WEERBERICHT.
STADSNIEUWS.
Thermometerstand
BINNENLAND.
Kerknieuws.
ALLERLEI
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NEP. MET. INSTITUUT.
Opgemaakt voorm. 10.50 unr.
De Bilt, 5 October 1911.
Hoogste barometerstand 771.9 m.M. te
Stornoway, laagste 758.7 te Haparanda.
Verwachting tot den avond van 6 October
1911. Zwakke veranderlijke, later toe
nemende Noordelijke tot Westelijke wind.
Gestoldheid van de lucht: Nevelig tot
bewolkt, weinig of geen regen.
Temperatuur: Dezelfde.
fisrametaritand te AMERSFOOTWfr
703 m.M.
Vorige stand te 12 uur 759 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 55
LaagBte hedennachtF. 46
Hedenmiddag 12 uurF. 54
menigte, verwoed over de geruchten dat
vele geestelijken deelnemen aan de konings
gezinde beweging, het gebouw der Katho
liekcclub en eenige kapellen aangevallen
en daar allerlei kort en klein geslagen.
Slechts met moeite kon men beletten dat
de gebouwen in brand werden gestoken.
Uit Lissabon is cavalerie gezonden om
de orde te handhaven.
Vebkiezino in Oostenrijk.
In het Weensche kwartier Ottakring,
waar veertien dagen geleden een oproer
heerschte, moest gisteren een verkiezing
plaats hebbtn voor een lid van den Rijks
raad. De sociaal-democraat verkreeg 10.000
stemmen en de christelijk-sociaal 3000.
Niettegenstaande men den socialisten de
schuld geeft van de bloedige ongeregeld
heden, hebben zij honderden stemmen
meer gekregen terwijl de Christelijk-so-
cialen er ongeveer 1000 verloren.
Gewapende veldpredikers.
In een bericht uit Zwitserland lezen wij,
dat do Zwitsersche veldpredikers voortaan....
een degen zullen dragon.Om de r. Katholieke
veldpredikers goed te kunnen onderscheiden
van de Protestantsche, zullen de laatsten
een blauwe, de eerste een roode kwast
aan het gevest dragen. Volgens den corres
pondent van een Duitsch blad waaraan wij
dit ontleenen, is deze „bewapening" voor
de Protestante predikers niet zoo opvallend,
omdat het geestelijke bij hen niet zoo
scherp naar buiten aan den dag treedt.
Zoo bestijgen in Zttrich enkele predikanten
den kansel niet alleen zonder toga doch
met een wit vest aanEon predikant te
Brugg is zelfs landweercommandant! Doch
onder de r.-Katholieke geestelijkheid moet
men over de nieuwe verordening allesbe
halve gesticht zijn, vooral ook omdat het
wapen-dragen haar verboden is.
Melknood te Parus.
Sedert eenige dagen heerecht te Parijs
groot gebrek aan melk. De Fransche
hoofdstad gebruikt dagelijk ruim 1.10(1.000
liter; thans komt zij daarby 200.000 liter
per dag tekort. Om 10 uur 's morgens
zyn reeds alle voorraden uitverkocht en
eerst later op don dag is het mogelijk
weer een beetje melk te verkrijgen. Naai
de melkboeren verzekeren, zal de melk
nood in de eerstvolgende dagen nog groo-
ter worden.
Oorlogscorrespondenten.
Ook nu weer zijn er door verschillende
groot6 buitenlandsche bladen „speciale
correspondenten" naar het oorlogsterrein
gezonden. Voorloopig zullen dezen wel
niet veel persoonlijk gevaar loopea. In
Turkye wordt nog niet gevochten en de
correspondenten, die zicb naar Tripoli
hebben opgemaakt, zijn op bevel van den
Italiaanscken opperbevelhebber naar
Malta teruggezonden.
Dat echter het beroep van „oorlogscor
respondent" niet altyd zoo ongevaarlijk is
geweest, en wellicht straks ook in dezen
oorlog niet blyven zal, moge blijken uit
het volgende lijstje.
Id den slag van Sedan sneuvelde Lord
Pembcrton, die een aantal Engelsche bladen
van oorlogsnieuws voorzag. Vier jaar later
werd in Spanje de correspondent der
Deutsche Tageszeitung, kapitein Schmidt
door de Cailisten als „spion" doodgeschoten.
