WEERBERICHT.
Thermometerstand
BUITENLAND.
BINNENLAND.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT.
Opgemaakt voorm. 10.50 uar.
Do Bilt, 14 September 1911.
Hoogste barometerstand 769.6 m.M. te
Valentia, laagste 747.8 te Hernosand.
Verwachting tot den avond van 15 Sep
tember 1911. Zwakke tot matige N.O.-
lijke tot N.W.-lijke wind.
Gesteldheid van de lucht: Afnemende
bewolking, waarschijnlijk nog enkele regen
buien.
Temperatuur: Iets warmer.
S»rom«ter«land te AMERSFOORT.
763 m.M.
Vorige stand te 12 uur 760 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 74
Laagste hedennachtF. 56
Hedenmiddag 12 uurF. 65
AMERSFOORTSCHE
BAD- EN ZWEMINRICHTING.
TEMPERATUUR van het water op Donder
dag 14 Sept. des morgens 7 uur is 60' F.
van vrije ontwikkeling, en hoe gespeculeerd
wordt op hun heiligste gevoelens, en dit
alles ter bereiking van zeer wereldsche
doeleinden. Zeer wijselijk zijn de Nieuwe
Gezangen uit de Gereformeerde Kerken ge
bannen; 't zou voor 'n anti-rev. predikant
toch onmogelijk zgn de gemeente te laten
zingen de schoone woorden uit Luther's
lied: „geen aardsche macht begeeren wg,
die gaat welras verloren".
De huidige macht van 't clericalisme
berust op leugen, op den coalitie- en anti-
theBeleugen, die als alle leugens weldra
door de waarheid achterhaald zal zgn.
Dan zullen velen, de ware vromen, die
heden, misleid, zich onder z'n vanen scha
ren, 't clericalime den rug tookeoren, dat
dan zal omvallen als 'n scheef gegroeide
boom, dien men z'n stut ontnomen heeft.
Aan heersclizuchtige drijvers en politieke
gcestelgken zal 't nog langen tgd gelukken
eenvoudige zielen te begoochelenbestaat
er grooter zonde dan de geesten te willen
knechten?maar de ontwikkeling en ver
lichting, zal ten slotte ook in de uiterste
uithoeken,waar heidensch en middeleeuwse!
bggeloof onder Chrietelgk tintje nog welig
tieren, doordringen en de laatste resten
van 't clericalisme sloopen.
't Liberalisme daarentegen zal stand
houden zoolang wetenschap en ontwikkeling
bestaan, en die zgn onsterfelijk daar de
de wet van vooruitgang en ontwikkeling
eeuwig is.
Zoo al eens 'n geweldige ramp alle
resultaten van studie vernielde en alle
dragers der wetenschap deed omkomen,
zou 't liberalisme tgdelgk vernietigd zgn
maar 't zou als 'n Phoenix uit z'n asch
verrgzen, daar er nieuwe geleerden zouden
opstaan om te vorschen naar de verloren
schatten.
Wij willen niet Btervenl En toch zult
gg sterven, o Standaard en Stichtsche en
Zeeuw!
Frankrijk en Duitschland.
De definitieve bewoordingen van hot
Fransche antwoord aan Duitschland zijn
vastgesteld. De bescheiden zijn door een
bijzouderon koerier, gisteravond om 10 uur
naar Berlijn gebracht.
De Minister van Buitenlandsche Zaken,
De Selves, heeft achtereenvolgens de ge
zanten van Engeland en Rusland ontvangen.
Indien de Fransche president onmiddellijk
zijn goedkeuring heeft gegeven, en niet
verlangd heeft met de regeering, na den
terugkoer van Caillaux uit Belfort te over
leggen, dan kan het antwoord van Frankrijk
heden of morgen naar Berlijn worden op-
gezondeu. Het eerstvolgend onderhoud
tusschen Cambon en Kiderlen-Waechter
zal dan Zondag of Maandag a.s. plaats
kunnen hebben.
De Lok. Anz., welk blad dikwijls
officieus geïnspireerd is, verklaarde, dat
men in gezaghebbende kringen te Berlgn
van meening is, dat vóór het einde der
week de Marokkaansche quaestie, be
houdens onverziene gebeurtenissen geregeld
kan zgn.
