WEERBERICHT.
Thermometerstand
BINNENLAND.
STADSNIEUWS*
INGEZONDEN.
ALLERLEI.
MMDEDEELIN GEN VAN HET
KONINKL. EED. MET. INSTITUUT.
Opgemaakt voorm. 10.50 aar.
De Bilt, 3 November 1911.
Haogite barometeritand 76S.9 m.M. te
Clermont, laagste 730.3 U Seydisfjord.
Verwachting tot den avond van 4Novem-
ber 1911. Krachtige tot matige Zuidelijke
tot Westelijke wind.
Geateldheid van de luoht: Betrokken tot
zwaarbewolkt, regeD, later opklarend.
Temperatuur: Dezelfde.
Barotneteratand te AMERSFOORT.
Barometeritand hedenmiddag te 12 uur
765 m.M.
Vorige stand te 12 uur 765 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste giiterenE. 50
Laagste hedennachtF. 43
Hadenmiddag 12 uurF. 52
„Niet door het kruit te veranderen moet
verbetering komen, maar door verandering
van de menschen, het stelsel, de gebruiken.
De regeering heeft zich daarvan rekenschap
gegeven en zg zal hare maatregelen nemen.
Zoo moet het geschokte vertrouwen worden
hersteld."
Da DBBIGRNDB SpOORWEOSTAZING.
In Engeland dreigt nog steeds het
gevaar van een spoorwegstaking. De
maatsckappyen trachten haar personeel door
loonsvorhoogingen tegemoet te komen. De
London and North-Wostern-spoorweg wil
f 960,000 per jaar meer aan loonen be
talen; de Caledonian f120,000; de Great
Western f732,000 enz. Ook de Central
London-spoorweg stond verbeteringen toe
en andere maatschappgen zullen dat voor
beeld volgen. Maar de arbeiders zijn daar
mee niet tevreden.
De vertegenwoordigers van de besturen
der vereenigingen vau spoorwegpersoneel
houden nu een samenkomst, waarop een
definitief bssluit zal worden genomen. Hot
spoorwegpersoneel eischt in de eerste plaats,
gelgk men weet, erkenning vau de houden
en vereenigingen en voorts een werkdag
van acht uren en een minimumloontarief.
Dat tarief is voor do maatschappgen, als
zg niet willen afzien van dividend-keeringen,
onaannemelijk.
Jatho Verbodin.
De vrijzinnige, afgezetto predikant Jarho
houdt, naar men weet rondreizen en houdt
overal predikbeurten. Ook te Osrabrtlck
zou hg spreken. Daar is thans eohter aan de
soldaten en onderofficieren van het garni
zoen bg specialen regimenteorder verboden,
Jatho'a preek over „De Kerk en het Rijk
Gods" bg te gaan wonenDe officieren
schgnen alleen oen „aauwijzing" te hebben
gekregen, dat hun aanwezigheiden onder
Jatho's gehoor minder gewenscht was.
Do Frankf. Ztg. stelt bg de vermelding
hiervan in 't licht, dat het aanhooren van
orthodoxe preeken door de militaire auto
riteiten zooveel mogelijk bevorderd wordt,
en het blad vraagt of het rgksleger er soms
is om een „Schutztruppe" voor de ortho
doxie te vormen!
De opstand in China.
Aan de Parijsche editie van de New-
York Herald wordt uit Peking gemeld, dat
het Chineesche ministerie van buitenlandeche
zaken aan het vóór-parlement heeft mede
gedeeld, dat het herstel van den vrede des
te noodzakelgker is, daar Japan en Rus
land van de binnenlandsche onlusten ge
bruik willen maken, om China diplomatieke
moeilgkheden te bereideD. Zoo eischt Japan
dat de invoerrechten met een derde zullen
verminderd worden voor de, langs den
Antoeng-Moekden spoorweg naar Mands-
joerge vervoerd wordende goederen, terwijl
het voor alles, als een bevoorrechte natie
behandeld wil worden. Rusland heeft in
een ultimatum medegedeeld, dat China in
het geschil over de Mandsjoerge'scho
grenzen, het Russisch standpunt moet
innemen. Dit zou echter voor China neder-
komen op het verlies van de stad Mands-
joeli, het belangrijkste douane station aan
de Siberische grens. Deze medodeelingen
hebben op de leden der Nationale Ver
gadering grooten indruk gemaakt, en alle
partgen zgn uit vrees voor buitenlandscho
moeilgkheden overeengekomen, aan het
herstel van den binnenlandschen vrede
mede te werken.