In 1899 sneuvelde iu Egypte de Times-
correspondent Howard, door een der laatste
kogels die in den slag van Oiudurman
wordeu algevuuid. In April 1909 werd
de Amerikaausche journalist Moore, toen
hy bij de inname van Constantinopel foto
grafische opnameD wilde doen, door een
kogel doodelijk in den hals getroffen.
Tentoonstelling van Sofia 1912,
De Internationale Tentoonstelling van
Sofia zal dau 1; 14 Juni geopend en den
31 13 September 1912 gesloten worden.
Ondi r het Hooge Voorzitterschap van den
Heer Koninklijken Minister voor Handel en
Akkerbouw, zal de Tentoonstelling in zich
allerhande produkten der Nijverheid, Han
del, Akkerbouw, Kunsten, Onderricht,
Gezondheid, Voeding en Sporten bevatten.
Deze onderneming, welke het goedachten
der Gemeente en der Handel en Nyver-
heidskamer in Sofia ontmoet heeft, zal in
het jubeljaar 1912 plaats hebben en eene
groote menigte bezoekers in de Hoofdstad
van Bulgarije aantrekken.
De geïnteresseerden worden verzoent
zich, om verdere inlichtingen, tot het ko-
imteit der Iutoroationale Tentoonstelling
van Sofia 1912 te wenden:
Place Alexandre I, No. 5 te Sofia.
De Arbeidswet in de Eerstk Kamer.
Sinds gisteren ie de Arbeidswet in be
handeling in de Eerste Kamer. De ontvangst
is niot vriendelijk geweest. Van rechts en
van linkB vielen do slagen. Do heer van
Lanschot (r.k.) voerde eeDige juridische
de andere sprekers meer practische be
zwaren aan tegen de volgens hen diep
in 't economische leven der natie ingrij
pende regeling, terwijl principieele be
denkingen geopperd werden tegen de
methode van wetgeving van Minister
Talma. Deze zal 't ontwerp niet met al
te veel vuur kunnen verdedigen, omdat
Ho 2e Kamer 't veel „gevaarlijker" ge
maakt heeft dan 't oorspronkelijk ingediend
was, en zoo ziet het er voor de kanseu'
vaD 'i wetsontwerp, dai in de 2e Kamer
met één stem meerderheid aangenomen
werd, niet al te best uit.
De heer Van Hardenbroek (a.r.) ie van
meaning dat 't ontwerp, onder den «chijn vau
den arbeid tc beschermen, dezen bepeikt
en belemmert. Speciaal de regeling be
treffende den landbouw, betreurt spr.
Kunstmatig bevorderen van zonnesteken
zal 't gevolg zijn van 't verbod van land
en boscharbeid van kinderen voor 0 uur
's ochtends. Ook de flesscbenindnstrie zal
door deze wet gebeel op de flesch gaan.
De heer Laan (lib.) oordeelt dat 'l ont
werp de vrijheid van arbeid te zeer belem
mert, dan dat hij z'n stem er aan kan
geven. Spr. is overtuigd, dat de Staat
vaak ingrijpen moet, maar hier geschiedt
't te kras. De arbeider zelf moet door
vakorganisatie de arbeidvoorwaarden gun
stiger maken; aan de almacht van den
Staat gelooft spr. Diet.
Do heer Van der Feltz (lib.) zegt, dat
door 't ontwerp wordt ingegrepen in 't
recht van den arbeider, 't grondrecht van
eiken buiger om als beer en meester te
beschikken over eigen doen en laten. Spr.
heeft ook ernstige staatsrechtelijke bezwa
ren. In dit ontwerp wordt te veol over
gelaten aan Alg. maatregelen van Bestuur
waardoor 'd groot deel der verplichtingen
aan de burgers opgelegd wordt, zonder
contróle van de Staten-Generaal. Overigens
is de wet aan spr. wel sympathiek, hy
weet dan ook nog niet of hij voor of
tegen stemmen zal.
Overwegende bezwaren tegen 't ontwerp
heeft de heer Hovy (a.r.) die alles wat de
concurrentie bemoeilijkt, bedenkelijk vindt;
do zwakke arbeider moet beschermd,
maar de arbeidswillige vrijgelaten worden.
De heer Pelinck (lib.) behoort tot de
voorstanders van Bociale hervorming maar
betreurt d»t men thans overgaat tot
speciale regelingen. Spr. wil liever é»n
algemeeue arbeidswetgeving.
Op conxessioneelen grondslag.
In de Tijd wordt een warm pleidooi
gevoerd voor handelsscholenop
confee8ioneelen grondslag.
