DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN, Sn No. 78. MAANDAG 1 APRIL. 1912. 9e JAARGANG. STAAT EN MAATSCHAPPIJ. BUITENLAND. BINNENLAND. Hoofdredacteur: Mr. D. J. ran Neliii:ir<lei»l>urg. Abonnementsprijs: Per jaar4.Franco per post id. 5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f0.05. Bureau: KÏ.KINF, HaA«!,6. Telet. luiere. 18». Prijs der Advertentie Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08. Buiten het Kanton Amersfoort per regel f0.10. (Bij abounemeat belangrijke korting). Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is .uitsluitend" gerechtigd het Alg- Sinnen- en Buitenlandsch Advert.- bnrean O. Y. ALTA, Warmoesstr. 76- 78 Amsterdam in. Siuus Januari 1.1., den laatsteu keer, dat j ik Uw aandacht vroeg, zijn er gebcurte- I teuisseu voorgevallen op economisch tei- reiii, die niet alleeu uit wetenschappelijk oogpunt odzo bijzondere aandacht eischen, doch die van eeu practisch standpunt be zien, buitengewoon belangrijk zijn. Eeu dezer gebeurtenissen, de staking der mij a workers, is vau zoo ingrijpenden aard, dat het der moeite loont, bare wer king een oogenblik nader te bekijken. De wenscheu der stakers inogen geacht wor den uit de dagelijkscbe berichten bekend te zijn, zoodat hunne bespreking in deze regelen achterwege kan blijven, doch wel zal dc poging tot oplossing van bet geschil een onderworp van beschouwing voor oos kunnen uitmaken en wanueer wij over „het geschil" spreken bedoelen wij den strijd aan de overzijde van het kanaal, daar in Engeland de staking wel van de meeste beteekenis en tevens van dc grootste inten siteit is, terwijl zij bij onze Oostelijke na buren meer het karakter van een sympa thie of solidariteitsstaking draagt. De Engelscbe regeering, die er niet in mocht slagen de partijen tot elkaar te brengen, meende een wet te moeten in dienen, die den mijnwerker een minimum loon waarborgt. Een loon dus, niet be paald door de vrije iowerking der maat schappelijke krachten op elkaar, maar vast gesteld langs wettelijken en dus langs kunstmatigen weg. Het feit, dat een prijs, want dit is toch per slot van rekening ook hot loon dat de arbeider voor het verrich ten van werkzaamheden ontvaugt wettelijk vastgesteld wordt, i9 van zoo groot gewicht en uit principieel oogpunt zoo verwerpe lijk, dat cr een zeer afdoende redon moet ziju om dit te billijken. Immers, indieu in de toekomst blijken mocht, dat de loonen, wier minimum nu door de wet bepaald wordt te hoog moch ten ziju, dan heeft er een ontwrichting plaats in de economische verhoudingen waarvan de uadeelige invloed gevoeld zal worden, niet alleen door de mijneigenaars, doch door alle verbruiker*. Laten wy aannemen, dat een bepaald artikel, dat 9chier onmisbaar is voor de aanmaak van tal van goederen door de vrije inwerking van vraag en aanbod op de markt één gulden kost doch dat door een wettelijk ingrijpen bet aaubod zoo zeei belemmerd wordt in te werken op de vraag naar dit artikel, dat de prijs van éen gulden stijgt tot een gulden en 10 cent; dan zicu wij dat de aanbieder van dit artikel thans meer dan vroeger ontvangt doch daartegen over staat, dat de prijzen van do goederen welke met ons artikel gemaakt worden, eveneens stijgen moeten, daai de aanmaak kosten zooveel hooger geworden zijn. De aanbieder van het artikel ontvangt meergeld dan vroeger voor het afstaan, in casu voor het verlichten v. d. werkzaamheden bij het kolendelveD. Dit meerdere geld zul len zij besteden voor de aankoop van ver schillende zakeu en daardoor de beschikking krijgen over een grooter gedeelte van de totaal beschikbare goederen, welke gepro duceerd worden, zoodat voor hen, die niet in die takken van bedrijf werkzaam zijn, de beschikbare hoeveelheid kleiner wordt, hetgeen zich wreken zal in een algemeene prijsstijging. Zulks zou het geval zijn als de voort brenging direct geschiedde en de verbruikers oumiddelijk van de voortbrengers betrokken. Doch zoo eenvoudig gaat het niet toe in onze maatschappij, daar de voortbrengers