Woningtoestanden in Frankrijk.
De Fransche regeering is bedacht op
maatregelen om de woningquaestie nader
tot de oplossing te brengen.
Het wordt daar te lande' vooral te Pargs,
voor werkmnnsgezinnen steeds moeilijker,
een woning te vinden. De huren zijn zeer
hoog en vele huisheeren weigeren, wonin
gen te verhuren aau groote geziDDen Vele
willen geen gezinnen met meer dan twee
of drie kinderen als huurders, en zoo komt
het tot gevallen als er dezer dagen weer
een werd ontdekt te Pargs, waar een ge
zin van 9 personen op een trap moest
huizen, omdat er geen huisheer was die
hen als huurders wilde hebben.
Nu wil de regeering maatregelen nemen
om de gemeentebesturen in staat te stellen
subsidiën te verleenen voor het bouwen van
woningen, in 't bgzonder ingericht voor
groote gesinnen, die tegen matigen prgs
verhuurd kunnen worden. De gemoenten
zullen gemachtigd worden, zelf zulke won
ingen te beboeren.
Voorts wi! de regeering de gemeente
besturen in stast stellen hulp to verleenen
bij het stichten van coöperatieve brood-
en vleeschvereenigingen en het oprichten
van gemeeutelgke bakkerijen en slagergen.
Op die wgzo hoopt men eenigszins de
hooge kosten van het levensonderheid te
verminderen.
De Tweede Kamer.
De Tweede Kamer heeft gistermiddag
met 70 tegen 12 stemmen besloten de
behandeling van het ontwerp-Militiewet de
volgsnde week voort te zetten, maar in
ieder geval tegen Dinsdag 14 November
aan de orde te stellen de behandeling van
het voorstel-Troelstra tot het zenden van
een kiesrechtadres aan H. M. de Koningin.
Verder werd besloten, de volgende week
Dinsdag en Donderdageen avondvergadering
te houden.
Een voorstel-Smeenge, om de avondver
gadering van Donderdag in goen geval
langer te doen duren dan half elf, werd
met 50 tegen 34 stemmen verworpen.
Evbnrbdige vertegenwoordiging.
Naar aan N.R.Ct. wordt medegedeeld, sal
spoedig het initiatief worden genomen tot de
oprichting van een grooten bond voor even
redige vertegenwoordiging in Nederland,
waarvan het deel zal zgn, niet alleen voor
do gemeenteraden, maar ook voor de Pro
vinciale Staten en bovenal voor de Tweede
Kamer tot een zuiver evenredige vertegen
woordiging te geraken. In het voorloopig
bestuur, dat de oprichting van den bond
voorbereidl, zijü alle politieke richtingen
veilegenwoordigd, en hebben o.'a. eenige
bekende Kamerleden zitting.
Korting op de bezoldiging
tan Gemeente-Ontvangers.
De broederschap vangemoente-outvangers
in Friesland heeft aan gedeputeerde staten
dier provincie verzocht maatregelen te willen
nemen tegen een onbillijkheid, die ook in
tal van gemeenten in andere provinciën
bestaat.
Regel is, dat aan ieder ambtenaar de
hulpmiddelen worden verstrekt of vergoed,
die noodig zgn voor de behoorlgke uitoe
fening van zgno betrekking. Tal van ge
meentebesturen wijken echter voor de
gemeente-ontvangers van dien regel af.
Zoo moet in vele gemeenten de ontvan
ger zelf voor een kantoor zorgen. Eene
vaste jaarlijksche vergoeding hiervoor, als
voor de rgksontvanger, zou in dat geval
alleszins billgk zgn. Zelfs voor verlichting,
verwarming, schoonhouding en onderhoud
van dit voor den publieken dienst bestemd
lokaal draagt veelt) de gemeente nietsbg.
Ook stellen vele gemeenten voor den
ontvanger geen brandkast besohikbaar,
noch geven zg daartoe eenige tegemoetko
ming. Zelfs zgn er gemeenten, waar de
ontvanger zich voor eigen rekening moet
vooiaien van pennen, papier enz. en laten
sommige don ontvanger zelf het bezorgen
van de aanslag biljetten, de reiskosten en
de lokaalhnur voor zittingen in bepaalde
gedeelten der gemeente betalen.
