WEERBERICHT.
Thermometerstand
BINNENLAND.
STADSNIEUWS.
MEDEDEELENDEN VAN HET
KONENEL. NED. MET. INSTITUUT.
Opgemaakt voorm. 10.57 uur.
De Bilt, 4 Januari 1912.
Eloogate barometerstand 774.1 m.M. te
Coruna, laagste 750.3 te Riga.
Verwachting tot den avond van 5 Januari
1912. Meost matige, tijdelijk wellicht krach
tige Z.W.-lijke tot Westelijke wind.
Gesteldheid van de lucht:Meest betrokkeD,
regenbuien.
Temperatuur: Dezelfde.
Barometerstand te AMERSFOORT.
Barometerstand hedenmiddag te 12 uur
760 m.M.
Vorige stand te 12 uur 766 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 48
Laagste hedennachtF. 47
Hedenmiddag 12 uurF. 47
Minister Messimy heeft den kapitein
eerst audiëntie willen verleenen, toen hem
uit de dossiers gebleken was, dat Lux
zich niet aan spionnage schuldig had ge
maakt, maar dat bij alleen een studiereis
deed, alsook dat hij niet op zijn woord
van eer gevangen zat. Aldus de Fransche
bladen.
Van verschillende zijden wilde men
teesten organiseeren ter eero van Lux en
een paar bladen wilden een inschrijving
openen voor een huldeblijk. Maar de kapi
tein, die zelf geen druktemaker schijnt te
zijn, heeft van hoogerhaod last ontvangen,
zich aan alle betoogingen, van welken aard
ook, te onttrekken.
In Duitschland ergert men zich, zooals
te begrypen is, aan don dwazen ophef,
die in Frankrijk van deze ontvluchting
wordt gemaakt en de Lokal Anzeiger zegt,
naar aanleiding van het feit dat minister
Messimy kapitein Lux op audiëntie ontving:
„Dit is de eerste maal dat een groote
mogendheid officieel de spionnage erkent."
De Mijn werkersstaking in Belgiö.
Het aantal mijnwerkers in de Belgische
Borinage, datingevolge den uitslag van het
referendum in staking zal gaan, wordt op
50.000 geschat.
Kerk en Staat in Portugal.
De patriarch van Lissabon, die zooals
men weet, met twee andere bisschoppen
wegens zijn verzet tegen de scheidingswet
uit zijn diocees is gezet, heeft eergisteren
te Lissabon zijn laatste mis bediend. Bij
het uitgaan der kerk zyn er relletjes ge-
woest, waarbij verschillende aanhoudingen
zijn gedaan. De patriarch van Lissabon,
twee aartsbisschoppen en zes bisschoppen
hebben een brief gericht tot den president
vag de republiek Portugal, waarin zij be-
toogen dat hot hun onmogelijk is de in
menging der regeering in kerkelijke zaken
te aanvaarden. De geestelijken beroepen
zich op de vrijheid van geweten en de on
schendbaarheid der burgers in zake ge
loofsbelijdenis. Ze verklaren alle ontbe
ring liever te dragen, dan de geestelijke
dingen aan wereldlijke wetten te onder
werpen. En hoewel ze den nieuwen regee-
ringsvorm niet vijandig gezind zijn, waar
schuwen zij de regeering voor het gevaar
van de roomschen tegen de republiek op
te zetten, wat slechts tweedracht in de
Portugeesche natie kan uitlokken.
In do Portugeesche Kamer ia behandeld
een motie, waarin van de regeering het
ontslag wordt geéischt van alle ambtenaren,
die deelnamen aan de betooging op 1
Januari ter huldiging van den patriarch
van Lissabon. De minister- president ver
klaarde dat hij zich onmiddelijk had bezig
gehouden met de overweging, welke de
gevolgen de betooging zou moeten hebben.
Hij pleegde overleg met den minister van
oorlog op welke wijze de tucht onder alle
klassen der bevolking zou kunnen worden
gehandhaafd. De regeering is voornemens
krachtige maatregelen te nemen om de
eerbied voor het gezag hoog te doen
houden.
De inkomsten der Kerk.
Volgens eene statistiek bedroeg bet ver
mogen der r.-katholieken kerk in Oosten
rijk in 1880 slechts 598,5 millioen kronen.
Gedachtig aan het woord: stapelt u geen
schatten op, die de mot en de roest ver
teren heeft men niet al te hard gestapeld,
zoodat in 1909 op het zooeven genoemde
hoopje slechts één milliard kronen was op
gestapeld.