niet onmiddelijk aau de verbruikers leveren, doch daarbij de bemiddeling noodig hebben van de oudernerners, vervoerders,haudelaars en winkeliers die eveneens een gedeelte van de voortgebrachte maatschappelijke goederen eischen, door voor hunne bemid deling of tusschenkomst een loon to vragen. Mocht het nu hun, die direct de gereed schappen ter voortbrenging der kolen han teeren, gelukkeu, dat gedeelte, dat de ondernemers, vervoerders of handelaars voor zich opeischc.n, te reduceeren, dan zullen de verbruikers door het hoogere loon dat de mijuwerkers verkregen hebben niet benadeeld worden. In hoeverre dat mogelijk zal blijken te zijn, dieut echter afgewacht te worden. II. Da Oorlog. De correspondent van de „Times" te Kairo geeft een tegenspraak Tan hot be- richt, dat de sjeik der Senoessis den hei ligen ooilog tegen de Italianen zou hebben afgekondigd. Volgens betrouwbare berich ten, zegt de correspondent moet dc sjeik, al wil hij zijn volgelingen volstrekt niet weerhouden van het opnemon der wapens tegen de Italianen, verklaard hebben, dat hij zelf geen plan heeft een algemeene actie der Senoe6sis te organiseeren en rustig to Koefra zal blijven. De correspondent vermoedt, dat hot bc richt van de afkondiging van den heiligen oorlog met het zelfde doel wordt verspreid als de berichten over groote Turksche overwinningen, n.l, om meer Arabieren aan te moedigen de Turksche strijdkrachten te versterken. De oogst in Tripoli en Cyreuaica staat goed, gebrek aan voedsel hebben Turkeo en Arabieren niet, maar er schijnt, meent de correspondent, eenig gebrek aan munitie te komen. De Mijnwerkkrsstaking. Zaterdagmiddag waren van de 20.000 uitgebrachte stemmen 15.000 voor onmid dellijke hervatting van den arbeid. Dc mijneigenaars en mijuwerkers van Zuid- Derbyshire hebben heden vergaderd en be sloten onmiddellijk een gemengde commis sie te vormen overeenkomstig de minimum loonwet, Een der vertegenwoordigers van de mijn werkers beeft verklaard, dat de mij [.direc ties zich loyaal zullen houden aan de be palingen van de nieuwe wet. In een groote mijnwerkers vergadering te Glasgow wordt met groote meerderheid be sloten den mijnwerkers aaD te raden voor hervatting van den arbeid te stemmen. De federatie der bovengrondarbeiders heeft echter eeu manifest gezonden aan al do aangesloten leden om hen aan te zetten stand te houden, zoolang hun eischen niet geheel zijn ingewilligd. Deze federatie is alleen werkzaam in Yorkshire eu Derbyshire, zoodat vermoedelijk in deze graafschappen de arbeid eonigszins later dan elders, hervat zal worden. Do schoolcommissie uit den Londenschon graafschapsraads heeft besloten, dat de Paaschvacantie in de volksscholeu geheel overeenkomstig andere jaren zal plaats heb ben, daar gebleken is, dat in Louden geen buitongewoue toestanden heerschen, welke een wijzigiug noodzakelijk zouden maken. In verscheidene wijken is bet aautal kin deren, die op algemeeue kosten gevoed wor den, zelfs goringer dan in den overeenkom- stigen tyd van verleden jaar. De Crisis in de [Donaumonarciiie. Khuen Hedervary on do overige leden van het Hongaarsche kabinet zijn weder tot ministers benoemd. De staatscourant bevat een brief van den koning aan Hedervary, waarin leed wezen wordt uitgesproken over het mee- ningsveischil tusschen den koning en het kabinet over de rechten, die dea voist bij de wet ziju verleend, hetwelk aanleiding heeft gegeven tot de onslagaanvrag van liet kabinet. Sinds het herstel van de constitutie heeft de koning steeds nauwlettend toegezien, dat de constnutionneele bepalingen uagoleefd werden en hij denkt er niet aan het recht van de natie om het contingent te bepalen te beperken. Maar hij moet ook zijn souverein recht, krachtens hetwelk hij in het uiterste geval reservisten en aanvullingsreservisten kan oproepen, handhaven. „Mijn vaste wil is", zegt de koning, „de constitutionneele rechten te handhaven, maar even krachtig moet ik voor mijn rechten als constitutionncel vorst opkomen. En ik kan mijn rechten