DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
De Doode Hand.
No. 287.
VRIJDAG 8 DECEMBER 1911.
8e JAARGANG.
BUITENLAND.
DE EEMLA
Hoofdredacteur: Mr. D. J. vau Schaardeuburg.
Abonnementsprijs:
Per jaarf 4.Franco per
post id. f 5.60. Per 3 maanden id. 11.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Bureau: UI.flINt: H a IC 6. Telel. luiere. 183.
Prijs der Advertentien
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iedoron regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bij
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kantor. Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg Binnen-en Buitenlandsch Advert.-bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78 Amsterdam
De „ProleBtant", wekelijksch orgaan van
de Evangelische Maatschappij, publiceert 'n
boogst belaQgrijke statistiek betreffende de
toeneming van de goederen in de zooge
naamde doode haod. Gelijk men weet,
verstaat men hieronder die goederen, waar
van de eigendom niet aan bizondere per
sonen maar aan instellingen behoort, zoodat
zij in dien zin buiten den handel zijn, dat
zij nooit door erfrecht kunnen overgaan.
Het is in het belang der geheele maat
schappij, dat de goederen ieder oogenblik
kunnen komen in de handen van hen, die
er op dat tijdstip het beste gebruik van
kunnen maken. Daarom is de overmatige
opeenhooping van grond in handen van
enkelen sedert lang erkend als bron van
maatschappelqken Btilstand en achteruitgang.
Te ernstiger is dit verschijnsel wanneer die
opeenhooping plaats heeft ten behoeve van
instellingen; de enkeling toch sterft en laat
z'n bezittingen aau z'n erfgenamen na,
zoodat die goederen toon telkens in andere
handen overgaau. Maar uit de eigendom
van instellingen geraken zij zelden of nooit.
Hieraan is ook nog dit bezwaar verbonden,
dat de Staat dientengevolge ernstig nadeel
ljjdt, doordat die goederen ontsnappen aan
de algemeene belastingheffing onder den
vorm van successierechten.
De Statistiek van de Protestant geeft
ernstige reden tot ongerustheid. Er wordt
daar 'n vergelijking gemaakt tussahen het
grondbezit in de doode hand in de be-
grootingsdien8tjaren 1892 en 1911: en
daaruit zien wij, dat het grondbezit van
het Roomsch-katholieke kerkgenootschap
in dat tijdperk gestegen is van 9352 H A.
met 'n belastbare opbrengst van f 605.000
tot 11.838 H.A. mot 'n belastbare opbrengst
van f 903.000. In dien zelfden tijd is het
grondbezit van kloosters enz. gestegen van
1881 H.A. met 'n belastbare opbrengst
van f232.000 tot 4756 H.A. met'n belast
bare opbrengst van f673.000.
Daarentegen is het grondbezit der Ned.
Hervormde Kerk teruggeloopen van 26.329
H.A. tot 26.021 H.A.terwijl bij de kleinere
kerkgenootschappen 'n naar verhouding
vrjj groote stijging te bespeuren valt.
De vermeerdering voor de Roomsche
kerk is op te merken in alle provincies,
zooals uit onderstaande tabel blijkt:
Aantal H.A.
in 1892 in 1911
Groningen 23 gestegen tot 27
Friesland 298 512
Drenle 16 30
Overijsel 724 786
Gelderland 1614 1797
Utrecht 418 640
Noord Holland 1132 1529
Zuid-Holland 763 995
Noord-Braband 2066 2709
Reeds lang hoorde men gewagen van
bet streven der Roomsche Kerk om invloed
te winnen door te trachten zooveel mogelijk
grondgebied te verwerven. Do gepubliceerde
cijfers, die natuurlijk niet aangeven in hoe
groote mate het grondbezit van roomsche
particulieren gestegen is, zeggen maar al
te duidelijk, dat dit streven met succes
bekroond is.
Limburg
1995
2443
Weer sen Quakstie.
Alsof er nog geen quaesties genoeg be
stonden, die den vrede in gevaar kunnen
brengen, is er weer een bij gekomen. Want
het kan nu wel als waar beschouwd wor
den, niettegenstaande de officieuse Peters-
burgsche tegenspraak, (lat Rusland getracht
heeft de Dardanellen quaestie aanhangig te
maken. Het Turksche blad Sabab, dat
sedert eenigen tijd door Saidpasja geïn
spireerd wordt, deelt mede, dat Rusland
een poging in die richting heeft gedaan;
maar deze zou alleen bestaan hebben in
het uitspreken van do wenschelijkheid van
een mondelinge gedacbteuwisseling. De
Russische regeering heeft verklaard, dat
de Porte geen schade zou ondervindeu,
wanneer oorlogsschepen van de Zwarte
Zee naar dc Middellandsche Zee door de
Dardanellen en den Bosporus zouden stoo-
men. Rusland heeft alleen vrije doorvaart
in vredestijd verlangd voor de schepen,
gebouwd op de werven van de Zwarte Zee.
