijd tus9chen die twee partijen
zal steeds blijven bestaan, evenzeker als
steeds licht en duisternis zich zullen af-
wisBelou.
Die strijd ook moet er ziju om de
mannen der vooruitgang niet te doen in
dommelen.
Voor deze is echter de groote troost
weggelegd, dat de zegepraal hun is, want
niets houdt den vooruitgang van het
men8chdom tegen, de geschiedenis is daar
om dit te be.wijzen.
Die strijd zal ook hier, feller dan ooit
dienen gestreden te worden, willen wij van
Amersfoort maken wat het kan zijn. Het
lot van ieder mensch wordt grootendeels
bepaald door zijn willen en kunnen. Deze
wet geldt ook voor de gemeente, in haar
geheel. Amersfoort met zijn natuurschoon
zijn gunstige ligging, noodt uit tot vestiging.
Alleen wij moeteu zorgen, dat men het
weet, dat het voortdurend onder do aan
dacht van onze landgenooten gebracht
wordt. Do vreemdeling moet er telkens
en telkens aan herinnerd worden, dat hij
welkom in ons midden is, en daartoe
is een goed toegepaste recla
me noodzakelijk
Men zegge niet, dit kan de gemeente
zelf niet doen. Indien men let op onze
Duitsche naburen dan zien wij dat dn ge
meentebesturen van grooto steden niet
schromen door het plaatsco van advertentien
in onze dagbladen de industrie tot vestiging
uit te noodigen. Wat baat hot den fabrikant
of hij nog zoo'n goed artikel fabriceert en
hij maakt het niet bekend? Wat baat het
ons of wij nog zulke 6choone omstreken,
zulke goede onderwijsinrichtingen, zulke
prachtige spoorwegverbindingen bezitten,
indien wij dit niet telkens en telkens onder
de aandacht van onze landgenooten bren
gen!
Waar wij bet cene doen mogen we het
andere niet nalaten. Reorganisatie van ons
onderwijs, waardoor ook minder met aard-
sche goederen bedeelden in de gelegenheid
zuilen zijn hun kinderen goed onderwys
te doen genieten staat wel is waar op bet
program van ons gemeentebestuur, doch
dient ten bpoedigste ten uit
voer te worden gebracht.
Een eigen waterleiding moet zoo spoe
dig mogelijk gesticht, opdat ook in de
arbeiderswoningen de watorloidingkraan uiot
langer outbroke.
Een aan de eischon des tyds. beantwoor
dende badinrichting ie dringend noodig.
Verbetering der woningtoestanden is
reeds al te lang uitgesteld.
Op een nieuwe Hooget-e Burgerschool
wachten wij nog steeds.
Naar reorganisatie van het marktwezen
wordt verlangend uitgezien en in verband
daarmede krachtige bevorde
ring van den tuinbouw.
Wij klagen er over dat de industrie
nalaat zich bier te vestigen doch overzien
dat we het in onze hand hebben rondom
onzo stad eene industrie te scheppen die
ons welvaart als nooit te voren zal brengen.
Hoeveel kunnen de gronden bij de stad
niet voortbrengen, wanneer ze tot tuin
bouw worden aangewend, hoevele han
den zullen werk geven, hoe zal ons
marktwezen daardoor bloeien.
Alle utopiën, hooien we onze tegen
standers zeggen, goed om de gemeente
een groete schuldenlast op te leggen. De
geschiedenis zal echter leeren dat we geen
te stoute verwachting hebben van de
toekomst, echter op die voorwaarde, d a t
we willen wat wc wenschen.
En dan ons nieuw grondbedrijf! Wjj
hebben ons lang genoeg blindgestaard op
gelden die uit de inkomstenbelasting voort
komen. Waar de gemeente grootero
behoeften krijgt daar moeten we nieuwe
bronnen opsporen om de middelen te
vinden ten einde in die behoeften te voor
zien en daartoe dient ons grondbedrijf. De
gemeente heeft het recht een billijke winst
te halen door aan- en verkoop of, wil men
liever het in erfpacht geveo, van gronden.
Ons stadsbestuur moet zijn bureaucra
tisch karakter afleggen en koopman
worden. De geldeu voor verfraaiing van de
stad en het aanleggen van nieuwe wijken
moeten verkregen worden door de winst
uit het grondbedrijf gekweekt.
Een opgewekte geest dient in oub
stadhuis te heerschen. Liefde en toewyding,
zoowel van bestuurders als ambtenaren,
moeten een edelen wedstrijd onder hen doen
ontstaan om te zijn de beste dienaren van
de gemeenschap. Onder de burgery moet
partijschap wijken voor eendracht. Dan gaat
Amersfoort een schoone toekomst tegemoet.
Amersfoorter.
