DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN
No. 273.
woensdag 22 november 1911.
8e jaargang
"buitenland.
WELDOEN IN DE RUIMTE.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur: Mr. D. J. van Schaardenburg.
Abonnementsprijs:
Per jaarf 4.Franco per
post id. f5.60. Per 3 maanden id. f 1Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Bureau: Kï^KINE Hi tfl Telef. Interc. IS».
Prijs <ler Advertenti^n:
Yan 1 tot 5 regelB f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bij
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing'van advert, en reel, van buiten bet kantor: Amersfoort in dit blad is „uitsluitend1' gerechtigd het Alg. Binnen-en Buitenlandsch Advert.-bureau D, Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78 Amsterdam
Gisteren meldden wy, dat minister Heems
kerk het kamerlid Limburg, in antwoord
op diens schriftelijke vraag of de regeeriug
bereid is de personen in Rijksdienst met
het oog op de thans bestaande duurte der
eerste levensmiddelen, geldelijk tegemoet
te komen, verwezen had naar de desbetref
fende mededeeling in de memorie van
antwoord op de Algemeene Beschouwingen
bij de Staatsbegrooting voor 191*2.
'n Belangstellend lezer vraagt ons thans,
wat de aangehaalde plaats in de memorie
van antwoord daaromtrent behelsde. Daar
deze vraag samengekoppeld is aan 'n
andere, nl. deze: hoo wij over de daarin
voorgestelde maatregelen denken, vermoe
den wy, dat de geachte inzender den in
houd even goed kent als wij, maar, du wij
'n afwijzend oordeel geveld hebben in zake
toeslag van de overheid op de loonen van
hen, die in haar dienst staan, ons eens
polsen wil, hoo wij tegenover dien anderen
maatregel staan.
Gaarne voldoen .wij inmiddels aan het
tweeledige verzoek van onzen lezer. In,de
eerste plaats dus geven wij hier weer de
bedoelde passage uit de momorie vaD
antwoord.
„Uit den tegenwoordigen stand der prijzen
van verschillende eerste levensbehoeften
ontslaat voor diegenen onder hen, die met
een gering inkomen in de behoeften van
hun gezin hebben te voorzien, inderdaad
ongelegenheid, en met het oog op den in
vloed, welke buitengewone omstandigheden,
naar men hopen mag, vau tijdelykeu aard,
op de prijzen hebben uitgeoefend, is een
maatregel van regeeriugswege ten aanzien
van die categorie wel gorechivaardigd. Tegen
eene tijdelijke verhooging van loon oi
salaris blijft echter naar het oordeel der
regeering het groote bezwaar bestaan, dat
het gezin zich gewent aan een inkomeD,
dat met den dalurn, waarop de loousver-
hooging een eind neemt, weer wordt ver
laagd. Dit bezwaar wordt grootendeels
ondervangen door een nitkeeriug of gratifi
catie in eens. Wel is waar is het niet moge
lijk bij de lijdelijk uil schaarschte voort
spruitende duurte van sommige levensmid
delen, de gezinnen in staat te stellen go-
boel op gelijke wyze als zii dat gewoon
zijn in hunne behoeften te voorzien, maar
zoodanige gratificatie zal hun, naar verwacht
mag worden de mogelijkheid brengen, ern-
stigen nood af te wenden. De regeering is
daarom voornemens op de verschillende
hootdsmkken der begrooting de noodige
geldsu aan te vragen, ton einde allen rijks
ambtenaren en beambten en vrijwillig die
nenden militairen die gehuwd zijn of als
weduwnaar een oi meer kinderen benedep
den leeftijd van 18 jaar te hunnen laste
hebben, en wier jaarlijksch bruto inkomen
11000 niet overtreft, voor eens een bijslag
te geven van f 2C".
„Na het voorafgaande zal het begrijpelijk
zijn, waarom in de Openingsrede van de
duurte van sommige levensmiddelen werd
gezwegen. De zaak eischte een onderzoek,
en een betuiging van leedwezen, zonder
meer, over de duurte van sommige arti
kelen en over de daaruit voortvloeiende
bezwaren beteekende niets®.
Hoe wy over de hierin vervatte maat
regel oordeelenP Wel, dat kunnen wij zeer
kort zeggen: minder doeltreffend kon het
niet! Boven 'n dergelyken maatregel zouden
wij zelfs nog de voorkeur geven aan toeslag
op de loonen. En als men weet hoezeer
wij dit laatste afkeuren, is het duidelijk
genoeg, hoe wij tegenover het eerste staan-
'n Nieuw idee is het in geenen deele.
Yergissen wij ons niet, dan heelt reeds de
gemeenteraad van Bussum 'n besluit in
dien zin genomen: aan allo gemeente
ambtenaren met 'n inkomen beneden zeker
maiimuui, is daar'n toelage in eens van f50
toegekend.
