DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN. JSiSb MEURSING'S MACHINALE FABRIEKEN VAN GEBAK. No. 252. ZATERDAG 28 OCTOBER 1911. 8e JAARGANG Bij dit nummer behoort 'n BIJVOEGSEL. Een Openbare Leeszaal en Bibliotheek. BUITENLAND. -> - Men weet niet hoe smakelijk en gezond, brood kan zijn, voor men geregeld heeft gebruikt hst brood van - DE EEMLANDER. Hoofdredacteur: Mr. 1). .1. van firliaiirdciibiiri;. Bureau: HLKINR H6. Telet. luiere. I8S. Abonnementsprijs: Prijs dér Adyertentiën: Per juarf 4.Franco per Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08. post id. f5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bij id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05. abonnement belangrijke korting). Tot plaatsing' van advert, en reel, van bniten bet kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen- en Buitenlandsch Advert.- bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76- 78 Amsterdam Dinsdag 17 October is, zooals de lezer weet, eeu Toorloopig comité samengesteld, dat ton doel heeft de oprichting ran een Openbare Leeszaal en Bibliotheek in Amersfoort zoor te bereiden. Het moge mij Tergund zijn ie de lgn ran dit comité meeworkend, met enkele woorden iets over leeszalen in 't algemeen en oyer die in Amersfoort in 't bizonder te berde te brengen. Daar anderen en mij gebleken is, dat yelen over de O. L. en B. geen of een onjuiste voorstelling hebben, is een zoo korl mogelgke omschrijving Tan wat daar onder verstaan wordt misschien nil t oveibodig. Het doel is niet een roOtsleeszaal, zooals er verschillende, in ons land bestaan, d. w. z. een inrichting die lectuur geeft Toor de minder ontwikkelden alleen, neen de O. L. en B. wenscht tegemoet te komen aan den drang naar ontwikkeling en ont spanning dfe gevonden wordt in alle lagen der samenleving. Naast ontspanningslectnur zal zjj dus in oTervloedige mate moeten geven wat als hulpmiddel dienon kan „bij uitbreiding en verdegelijking der vakkennis, van belang stelling in maatschappelijke en toegepast- wetenschappelijke vraagstukken, Tan bij gebleven resten der schoolsche kundig heden. Progaganda maken tooi- do een of andere politieke kerkelijke of anti-kerkelijke richting mag de O. L. en B. niet, zij moet in waarheid voor allen zijn. Dot dit kau, daarvan leggen de bestaaudo inrichtingen en de namen van hun voorstanders uit alle partijen getuigenis af. In de besturen dier inrichtingen zien we zitting nomon: katholieken, sociaal-democraten, anti-revo- lutionuairen, vrijzinnig-democraten,liberalen, christelijk-historischen, kortom een veel kleurigheid zooals we ons die ook hier zouden wenschen. Moge het niet lang meer duren, dat mede van de rechterkant vele en invloed rijke personen zich Toor onze zaak zullen interesseeren en zitting zullen nemen in ons comité! Ondor de verschillendo bezwaren, die men sprekende, over de O. L. en B. opwerpt, zijn er twee van practischcu aard, die we hier even zouden willen beschouwen Daar zijn er die zeggen: wat wilt ge met eou O. L. en B. in Amersfoort, daar is geen behoefte aan, wie zouden er ge bruik van maken? Daar zgn er die zeggen: wat wilt ge met een O. L. en B. in Amersfoort; hebt ge u wel eens een voorstelling gemaakt Tan de gelden daartoe noodig? en mee warig hoofdschuddend wenden zij zich af. Het bestaan eencr behoefte te bewijzen zal steeds een zeer moeilijke taak zijn; ik geloof echter dat de persoonlijke onder vindingen van velen ervoor zouden pleiten W a a r s c h ij n 1 ij k