WEERBERICHT.
Thermometerstand
Uit de Pers.
STADSNIEUWS.
INGEZONDEN
MEDEDEELDE WEN VAN HET
IONENKL. NED. MET. INSTITUUT.
Opgemaakt Toorm. 10.50 uur.
De Bilt, 19 October 1911.
Heogste barometerstand 770.0 m.M. te
Memel, lasgtte 755.9 te Valencia.
Verwachting tot den avond Tan 20 October
1911. Zwakke tot |matige Z.O.-lijke tot
Z.W.-ljjke wind.
Gesteldheid van de lucht: Nevelig tot
zwaarbewolkt, weinig of geen regen.
Temperatuur: Stijging van naohttem-
peratuur, in het Oosten overdag koeler.
Atfotneterstand te AMERSFOORT
Barometerstand hedenmiddag te 12 uur
766 mM.
Vorige stand te 12 uur 767 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 54
Laagste hedennachtF. 36
Hedenmiddag 12 uurF. 51
in hoofdlijnen mede met den minister Coljjn.
De heer Marchant meende z'n eigen ziens
wijze niet beter te kunnen kenbaar maken
dan door voorlezing vandr. Kuyper's
rede van 't jaar 1901.
Door de heeren Eland, Thomson, Mar
chant en Yerhey is de volgende uiotie
ingediend:
De Kamer,
Tan oordeel dat het verblijf in de kazerne
behoort te worden bekort;
dat dezo bekorting onmisbare voorwaar
de wordt geacht voor de verhooging van
het oontingenl;
gaat over tot de orde van den dag.
„Standaard Contra Reoeerino."
„De Standaard" schrijft over onze be
grooting o.a. het volgende:
„Het Budget van 1911'12 ziet er een
schijntje minder donker uit, dan dat van
't vorig jaar, maar bljjft tocb zorgwekkend.
Ware het wat het is bjj min gunstiger;
stand van de nationale welvaart, roo zou
dit minder drukken, en hope te koesteren
zijD, dat toenemende welvaart straks gun
stiger budget zou scheppen. Maar zoo is
de stand van zaken niet. Veeleer beleven
we een periode, waarin het én onze boeren
én onze burgers goed gaat, iets waardoor
de inkomsten van den Staat jaar in jaar
uit met vier millioen en meer klimmen.
En toch betert de algemeene financieele
toestand niet. Iets wel, maar zeer onbedui
dend. En telken jare is de minister gehou
den op de sehepping van nieuwe middelon
bedacht te zijn, zonder zelfs daardoor het
tekort geheel te kunnen wegcijferen. Dit
bevreemdt temeer omdat het elders anders
toegaat."
Het kon de Regearing niet duidelijker
gezegd worden, dat ze de tering niet Daar
de neriDg weet te ietten. Ieder jaar een
accré8 van meer dan vier millioen gulden,
d.i. in 3 jaar tjjds meer dan meD uit de
verbooging van het tarief hoopt te krijgen,
en altijd tekort, steeds tekort. Men kan
dan ook gerust dit ministerie „het dure
Ministerie" noemen. En wie eene nauwge
zette studie van de begrooting maakt, zal
tot de conclusie komen, dat dit zoo is, en
dat er, speciaal aan het Departement van
den heer Talma met geld gesmeten wordt.
Vergadering van de eerste afdee-
ling van den Gemeenteraad op
Donderdag 5 October 1911, des
namiddags 7*/a uur.
Tegenwoordig de heeren: H. W. van
Esveld, Wethouder, Voorzitter; J. W. Jo-
rissen, N. Veis Heyn, A. H. van Kalken,
D. Rujjs, J. van der Wal Kzn., M. R. N.
Oosterveen, A. M. Tromp van Holst en
P. C. H. Briöt, benevens de Burgemeester,
de Gemeente-secretaris, en de heer H.
Koning, van de tweede afdeeling.
Afwezig de heer H. Kroes.
Als raporteur wordt aangewezen de heer
P. C. H. Briët.
Aan de orde is de Begrooting van het
Burgerlijk Armbestuur voor het dienstjaar
1912.
Een lid heeft vernomen, dat het Burger
lijk Armbestuur oorspronkelijk een begroo
ting had opgemaakt mei hoogere cjjfers
dan de thaDS iDgediende. Hij betreurt, dat
deze besnoeiing is aangebracht op een
tgdstip, waarin alle verbruiksartikeleu duur
der z|jn geworden. H|j voorziet derhalve,
dat het Burgerlijk Armbestuur toch niet
met het aangevraagd bedrag zal rond komen.