Zeker, het klinkt heel mooi. De arbeider
zal de som aan z'n vrouw overgedragen en
deze zal aldus in staat gesteld worden winter
provisie in te slaan en de kinderen in
winterkleeren te stekeu. Wat klinkt dat
lief en goed! Maar hoe jammer dat er ook
hier naast een schoono theorie weer 'n
minder schoone praktijk staat. Niet alle
mauDen zullen zoo verstandig zijn hun
ongekende schat in haar geheel aan hun
wederhelft af te staan en niet alle huis
vrouwen, zelfs niet de Hollandsche, betrach
ten de deugd der zuinigheid of kennen de
kunst van berekening.
Ook onder de arbeiders treft men er,
die behept zyn met allerlei ondeugden, die
zoo gaarne voorgesteld worden als uitslui
tend kapitalisten-eigenschappen te zijn.
Het moge in menig oor ongelooflijk
klinken, er zijn ook onder de arbeiders
klasse aan-den-drank-verslaafden en dionaars
van den speelduivel. En al zal het natuur
lijk wel waar zyn, dat het kapitalisme
zulks alweer op z'n zwart geweten heeft,
zoolang dat kapitalisme nog niet van de
aarde verdwenen is, blijft het gevaar, dat
'n arbeider, die met 'n»som van f 50 ver-
blyd wordt, 'n deel aan den kroegbaas en
slechts de rest aan z'n vrouw zal brengen.
En ook onder do arbeidersvrouwen zullen
er o, natuurlijk slechts heel enkele
zijn, die, na hun sloven en zwoegen in
deze kapitalistische maatschappij, het er
wel eens van nemen willen of on wie
zal 't haar kwalijk nemen na hun
slavenleveo, zich ook ereis kapitalisten-
genoegens willen veroorloven. Wij mis
gunnen haar 'n avondje in comodie of
café chantant of 'n nieuwen hoed met een
pluim volstrekt niet, maar betwijfelen toch
of hun daarvoor het geld uit de overheids
kas gegeven is.
Wij blijven daarom van meening, dat
de overheid, zoo de prijs der levensmid
delen dermate gestegen is en de nood zoo
nijpend is geworden, dat menig arbeiders
gezin zich binnen de perken zijner draag
kracht niet meer aanschaffen kan, wat
voor het levensonderhoud noodzakelijk is,
verplicht is in te grijpen en hulp to bieden;
maar dan ook hulp geboden slechts op
dat punt, waar het gevaar dreigt. Is de
winterkoude fel en zijn de brandstoffen duur,
de overheid kome niet tegemoet met
levensmiddelen maar met brandstof. Bij
duurte der levensmiddelen daarentegen
zal de overheid op middelen bedacht moeten
zijn om die duurte op te heffen en de
noodzakelijke levensmiddelen weer in het
bereik te brengen van hen, wier draag
kracht te kort schoot.
De overheid hebbe de zekerheid, dat
haar hulp ild&r aanvult, waar een te kort
ontstaat, in dktgene voorziet, waaraan wer
kelijk gebrek is.
Daarom wijzen wij beslist terug'n maat.
regel, all waarop de minister doelt.
De overheid doet niet aan liefdadigheid.
Van particulieren kan men desnoods dooi
de vingers zien dergelijke weldaden in de
ruimte die in den regel haar uitwerking
missen, waar deze het moest noodig was;
maar de overheid verdedige haar burgers
daar, waar het gevaar dreigt. Indien
Duitpcbland 'n inval in ons land beraamt,
zullen wij onze strijdmacht toch niet gaan
samentrekken in Zeeuwsch Vlaanderen?
Tenslotte blijft tegen de besproken maat
regel ons grootste bezwaar, dat ook hiervau
alweer uitsluitend profiteeren zou 'n be
paalde groep, die hel niet eens in de
eerste plaats van noodo heeft.
De Oorlog.
Wegens het bombardement van Akaba,
dat in de open, niet versterkte stad veel
schade veroorzaakte, bssloot de Porte een
protest tegen het optreden van Italië te
richten tot de mogendheden van de Haag
sche conferentie, daar dit in strijd i6 met
het volkenrecht. De grootvizier zal morgen
den ministerraad voorstellen tegen de
Italianen in Turkije scherpe maatregelen
te treffen, wanneer de Italianen opnieuw
oen open stad mochten beschieten.
Volgens een telegram uit Konstantinopel
aan do ,Voss. Zeitung" heeft het bombar
dement van Akaba 50 minuten geduurd.
De Italiaansche kanonnen vuurden 150
granaten op de stad af. Enkele regeerings-
gebouwen zyn totaal vernield.
