sioSis
DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
Langs den Weg.
No. 265.
MAANDAG 13 NOVEMBER 1911.
8e JAARGANG.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur: Mr. D. J. vau Schaardenburg.
Bureau: KLEIltH HaiO fi. Telet. Interc. 183.
Abonnementsprijs:
Prijs der Ailvertentiën:
Per jaarf 4.Franco per
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
post id. f 5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per po9t
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bij
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kantoc Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen-en Buitenlandsch Advert.-bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78 Amsterdam
(Amersfoortsche Kroniek en Critiek).
XL.
De Kermis is weer achter den rug en
het heelt mijn aandacht getrokken dat ze
van jaar tot jaar achteruit gaat. Er was
weinig leven en beweging en het aantal
vermakelijkheden en kramen wordt steeds
minder.
Ik geloof dan ook, dat ze niet langer in
een behoefte voorziet. De meuechen voor
wie ze, zooals men het soms laat voorko
men, in stand moet worden gehouden,
maken er steeds minder gebruik van en
in de grootste attractie, de stoom-caroussel,
ziet men allerlei lieden, voor wie de kermis
absoluut geen behoefte is.
De tegenstanders behoeven er dan ui. i.
ook volstrekt niet meer op aan te dringen
om haar een gewelddudigen dood te doen
sterven; ze bloedt vanzelf dood.
Intusschen zal dat roor de gemeentekas
weer een bron van inkomsten minder zijn;
op het oogenblik kan ik niet zeggen hoe
veel de kermis in het geheel voor haar
opbrengt, maar wel weet ik. dat de stoom-
caroussel voor eiken dag op zyn minst
f 500 aan de stad betaalt. Men behoeft du9
niet te vragen of daar veel geld wordt
.verdraaid" op éen avond.
Een nieuw iets was het, dat dit jaar,
om ruimte te winnen, de woonwagens,
bchoorende bij de tenten, niet op den Hof
werden toegelaten, maar daarvoor een
plaats was aangewezen op het terrein aan
den Leusderweg tegenover de kazerne.
Sommigen hebben gevreesd, dat dit terrein
voor goed voor dergelyke wagens zou zijn
aangewezen, doch dit is niet het geval,
't Zou trouwens ook al te erg zijn geweest.
Nog erger dan wat een van Amersfoort's
burgers zich in zijn hoofd had gehaald,
om nameljjk aan de Barchman Wuytiers-
laan een Kolonie voor woonwagens te
openen.
Deze toch had een stuk land gekocht
langs den weg naar Birkhoven en bood
nu gracelijk aan woonwagen-oigenaarB
biljetten aan met vrjjen toegang op dat
stuk land. Het bleek echter, dat dit land,
door hem gekocht, nog geenszins in eigen-
dom aan hem was overgegaan. Zelfs in het
eerstvolgende jaar zal hij er nog niet over
kunnen beschikken. De woonwagens wer
den dan ook spoedig verwijderd. En over
een jaar? Nu, ja, dan zal men wel verder
zien. Misschien heeft dan deze, het met
onze stad zoo goed meeuende burger, wel
een ander middel gevonden om onze om
atreken te „verscb&neren".
We naderen zoo langzamerhand de St.
Nicolaasdagen; tijden waarop allerlei ver
rassingen in de lucht zitten. Het zou my
niet verwonderen als er ook voor de
gemeente een surprise in uitzicht is. Ik
bedoel een in den vorm van een besluit
van Gedeputeerde Staten, waarby goed
keuring onthoudeu wordt aan het Raads
besluit om het landgoed „Nimmerdor" aan
te koopen.
Als ik wel heb, is er door een zeven
tiental Amcrsfoorters een bezwaarschrft
tegen dit besluit ingediend. De gronden
waarop dit is geschied, zyn mij niet bekend,
maar wel weet ik, dat er ooder de onder-
teekenaars zijn personen, van wie men,
uit hoofde van hun tijdelijk verblyf alhier,
niet vermoed zou hebben, dat zij zich met
dergelyke zaken zouden inlaten, en van
wier belangstelling in de publieke zaak dit
het eerste teeken is. Ook zyn er onder,
wier belangen aan den anderen kant van
Amersfoort liggen en die door hun onder-
teekening het protest dus niet sterker
maken. Enfin, we zijn benieuwd naar den
uitslag, maar als de Raad van State, waar,
bij eene woigering, de zaak vermoedelijk
ook wel aanhangig zal worden gemankt,
na rato even lang noodig heeft om tot een
beslissing te komen als Gedeputeerden, dan
zie ik ons den volgenden zomer nog niet
in de. louimerryke lanen van het schoone
landgoed wandelen.