De Dnitsche bladen beweren dat Duitsch
land niet verlangt spociale voorrechten voor
zgn handol in Marokko. Men zou dat
overigens niet uit de tegen-voorstellen van
Duitschland opmaken. Bovendien verklaren
de voornaamste Duitsche bladen dat Duitsch
land ook niet meer dan waarborgen voor
de economische gelijkheid eischt en dat het
bereid is aan Frankrgk algoheele vrijheid
in Marokko over te laten in ruil voor een
vergoeding in grondgebied.
Caillaux heeft, zegt de Matin, reeds de
uiterste grenzen vastgesteld van het ge
deelte van Congo, dat Frankrgk aan
Duitschland zal afstaan. Deze afstand
omvat geheel Midden-Congo, met ten Zuiden
de rivier Sangha tot grens, en met een
strook gronds, die uhloopt op de Atlan
tische kust ten Noorden van Libreville.
Dit nu is het maximum, dat Frankrgk
bereid is af te staan om algeheele politieke
vrijheid in Marokko te verkrijgen.
Bekwaam onderhandelaar als hg is, en
zonder twijfel er op uit om voor zijn land
de grootst mogelijko voordeelen to behalen,
zal Kiderlen-Waechter waarschijnlijk een
nog grootere vergoeding in grondgebied
zien te verkrggen. Maar de Duitsche
Minister zal alsdan op het zeer vaste besluit
der Fransche regeerin? komen te stuiten,
om niet den zeer hoogen prijs, door haar
aangebodcD te verhoogen.
Duitschland.
Het Berliner Tageblatt bespreekt in een
met verontwaardiging geschreven artikel
de aankoedigiug der noodwetten, die de
duurte der levensmiddelen in Duitschland
moeten lenigen. Wat helpen maatregelen,
lapmiddelen als deze aldus het blad
wanneer heel de Duitsche handelspolitiek
met haar schandelijko uitvoerpremiën voor
landbouw-artikelen, den prijs der levens
middelen opdrijft ten bate der landheeren?
Onze rogge-oogst van dit jaar is niet
slecht, maar toch is de prijs hoog. Hoe
komt dat? Door de uitvoerpremies: iu
Rusland betaalt men voor de rogge 125
mark per ton, terwijl ze in Duitschland
zelf 175 kost. De Russen gebruiken de
rogge als voer voor hun zwijnen, terwijl
in Duitschland do menschen er gebrek aan
hebben!
Op bet te Jcna vergaderde Duitsche
socialistencongres hetwelk door 450
afgevaardigden uit allerlei landen wordt
bijgewoond heeft de partgleider Bebel
gesproken voor de Marokko-quaestie en
geprotesteerd tegen het drgveo naar oorlog,
dat zich in Duitschland openbaart.
De internationale toestand, zeide hij, zal
tengevolge hebben, dat voortaan niet meer
van ontwapening wordt gesproken, maar
alleen van wedijveren in krijgstoerustingen,
en hij acht een uitbarsting onvermijdelijk.
Er zal stellig, denkt hij, een wetsontwerp
tot uitbreiding van de vloot komen en
tevens zijn er nieuwe zware belastingen te
wachten om de kosten te dekken. Daarbij
zullen de prgzen der levensmiddelen steeds
hooger stijgen en de ellende en nood
steeds toenemen.
Partijgenoot Bernstein was iets minder
pessimistisch gestemd. Naar zijn meening
is de kans op oorlog zoo bijster groot
niet, want in „onze dagen komt het niet
zoo gauw tot ooilog", Yeel erger zegt
Bernstein iB de agitatie in zulk een
tijd van crisis, gewekt door de kapitalistische
partijen, en haar gevolgen ten aanzien van
de binnenlandsche politiek der natiën.
Overigens loopt tot dusver het debat
ten congresse in hoofdzaak over de houding
van het partijbestuur in zake do beweging
tegen een mogelijken oorlog. Volgens
sommige partijgenooten heeft het bestuur
verzuimd de Marokko-quaeBtie aan te
grijpen als een goede gelegenheid voor
partgpropaganda.
Richter is in Jena teruggekeerd! Zijn
stadgenooten bereiden den gevangene van
den Olympos een ontvangst als een vorst:
duizenden menschen stonden aan het station,
toen Richter uit den sneltrein stapte, en er
werd gejuicht dat hot een aard had.