Dat was het officieele vermogen der
roomsche kerk in Oostenrijk.
DegrooteOostenrijk8che kerkvorsten hoe
ven ook nog niet aanstonds pandjes te ge
ven om de duurte Zoo heeft b.7. de bisschop
van Olmiitz een jaarlijksch inkomen van on
geveer 4 millioen kronen. Het grondbezit
aan den :nan bedraagt dan ook slechts
50.000 H.A. land, wei en bosch.
De bisschop van Praag moet het echter
met nóg minder toe: met zijn 40.000 H.A.
maakt hij deel uit van den noodlijdenden
boerenstand.
Gok in Spanje behoeven de bisschoppen
geen finantieelezorgen te hebben. De aartsbis
schop van Toledo ontvangt van de Staat 40.000
peseta's, de aartsbisschoppen van Sevilla
en Valencia elk 37.000. die van Granada
en Santiago elk 35.000, 4 anderen elk
32.000. De ministers des konings vordienen
30.000 peseta's. De staatstoelagen voor de
bisschoppen variëeren van 20.000 tot -7.000
peseta's. Daarenboven geeft de Staat aan
iederen bisschop 5000 pes. voor dienst
reizen.
Al deze inkomsten vormen slochts 'n
klein deel van de leeftocht Hunner Door
luchtigheden. Volgens 'n zeer uitvoerige
en zeer nauwkeurige statistiek bedragen
de bijinkomsten van den Bisschop van
Madrid 748.965 pes. per jaar.
De kathodraal-oleruB uit 1708 personen
bestaande, krijgt van den Staat 4.620.500
pes., de kleine-kathedraal-clerus (clero
colegial) uit 603 personen bestaande, krijgt
jaarlijks 458.100 pes. De parochiale clerus
krijgt jaarlijks van den Staat 22.699.000
pes. rig bestaat uit nit 24.220 personen,
wier salarissen van 5002504 pes. beloo-
pen. Dit is wel bitter weinig, maar er
komen nog douceui bij.
De Staat betaalt officieel aan de Kerk
42 millioen, maar verschillende ministeries,
provincies en steden betalen nog bovendien
circa 25 millioen, totaal 67.105.202 peseta's.
Wat de geloovigen nog bovendien miD
of meer vrijwillig betalen, wordt op
152.504 360 pes. berekend.
En wat zjjn nu de vruchten van die
ongelooflijke verkwisting'?
Geen land in Europa staal lager in ont
wikkeling, is armer, ongelooviger en ellen
diger dan Spanje. Voorwaar, de zogeningen
der Moederkerk zijn duur gekocht!
Loos Alarm.
Het Eugelsche legerbestuur heeft aan
't einde van het jaar 1911 aan de reser
visten een instructie gezonden, die bijzon
derheden inhield, een eventueele mobilisatie
betreffende. Daarbij was gevoegd een
postwissel van drie shillingen en een spoor
kaartje naar de garnizoensplaats. Met groote
letters stond in de instructie gedrukt, dat
dit alles alleen gold voor 't geval van een
mobilisatie-bosluit. Niettemin hebben talrij
ke reservisten gemeend dat er plotseling
gemobliseerd werd en zij hebben zich onder
de wappns begeven. Begrijpelijkerwijze
heeft dit aanleiding gegeven tot groeten
schrik en dolzinnige geruchten over de
mobilisatie van gansch Engeland's weer
macht.
De Chineksche Republiek.
De berichten geven ieder half etmaal
een anderen indruk van den toestand in
het Chineesche rijk. Dinbdag scheen het,
alsof de aanval der revolutionnairen op de
keizerlijken bjj Hankou, gepaard aan het
mislukken der conferentie te Sjanghai, den
toestand in dien zin veranderd bad, .dat de
strijd met wapenen op leven en dood
tusschen aanhangers van dynastie en repu
bliek zou worden uitgestreden. Dat werd
bovendien nog waarschijnlijker gemaakt
door het gerucht, dat Joean Sji Kai onder
bedreiging van zijn ontslag te nemen,
eenigo millioenen taëls had losgekregen
van de Keizerin-weduwe, en dat hij, ge
holpen door dit goud, het verzet tegen de
republikeinen zou volhouden. Maar latere
telegrammen geven weer een gansch ande
ren indruk: het vechten bij Hankou is
opgehouden, de keizerlijken hebben Hau-
jang verlaten en de revolutionnairen heb
ben den keizerlijken beloofd, Hanjang van
bun kant niet te bezetten en daarop is de
wapenstilstand weer ingetreden. Dit wijst
veeleer op een accoord tusschen republi
keinen en regeering8troepen bij Hankou;
en gesteld, dit is inderdaad tot stand ge
komen, kan kan het moeilijk anders, of
do regeeringstroepen zijn gewonnen voor
de zaak der revolutie.