Bg onderzoek bleek, dat in Friesland
slechts 8 ontvangers hunne jaarwedde on
verkort genieten. In de andere provinciën
zal het wel niet veel beter zgn. Het is
zeker billgk en gewenscht, dat gedeputeerde
staten en de gemeenteraden aan dezen
misstand een einde maken.
Het bestuur der Kieivereenigiog „Ge
meentebelang" koos gisteravond uit zijn
midden tot secretarii den heer mr. D. J.
van Schaardenburg.
Toen gisteren eenige offioieren 'n rit
in de omitreken van Hoevelaken maakten,
had een hunner het ongeluk in de beek te
vallen. Zonder lettel, maar met 'n nat pak
kon de „drenkeling" weer huiswaarts rijden.
Wij herinneren aan de voordracht
van Rrl. Roiika Schwimmer, hedenavond
om 8 uur in Amicitia, vanwege de afdeeling
der Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht.
De journalisten-chansonniers Pisuitse
en Blokzijl, zullen niet den lOen, maar
den Hen November in Amicitia optreden.
AGENDA
3 Nor. Vereen, r. Vrouwenkiesrecht.
7 Nov. Openb. Vergadering van de Kamer
v. Koophandel en Fabrieken in het Stadhuis.
11 Nor. Pisuisse en Blokzijl in Aaicitits
13 Nor. Nmtoavond in Amicitia.
14 Nor. Lezing v.d. afdeeling Ned. Protestan
tenbond.
16 Nov. Concert voor de Kinderheratellings-
en Vacantiekolonies in Amicitia.
23 Nov. Amicitia Bond v. Vrouwenkiesrecht.
27 Nov. Tooneelvoorat. (Rooyaards^ in Ami
citia.
30 Nor. Concert in Amicitia.
8 Dec. Concert in Amicitia.
17—18 Dec. Uitvoering Nnt in Amicitia.
9 Jan. Concert in Amicitia.
16 Jan. Repetitie Toonkunst.
16 Jan. Uitvoering Toonkunst.
(Bwtm 9m-aniuo*rdei^hhtii dtr rfJ.HU,'-
M. d. R.
Eerlgk gezegd, spgt het me al haast,
dat ik mgn stukje over Luther als voor.
vechter der gewetensrrgheid" heb geschre
ven, niet omdat ik daarin iets zou bsweerd
hebben, wat ik zou moeten herroepen bg
nader inzien, maar omdat ,de Ecmlander"
toch eigenlijk niet het blad is voor eene
dergelgke gedachtenwissoling. Evenwel,
waar ik nu eenmaal begonnen ben, en door
U Tan antwoord ben gediend, daar past
me nu toch nog een enkel woord van ver
weer, een enkel levensteeken na den door
U mij toegedionden slag te geven.
Ik boop M. d. R., dat U ook dit stukje
van me zult willen opnemen.
U beroept zich tegenover mg op Luther's
oordeel over den brief van Jacobus, een
zeer vrginachtig oordeel voorzekerMaar
laat ons niet vergeteu, dat destgds de
de omvang van den Kanon (verzameling
N. T.ischo geschriften) nog niet vaststond,
nog niet door het kerkelijk leergezag defi
nitief was bepaald. Dit is eerst eeDige
jaren later geschied op het concilie te
Trente.
To "Worms heeft Lutber zgn geweten
aan de schrift gebonden, evengoed als
tegenover Zwingli later op het Godsdienst
gesprek te Marburg. Te "Worms' het
wordt vaak vergeten heeft hg met
ronde woorden gezegd, dat hij in zijn ge
weten aan Gods woord gebonden is, ec
met dat „Gods woord" is dan blgkens het
verband bedoeld de Schrift.
"Wat eindelgk de kwestie Uwer bevieem-
diDg betreft over mgn stukje, ik meen
ik herinner het me niet precies en heb het
artikel van U niet meer bij de hand -
toch in uw artikel zoo iets gelezon te
hebben, dat Luther geproclameerd heeft
de vrijheid van het menschelijke geweten,
tegenover het priestergezag van Rome. Nu
is daar veel van waar, maar in de plaats
van de autoriteit der kerke en hare
hiërarchie heeft Luther geplaatst de auto
riteit der Schrift. Zgn vigmoedige critiek
omtrent den brief van Jacobus, die in prin
cipe de baan opent voor de latere histori
sche critiek der bgbelboeken, kan hiertegen
niet worden aangevoerd, blgkens de door
mg aangeduide omstandigheid, dat het
kanon van het N. T. in dieD tgd nog niet
officieel was afgesloten.