Richter's moeder was hem eenige stations
tegemoet gereisd, zijn vrouw wachtte hem
aan het station. Met haar beiden klom
hij in het met bloemen versierde rgtuig,
dat hem opwachtte en vervolgens naar
zijn villa bracht, die eveneens met bloemen
versierd was, en aan welks deur de woordsn
prijkten: „Welkom na lang lgden."
Belqie.
De lichting 1909, die heden naar huis
gezonden moest worden, zal tot nader orde
onder de wapenen blijven.
Frankrijk.
Opnieuw hebben in verschillende plaatsen
van Frankrgk onlusten plaats gehad in
verband met de hooge prgzen der levens
middelen. Te Lorient hebben na een ver
gadering in de arbeidsbeurs 5000 personen
aan groote straatbetoogingen deelgenomen.
Te St. Etienne heeft de menigte het
troepen-cordon verbroken, drong tot op de
markt door en vernielde er tal 7an waren.
Te Mozières trachtten stakende arbeiders
de poort van een automobielfabriek open
te breken, doch werden door de troepen
teruggedreven. In do straten der stad
kwam het tot een treffen, waarbij
verscheidene arbeider» gewond werden. Een
tiental arrestaties had plaats. De cavalerie
dreef de talrijke arbeiders uiteen, die tot
staking besloten waren en in gesloten
gelederen de fabriek verlieten. Daarbij
geraakte een 13 jarige leerling onder de
paarden en werd door de hoeven doodge
trapt. Te Creil (dep. Oise) had tusschen
een cavalerie-patronille en de deelnemers
aan de betoogingen tegen de dure levens
middelen oen treffen plaats, waarbij drie
burgers gewond werden. Daar zijn barri-
kaden opgeworpen op de straten naar
Nogent, Montaterre en op den overweg
der Noorden-Spoorwegmaatschappg. De
oproerlingen hebben op de barrikaden roode
vaandels geplant, jouwden de troepen uit,
en staken de woning van den tolgaarder in
brand. Naar de troepen werd met steeneu
geworpen, waarna de troepen een charge
uitvoerden.
Spanje.
De jongste berichten, over de in Spanje
uitgebroken stakiDgen, luiden naar een
Madrileensche corr. meldt, uiterst pessimis
tisch. Er zijn aanwijzingen, dat do geheele
beweging een revoiutionnair doel zou be
oogen.
Naar reeds gevreesd werd, heeft de sta
king der fabrieksarbeiders in hef industrie
gebied van Bilbao, te Baracaldo tot een
bloedig treffen met de gendarmen geleid.
Manschappen van de burgerwacht hebben
de straten met de blanke sabel schoonge
veogd, en vuurden op de met steenen
werpende eu met revolvers schietende ar
beiders, die met geweld verhinderen wilden
dat de arbeidswilligen van eetwaren voor
zien werden. Een der arbeiders kreeg een
kogel in het hoofd en ligt op sterven,
zeven door kogels gewonde arbeiders
moesten naar het gasthuis vervoerd worden
Toen de loiders der arbeiderBvereenigingc-n
te Bilbao besloten do algemeene werksta
king uit te roepen, gingen dadelgk groepeu
arbeiders naar de bakkerijen om het neder-
leggen van den arbeid te eischen. Volgens
een telegram hiervoren, hebben ook de
typo's thans het werk nefiergelegd, waar
door de kranten niet meer verschijnen
kunnen, nadat de leiders der staking de
typografen nog aanvankelijk hadden toe
gestaan aan het werk te blijven. De kapi
tein-generaal van het Spaan6che leger heeft
bevolen, dat vier van de te Burgos en
Victoria in garnizoen liggende regimenten
naar Bilbao zullen vertrekken.
Portugal.
De Lissabonschc correspondent van de
Frankfurter Zeitung heeft een onderhoud
gehad mot den nieuwen minister president
Chagas.
Deze zei, dat hg verheugd was over de
erkenning der Republiek door de Mogend
heden, welke erkenning het bewgs levert,
dat zgn regeering het vertrouwen der naties
bezit. Hij zou alles in het werk stellen om
deze goede mecning te rechtvaardigen.