Overigens wordt tegen deze begrooting
geen bedenking gemaakt.
Aan de orde is de Begrooting van het
Burger Weeshuis voor het dienstjaar 1912.
Deze begrooting geeft geen aanleiding
tot het maken van opmerkingen.
Aan de orde is het voorstel van Burge
meester en Wethouders betreffende de
jaarwedde van den Gemeente ontvanger.
Algemeen vereenigt de afdeeling zich
met hot voorstel.
Aan de orde is het voorstel van Burge
meester en Wethouders betreffende een
adres van den Commissaris van Politie om
verhooging van jaarwedde.
Een lid verklaart geen bezwaar te
hebben om oen Gemeente-ambtenaar, die
een zekeren stand moet ophoudeD, een
flink salaris te geven. Van deze zjjde be
zien, heeft hjj tegen het voorstel van Bur
gemeester en WethouderB geen bezwaar.
Maar het verzoek is gebaseerd op de
drukke werkzaamheden, welke het ambt
van Commissaris van Politie medebrengt.
Dit argrnment nu weegt bjj hem niet. Hij
ziet niet in, dat de werkzaamheden, aan
het ambt verbonden, zoodaaig zjjn toege
nomen, dat er aanleiding bestaat om het
traktement, dat pas in 1908 is herzien, nu
weer te verhoogen.
Van meerdere zjjden wordt
betoogd, dat er geen aanleiding bestaat
voor een directe verhooging.
Ook de vergelijkende staat, welke is
overgelegd, overtuigt niet, dat het salaris
in vergelijking met andere Gemeenten
te laag is.
Alleen het argument, dat bet wenscholjjk
is om ook voor deze betrekking een mini
mum en een maximum vast te stellen,
pleit voor het voorstel.
De afdeeling berust in het voorste)
vsn Burgemeester en Wethouders.
Aan de ordo is het voorstel van Burge
meester en Wethouders naar aanleiding
van eeo adres van den Havenmeester, om
verhoogiDg van jaarwedde.
Enkele leden kunnen zich met bet
voorstel niet vereenigen. De betrekking
van Havenmeester is van eenvoudigen aard
en brengt weinig drukte mede. Het ge
middelde aantal schepen per dag is niet
groot.
Zij vinden geen reden om hooger trac-
tement te geven.
Het meerendeel der leden ver
eenigt zich met het voorstel van Burge
meester en WethouderB.
Aan de orde is het voorstel van Bur
gemeester en Wethouders betreffende de
salarissen van den geldophaler voor de
gasfabriek en van den looper voor het
schoolgeld.
Enkele leden spreken hun voldoe
ning uit, dat Burgemeester en Wethouders
reden hebben kunnen vindtD om deze
kleine salarissen te verhoogen.
Ook b|j de andere leden ontmoet
het voorstel instemming.
Aan de orde is het voorstel van Burge
meester en Wethouders betreffende de
salarissen van do Concierges bjj de Openbare
Lagere scholen.
De aldeeling vereenigt zich met
het voorstel.
Aan de orde is het voorstel van Burge
meester en Wethouders betreffende een
adreB van den Concierge der Burger
Avondschool, om verhooging van jaarwedde.
Algemeen is de afdeelipg van
oordeel, dat geen termen aanwezig zjjn,
om de gevraagde verhooging toe te staan.
Aan de orde is het voorstel van Bur
gemeester en Wethouders betreffende de
plantsoenen, beplantingen, wei- en hooi
landen in BirkhoTen en de jaarwedde van
den boschbaas-
De afdeeling vereenigt zich met
het voorstel.
Aan de orde is de Begrooting voor de
gasfabriek, dienst 1912.
In verband met de stijging der prijzen
vraagt een lid of eene voldoende hoe
veelheid steenkolen gekocht is.
Medegedeeld wordt dat contractueel
voorbehouden is, 10 pCt. boven de vast
gestelde hoeveelhedon te bestellen. \óór
1 November moet beslist worden of van
dat recht gebruik zal worden gemaakt.
De Begrooting geeft overigens geen
aanleiding tot verdere beschouwingen.
(Wordt vervolgd).
Bjj Kon. besluit van 10 dezer is aan
mr. J. K. H. de Beaufort, lid van de
voogdijraad te Utrecht wonende te Amers
foort, op zjjn verzoek, eervol ontslag uit
die betrekking verleend.