Bovendien zou telkens slechts voor één
schip verlof gevraagd worden. De Porte
beeft geantwoord, dat de sluiting der Dar
danellen gebaseerd is op verdragen, door
verschilleode landen onderteekend. Een
wijziging van deze bepalingen zou moeilijk
heden veroorzaken. Volgens de Sabah zijn
de onderhandelingen uitgesteld tot Turkije
de tegenwoordige moeilijkheden te boven
zal zjjn gekomen. Toch scbijut de Russi
sche regeering deze quaestie nog uiet :e
willen laten rusten. Want volgens den
Parijschen correspondent van de Vossische
Zeitung, is de Russische minister van bui-
tenlandsche zaken Sasonof thans (e Parijs
om van Frankryk de. toestemming te ver
krijgen voor het openstellen van do Dar
danellen voor Russische oorlogschepen.
,Er was sprake van, dat Sasonof ook
naar Londen zou gaan, doch hij heeft den
Russiscben gezantschapsraad te Londen bij
zich ontboden. Frankrijk zal zich niet ver
zetten tegen den wcnsch van Rusland. En
geland zal echter wel bezwaar maken. In
ëlk geval zal de Dardanellen quaestie ern
stig gevaar opleveren voor de vriendschap
pelijke betrekkingen tns6chen Engeland eD
Rusland".
De Kanseliersrede in Engeland
beoordeeld.
De tweede rede vaD den Duitscben Rijks
kanselier heeft over 't algemeen in de i
Eugelsche pers een vrij vriendelijke ont
vangst. Alleen de Times betreurt den pole-
mischen toon er van, doch ook dit blad is
overigens welwillend genoeg om de schuld
hiervan voor 'n groot deel op de a.e. Rijks
dagverkiezingen te schuiven. De Daily
Chronicle meent, dat zij zoo weinig krijgs
haftig was, als de omstandigheden toelieten
en neemt met voldoening kennis van de
verzekering van den Rijkskanselier, dat er
niets uitdagends in de Duitsche politiek was.
De Morning Leader schrijft o.a.: „Duitsch-
land's werkelijke grief was, dat het in 't
verdrag van 1904 geheel werd genegeerd.
De verstandigo Engelschen erkennen, dat
het zenden van de Panther naar Agadir
het gevolg was van een zeer reeël gevoel
van gerechtvaardigde verbittering. Wij zijn
beide praktische naties, en te weten wat
de ander wil, is reeds het halve spel ge
wonnen."
De Daily News hoopt, dat met deze rede
de openbare gedachtenwisseliug tusschcn
Berlijn en Londen geëindigd is, en dat de
spanniug tusschcn beide naties, waaraan
geen werkelijk conflict ten grondslag ligt,
nu ook door wederzijdschen goeden wil
spoedig eindigen zal.
Nieuwe Belasting in Duitschland.
Volgens de „National Zeitung" zal de
regeeriug bij den aanstaanden Rijksdag
een ontwerp indienen tot bet heffen van
een cuccessie-beslatiüg dezelfde waarvoor
de conservatieven vorst Bülow lieten val-
leu en tot opheffing van de belasting
op lucifers en rpoorwegkaartjos. De re
geering zou echter in het ontwerp op de
successie-belasting aan de bezwaren der
agrariërs tegemoet komen door uitzonde
ringsbepalingen voor het landelijk bezit.
Zoodoende zullen de conservatieven er
misschien wel voor te vioden zijn.
Wat de nieuwe belasting meer opbrengt
dan de beide af te schaffen belastingen zal
gebruikt worden voor een snellere verster
king van de vloot.
Het Rijksland-Parlement.
Het eerste Elzas-Lotharingsche parlement
is geopend met de voorlezing van een
troonrede door den stadhouder Wedel. Tot
voorzitter van de Tweede Kamer werd
gekozen Recklin, van het Centrum, tot
eerste onder-voorzitter de sociaal democraat
Bflhle, tot tweede ondervoorzitter George
Wolf, liberaal-democraat.
Aan de opening ging een plechtige
godsdienstoefening in den Dom te Straats
burg vooraf, waaraan echter door de
liberaal democratische fractie geen deel
werd genomen, omdat het Centrum deze
goedsdienstoefening had doorgezet, zoüder
er met de andere fracties ruggespraak
over te houden, terwijl de grondwet haar
niet voorschrijft.