Onder de voorloopige regeering, zei Cha
gas verder, was een algemeen gebrek aan
discipline ontstaan, evenals dit onmiddellgk
na de revolutie het geval was geweest. Dit
was te begrijpen, daar de vorige regeering
de kracht miste, energiek op te treden.
Toen hij, Chagas, de regeering had over
genomen, had hij instinctief het gevaar ge
voeld, waarin de openbare orde verkeerde.
Daarom had hij elke gelegenheid aangegre
pen om energiek op te treden, zoodat 't
hem gelukt was de ernstige stakingon
spoedig bij te leggen. Hij voelde zich in
zijn positie volkomen zeker en zou arbeiden
aan de innerlijke bovestigingderRepubliek;
ook zou hij, zonder van zgn weg af te
wgken, de bestaande kloven trachtten te
dempen.
In het bijzonder was een reorganisatie
van het politieke leven noodig. De erken
ning door de mogendheden beschouwde hij
niet als bewilliging van nieuwe rechten,
doch als het opleggen van «ieuwo plich
ten. „Wij hebben den plicht om verstandig
to wordenbesloot de minister-president.
M. de Koningin zal ditmaal
de Staten-Generaal niet in per
soon openen.
Nederland en Portugal.
Wij vernemen, dat ook de Nederland-
sche Regeering eergisteren de Republiek
van Portugal heeft erkend.
De Nieuwe Tariefwet.
De Middenstandsbond, zal op verzoek
van de vereeniging Handel en Nijverheid
te Arnhem, gesteund door 34 andeie aan
gesloten raiddenstandsvereenigingen, op 16
October te Utrecht een buitengewoon con
gres houden ter behandeling van het ont-
werp-Tariefwet.
De winkelsluiting te Amsterdam.
Gisteren was ten 6tadhuize nog altijd
geen bericht van de regeering ontvangen,
dat zij ingevolge verzoek van Ged. Staten,
hot besluit van den Raad, betreffende de
winkelsluiting schorsen of vernietigen zal en
bij informatie te 's Gravenhage vernam
men, dat een beslissing van die strekking
ook niet meer verwacht kon worden. Daar
't gisteren twee maanden geleden was, dat
het bericht betreffecde het verzoek van Ged.
Staten tot vernietiging verscheen, staat het
daarmee ingevolge de gemeentewet vast,
dat het raadsbesluit niet vernietigd of
geschorst wordt en kan dit dus worden
afgekondigd.
De Roode Dinsdag.
De burgemeester van den Haag heeft
ondere zekere voorwaarden het verzoek
ingewilligd van den voorzitter en den
•ecretaris van do S. D. A. P., om op
Dinsdag 19 September a.& de voorgenomen
betooging te houden voor het algemeen
kiesrecht. Met het oog op de beperkte
toegangen zal de optocht echter niet op het
Binnenhof komen. Het zal aan een deputatie
van een beperkt aantal personen geoorloofd
zijn zich onderweg van den stoet af te
scheiden ten einde de adressen aan hun
bestemming te bezorgen. Nopens het uur
waarop de optocht zich in beweging zal
mogen stellen 'ib nog geeu beslissing
genomen.
Voorzorgsmaatregelen.
Naar do Haarl. Ct. uit goede bron ver
neemt, begint heden op verschillende af-
deelingen van de Centrale Werkplaats te
Haarlem do werktgd van des morgens zes
uur tot des avonds halfacht. De reden
hiervan ib, dat de Minister van Oorlog
zooveel mogelijk rollend materiaal in ge
reedheid wil hebben.
De divisie-commandant generaal-majoor
F. Tonnet, iB gisteron te Amsterdam aan
gekomen en heeft op het Regimentsbureau
van het 7e reg. inf. in de Oranje Nassau
kazerne besprekingen gehouden met de to
Amsterdam in garnizoen liggende hoofd
officieren.
Het N. v. Ned. verneemt voorts, dat de
forten in do onmiddellgke omgeving van
Amsterdam geinspecteerd zijn en dat de
troepen dag in dag uit groote marschen
maken niet volledige bepakking en zwareu
dienst hebben.
Gisterenmiddag had er weor een oijeen-
komst van den generaal met de officieren
plaats.
Te Durgerdam en andere plaatsen binnen