Gisteren slaagde te Yeulo voor het
examen Vrjje- en Ordeoefeningen der
gymnastiek mej. M. M. E. Wellen te
Amersfoort.
De vlieger Van Meel beeft gisteren
een vlucht van ongeveer een half uur
gedaaD met don lsten luit. der artillerie
Josephus Jitta; daarna deed hjj een vlucht
van 15 min. met mevr. Josephus Jitta.
Voorstanders van Vrouwenkiesrecht en
ook belangstellende in dit vraagstuk maken
w|j gaarne attent op de advertentie in dit
blad, betreffende de lezing van Prof. Eerd-
man uit Leiden, morgenavond in Amicitia
te houden.
De afdeeling Amersfoort van den
Nederl. Bond voor Vrouwenkiesrecht hield
gisteravond een openbare vergadering in
Amicitia, waar mej. A. van Bemmelen
uit Scheveningen een leziDg met lichtbeel
den hield over Isabella Eberhardt, de
Woestjjnreizig8ter. De opkomst was niet
zeer talrjjk en bestond voor 't grootste deel
uit dames.
Na een korte inleiding van de voorzit-
zitster, die de aanwezigen welkom heette,
en de hoop uitsprak, dat velen na het
hooren van de lezing, waarin de moed en
de energie eener vrouw in het licht gesteld
werden, zouden besluiten lid te worden,
gaf z|j het woord aan mej. van Bemmelen.
Deze zeide nu, dat ze niet zou spreken
over de beteekenis en de waarde van het
kiesrecht voor de vrouw, maar over een
vrouw, wfer moed en energie bewondering
wekten en die, ware zij helaas niet op 27
jarigen leeftjjd overleden, nog veel meer
zou hebben tot stand gebracht dan ze nu
gedaan beeft. Spreekster schetst dan den
toestand van de vrouw in het Oosten; ze
vervult een zeer ondergeschikte rol en is
de miaderwaardtge van den man.
Op de plaatjes ziet men dan ook altjjd
mannen en zelden een vrouw en dan nog
zoo zwaar gesluierd, dat er van het gelaat
niets zichtbaar is. Isabella Eberhardt was
van afkomst een Russin en was Muzelmanne
geworden. Toen haar vader stierf kwam
ze te Genève bjj haar dom, die een Rus
was. Later vertrok ze weer naar Rusland
en beoefende do medische vakken. Ze werd
ook schrijfster en besloot, toen haar oom
overleden was, haar eigen weg te volgen.
Eerst twijfelt t|j, doch de woestjjD trekt
haar zoo onweerstaanbaar aan, dat er geen
keuze meer overblgft. Vóór haar is er
dan ook geen vrouw geweest, die gedaan
heeft, wat zjj deed De woestjjn was haar
element.
Ze kon zich niet voegen in het gewone
confessioneele leven, docb vond in het
woestjjnland een ruim arbeidsveld. De
Arabieren noemden haar „kleine Turk".
Overal wist ze door te dringen, nam de
gewoonten van haar omgeving aan en wist
het vertrouweo te winnen van de woestjjn-
bewoners. om alzoo haar weetgierigheid
te kunnen bevredigen.
Veel heeft ie du6 kunnen opsporen.
Dikwjjl reisde ze als man verkleed om haar
doel te bereiken, want een Turksche vrouw
is overal buiten gesloten. Ze wordt geschetst
als eeu tengere, zachte vrouw met een
medeljjdend hart. De lichtbeelden verdui
delijken het gesprokene. Ze heeft een
innemend uiterljjk en niets van een man
vrouw. Nu eenB verzorgt ze de zieken en
wordt als een heilige beschouwd dan weer
zit ze gewapend te paard en rent door de
woestijn. Doch ook de laster treft haar en
ze mag niet blijven. Intussclien is ze gehuwd.
EeD fanatieke inlander traoht haar te
vermoorden. Ze herstelt wel, doch bljjft
lang zwak, Ze moet Afrika verlaten en
wordt wreed van haar man gescheiden.
Nu gaat ze naar Marseille, waar ze als
matroos haar brood verdient. Haar man
volgt haar en met hem keert ze weer naar
Afrika terug. Ze heeft twee boeken uitge
geven, waarin al haar beschouwingen zeer
subjectief zjjn. Zij komt ongelukkig om 't
leven. Bjj een watervloed redt ze haar
man, doch vindt zelf den dood onder de
neerstortende muren.
Door een der leden van den Bond werd
doel en streven in 't kort uiteen gezet. In
1893 werd de vereeniging opgericht door
Mevr. Yersluys Poelman. Al dadeljjk waren
er twee stroomingen merkbaar.