Wij verwachten dat, zoodra deze wensch
vervuld zal wezen, er naar gestreefd zal
worden| om ook het onderwijs in smeden,
tuinieren, gasfitten en schoenlappen op
confessioneele basis te grondvesten.
De St.-Jacobstoren te Vlissingen.
B. en W. Tan Vli69ingen stellen den
Raad voor over te gaan tot don wedorop-
bouw vau den op S September j.l. gedeel
telijk afgebranden St. Jacobstoren.
Ramp te Brüinisse.
In verband met de ramp in Zeeland is
de vraag gesteld, wat het „Waterenoodfonds"
gevestigd te Amsterdam zal doen. In den
regel wacht de administratie van dit fonds
af tot een provinciaal comité in de provincie,
waar watersnood geheerscht heeft, dan wel
Gedeputeerden dier provincie zich tot haar
wenden om steuD, onder overlegging van
staten die een beeld geven van hoegroot
heid van het bedrag, dat vereischt wordt,
en van hot aantal dergenen, die steun
behoeven. Brengt zulk eeD provinciaal
comité zelf geld byeeo, dan bepaalt het
bestuur van het watersnoodfonds zich ertoe,
het eventueel ontbrekende aan te vullen.
Tot dusver heeft nog alleen de burgemeester
van een der betrokken gemeenten zich tot
het comité gewend om steun.
Inmiddels heeft zich reeds 'n provinciale
commisssie gevormd tot steun voor de ge
troffen visschers, waarvan 't uitvoerend
comité aldus samengesteld is:
Mr. Dyckmeester, eerevoorzitter; mr.
Patyn, afgevaardigde, eerelid; mr. Cau,
president der rechtbank te Zierikzee, eere
lid; Hage, burgemeester, voorzitter; P. J.
Okkurse, onderwyzer, le secretarie; F. G
van deD Berg, onderwyzer, 2e secretaris;
M. Jnmelet, gemeenteontvanger, le penning
meester; C. Hoogerheide, raadslid, 2e pen-
ningnieestér; A. J. de Koek, arts on W.
Otte, schippor.
De Coalitie en de Zending.
In een brief uit Den Haag aan de Java-
bode, worden krasse dingeu gezegd o?er
begunstiging van de coalitie-genooten in
Indië.
De schrijver verzekert, dat, om de R.K.
geallieerden tot tevredenheid te stemmen
een systeem wordt gemaakt van 't reser
veeren van bepaalde gedeelten ran Indië
uitsluitend voor de R. K. zendiDg toege
wezen.
„De Roomsche zendelingen aldus de
schrijver krijgen ter bearbeiding de Dajak-
kers en de Borneosche Maleiers, on alle
inaar eenigszins gewichtige besluursfunctiën
op Borneo zullen worden gegeven aan Ka
tholieke ambtenaren van het Binnenlandsch
Bestuur.
„Met de benoeming van den heer Rijkmans
tot resident der Z, en O. afd- is de campagne
begonnen.
„Rn ik geef u de plechtige verzekering,
dat ik geen beuzelpraat vertel, maar de ern
stige waarheid.
„Do cultuur van menschen en dingen op
de strandplaatsen en in de oerwonden van
het groote eiland wordt monopolie der Ka
tholieke missiën.
„De (legendaire) rijkdom aan mineralen
van den Borneoschen bodem werd niet on
gebruikt gelaten, om voor dit plan de Room
sehen hier te winnen.
„Onze leidende politici zijn oven goede
haudelaren als hun calvinistische voorouders.
De waar werd krachtig aangeprezen en het
compromis kwam tot stand, dat in andere
deelen van ons eilandenrijk de Roomschen
zich zullen tevreden stellen met het statns
quo en geen verdere godsdienst-propaganda
zullen voeren.
„Dat blijft gereserveerd territoir voor de
andere partij".
Wij uemen deze mededeelinge, die overi
gens uit den aard der zaak, moeilijk te
contróleeren zijn, hier over omdat de
schrijver, die als journalist een naam te
verliezen heeft, zoo pertinent is iu zijne
verklaringen.
Zijn zij juist, dan kunnen conflicten niet
uitblijven.
Zoo ligt byv. de vraag voor de band of
de Rijnsche zending geheel met zulk een
schikking zou medegaan. Zij toch heeft
een uifgebreid gebied in het binnenland
van Zuid Borneo, de vrucht van jaren en
jarenlang harden arbeid en waar het bloed
harer zendelingen heeft gevloeid.