H. M. de Koningin.
Wij lezen in De Nieuwe Courant:
„Op het galabal gisteravoud ten Hove
was natuurlijk de teleurstelling over het
uiet verschijneu van de Koninklijke gast
vrouw algemeen en niet minder de belang
stelling in de reden van Haar afwezigheid.
„Gelukkig bleek van een minder gun-
stigen gezondheidstoestand van H. M. geen
sprake te zijn, maar deed onder de aanwe
zigen hot gerucht van een reden van hoogst
verblijdenden aard de ronde, waarvan geen
tegenspraak vernomen werd."
Een Nederi.andsche Dreadnought!
Het Volk zegt stellig te kunnen ver
zekeren, dat reeds op den avond van '22
December, toen de behandeling van de twee
voornaamste deelen vandeMarinebegrooting
werd uitgesteld, in parlementaire kringen
het plan werd 'oeiaamd, in plaats van een
.schip van 7600 ton, in Februari tot den
bouw van een Nederlandsche Dreadnought
te besluiten, dubbel zoo groot en dubbel
zoo duur.
Een sociaal democraat als Wethouder.
Blijkens het verslag in „Het Volk" van
de jongste vergadering van het Partijbe
stuur der 8. D. A. P. werd bij de rond
vraag de aandacht er op gevestigd, dat in
het verslag van de Raadszitting te Enschede
de volgende passage voorkomt:
„Tijhof meent evenwel, dat de soc.-dem.,
als hij ziet, dat hij als wethonder wat goeds
zal kunnen doen voor de arbeiders, gerust
een zetel in 't dagelijksch bestuur kan
aanvaarden; dat is het standpunt van het
partijbestuur enz."
Het partijbestuur vindt het gewenscht,
ten einde misverstand te voorkomen, mede
te deelen, dat deze stelling, zoo iu 't alge
meen, noch door het P. B., noch door
diens afgevaardigde op de conferentie te
Hengelo, waarop Tijhof blykbaar doelde,
werd aanvaard of is verkondigd.
De Duurte.
In de gisteren gehouden vergadering
van den Haarlemschen gemeenteraad werd
aangenomen een voorstel van B. en W.,
om ten aanzien van de kwestie, of van
gemeentewege iets tot leniging van den
duurte-noodstand gedaan moet worden,
over te gaan tot de orde van den dag.
Verworpen werd een voorstel van den heer
Begronje tot het geven van een extra-toe
lage aan de gemeentewerklieden.
Bosch over het IJ.
Zonder stemming heeft de gemeenteraad
van Amsterdam op voorstel van B. en W.
het besluit genomen, aan do overzijde van
het Y (in den Nienwendammor Ham) een
bosch te stichten (hakhout, opgaande hoo
rnen, enz.), in den trant van de Scheve-
Dingsche boschjes. Het bosch zal 35 H.A.
groot worden en zal aansluiten bij een
sportpark met plantsoen, ter grootte van
10 H.A. Het Igebeel zal ruim zoo groot
zijn als het Vondelpark.
In dezelfde raadszitting deelde wethouder
Delprat mede, dat de volgende week een
voorstel van B. en W. zal verschijnen
inzake de stichting van een groot sport
terrein ten Zuiden van de stad.
Overnachten buiten de kazerne.
Door den minister van Oorlog is, mot
intrekking van het vroeger bepaalde, thans
vastgesteld, dat aan de verlofgangers van
de militie, voor zoover deze voor de laatste
maal voor herhalingsoefening onder de wa
penen komen en behooren tot de korpsen
der infanterie, der vesting-artillerie, het
regiment genietroepen en het korps pon
tonniers, alsmede aan de milicien-sergean
ten van de joDgere lichtingen, tot die
korpsen behoorende, voor zoover zij dit
zullen verlangen, vergund zal kunnen wor
den, om wanneer zjj voor herhalingsoefe
ningen onder de wapenen zijn, buiteD de
kazerne te overnachten, mits hunne woning
(vaste of tijdelijke) in of nabij de garni
zoensplaats gelegen is en de vergunning
niet aanleiding geeft tot het afleggen van
zoodanige afstanden, dat daardoor invloed
wordt uitgeoefend op den goeden gang van
den dienst en van de oefeningen o.a. ten
gevolge van buiten deze opgedane ver
moeienissen, een en ander ter beoordeeling
van den onmiddellijkon chef.