Toor ieder is dat bestaan dier behoefte te maken, als men wijst op het sterk toenemend gebruik, dat in plaatsen waar leeszalen zijn, van deze inrichtingen wordt gemaakt. Gegevens, straks mee te deelen, bezitten m. i. een volkomen overtuigende kracht. Yoorop sta dus het hoofdbeginsel der O. L, en B.: ook de Amersfoortsobe wil een helper zgn voor allen die licht, ontwikkeling en practischo kennis zoeken; niet de eenig heilbrengende, maar een van de Tele onmisbare iu onze samenge stelde 20ste eeuw. Laten we dus ook allen samenwerken tot het bereiken van deze mooie inrichting waar elk zal vinden, wat hem 't meest interesseert. Zien we thans de twee genoemde be zwaren nog eens nader onder de oogen. ^Zou er gebruik van worden gemaakt? Wat zullen we gaan theoretiseeren Zullen we gaan zeggen: de Amersfoorter is lakoniekP Och kom, welke lezer van deze regels geeft zichzelf een zoodanig brevet? Zullen we gaan zeggen, hot gees- telijk leven slaapt in onze goede stad? Wie dat zegt, laat hij oen wekker zijn! Laten we uitgaan van 't goede vertrouwan dat ons geestelijk peil normaal is en laten we dan oens kgken naar wat de praktijk in andere steden leert aantal aantal bezoe- inwoners kers p. dag. Rotterdam 400.00(1 193 's GraTenhage 250.000 112 Utreoht 115.000 233 Groningen 73.000 250 Dordrecht 45.000 250 Leeuwarden 35.000 170 Alkmaar 21.000 36 Zutphen 19.000 47 Als we de groote steden met de kleine vergelijken, dan zien we dat de opmerking „openbare leeszalen zijn.alleen een behoef te voor groote steden" door de cijfers doodgeslagen wordt. Leggen wc nu Alkmaar en Zutphen aan de eeue kant van Amersfoort met z'n 25.000 inwoners eu Dordrecht en Leeuwar den aan de andere kant, dan beginnen de gezichten te betrekkon of te lachen al naar de gezindheid en men zegtzie je nou wel 1 Maar die betrekkelijk lage cijfers van A. en Ti. (per jaar zijn het altijd nog 8000 bezoekers) vinden in de omstandig heden oen geruststellende verklaring. De cijfers Toor A. eu Z. zijn nl. opge maakt in bot eerste jaar van de oprichting die van Leeuwarden daarentegen in bet vierde en die van Dordrecht in het tiende jaar. In Leeuwarden was het bezoek in het eerste jaar ook niet meer dan 100 per dag, in Dordrocht (nu 250!) slechts 18, zegge achttien. Alkmaar en Zutphen kunnen gerust zijn en Amersfoost ook, tenminste Tenminste als van 't bogin af voor eenigszinsToldoende financiën wordtgezorgd. Kgken we ook in dat opzicht eens naar de door zgn langer bestaan zoo leerrijke leeszaal te Dordrecht: 1899 Inkomsten f535 bezoek p. dag 18 1900 f685 33 1901 f 936 97 1909 f3530 „250 Daarnaast Alkmaar f 269 en 36 bez. p. d. Zutphen f 429 en 47 Almaar en Zutphen zullen zich wel spiegelen aan Dordt, maar laat Amersfoort het ook doen en niet na een paar jaar sukkclens, maar direct. Daarmede komen we tot het tweede bezwaar: Hoe komen we aan 't geld. Natuurljjk ten eerste door flink in onzen eigen buidel te tasten, niet af te wachten of de moest gefortuneerden een goed voorbeeld geven, maar zelf ons eonige opoffering te gotroosten. Niet vragen: doen er wel menschen aan mee en wie?, zelf Toorgaan en wel hoe eer hoe beier. Hebben we zoo getoond wat voor de zaak over te hebben, dan kunnen we aankloppen om subsidie b(j de gemeente, die toch zeker niet zal achter blijven en vervolgens bjj 't rjjk, dat dan vast volgen zal. In de voorbereidende vergadering Tan Dinsdag 17 Oct. maakte de inleider de Teronderstolling dat voor een plaats als Amersfoort door partikulicrcn f 1000 