Deze week een Raadszitting Dat is binnen
den gewonen tijd. 'Vermoedelijk zal dit
wel verband houden met den weusch van
een der leden, in de vorige zitting geuit,
om zoo spoedig mogelijk weer bijeen te
komen, ten einde de maatregelen te be
handelen, die door de zoogenaamde duurte
commissie zullen worden voorgesteld. Ben
ik echter goed ingelicht, dan zou ons op
dit gebied een surprise te wachten staan.
Want naar ik hoor, zijn de leden in hun
opinies zeer verdeeld. Maar daarvan zal
men wellicht reeds meer weten als myn
brief in druk verschynt.
FLANOR.
De Ooklog.
Zaterdag tegen twaalf uur 's middags
zijn nieuwe gevechten van weinig belang
bij Sidi Mesri geleverd. Twee pelotons gre
nadiers, die de Arabieren bij verrassing
aanvielen, verloren zeven gekwetsten.
Een man van den inlichtingendienst meldt,
dat de Arabieren Donderdag een honderd
dooden en gewonden hebben verloren.
Duizend Arabieren hebben Zaterdag-
ochtend een beweging tegen het zuidelijke
frout beproefd. Zij werden echter door een
hevig geweer- en kanonvuur teruggeslagen.
Het schijnt, dat de Turken er in geslaagd
zijn om nieuwen aanhang onder de Ara
bische stammen te krijgen, met name van
den stam Oetsjefamia en van de Arabieren
in westelyken Dzjebel. De Arabieren ver
zamelen zich op de punten waar de troepen
samengetrokken zijn. De Turken verdeelen
geld, levensmiddelen en schietvoorraad onder
hen, die naar het schynt over Tunis inge
voerd zyn. Het heet dat Enver-bei Fethi
bei, die in de slag van den 26sten October
zou gesneuveld zijn, vervangen zal. Hij
moet eveneens over Tunis in het Turksche
hoofdkwartier aangekomen zijn.
Overal wordt de heilige oorlog gepredikt.
Men bereidt zich voor op een verzet tot
het uiterste. De vrede lijkt nog in een vor
verschiet.
De kleine aanvallen op Tripoli duren
voort.
De correspondent van de Berlijnsche
Morgenpost seint d.d. 10 dezer uit Kon-
stanopol over Seymen: Naar ik verneem,
had het Egyptische stoomschip Osmanieh,
dat eergisteren van hier is vertrokken, ver
scheidene honderden kisten schietvoorraad
voor Tripoli die als oud ijzer gedeclareerd
waren, aan boord. Op deze wijze hebben
zonder twijfel reeds meermalen transporten
van wapenen eu schietvoorraad de Turken
in Tripoli en Derna bereikt.
De Duitsche Kroonprins.
Onze lezers kennen de houding van den
Duitschen Kroonprins tijdens de behande
ling van het Marokko verdrag in den
Rijksdag en men heeft kunnen lezen hoe
enkele afgevaardigen niet geschroomd
hebben hun misnoegen daarover te kennen
te geven.
Ook de pers is ontstemd over deze hou
ding en uit zulkB in vrij krasse bewoor
dingen.
Het Berl. Tagebl. heeft vernomen, dat
de kroonprins zeer verwonderd en tamelijk
neerslachtig was over de algomecne afkeu
ring, die zijn manifestatie heeft gevonden.
„Het schijnt dus, dat zijn omgeving,
die bijna geheel uit jonge officieren en,
met enkele uitzonderingen, uit zeer natio
nalistisch gezinde personen bestaat, hem in
den waan gebracht heeft, dat het geheele
volk in zijn optreden een verdienstelijke
daad zou zien.
„Dat het volk in zijn overgrootc meer
derheid weliswaar de politiek van v. Betli-
ïnann Hollweg veroordeelt, doch het drij
ven van de chauvinistische ophitsers tot
den oorlog nog beslister afkeurt, dat was
ileo kroonprins, die helaas van de werke
lijke overtuiging vau het volk niets hoort,
geheel onbekend.
„liet zou nuttig zijn, wanneer men in
do omgeving van den kroonprins verandering
bracht".
„Wij ziju zoo sterk tegen de Marokko-
politick van den rijkskanselier gekant als
iemand maar zijn kan.... Desniettegenstaande
moeten wij zeggen, dat hetgeen zich in
de hofloge van den Rijksdag gisterenmiddag
afspeelde, ons in hooge mate bedenkelijk
schijnt en dat een herhaling vau dergelyke
tooncelen niet wenschelyk is."
Toen de kroonprins Vrijdagavond in
zijn loge in het circus te Berlijn verscheen,
werd hij door het geheele publiek storm
achtig toegejuicht.
De Russische Marine.