Zg, die voor de meergenoemde guust iu
aanmerking wenschen te komen, moeten
daarvan uiterlijk twee maanden voor den
dag van opkomst schriftelijk kennis geveu
aan dien chef.
Zondagmorgen halftien wordt in de
RemonstraDtsche kerk een godsdienstoefe
ning gehouden voor jongelieden. De gewone
dieDSt vangt om 11 uur aan.
Voor den Doopsgezinden kring wordt
Zondag 7 Januari a s. een godsdienst
oefening gehouden in het Logegebouw,
waarin als spreker zal optreden Ds. E. M.
ten Catc.
Zoo we reeds meedeelden zal Zondag
a.s. in Amicitia een uitvoering worden ge
geven door het Utrechtsche kinderkoor
„De kleine Stem." Opgevoerd zal worden
„De Sneeuwkoningin", een operette, die
door dit koor reeds eenige malen met zeer
veel succes werd opgevoerd. De recensies
waren dan ook onverdeeld gunstig, zoodat
we ook hier een mooie opvoering zullen
mogen verwachten.
De Amersfoortsche trant vervoerde
in de afgeloopen maand December 10(173
passagiers, tegen 9436 in dezelfde maand
van het vorig jaar, alzoo een vermeerdering
met 637. De vervoeropbrengst was f40.10
meer, n.l. (509 90 tegen (469.80 in De
cember 1910. De dagkilometer opbrengst
was f9.13 tegen f8.41 en de totale op
brengst ditmaal f 553.30 tegen f 524.36 in
December 1910, alzoo f 10.94 meer. De
dagkilometer opbrengst daarvan bedroeg
f9.91, tegen f9.72 in December 1910.
Men verzoekt ons mee te deelen:
Vrijdagavond a.s. zullen de heer Fer-
ruccio Bonavia, violist te Manchester en
niöj. Annie Kroeze, pianiste te's Gravenha-
ge, een sonatenavond geven in Amicitia. De
heer Bonavia is le violist aan het Halle
Orkest onder Richter, te Manchester, en
wordt gerangschikt onder de beste Engel-
sche violisten. Ook als componist heeft hij
zich daar reeds veel naam verworven.
De Manchester Guardian schrijft over
hem: „Mr. Bonavia's kracht ligt klaarblij
kelijk juist daar, waar de meeste van hun
zwakheid blijk geven; in zyn spel legt hij
groote beschaafdheid en teederheid
Mej. Kroeze speelde onlangs met veel
succes te Genève. De pers was, naar men
ons mededeelt, vol lof over haar prestaties.
De heer S. Hamburger, verzoekt, het
N. v. d. D., naar aanleiding van het be
richt, dat hij aan de mannen, die hem on
langs op den weg hebben aangerand, f 7
zou schuldig geweest zijn, mede te deelen
dat van die schuld niets bestaat. Met geen
van de twee bedoelde personen heeft hij
ooit iets te maken gehad en alleen om
van hen en hunne bedreigingen af te komen,
heeft by hnn de ten slotte gevraagde f 3.50
uitbetaald.
Op uitnoodiging van de kiesver-
eeniging „Gemeentebelang" zal de heer
A. Roodhuizen, lid van de Tweede Kamer,
Vrijdag 14 Maart alhier komen spreken
over: „De Taak der Liberalen".
Onze vroegere stadgenoot, de heer
D. Klerk thans te 's Gravenhage, slaagde
te Groningen voor het examen Middelb.
B. Fransche taal en letterkundo.
Lijst van onbestelbare Brieven en Brief
kaarten verzonden van het Postkantoor te
Amersfoort in de 2e helft der maand
December 1911.
Brieven Binnenland.
Schreuder Amersfoort.
J. J. de Greef Maastricht.
S de Sterk Rotterdam.
mej. J. van Putten Utrecht.
Ned. Protestantenbond Wagenborgen.
mevr. Homan Amersfoort.
P- Slagter Hembrug.
T. Jonkman Schoonoord
Th. Kan Utrecht.
P. Verloop Diiren.