Volgens denzelfden berichtgever heeft
de Italiaansche regeering aan de Russische
medegedeeld, dat de Italiaansche vloot
eerstdaags over zal gaan tot de blokkade
van een voor Turkije zeer gewichtige
plaats in do Egeïsche Zee.
1'e Revolutie ik China.
ikr zijn in China vreemdelingen vermoord.
Tot dusver had de opstand slechts een
anti-dynastiek karakter en was hij niet tegen
de vreemdelingen gericht; met de grootste
zorgvuldigheid worden do vreemdelingen
gespaard, zelfs daar waar do opstand het
felst woedde in Hankou en waar de
Mandsjoes in grooten getale vermoord wei
den. Nu komt eeö telegram melden, dat
in Sianfoe een Earopeesche onderwijzeres,
beuovens een aantal kinderen zyn vermoord.
Sianfoe is de hoofdstad van de provincie
Sjensi, in het noorden aan de Gele Rivier
gelegen: ze telt eirca 500.000 inwoners on
er wonen ODgoveer 35 Europanen. De stad
was door de opstandelingen aangetast, maar
dezen waren er niet de baas, en 't is niet
uit te maken of do Europeanen vermoord
zijn door de rebellen, dan wel door de
Mandsjoes. Men zou geneigd zijn het laat
ste af te leiden uit do mededeeling, dat er
ook Cbineeiche meisjes gedood zyn, maar
misschien waroD dat wel door de zende
lingen tot het Christendom bekeerde Chi-
neesche kinderen, die om deze reden door
hnn landgonooten vermoord zijn. In elk
geval zal na het gebeurde de houding der
mogendheden ten aanzien van den opstand
wel vertederen.
Tegelijkertijd komt een bericht dat in de
provincie Junnan eokele Fransche zende
lingen vermoord zijn. Dit schijnt echter met
den opstand niets maken te hebben.
By Nanking begint de groote strijd tus-
schen opstandelingen en keizerlyken, om
hot bezit der zuidelijke grooto stad.
De suffragettes.
Na een vergadering van Buffragettes in
Caiton Hall te Londen waar een motio
werd aangenomen tegen de voorstellen
omtrent het kiesrecht, die de regeering van
plan is in te dionon, trokken de vrouwen
naar Parliament Square met het doel het
parlement binnen te gaan en te trachten
den eersten minister te spreken te krygen.
Dichte politiecordon8 beletten den toegang
tot bet gebouw en hielden de menigte op
een afstand.
Walgelijke tooneelen speelden zich af,
toen de suffragettes trachtten op verschil
lende plaatsen door de cordons heen te
breken, zonder dat zij eenige kans op «lagen
hadden.
Een groot aantal vrouwen worstelde met
de agenten, sommige hielden zich vaBt aan
do teugels van de paarden der bereden
politie en moesteo met geweld gearresteerd
worden. De politie trad overigens zoo
zachtmoedig mogelyk tegen haar op.
Een groot aantal vrouwen werden in
hechtenis genomen; men zegt omstreeks
honderd en bovendien vele mannen.
Tegen negen uur kwamen er nieuwe
brigades ter versterking der politie en deze
veegden alle straten, rondom het plein
schooD.
Eenige vrouwen trokken daarna naar de
„National Liberal Club" op White Hall
Place en wierpen daar eenige ruiten in. Hier
werden weder eenige arrestaties gedaan.
Ook werden do ruiten voor enkele rege#-
ringsgebouwen op White Hall ingesmeten.
Een nieuw
Verkiezingspropaganda Middel.
De „Tag" bericht over een up todate
verkieziugspropaganda-middel, dat bij de
gemeenteraadsverkiezingen te Schüoeberg
bijna was gebruikt. Do burgerlyko partyen
hadden voor den dag der stemming het
luchtschip do P. L. 6 gehuurd, en van
hieruit zouden 30.000 verkiezingsbiljetten
over de Btad worden uitgestrooid. Kort
voor de opstijging verzocht echter prins
Sigismund, de zoon van prins Heinrich,
om de tocht mede te mogen maken, en
toen men in de lucht was vroeg hy om
naar Berlijn koers te zetten. Nadat dit
gelukkig was volbracht, werd do wind
evenwel zoo sterk, dat een tweede op
stijging niet raadzaam leek, zoodat de
orgineele verkiezingspropaganda in de lucht
ten slotte in het water viel.
De a.s. Verkiezingen in Engeland.
Nu hebben ook de vrijzinnigen in Duit-
schlandeenverkiezings oproep uitgevaardigd.
De hoofdzaak er van is de mededeeling,
dat uien met de nationaal-liberalen yverig
zal meewerken. De toenadering tot het