DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 5.
ZATERDAG 6 JANUARI 1912.
9e JAARGANG.
gf£T|n^
Bij dit nummer behoort 'n
BIJVOEGSEL.
Evenredige Vertegenwoordiging.
BUITENLAND.
Hoe de gevolgen der dure tijden
te verhelqen.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur: Mr. D. J. van Schaardenburg.
Bureau: KI.KISG H.t lO 6. Telef. Interc. 18».
Abonnementsprijs:
Prijs der Ailvertentiën:
Per jaarf 4.—. Franco per
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
post id. f5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bjj
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kantoc Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen-en Buitenlandsch Advert.-bureau D. 1. ALTA, Warmoesstr. 76-78 Amsterdam
Felix Dahai
FELIX DAHN.
Een van do beroemdste Duitsche geleer-
don en dichters, die ook buiten ?ijn vader
land eene groote vermaardheid verwierf
FELIX DAHN is den 3den Januari 1912
gestorven.
Van zijn werken is „Ein Kampf um Kom"
wel het meest bekende.
Aan verschillende Duitsche universiteiten
was hij boogleeraar en het laatste sinds
1885 aan de Breslauer. Sinds 1909 had
hij echter zijn ambt neergelegd en leefde
slechts voor de studie der hem interessee-
rende onderwerpen.
Er zijn politieke vergaderingen en poli
tieke vergaderingen.
Er zijn politieke vergaderingen, waar 'n
fanatiek schreeuwer het publiek opzweept
en de hartstochten hoog doet oplaaien,
waar voor logi6chen gedachtengang en
zakelijke argumentatie in de plaats treedt
'n inhaltlose woordenvloed, 'n mengeling-
zonder-eenig-verband van valsche voorspie
gelingen, fantastische onrijpe ideeëu, ont
sproten aan 'n onvolgroeid denkvermogen,
laffe insinuaties, inferieure grappigheden,
brutale leugens en woordverdraaiingen,
platte hatelijkheden, brokstukken uit de
chroni^ue scandaleuse van de tegenpartij,
kortom 'n vergadering, waar het 'n mensch
van eenige beschaving en geestesontwikke
ling te moede moet zijn als 'n dominee in
'n apachenkroeg.
Geheel andere gewaarwordingen onder
vindt men op politieke vergaderingen waar
'n ontwikkeld spreker, man van beschaafde
manieren,'n bepaald onderworp systematisch
maar tevens bevattelijk, laat ons zeggen
populair-wetcnschappelijk behandelt, uiteen
zet, critiseert, niet om goedkoop effectbejag
maar tot leering en voorlichting, niet tot
opzweeping der hartstochten, maar tot
prikkcliog van hot denkvermogen.
Zulk 'n politieke vergadering wacht ons
Maandagavond in liet Yalkje, waar de heer
Drion, 'u zeer aangenaam en boeiend
causeur, zal spreken over evenredige ver
tegenwoordiging.
Evenredige vertegenwoordiging is 'n
onderwerp, dat oogenschijnlijk zeer een
voudig is maar by vordere bestudecring
groote moeielijkheden oplevert. Zoo is het
to begrijpen, dat in beginsel vrijwel allen
zich voorstander verklaren van evenredige
vertegenwoordiging maar in de praktijk,
waar het op toepassing van het beginsel
aankomt, met de handen in het haar zitten.
Eenige weken terug, hebben wij reeds
'n hoofdartikel aan dit onderweip gewijd;
wij willen dus niet in herhalingen vallen,
zeuden zulks te minder wenschelijk achten,
nu 'u autoriteit als de heer Drion op dit
gebied is, ons Maandagavond reeds 'n ver
handeling beloofd heeft.
Met vrijmoedigheid kunnen wij allen,
die omtrent evenredige vertegenwoordiging
iets meer willen weten, opwekken de rede
van den heer Drion te gaan hoorea. Wen
schelijk is het, dat ook tegenstanders en
zy, die nog onoverkomelijke bezwaren in
E. V. zien, ter vergadering opgaan. Er
bestaat gelegenheid tot debat en al is het
natuurlijk niet de bedoeliDg, dat men elkaar
in het haar vliegt, zoo zou het toch voor
de aanwezigen van het hoogste nut zijn,
als zij van 'n vraagstuk van zoo groot
belaDg het pro en contra konden vernemen.
Van 'n dergelijke politieke vergadering
zal men niet kunnen zeggen dat het 'n
verloren avond geweest is.