Het departement van Marine had bekend
gemaakt dat vier pantserschepen te Peters
burg van stapel waren goloopen en dat van
drie andere pantserschepen de kiel te Niko-
lajeff was gelegd.
Thans is gebleken dat de schepen die
van stapel zouden zijn geloopen nog in het
eerste jaar niet gereed zullen komen, en
dat van die waarvan de kiel heette te zijn
gelegd nog niet eeus...,de teekeningen
waren vervaardigd.
De Revolutie ik China.
Omtrent het Chineesche Hof zyn er twee
tegenstrijdige berichten.
Volgens het eene zou Soe, een der
Mant-sjoe prinsen aan den Pekingschen
correspondent van de Times hebben mede
gedeeld, dat het Hof er niet aan denkt
Peking te verlaten, en dat Joeau-tsji-kai
weldra in de hoofdstad zou komen, om als
redder in don nood op te treden eu orde
te brengen in den thans hoerschenden
chaos.
Volgens het andere bericht zou een be
trouwbaar hoveling tol den correspondent
van den New-York Herald hebben gezegd
dat de jonge keizer reeds het paleis heeft
verlaten eu op een verborgen plaats in
veiligheid is gebracht
Dit laatBte bericht dunkt ons waarschijn
lijker dan het eerste.
Vrouwenkiesrecht.
De Engelsche voorstandsters van het
vrouweustemrecht zijn zeer verstoord op
den eerste-minister Asquith, omdat deze
een kiesrecht-ontwerp heeft aangekondigd
waarbij het kiesrecht alleen aan mannelijk
staatsburgers wordt toegekend.
Miss Christabel Pankhurst heeft in een
drukbezochte vergaderingvan den Politieken
en Socialen Vrouwenboud aan de regeering
den oorlog verklaard en den eerste-minister,
dien zy van woordbreuk beschuldigde, hef
tig gelaakt. En het uitvoerend comité van
den „Nationalen Bond voor Vrouwenkies
recht" heeft, na een vergadering te West-
minster, een manifest uitgevaardigd, waarin
met klem er tegen op wordt gekomen,
dat in hot kieswetontwerp geen sprake is
van vrouwenkiesrechten waarin de regeering
wordt aaagespoord, alsnog daarin verande
ring te brengen. „Het is," zoo wordt in
het manifest gezegd, „een grove beleedi-
ging, een onrechtvaardigheid, aan alle
mannen het stemrecht toe te kennen, omdat
zij man zyn en het te ontzeggen aan alle
vrouwen omdat zij vrouw zyn."
Minister Asquith heeft, gelijk men weet,
bij het aankondigen van het wetsontwerp
gezegd, dat daarin geen bepaling is om
trent bet kiesrecht voor vrouwen, maar dat
het Parlement die er in kan brengen.
De regeering kon moeilijk een ontwerp
indienen waarin ook stemrecht aan vrouwen
werd toegekend, omdat er in het kabinet
zoowel togenstanders als voorstanders van
het vrouwenkiesrecht zyn.
Het Engelsche Koningspaar
naar iNDlë.
De koning en de koningin zyn Zater
dagochtend om half elf voor de kronings-
durbar op reis gegaan naar Indiö. In staatsie
reden zij naar het Victoria Station, van
waar zy naar Portsmouth gingen. Daar
scheepten zy zich in op de Medina.
De intocht ie Delhi waar de plechtige
durbar zal plaats vinden, waarop de Koning
zal worden gekroond als Keizer van Indift,
zal den 7den December gehouden worden.
Die durbar, bygewoond door zeer tal
rijke Indische vorsten en prinsen, zal een
buitengewoon schitterende plechtigheid
worden. Het is voor de eerste maal immers,
dat een rogeerende Engelsche koning als
Keizer Jvan Indifi te Delhi zal worden
gekroond.
Da Verkiezing in Zwitserland.
Ten gevolge van de verkiezing voor den
Nationalen Raad, zal dit lichaam uit 118
vrijzinnigen, 27 conservatieven, 15 socialisten
en 12 leden van het centrum bestaan.
Twee Anti-Militaristen veroordeeld.
Gustave Hervé, hoofdredacteur en Auroy,
administrateur van het blad Guerre sociale,
die eenige maanden geleden wegens be-
leediging van het leger en verheerlijking
van misdrijven veroordeeld waren on van
dit vonnis in hooger beroep waren geko
men, ziju thans resp. veroordeeld tot twee
jaar gevangenisstraf en 1000 francs boete
en tot zes maanden en 500 frs. boete.
Tegen de Tariepwet.
Zaterdag heeft zich in een vergadering
van vertegenwoordigers van Handel en
Nyverheid, gehouden te Utrecht een comité