Dat ik tenslotte in vereering van Luther
voor U, M. de R., niet wil onderdoen,
spreekt vanzelf. Maar 't komt me altgd
gewenscht voor bg de waardeering van'een
zoo groote persoonlgkheid, dat we beginnen
met hem te plaatsen in de lgst van zgn
tgd wat U blgkens Uw antwoord dan
ook met me eens is.
iDtnsschcn mgn dank voor de opname
ook van dit „naschrift".
Achtend,
Uw dienaar,
TOXOPEttS.
Een moordaanslag. Op den
rgksveldwachter Wien te Bennekom is
Donderdagavond, terwgl hg met den jacht
opziener Bloemers en den onbez. rgksveld
wachter Caspers in de Wageningsche Eng
op surveillance was een moordaanslag ge
pleegd. Op geringen afstand werd door
een «trooper een schot gelost, waardoor
Wien aan zgn hoofd en schouder gewond
werd. Oogenblik gevaar bestaat er evenwel
niet. Met behulp van een politiehond
werd door den Wageningschen commissaris
van politie, den Majoor der rgksveldwacht,
Bloemers en Caspers den omtrek afgezocht.
Een bekend strooper is dienzelfden avond
nog in verzekerde bewaring gestold.
Woest rgden. Doordien zg voor
een auto wilde uitwgken, viel een vrouw
op de Ceintuurbaan te Amsterdam tegen
een ladder, waarop «en schilder stond, die
viel en zich aan een der beenen bezeerde.
Hg werd naar het Binnengasthuis vervoerd
en aldaar opgenomen.
Door denzellden auto werd een hoogbe
jaarde vrouw aangereden, die aan het hoofd
werd verwond. Ze ii naar haar woning
vervoerd.
De anti-these. Het „Nieuws
blad van Friesland" bevatte de volgende
advortentie:
„Te hunr op 12 November een nette
woning, met 200 roeden (3200 M'.) grond,
voor ouders met schoolgaande kinderen
(christelgk onderwgs)."
M. a. w.paganisten behoeven zich niet
aan te melden.
Ontaarde moeders. B(j oen
firma in koffie en thee op de Prinsengracht
werden ra de laatste vier maanden geregeld
pakjes weggenomen, die tor verzending
gereed lagen. De eigenaar van de zaak
deed zgn uiterste best er achter te komen
wie de dief was, doch dit gelukte hem pas
dezer dagen. Zgn aandacht was nl. gevallen
op een paar vrouwen, die, vergezeld van
hun kinderen, in den winkel kwamen en
zich dan zoo gedroegen, dat controle ge
wenscht bleek. De winkelier sloeg ze een
paar dagen gade od constateerde dat, ter
wgl de moeders een kleine bestelling deden
de kinderen, daartoe aangezet door do
vrouwen, de pakjes wegnamen. Een dezer
vrouwen werd gearresteerd, terwgl haar
kind aan het stelen waB en overgebraoht
naar het politiebureau Westerstraat.
Het 101ste slachtoffer.
Nauwelijks is het eerste honderdtal slacht
offers der aviatiek vol, of uit San José iu
Califoroië wordt geseind dat prof. John.
Montgomery bg een poging tot vliegen
met een aeroplan van eigen vinding, ver
ongelukt is.
De overstrooming in Al
giers. Nu het water te Blidali gevallen is
kan men conBtateeren, dat een kamp van
43 personen ten Z.-W. van Chiffa verdwe
nen is. 11 lgken zgn teruggevonden en
15 lijken werden op andere plaatsen ontdekt.
Yan 'n schapendief en'n
Politiehond. Aan den Griendweg te Char-
lois zag Woensdagavond een kommies van
de belastingen een man voorovergebogen
staan over een geslacht schaap. Bg zgn
komBt ging de man op de vluoht met
achterlating van zijn jas. In de jas werd
een briefkaart gevonden, die nog verzonden
moest worden en ODderteekend was J. v.
d. B., kolenwerker, Gondscheweg te Rot
terdam. Een politiehond werd gehaald.
Deze zocht het spoor in de richtiDg van
het veerbootje. Men voer met den hond
over die verder het spoor zocht naar de
traoi.