De Oorlog
In de buitenlandsche pers hebben de
laatste dagen weer geruchten de ronde
gedaan over een a.s. vredesluiting iu den
ItaliaunschTurkschen oorlog. Ook do
Times heeft uit Saloniki zulk een vredes-
bericht ontvaugen. Welke waaide aan deze
berichten cn geruchten toegekend moet
worden, blijkt uit een artikel in de jongste
Populo Romano, het officieuze orgaan der
Italiaansche Rcgeeriog, waarin wordt
verklaard, dat de oplossing van de binnen-
landschc crisis in Turkije den Italianen allo
hoop heeft ontnomen, dat de Porte vrede
zou sluiten vóór al haar middelen volkomen
zijn uitgepnt. In elk geval, schrijft de
Populo Romano, moet Italië, wanneer i'e
vrede gesloten wordt, behalve ziju politiek
doel, ook militaire zekerheid verkrijgen
ten opzichte der Arabieren-stammen. Daar
toe zal de natie echter nog vele offers
moeten brengen.
Oorlogsnieuws van beteekenis is er ook
nu weer niet. Wij lezen alleen, dal de Ita
liaansche torpedoboot „Eigno" een Arabie
renkamp, dat dicht bij de. Tripolitaansche
kust was opgeslagen, hoeft gebombardeerd
en dat de Arabieren, ten getale van 600
ongeveer daarop ijlings uit elkaar stoven.
Verder bericht de Corriere, dat Lord
Kitchener in Egypte de grenzen blijkbaar
scherp laat bewaken: een Turksch officier
met vijftien manschappen, die Cyrenaika
trachtten te bereiken, werden uit Epypte
gezet. Volgens hetzelfde blad bevindt zich
in het Turksche kamp van Ncsjat bei oen
Duitsch reserve-officior, Meyer, die er, na
twee mislukte 'pogingen, in slaagde de
Tunesische grens over te komen.
Pierrè Loti laat in de Figaro, een aan-
doenlijk-welsprekend protest hooren tegen
den Italiaansch- Turkschen' oorlog.
Hij vergelijkt Italië en in het algemeen het
christelijk Europa, d.it de Mohammedanen
steeds als slachtvee heeft behandeld, met
een panther, die op verraderlijke wijze oen
buffel bespringt, om hem te verscheuren.
En als de arme buffel, zieltogend ter
aarde ligt, dan komen de hyena'6 om hun
derl van den buit.
De hyena's dat ziju de mogendheden,
die rondom Turkije heeusluipen, wanneer
het iu een verschrikkelijken oorlog is
gewikkeld en die dan „compensaties"
eischen, voor het gebied, dat het aan een
andere mogendheden heeft moeten afstaan I
De Duitsche Rijksdagverkiezinqen.
Ziehier een on ander uit een lijst van
vrijzinnige eischen, die met het oog op de
komende Duitsche verkiezingen Karl Schra-
der in het Tageblatt plaatst, onder den
titel: „Wat noodig ief"
Voorop staat: een ministerie dat verant
woordelijk is jegens den rijksdag. Dan
komen: een billijke indeeling van kiesdis
tricten cn een gewaarborgd stem-goheim;
de bewaiing van de macht des rijks niet
door steeds toenemende bewaking die
terstond beantwoord wordt, dus
nutteloos is maar door een goede diplo
matie die goede verhouding met anderen
weet tot stand te brengen; vermindering
van belasting en een billijke verdeeling der
lasten; opheffing der bekrompen protectio
nistische politiek; een administratie, die de
wetten uitvoert om het volk te dieuen,
zonder onderscheid van godsdienstige of
politieke richtiogen."
Willen dit alle geen pia vota blijven,
dan moet een einde gemaakt worden aan
de conservatief-clericale overheersching!
Mijnwerkersstaking in BKLGië.
Dc werkstaking in do Borinago is thans
viij wel algemeen, ongeveer 25.000 myu-
werkers hebben den arbeid neergelegd.
Daar de arbeiders over geen sterke weer-
staudskassen beschikken, meent men, dat
de staking niet van langen duur zal zijn.
Trouwens er worden reeds pogingen gedaan
om een schikking te treffen. Tc Hornu
hebben de leiders der stakers vergaderd en
in deze bijeenkomst werd mededeeling ge
daan van een aautal mijneigenaars om de
loonsbctaliog voortaan iederen Zaterdag om
de veertien dagen en niet tweemalen per
maand te doen en tevens een kleine loons-
verhooging in te voeren. Indien de andere
mijneigenaars ook op dit denkbeeld willen
ingaan, zou misschien, daar de arbeiders
leiders naar deze schikking wel ooren heb
ben, de staking zeker spoedig geëindigd
zijn.