als vorst uiot uitoefenen, dan wanneer ik mij van mijn dubbele taak kan kwijten." De kouiDg spoort dan verder de natie aan, hein die taak te vergemakkelijken op een wijze, die hij met zijn geweten kan overeenbrengen. Dan zal de voortzetting van den constitutionneelcn arbeid verzekord zijn. Staking te Frankfort. Zaterdag staakten 3500 man van de Adlerfabrick te Frankfort. De staking breidt zich tot andere firma's uit- Ouderdomsvkrzekkring. Gelijk bekend is, werd iu de Belgische Kamer, door de oppositie een voorstel voor ouderdumsvorzekering ingediend, welke een jaarlijksche uitgave van 100 nnllioen fres. zou mcdebiencteii. De regeering zal voorstellen de huidige proefneming nog een drietal jaren te laten voortduren, waarna het een algemeen ont werp zal indienen. Men gelooft dat de Ka mer dit overgangsontwerp zal aannemen. Do'kwerkersstaking te Gent. De stakende dokwetkers to Gent hebben besloten do staking tot het uiterst door te zetten; de patioons zullen het haveuverkeer trachten gaande te houden met behulp van Duitsche havenarbeiders, die Dinsdag zullen aankomen. Zwendelaars. Eenigo weken geleden richtte de Fran- sche minister van justitie, Briand, een cir culaire aan de justiticcle autoriteiten iu Frankrijk, waarin hij ze aanspoorde tot groote waakzaamheid, teneinde te voorko- men, dat de Fransche spaarders door ge- wetenlooze financiers van hun geld werden beroofd. Ingevolge deze aanschrijving heeft de politie te Parijs in een bankinstelling, be kend als bet „Crédit Argentin" beslag ge legd op de inschrijvingen op oen leening van 10.000.000 fresten bedrage van 400.000 fra-cs. De genoemde bank was gevestigd in prachtige kantoren op den boulevard Ilauss- mann, waarvoor een huur van 10000 fres. zou worden betaald. De bankdirecteur was norgeus te vinden, meu vermoedt dat hij lont had'geroken en op de vlucht is gegaan. De Zwitsersche socialisten en Keizer Wilhelm. Te Neuchatel hebben de Zwitsersche socialisten een vergadering gehouden, ten einde een protest-beweging op touw te zetten tegen bet bezoek van keizer Wilhelm, dat deze in de maand Augustus aan Zwitserland wil brengen. Dc meest intransigente fractie van de socialistische party zou zich zolfs willen verzetten tegen het ten uitvoer bron- geu van dit reisplan. Roosevelt. Roosevelt schijnt slecht togen zijn verlies te kunnen. In eco meetiug te Chicago heeft hij niet alleen Taft allerlei mindor fraaie dingen naar het hoofd geslingerd, o.n. dat diens politiek het volk aan corrupte „bosses" eu financiers overleverdo maar hy beeft ook verklaard niet in een eventueele nederlaag op de couventie te Chicago te zullen berusten, wanneer dezo het gevolg was van dezelfde knoeierij als in New-York plaats had gehad. M. a. w. Roosevelt zal dan een eigen, derde partij vormen en als candidaat daarvan optreden. De Invaliditeitswet. Het Yolk verneemt van, naar het zegt, in den regel goed ingelichte zijde, dat mi nister Talina heeft afgewezen liet verzoek van de kommissie van voorbereiding, oai met haar mondeling te overleggen orerde algemeene beschouwingen over de Invalidi teitswet. De minister wil het afdeelings- verslag over de artikelen afwachten, en is eerst daarna tot mondeling overleg bereid. Ook is er bij een deel der kommissie ernstige ontstemming over liet feit, dat bij afwezigheid van een der lioksche leden het besluit is doorgedreven om de volgende week de artikelen der Invaliditeitswet te behaudcleu, en dat, terwyl de voorzitter, de heer Nolens, op reis is en bij die be handeling dus niet eens tegenwoordig kan zijn. Publiekrechtelijke vertegenwoordi ging van den Middenstand. Hot vraagstuk van de publiekrechtelijke vertegenwoordiging van den middenstand maakt een onderwerp van bespreking uit op hot a.s. imdden8tandscongres. De heer J. Das werd uitgeuoodigd hier over prae-advies uit te breugen en dit prae-adviesis isthanB verschenen in„De Mid denstandsbond". De heer Das beantwoordt de vraag: „Is

Historische kranten - Archief Eemland

De Eemlander | 1912 | | pagina 1