Op de vergadering van 1907 werd een
Comité gevormd en de Statuten goedge
keurd. De Bond houdt zich buiten alle
politiek, en streoft er ernstig naar het
vrouwenkiesrecht te propageeren en de
kennis van alle zaken uit te bréiden.
Personen van alle richtingen kunnen lid
zjjn. Onze besturen werken met mannen
samen als geljjken. Alle drjjven is uitge
sloten. Vele vrouwen hebben het stembiljet
noodig. Verder is de Bond geheel neutraal
en wil of kan iemand geen lid worden,
dan kan hjj zich aansluiten als voorstandster,
De Bond laat ieder zjjn individueele vrjj-
heid en beoogt de ontwikkeling der vrouw
Er is plaats voor allen.
Waren er in 1107 sleohts 40 leden, nu
zjjn er 65 aideelingen met ongeveer 5000
leden. De strjjd voor vrouwenkiesrecht
moet door mannen en vrouwen gezameljjk
gestreden worden, ManDen en vrouwen zjjn
geljjk waardig. Het is een eisch des tjjds
het kiesrecht aan de vrouwen verleenen.
De Voorzitster dankte voor het gespro
kene en vroeg wie zich als lid wilde
opgeven. Hierna sloot ze de vergadering.
AGE N DA
19 Oct. Openbare Vergadering afd. Amers
foort v. d. Ned. Vereen, tot afschaffing van
alcoh. dranken in Ons Huis.
20 Oct. Openb. Verg. der Vereen, voor Vrou
wenkiesrecht, in Amicitia. Spr, Prof dr. Eerd-
mans uit Leiden.
21 Oct. Vergadering tot oprichting eener
afd. van de Ned, Natuurhist. Vereeniging.
23 -24 Oct. Operette-avonden in Amicitia.
2526 Oct. Solser en Hesae in Amicitia.
27Oct. Tooneelvoorst. (Royaards)in Amicitia.
28 Oct. Speenhof! en de ia Mar in Amicitia*
3C Oct. Concert in Amicitia.
10 Nov. Pisnisse en Blokzijl in Amicitia,
13 Nov. Nutsavond in Amicitia.
16 Nov. Concert voorde Kinderherstelllngs-
en Vacantiekolonies in Amicitia.
27 Nov. Tooneelvoorst. (Roojaardaj in Ami
citia.
30 Nov. Concert in Amicitia.
8 Dec. Concert in Amicitia.
11 Dec. Repetitie Toonkunst.
12 Dec. Uitvoering Toonkunst.
1718 Dec. Uitvoering Nut in Amicitia.
9 Jan. Concert in Amicitia.
(Buiten terantwoordel}jkheid dr rarfacSMj
Mjjnheer de Hoofdredacteur
Vergun mjj eeu bescheiden plaatsje voor
het volgende, hetgeen ik meen van eenig
algemeen belang to zjjn.
Had ik al eerder gedacht door middel
van uw blad de aandacht te vestigen op
den invloed van de oprichting van elec-
trische centralen op de bestaande gasfabrie
ken, het ingezonden in de Eemlander van
Maandag jl. „Een ernstig woord" deed die
gedachten tot rjjpheid komen.
Kan ik niet geheel meegaan met den
geaohten inzender dhr. A, tocb heeft hjj
mjjo volle sympathie waar hjj wjjst op de
voordeelen, die een eventueel aanteleggen
Electriache Tram voor onze Gemeente
brengen kan „Nieuw leven en welvaart om
„zich heen verspreidende".
Ook hjj zegt, dat „Zooveel kleine ge
beenten ons ziju vooi gegaan in het geven
„van vergunningen voor den verkoop van
„licht en kracht aan particulieren en ner-
„geDs vrees heeft bestaan, dat daaruit
„schade en nadeel zouden voortvloeien
„voor de gemeentelijke gasfabrieken" sta
ik geheel aan zijn zijde. Dit laatste vooral
nader toe te lichteu en in uitgebreiden
kring kenbaar te maken is het hoofddoel
vao mjjn 6chrjjven.
Het is mij niet bekend of er in Neder
land reeds vergeljjkeDde statistieken zjjn
gemaakt en gepubliceerd, maar zeker weet
ik, dat de heer Dettmarr, in een artikel
iu het Electrotechuische Zeitschrift, bewerkt
naar de statistiek betreffende 19 Duitsche
steden van minder dan 3000Q inwoners^