Een Verboden Tentoonstelling.
In de Saksische Tweede Kamer heeft
gisteren de sociaal-democratische partij de
Regeering geïnterpelleerd, waarom zij,
zwichtend voor den aandrang der indus
trieeion, een tentoonstelling van huisarbeid
op dc Dresdonschc bygiëne-tentoonstelling
had verboden. Minister graaf Bitzthum
antwoordde, dat de Regcering een objec
tieve tentoonstelling van huisarbeid zeer
gaarne zou beb'oen gezien, maar met eeno,
die politieke doeleinden beoogde. De ten
toonstelling van huisarbeid was alleen
hierom niet doorgegaan, wijl men niet
naast de schaduwzijden ook de lichtzijden
van een huisarbeid in 't licht had willen
stellen, en omdat men bij de voorbereiding
de betrokken werkgevers er buiten wilde
houden.
De toestand in Portugal.
De berichten, die, over Spaansch gebied
aan de censuur ontsnapt, uit Portugal
komen, getuigen nog steeds van groote
onrust en verwarring daar te lande.
Er staan 20U0 koningsgezinden bij Gerez
en 1000 op 10 mijlen afstand van Cbaves,
aan do noordergrens, in afwachting van do
bevelen hunner leiders te Londen en te
Parijs. Do Portugeesche koningsgezinden
besloten tot hei aaDgaan van een nieuwe
leening, op pand van hunne persoonlijke
eigendommen in het land en ouder belofte
van voordeelige mouopoliën en conces
sies in Afrika. Zij moeten zoo reeds 6 mil-
lioen gulden bijeengebracht hebben.
Intusschen verspreiden republikeiusche
comité's vlugschriften en biljetten, waarin
wordt gezegd, dat het noodig is „alle
monarchisten te verdelgen", en aan den
gewezen Koning Manuel is een waarschu
wing gezonden, dat hij terstond gedood zal
worden, zoodra hij een voet zet op Por-
tugeesch gebied.
De 2000 priesters die zich onderwierpen
aan de wet tot scheiding van Kerk en Staat
en die hun staatstraktement nog Bteeds
Diet ontviugeD, dreigen met oproer. De
patriarch van Lissabon ontving oen bijzon
dere dankbetuiging van den Paus voor de
trouw, door hom betoond, en er moet
sprake van zijn, dat bij tot kardinaal zal
worden benoemd. Maar de regeering gelooft
dat hij samenspant met de koningsgezinden
aan de greDS en zij deukt er over, hem
uit het land te bauneD.
Voorts wordt bericht van oen aanval op
een spoortrein bij Vianna do Alenteixo,
waar gewapende mannen met boomstammen
don weg versperd hadden en op den trein
schoten. Zij werden echter door gewapende
burgers, die in de nabijheid geconfiskeerde
kerkelijke kostbaarheden bewaakten, op de
vlucht gedreven. Twee roovers werden
gedood.
De Reyolutie ik China.
Bijzonderheden over het aftreden van
Prins Tsjoen, den Chineeschen rogent, zijn
nog niet bekend. Natuurlijk is het een
belangrijk feit, omdat hierdoor de dynastie
de bevolking wil toonen, dat zij zich wil
vorbeteren. Maar verder behoeft het niet
den minsten invloed te hebben op den gang
van zaken, want het spreekt vanzelf dat de
prins-regent, die do vader is van den kleinen
Keizer, evengoed als thans macht blijft
bezitten, terwijl do Keizerin-weduwe (de
tante van den Keizer), die tot dusver ook
al veel te zeggen had, nu de regeoring
aanvaardt. Wij vermoeden dus dat hierdoor
de toestand niet bijster veel veranderen
zal. Gered zal de dyoastic er zeker niet
door worden.
Uit het hoofdkwartier in W'oetsjaDg
wordt gemeld, dat do revolutionnairen vau
Kioekiang, naar de spoorlijn Peking Hankow
trekken oio doze van Peking af te snijden.
Zij hebben reeds een punt bereikt, dat op
twaalf kilometer van de lijn ligt.
Soc. Democratisch Echec.
De verkiezingen te Los Angeles (Cali-
fornië) zijn een zware nederlaag geweest
voor de socialisten en deze is bet gevolg
van de verontwaardiging gewekt door het
bekend worden van de gruwelijke misda
den, waaraan zich de Macnamara's, leiders
van de arbeidersbeweging, hebben schuldig
gemaakt.
Bij de verkiezingen stonden twee par
tijen tegenover elkander: do socialisten en
de „Good government-party". De geheele