Den gouverneur van Henegouwen is
verzocht zijn bemiddeling te willen verlee-
nen voor verdere onderhandelingen.
Een staking van Gerstelijken.
In de Augustinuskeik te Antwerpen, is
een eigenaardige staking uitgebroken.
De priesters hebben geweigerd om voor
taan op Zondag de vroegmis reeds om
halfzeven te lezen.
En daar de kerkelijke overheid blijkbaar
geen „onderkruipers" kon krijgen, is thans
op Zondag de vroegmis afgeschaft.
Er is veel geschreven over de zoo zeer ver
hoogde prijzen van bijna alle onze voedings
middelen, maar wij wenschen hierdoor eenige
praktisch uitvoerbare, weuken te geven, hoe
men zich voor hetzelfde bedrag meer en betere
voedingswaarde kan verschaffen. Hoewel men,
door zijn geringe percentages aan eiwit en vet,
bezwaarlijk alleen van brood kan leven en zulks
hovendien te eentonig zou zijn, is 't door zijn
boog gehalte aan koolhydraten, geschikt om, in
't bijzonder aardappels en vele soorten van
groenten, boonen enz. te vervangen, daar brood,
in verhouding tot zijn voedingswaarde en
zuiverheid, veel goedkooper is. Het tekort aan
eiwit en vet, waarvan men per etmaal slechts
een gering gewicht behoeft, kan door een
doelmatige keus voor zijn middageten en de
gewoonlijk bij brood genuttigde eetwaren,
gemakkelijk worden aangevuld. Bovendien is
goed brood een zuiver voedsel, zonder eenige
schadelijke bijwerking, zooals vooral voor kin
deren, door veel aardappelen enz. kan worden
veroorzaakt. Door onze vorige feuilleton-ad
vertentie „omtrent ons dagelijksch brood" ia liet
genoegzaam bekend gemaakt hoe wij de granen
volkomen zuiveren en er alle schadelijke (vooral
zaden als bolderik) en niet voedzame (als kat)
bestanddeelen uit halen door een groot aantal
automatisch werkende machines, elk voor eene
andere noodige bewerking,
Wij vestigen speciaal de aandacht op
Melkbrood (beieid met volle koemelk;, 9,13,
en 18 cent.
Moutbrood (geen gewoon meel met een extract,
doch van gemoute tarwe iu haar geheel) 10 cent.
Gezoudhoidsbrood (luchtig) 7, 11, en 17 cent.
Munitiebrood [vast militair-brood) 9 cent
Verpakt Zoet Roggebrood [met rietsuiker]
10 cent.
Roggebrood [alleen ongebuild roggemeel],
herpakt 10 en onverpakt 30 cent.
Verpakte Luxe Tafelbeschuit, 7 voor 5 cent.
Fijne b voor 5 cent.
Dessei tbesehuit 12 voor 5 cent.
Luxe Theebeschuit 14 voor 5 cent.
Luxe Ontbijtkoek, 30 c.m. 20 cent,
Délicieux 28 10 cent.
Thomasvaer's 30 10 cent.
Beschuit en koek zonder ons etiket, is niet
van ons fabrikaat en gelieve men te weigeren:
De eerste kruideniers- en comestibles-handelaars
in geheel Nederland [alhier Oosterveen, Water
schot, Duchatel, Stuurman, van der Werff, J.
▼an Doorn euz-1 leveren onze beschuit,
biscuits, gevulde fantasiewafels [prinsesse-
booueu, sigaren, tarwearen enz., gevuld
met zuivere frambozenjam. melk-choco-
lade enz.] en andere artikelen. In minder
waardige winkels mogen onze artikelen niet
worden verkocht. Hoewel tarwe en rogge thans
kostbaarder zijn dan in enkele vroegere jaren,
zijn, door ons 10 pCt. dividend, onze brood
prijzen toch ongeveer even laag waartoe wij in
staat zijn door onzen veel vermeerderden omzet.
Door groote voorraden en voorkoopen, kunnen
wij aau onze geregelde afnemers garandeeren,
dat gedurende dezen winter onze broodprijzen
niet zullen worden verhoogd, hoe duur de
graanprijzen dan ook mochten zijn. Bedragen
tot ongeveer f50,— werden als dividend per
gezin uitgekeerd, hetgeen per kalenderjaar in
Februari geschiedt.
Meursiug's Machinale Fabriek van Gebak
Amersfoort.