Z\j zou dus op zijn minst genomen, recht
hebben om over de „verdeeliog" te worden
gehoord. Is dit niet 't geval en zijn de
mededeelingen van den schrijver juist, dan
vreezen wij, dat dit „verdeelingsverdrag"
ons ook afgezien van het ergerlijke en
belachelijke van zulk een verdeeling op
zichzelf, in groote moeielijkheden kan
brengen met de Duitsche zendelingen en
degenen die achter hen staan. (Yad.)
De le luit. A. G. Lagerwey, van het
le reg. veldart. te Amersfoort, wordt 7
dezer ontheven van zijn detacheeriug bij
de werkplaatsen voor draagbare wapenen
aan de Hembrng.
Bij Kon. besluit van 26 September
is gedetacheerd bij het personeel van den
geneeskundigen dieust van het leger in
Nederlandsch-Indië, voor den tijd van drie
jaren, de officier van gezondheid 2de
klasse J. van der Werff, te Amersfoort.
De off. vaD gez. 2e kl. B. Eisecdrath,
van het mill, hospitaal te Amersfoort, is
belast met den geneesk. dienst bij het
garnizoen te Middelburg
Belanghebbenden herinneren we er
aan, dat de heer H. J. Yierdag, morgen
middag vau 2 tot 4 uur zitting zal houden
in de Arend, voor inschrijving vaa leer
lingen voor de danscursussen.
Zondag 8 October a.s. wordt voor
den Doopsgezinden Kring een godsdienst
oefening gehouden in het Logogebouw,
waarin als spreker zal optredeD Ds. E. M.
ton Cate.
De bekende Journalisten-chansonniers
Pisuisse en Blokzyl zullen Yrydag 10
November a.s. optreden in Ainicitia.
Het eerste elftal van 7t Yijfde speelt
Zondag a.s. op het terrein aan de Koning-
innelaan tegen Tubantia uit Enschede.
We herinneren nogmaals aan de
uitvoering der Wognummers. In 't bijzon
der vestigeu we de aandacht er op, dat
aan het kerkgebouw geen kaarten worden
verkocht. Men dient zich dus vooraf bij de
heeren Berends of Yan Dorssen van plaats
bewijzen te voorzien.
AGENDA
6 Oct. De WogDummors in de St. Joriskerk,
10 Oct. Concert in Amicitia.
15 Oei. Lezing met lichtbeelden Ned. Protest.
Bond in Amicitia.
21 Oct. Vergadering tot oprichting eener
afd. van de Ned, Natuurhist, Vereeuiging.
30 Oct. Concert in Amicitia.
10 Nov. Pisuisse en Blokzijl in Amicitia»
30 Nov. Concert in Amicitia.
11 Dec. Repetitie Toonkunst.
12 Dec. Uitvoering Toonkunst.
9 Jan. Concert in Amicitia.
De „I x i o o" verbrand. Het stoom
schip „Lxion" van de My. „Oceaan" is op
weg van Batavia uaar Amsterdam op 25
mijlen vaD Eugano totaal door brand ver
nield.
Van de equipage worden 24 man, die
het stoomschip in booten verlieten, vermist.
Kermis ongeregeldheden.
Bij gelegenheid van de driedaagsche
kermis in het anders zoo rustige Oldemarkt,
hebben thans eenige ernstige ongeregeld
heden plaats gehad.
De aldaar voor betrekkelyk korten tijd
benoemde burgemeester schijnt zeer tegen
de kermis en alles wat daarmee in verband
staat, gekant te zyn.
Geheel tegen vroeger gebruik in moesten
thans alle herbergen en alle plaatsen vau
publiek vermaak een paar uur vioeger
6lniten. Een groot deel der ingezetenen
was hierover, volgens de Tel., zeer slecht
te spreken. Zondag reeds begonnen de
ontevredenen samen te scholen, doch men
ging nog tot geeD baldadigheden over. In
den nacht van Maandag op Dinsdag nam
de ontevredenheid een meer ernstig karakter
aan, en werd het huis van den burgemeester
door een samengeschoolde menigte met
steenen gebombardeerd. Een groot aantal
ruiten werd ingoworpen. De burgemeester
zelf werd door geworpen steenen gewond.
Twee dappere meisjes. In.
verband met de overstrooming te Austin
in Pen9ylvanië, toegeschreven aan verwaar-