door de gemeonte f 1000 en door 't rijk f 1000 per jaar zou kunnen worden gefourneerd. Met f 3000 inkomsten zouden wo alle kans van slagon hebben. Zou Amersfoort daarvoor te platzak blijken? J. Hovons GréTe. De Oorlog. Als een kat in het nauw zit, doet zij Treomde sprongen. Dat geldt o.i. thans Toor Italië. Immers de Secoio meldt, dat het land binnen en kele dagen aan alle mogendheden kennis zal geven van de annexatie van Tripoli en Cyrenaika. Zoodra de erkenning der annexatie door de mogendheden plaats gehad heeft, zal Turkjjo geen reden meer hebben tot Terzet. Mocht dit toch het geval zgn, dan zullen de mogendhoden niet langer Tan Italië kunnen verlangen, dat het bljjven zal bij een beperking Tan het oorlogBtooneel. De annexatie Tan een geheele provincie te proclameeren, terwgl nog alleen de kust genomen is en dat nog niet eens volkomen, doet werkelijk denken aan een vlucht. Bovendien is het niet mogelijk, dat de regeeringen de annexatie erkennen voor de vrede gesloten is, d.w z. vóór de Porte haar toestemming gegeven heeft. Het eenigo steekhoudende in Itaüë's Terklaring is de bekentonis, dat in het binnenland van Tripoli de Italianen nog onaangename Terrassingen kunnen wachten. De geestdrift mindert dan ook merkbaar in Italië. Dat blijkt ook uit een telegram uit Chiaaso aan het Berl. Tageblatt, waarin het Tolgende Btaat: ,Een particulier telegram uit Kaïro aan do Secoio meldt, dat in Egypte do anti- Italiaansche agitatie dageljjks in omvang toeneemt. Zelfs de arme boeren geven het laatste wat zij bezitten weg om den Heiligen Oorlog voor te bereiden. De Jong-Turken schijnen met alle ge weld de pan-islamitische beweging te wil len aanwakkeren. Heden eerst kwam men uit berichten por brief van den Tripolis-correspondcnt van de Sccolo te weten, dat de torpedoboot „Frecca", die in hot midden dozer maand gestrand is, niet kou worden vlot gemaakt, en onherroepelijk verloren is. De geestdrift tooi1 den oorlog schijnt in Italië teu gevolge van de jongste gebeurte nissen aanmerkelijk bekoeld te zijn en voor het nieuwe expeditie korps hebben zich niet genoog vrijwilligers aangemeld, zoodat men tot een loting moest OTergaau. De Avanti en Secoio melden dat er in Tripoli een cholera-epidemic heerscht. Een collecte door de Corriere della Serra op touw gezet Toor de gezinnen der In onze moderne ovens met doordringender hitte, wordt ons brood meer doorgebakken, tengevolge waarvan het zijn moeilijk verteerbare kleverigheid geheel verliest, waardoor het bezwaar tegen versch brood is opgeheven en ons brood tevens heerlijk croquante korsten heelt. Men lette vooral op den nootzoeten smaak van ons brood, een gevolg onzer uitgezochte prima grond stoffen eu onzer bereiding volgens een verbeterd systeem, hetwelk berust op een groot aantal systematisch door ons verrichte vergelijkende proefnemingen. Door deze bereiding wordt het eetmeel grootendeels omgezet in veel gemakkelijker verteerbaarder bestanddeelen, waardoor de opname in het bloed vollediger is, en vooral voor hen die een moeilijke-spijsvertering hebben, zen heilzaam voedingsmiddel is, daar dit brood, als ware het reeds gedeeltelijk verteerd, voor het de maag heeft bereikt. Telkens in Febroari wordt het 10 pCt. dividend van het voor ono frrood, beschuit, koek, in het vorige kalenderjaar betaalde bedrag, uitgekeerd. Bedragen tot ongeveer f»0.— worden als dividend per gezin door ons uitgekeerd.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eemlander | 1911 | | pagina 1